Oukanga uno mwanda su?
Ba nsunga abadi abawudisha nyema mu ntempelo a mu Yeelusaleme abadi balombene kwibayitanyina bu “ba ngifi” su?
MUYIILE byabadi baleshe mu mukanda wa Mateo, “Yesu batwelele mu ntempelo a Efile Mukulu, na babingile bantu boso babaadi abaudisha na babaadi abaulu mu ntempelo; na baponeeshe mesa a bashintudi ba nfwalanga, na bishalelo bya baudishi ba nkudimba. Na bebalungwile’shi: Mbifundwe’shi: ‘Nshibo yande ayiketanyinwa bu nshibo ya luteko, anka’nwe nubeyaluula bu kifwamino kya ba ngifi.”—Mateo 21:12, 13, Kilombeeno kipya 2014.
Myanda ya bena Yuuda ya kala ayilesha’shi ba nsunga abadi abaudisha mu ntempelo abadi abayibi bantu abebaulu bintu pa kwibaudisha bintu mulo ukile bukopo. Bu kileshesho, ungi mukanda wa myanda ya kala ya bena Yuuda aulesha’shi, mu siekele a kumpala, pepi na kipwa kya 50 B.B., muulo wa nkudimba ya kulambula ubadi ukaamine ngofu. Bibadi abitungu’shi muntu atumikye munda mwa mafuku 25 bwadya kuula nkudimba ibidi. Nkudimba sunga makutshi abadi mulambu wa balanda; anka muulo wa tuno toonyi ubadi ukaamine bikilekile. (Beena-Levi 1:14; 5:7; 12:6-8) Simeon ben Gamaliel, badi mukata a ntempelo badi mufite munda ngofu bwa uno mwanda, aye nkwisha bungi bwa milambu ibadi ayitungu’shi bena Yuuda balambule. Pa mwanda wa byabya muulo wa nkudimba ubayikile; binobino bibadi abitungu’shi muntu atumikye penda munda mwa nsaa isatu bwa kuula nkudimba ibidi.
Muyiile bino byabadi baleshe kunundu, Yesu badi mulombene kwitanyina ba nsunga abadi mu ntempelo bu “ba ngifi” pa mwanda wa kukaamisha kwabo kwa muulo wa bintu na lwabi lubabadi nalo.