Ta kwi muntu su ngumune e na foto ya Yesu. Ta mulekye kifwanyi sunga kifwatulo nya. Anka, mbamusole mu mikanda ya bantu bebungi itukye munda mwa bipwa nkama na nkama.

Byabya, bano bantu bamusole tabauku bibadi Yesu binyibinyi nya. Misusa ibungi, bantu abasolaa Yesu muyiile bipikwa, malongyesha a mu bipwilo, na muyile abikumina bakata babo. Sunga mbyabya, bifwatulo byabo mbilombene kwikala na bukitshishi, sunga kulubisha mweneno a bantu pabitale Yesu na malongyesha aaye.

Bamo bantu abasolaa Yesu bu muntu e ntshimba e na nyene i bula na tu myefu tupeela sunga kulesha’shi badi apusha bubi. Mu angi ma mbalo, abalesha Yesu bu muntu mwilekene na bantu boso, abamulengyesha na mpala ayilangalanga, sunga bu muntu badi ashala kula na bangi. Ino myanda yabadi basole ndjo binyi bibadi Yesu su? Twi kupeta lwalulo lwa binyibinyi naminyi? Umune wa ku mishindo yatudi balombene kuuka bino, nkutaluula mayi e mu Bible alombene kwitukwasha bwa kuuka bibadi Yesu binyibinyi. Ano mayi ngalombene kwitukwasha dingi bwa kwikala na mweneno e buwa pabitale Yesu.

Ano nyi mayi ababadi bakule kwi Yesu mu luteko lubakitshine pa nsaa ya lubatshisho lwaye. (Beena-Ebelu 10:5, Kilombeeno kipya 2014; Mateo 3:13-17) Ino mbidi ibadi naminyi? Bipwa 30 kumpala, mwikeyilu Gabryele badi mulungule Madiya’shi: “Tala: okayimita eyimi, okatande mwana-mulume, . . . Mwan’Efile Mukulu.” (Luka 1:31, 35) Yesu badi muntu mupwidikye, nka bibadi Adame abo baki’abakatuka mu kumupanga. (Luka 3:38; 1 Beena-Kodinda 15:45) Yesu badi muntu e na mbidi ibuwa, na badi mulombene kwifwanena na bantu ba mu Yuuda ku ba nyin’aye Madiya.

Yesu badi na mwefu ula, bu bibadi kipikwa kya bantu ba mu Yuuda mu kwilekena na bena Looma abadi abatshibi myefu. Uno mwefu ula ubadi aulesha’shi muntu sha kinemo na mulombene kunemekibwa; tababadi abeyilekye bula bukilekile na kukutwa kwiyilumbuula nya. Kushi mpaka Yesu badi alumbuula sunga kutentula myefu yaye na kutshibisha nyene kalolo. Nka penda bantu abadi abafubu midimo i pabwayo bu Banazi, bu Samesone, ngi bantu bashibadi abatshibi nyene yabo.​—Mbadiko 6:5; Bansushi 13:5.

Mu mafuku ebungi a mu muwa waye, Yesu badi afubu mudimo wa kusee mabaya, na badi afubu kushi bintu bya kufuba nabyo bituukye binobino. (Maako 6:3) Ngi bwakinyi badi mulombene kwikala na mbidi ipampamane. Kumbangilo kwa mudimo waye wa bulungudi, badi ‘mubingye boso babadi mu Nshibo y’Efile, na mikooko na ngombe yabo; Aye nkupalakasha mfwalanga ya bashintudi, nkufudika meesa aabo’ bupenka bwaye kushi’bo kumukwasha kwi ungi muntu. (Yowano 2:14-17) Nka muntu e bukome na e n’eshimba dinyingye ngi mulombene kukita bino. Yesu badi mufube na mbidi ibabadi bamukitshine kwi Efile Mukulu bwadya kulombasha mudimo ubabadi bamupe kwi Efile Mukulu. Bambile’shi: “Ne na kya kulungula mkukandu wibuwa wa Bufumu bw’Efile Mukulu, mwanda ngi kyabadi bantumine.” (Luka 4:43) Bibadi abimutungu bukome bwibungi bwadya kutambuka mu Palestine mushima lwa ngwa na kulungula uno mukandu.

Mpala yaye ibadi na muloo na mwikelo waye wi buwa bibadi bikakye bantu “bafwambukye na bushito” bwabadya kunyisha kwifubwila pepi na Yesu. (Mateo 11:28-30) Muloo na kalolo kaye bibadi binyishe kutakula bantu bwabadya kukulupila mulayilo waye wa kupa bantu abakumina kulongyeshibwa naye kikiisho. Mpa na bana bakinga  abadi abakumina kwifubwila pepi na Yesu, mwanda Bible akula’shi: ‘bakamine [bana bakinga] biipa.’​—Maako 10:13-16.

Sunga mbibadi Yesu auku’shi akakyengye ngofu kumpala kwa kufwa, tabadi muntu e na mwikelo wibubi nya. Bu kileshesho, badi mukwashe bantu ku musangeelo w’eyibakishi mu kibundji kya Kana p’aye kushintuula meema bu malofu e buwa. (Yowano 2:1-11) Ungi musango ubadi mushale pa mbalo i bantu bebungi, badi mulongyeshe malongyesha ashi bya kuluba pa mwanda wa buwa bwao.​—Mateo 9:9-13; Yowano 12:1-8.

Kya kumpala, Yesu badi alungula mukandu wibuwa mu kipaso kibadi kikwashe bantu boso bwabadya kwikala na lukulupilo lwibuwa lwa kupeta muwa wa ikalaika. (Yowano 11:25, 26; 17:3) Balongi baye 70 pababadi bamutwadile milubu ya myanda ibabadi bakamone mu bulungudi, “baadi na muloo” aye nkwakula na kukaanya’shi: “Sepeelaayi bwa pe mashina eenu ngafundwe mwiyilu.”​—Luka 10:20, 21.

Bakata ba bipwilo ba mu mafuku a Yesu abadi abakimbi bwa’shi bekale abebapa kineemo pa kutumbisha myasu sunga matalwa aabo. (Mbadiko 15:38-40; Mateo 23:5-7) Mu kwilekena nabo, Yesu badi mulongyeshe batumibwa baye bwabadya kupela ‘kumuna’ bangi. (Luka 22:25, 26, Kilombeeno kipya 2014) Ngi bwakinyi Yesu bebadimwishe’shi: “Dimukaayi kwi balambukishi ba mayi; mbakumine kutambuka mu nkandjo ila, na kwedibwa mooyo mu bifumankeeno bya bantu.”​—Maako 12:38.

Mu kwilekena na bano bantu, Yesu badi ashala munkatshi mwa bantu na takubadi mushindo wa kumumona nya. (Yowano 7:10, 11) Mpa na pabadi munkatshi mwa batumibwa baye 11, tabadi emana mu mushindo wabadya kumumona’shi e kunundu kwabo nya. Pabafikile Yundase mu kumupana, bafikile amufifya ku milomo, na bino bibadi bu “kitundwilo,” bwa’shi kisaka kya bantu kimone bya kumutundula.​—Maako 14:44, 45.

Byabya sunga twakutwa kuuka myanda ibungi, ino myanda ibatumono ayilesha kalolo’shi Yesu tabadi mu kipaso kyabakwete kumusola kwi bantu bebungi nya. Mushindo watukwete kumumona binobino wi na muulo kukila kuuka bibadi binyibinyi.

Mu dyadya efuku dimune dibadi Yesu mwakule ano mayi, abamwipayile bamushiika. (Yowano 14:19) Batushishe muwa waye bu mulambu wa “nkuulo ya bebungi.” (Mateo 20:28, Esambi dipya 2015) Mu efuku dya kasatu, Efile Mukulu bamusangwile ku bafwe na mbidi ya mu “kikudi” na “kumupa bukome bwa kwileesha patooka” kumpala kwa balongi baye. (1 Mpyeele 3:18; Bikitshino 10:40) Yesu badi amweneka naminyi nsaa ibadi amwenekyela balongi baye kunyima kwa’ye kusanguka? Abimweneka’shi badi mwilekene na bibadi amweneka kumpala kwa kufwa, mwanda mpa na bantu abadi pepi naye tababadi abamutundula musango umune nya. Madiya a ku Mangadala bamumwene bu mudimi a mu mafuba; na balongi baye babidi babadi mwishinda dya ku Emause, abamumwene bu muntu mwenyi.​—Luka 24:13-18; Yowano 20:1, 14, 15.

Lelo uno twi balombene kumona Yesu bu muntu e naminyi? Bipwa bikile pa 60 kunyima kwa lufu lwaye, mutumibwa aaye Yowano bamwene kimonwa kya Yesu. Yowano tamumone Yesu na mpala ya muntu kwete kufwa pa nkuluse nya. Anka, bamumwene mmwikale “Mulopwe a milopwe na nfumu a ba nfumu.” Nufmu a Bufumu bw’Efile Mukulu, akyebe kutshokola beshikwanyi n’Efile Mukulu binobino, ba demo mpa na bantu, na kutwadila bantu basha kukookyela myabi ya ikalaika.​—Kibafumbwilwe 19:16; 21:3, 4.