Twi balombeene kwela nteko kwi bansantu su?
NNANYI sh’apetele lukalakasho kampanda alutungu shi ende kwi muntu bwashi amukwashe? Muyiile mwanda ukwete kwitukalakasha, pangi twi balombeene kukimba kuuku mulombeene kupusha bi lukalo lwetu na mupwe kupeta lukalakasho bi lwetu. Lusa na myanda yauku mbilombeene kumwikasha bu kuuku ebuwa.
Bangi mbalombeene kupusha nka byabya pabitale kwela kwa nteko. Pa mutwe wabadya kwisesela pepi n’Efile Mukulu—mukumbeene kwikala kwabadi bu muntu a kutshina na a kunemeka—abamono shi mbalombeene kwela nteko kwi bansantu kampanda. Abapwandikisha shi bu bi bansantu mbapwe kupeta nkalakasho na bitompwanga bi nabyo bantu, mbalombeene kwituula pa mbalo ya bantu na kwibapushisha. Bu kileshesho, bantu bashimishe kintu kampanda ki na muulo ukata abakuminaa kwela luteko kwi “Munsantu” Antoine de Padoue—atalaa myanda itale bintu bishimine na byabadi bayibe. Su abatekye pamwanda wa maladi, mbalombeene kuteka “Musantu” François d’Assise sunga kuteka “Musantu” Jude Thadée nsaa yabakyebe kwibakambila mu mwanda kampanda.
Sunga mbyabya, mushindo kinyi watudi balombeene kuuka su kwela luteko kukidila kwi bansantu nyi mushindo wa kuteka wabadi bakumiine mu Bible? Bu byabidi shi nteko yetu atwiyelaa kwi Efile Mukulu, mu binyibinyi atwipushaa shi: Ateemeshaa nteko yeetu su? Na dingi ta twi balombeene kwiyipusha dingi shi: Efile Mukulu apushaa bikunyi pabitale kwela kwa nteko kwi bansantu?
ABYAKULA BIBLE PABITALE KWELA NTEKO KWI BANSANTU
Kiubishi kya kwela nteko kwi bansantu nkifikye ku malongyesha a mu kipwilo kya Katolike aamba shi bansantu mbakumbeene kutwala nteko ya bantu kwi Efile Mukulu. Mukanda wa New Catholic Encyclopedia awulesha uno mwanda bino shi: “Nyi nkwelelwa luteko kwi muntu sha matalwa akutekyela bangi kwi Efile Mukulu bwashi ebafwile lusa.” Byabya, yawa atekye kwi bansantu akulupila shi mmukumbeene kukuminyibwa n’Efile Mukulu mwanda wa kipwano ki pankatshi p’Efile Mukulu na bano bansantu.
Bible alongyesha byabya su? Bangi bantu abamba shi Mpoolo mutumibwa ndjo baadi mutuushe mwanda wa kuteka bansantu mu mikanda ibaadi mufunde. Bu kileshesho, pabaadi mufundjile beena Kidishitu ba ku Looma, bafundjile shi: “Bakwetu, neenutekye, mwishina dya Nfumwetu Yesu Kidishitu, na mu kifulo kya kikudi, bwa kulwa ngoshi pamune naami mu nteko yeenu kwi Efile Mukulu pa mwanda wande.” (Beena-Looma 15:30) Mpoolo baadi mulungule bakwabo beena Kidishitu bwabadya kutwala nteko yaaye kwi Efile Mukulu su? Nyaa. Su mbyabya abo ndjo abaadi balombeene kulungula Mpoolo bwashi ebatwadile nteko yabo kwi Efile Mukulu mwanda aye baadi mutumibwa a Kidishitu. Mpoolo baadi akyebe kulesha shi bibuwa kuteka bakwetu beena Kidishitu bwashi betutuule mu nteko yaabo. Kadi mbilekeene na kuteka muntu atupwandikisha shi e mwiyilu bwashi aye etutekyele kwi Efile Mukulu. Bwakinyi byabya?
Yesu alesha bino mu mukandu wibuwa wa Yowano mutumibwa shi: “Ami ne eshinda, ne binyi, ne muuwa. Muntu su ngumune taakwenda kwi Yaya, kushii kukiila kwandji.” (Yowano 14:6) Alesha dingi bino shi: “Kyooso kyanutekye kwi Yaya mwishina dyande, eenupa kyanka.” (Yowano 15:16) Yesu tabaadi mwambe shi abitungu twele nteko kwadi bwashi eyitwale kwi Efile Mukulu nya. Anka, bwashi bapushe nteko yeetu, abitungu kwiyela kwi Efile Mukulu mwishina dya Yesu kushii kwiyela mwishina dya ungi muntu.
Pabamutekyele balongi bwashi ebalongyeshe mushindo wa kuteka, Yesu bebalulwile shi: “Paanutekye, ambaayi shi: ‘Yaya, eshina dyoobe dyende ntumbo.’” (Luuka 11:2) Oolo, ‘paatutekye’ sunga shi nsaa yooso yatutekye, tabitungu shi tweele nteko yeetu kwi Yesu sunga kwi ungi muntu nya kadi twiyeele kwi Efile Mukulu aye nabeene. Muyile ano malongyesha a Yesu aapushika kalolo, twi kwamba shi, nteko yeetu abitungu twiyeele kwi Efile Mukulu kukidila kwi Yesu Kidishitu kushii kukidila kwi bantu kampanda bakumbeene kwiyitwala kwi Efile Mukulu sunga “bansantu” su?
Luteko lwi na mbalo ikata mu lulangwilo lwetu, na kulangwila ungi muntu kukasha Efile Mukulu ta nkwipusheene na malongyesha a mu Bible nya. (Yowano 4:23, 24; Bifumbulwe 19:9, 10) Nyi bwakinyi abitungu twele nteko nka penda kwi Efile Mukulu.
WE MULOMBEENE KUTSHIINA BWA KWISAMBA N’EFILE MUKULU SU?
Mu Mwisambo waye wa pa Mwengye, Yesu baadi mutuushe kileshesho kya mwana atekye nshaaye kintu kya kudya. Nsha-mwana mmulombeene kupa mwan’aye ebwe pa mbalo ya mukate su? Sunga nyoka pa mbalo ya mushipa? (Mateo 7:9, 10) Ta mbilombeene kukitshika kwi muledi sha kifulo nya!
Su we muledi banda kunangusheena pabitale kino kileshesho. Su mwana obe e na lukalo lwa nkuteka kintu kyadi nakyo lukalo ngofu. We mu kipwano kibuwa naye na wekalaa peepi naye. Sunga mbyabya, mwanda washi kwete kutshiina bisumanga pabitale byokyebe kumwaluula, balungula ungi muntu bwashi afikye amutekyele kyakya kintu koodi. We mulombeene kupusha naminyi? Kadi we kukita kinyi su ekala na kiubishi kya kulungula ungi muntu bwashi afikye akulungule myanda yaaye na su omono shi akyebe kutungunuka na kyakya kiubishi? We mulombeene kusangala su? Nya! Baledi baasha kifulo abakumiina shi baana baabo besambe nabo abo banabeene na kwibateka kyabadi nakyo lukalo kushii moo.
Bwa kupatuula kino kileshesho kya mwana atekye bya kudya, Yesu balungwile bantu shi: “Byaabya, su anwe be bubi anuuku kupa baana beenu bintu biibuuwa, mbiikunyi bilombeene Nsheenu e mwiyilu kukutwa kupa baaba abamutekye bintu”? (Mateo 7:11) Kushii mpaka, lukalo lwa baledi ndwa kupa baana baabo bintu bibuwa. Nshetu a mwiyilu e na lukalo lukata lwa kuteemesha nteko yeetu na kwiyalula.
Efile Mukulu akumina shi twisambe naye atwe banabeene ku bukwashi bwa nteko sunga patudi bakalakashwe ngofu na milwisho yeetu. Ta mutuule ungi muntu bwa kuteemesha nteko yeetu nya. Bible etulungula shi: “Tentwila bushito bwobe kwi Yehowa, aye akunyingisha.” (Misambo 55:23) Pamutwe pa kukidila kwi bansantu sunga kwi bangi bantu bwashi betutwadile nteko yetu kwi Efile Mukulu, bibuwa twikale na mmweneno ebuwa pabitale Yehowa Efile Mukulu.
Nshetu a mwiyilu etatshishaa bwa muntu ooso a kwatudi. Akumiina kwitukwasha ku myanda yeetu na etutekye bwa kwisesela peepi naaye. (Jaake 4:8) Twi na muloo wikashaa wa kwikala na mushindo wa kwisamba na Nshetu Efile Mukulu, aye “apushaa nteko”!—Misambo 65:3.