1. Mmilambu ya mushindo kinyi ayitushaa bantu, na mbwakinyi?

BANTU abakuminaa kutuusha milambu bwa kupeta bintu byabamono bu bikile kinemo. Baledi abatushaa nsaa, makuta na bukome bwabo bwa kukwasha baana baabo. Pe bakinga nabo bakwete kwasha maasha, bangi bansongwalume na bansongwakashi be na lukalo lwa kwenda ku dingi eumbo mu kulesha mpala y’eumbo dyabo ku maasha a Olempike, abakishaa nsaa ikile bungi kwifuku bwa kwilumbuulanga ku aa maasha. Yesu naamu baadi mwilambule pa mwanda wa bintu bibaadi na muulo kwadi. Bapelele kukimba kwikala na nshalelo mukilekile buwa sunga kutanda baana. Anka, baadi mwate kitshibilo kya kutuula binangu byaaye pabitale kuyiisha kwa myanda ya Bufumu kumpala. (Mat. 4:17; Luk. 9:58) Mpa na balondji baaye namu abaadi besumine bintu bibungi bwa kukwatshishena Bufumu bw’Efile Mukulu. Kintu kya kumpala kibaadi na muulo ukata kwabadi nkuyiisha myanda ya Bufumu kumpala, na abaadi belambule mu kukwatshishena myanda ya Bufumu ngofu. (Mat. 4:18-22; 19:27) Byabya twi balombeene kwiyipusha shi, ‘nkintu kinyi ki na muulo mu muwa wande?’

2. (a) Mmilambu ya mushindo kinyi i na muulo kwi beena Kidishitu ba binyibinyi booso? (b) Mmilambu kinyi ingi yabakwete kutuusha kwi bangi?

² Ingi milambu i na muulo ukata kwi beena Kidishitu booso ngitale dingi kwikala mu kipwano ki buwa na Yehowa mpa na kwikilama. Yaaya milambu ngitale kutuusha nsaa yoobe mu kwela kwa nteko, kubadika kwa Bible, kukita lulangwilo lwa mu kifuko, kutwela mu bisangilo na kwenda mu mudimo wa bulungudi. * (Yos. 1:8; Mat. 28:19, 20; Eb. 10:24, 25) Mu kwitatshisha kwetu na ku bukwashi bwa Yehowa, mudimo wa kulungula mukandu wibuwa ukwete kwenda kumpala, na bebungi bakwete kutungunuka na kusuukila ku “mwengye wibakilwe  nshibo ya Yehowa.” (Yesh. 2:2) Bwa kukwatshishena myanda ya Bufumu, bantu bebungi abelambulaa bwa kufuba ku Betele, kukwasha mu kwibaka kwa Mashibo a Bufumu na a Bikongeno, kulumbuula bikongeno, sunga kwenda mu kukwasha mu ma mbalo e bantu abekalanga bapete masaku aatukila ku bintu bu kuwula kwa mema sunga kutshinkatshinka kwa nsenga na bipapi bi bukopo. Ino ingi midimo tayikwanka bwa kupeta muwa nya, kadi i na muulo bwa kukwatshishena myanda ya Bufumu.

3. (a) Mbukwashi kinyi bwatupete nsaa yatutuusha milambu bwa Bufumu? (b) Nkonko kinyi ayitungu shi twiyele?

³ Lelo uno kwi lukalo lukile bukata lwa kukwatshishena myanda ya Bufumu. Nyi mwanda wa muloo pa kumona bantu bebungi abapa Yehowa milambu na mashimba aabo ooso! (Badika Misambo 54:8.) Bino binangu bya kalolo abiitupa muloo ukata bu byatukwete kutengyela kufika kwa Bufumu bw’Efile Mukulu. (Miy. 16:15; Bik. 20:35) Byabya atwe booso twi na kya kwitaluula kalolo. Kwi mishindo yatudi balombeene kutuusha ingi milambu bwa Bufumu su? Mushindo kinyi watukwete kutumika na nsaa, makuta, bukome na binangu byetu? Abitungu shi twikale badimukye pabitale kinyi nsaa yatutuusha milambu? Tubandeyi kutaluula bingi bileshesho abitungu shi tulonde bwa kwituushila milambu ayitamisha muloo wetu.

4. Mmyabi kinyi ibaadi ayipete beena Isaleele mu kutuusha kwa milambu?

⁴ Mu Isaleele a kala kutuusha kwa milambu kubaadi akukwasha bwa kulekyelwa milwisho. Milambu ibaadi na muulo bwashi muntu akuminyibwe na Yehowa. Ingi ibaadi itekiibwe; ingi naamu ibaadi ya kwikyebela. (Lv. 23:37, 38) Milambu yooso ya kushiika ibaadi ya kwikyebela sunga bu bya buntu bibaabadi abapa Yehowa. Kileshesho kikata kya kutuusha kwa milambu kibaadi kimwenekye mwifuku dya kufungula ntempelo a Salomone.—2 Mya. 7:4-6.

5. Mpàngo kinyi ibaadi yaate Yehowa bwa baaba bashi na mushindo?

⁵ Na kifulo kyooso Yehowa baadi mumone shi bantu booso ta be na mushindo wa kutuusha milambu i mumune, baadi mutekye muntu ooso bwashi atuushe mupunda byadi nabyo. Yehowa baadi mwele mwiya wa’shi bapongoole mase a nyema, abaadi alombeene kwikala bu “mwesheeshe wa biibuwa abikafiki” ku bukwashi bwa Yesu. (Eb. 10:1-4) Byabya, Yehowa baadi na nkatshinkatshi pabitale kulonda kwa uno mwiya. Bu kileshesho, Efile Mukulu baadi mulombeene kutambula milambu ya tunkudimba su muntu te na mushindo wa kulambula nyema ya mu kikutu. Byabya, sunga mbalanda abaadi balombeene  kulambula Yehowa na muloo ooso. (Lv. 1:3, 10, 14; 5:7) Sunga milambu ya nyema ibaadi ilekeene, kubaadi bintu bibidi bibaadi bitekiibwe kwi muntu ooso atuusha milambu ya kwikyebela.

6. Nkinyi kibaadi kitekiibwe kwi muntu ooso atuusha milambu, na bwakinyi bibaadi abitungu kulonda yaaya miiya?

⁶ Kya kumpala, bibaadi abitungu shi atuushe kintu kyaaye ki na muulo. Yehowa balungwile mwilo shi mulambu waabo ooso wikale wi buwa bwashi tala wakutwa “kutambulwa.” (Lv. 22:18, 20) Su nyema e na kilema, tabaadi mulombeene kwikala bu mulambu wibuwa ku meso kwa Yehowa. Kya kabidi, bibaadi abitungu shi muntu atuusha mulambu ekale eselele na shii katoba. Su muntu ta mmutooshibwe, bibaadi abitungu shi atuushe mulambu bwa kwilumbuula kumpala kwa kulambula Yehowa mulambu wa kwikyebela. (Lv. 5:5, 6, 15) Uno ubaadi bu mwanda ukata. Yehowa baadi mwambe shi su muntu shii mutooshibwe adya mulambu wa butaale, utale milambu ya kwikyebela, mmulombeene kukatushiibwa munkatshi mwa mwilo w’Efile Mukulu. (Lv. 7:20, 21) Ku lungi lupese, su muntu atuusha mulambu mmutoshibwe ku meso kwa Yehowa na su mulambu waaye ta wi na kalema, yawa alambula mmulombeene kwikala na muloo.—Badika 1 Myanda 29:9.

7, 8. (a) Mmuloo kinyi aupete bantu bebungi mu kutuusha kwa milambu bwa Bufumu? (b) Mbintu kinyi byatudi nabyo bwa kulambula?

⁷ Bi mumune, lelo uno bantu bebungi bakwete kukumiina kwipaana mu mudimo wa Yehowa, na bino bikwete kusangasha Yehowa. Kufuba ngofu bwa kukwasha bakwetu akutuusha miloo i bungi. Ungi mukwetu baadi mwipaane mu mudimo wa kwibaka Mashibo a Bufumu na kukwasha bantu bapete masaku aafiki ku bintu bu kutshinkatshinka kwa nsenga, kuwula kwa mema na bipapi bi bukopo, baadi mwambe shi te na mushindo wa kulesha bi bukata bwa muloo waadi nawo wa kwenda mu kufuba byabya. Bambile shi, “pa kumona muloo wi nawo bakwetu balume na bakashi ba mu twatwa tukongye kunyima kwa kwibaka Nshibo ya Bufumu sunga abo abatambula bukwashi kunyima kwa masaku abilesha shi, mudimo ooso na bukome bwetu bi na muulo ukile bukata.”

⁸ Lelo uno ndumbulwilo a Yehowa kwete kukita mwaye mooso bwa kukimba mushindo wa kukwatshishena mudimo wa Yehowa. Mu 1904, mukwetu C. T. Russell bafundjile shi: “Muntu ooso emone bu abadi batuule kwi Mwanana bwa kwata nsaa, bukome, na makuta aaye bu bintu byadya kutumikisha kalolo bwa ntumbo ya Mwanana.” Sunga  abitutungu kwikutshisha kintu kampanda bwa kutuusha milambu, kunyima atupete miloo ibungi. (2 Sam. 24:21-24) Twi balombeene kutumika kalolo na bintu byatudi nabyo bwa kutuusha milambu su?

9. Pabitale kutumika na nsaa yetu, eyi kinyi dya kulonda dibatushile Yesu di mu Luuka 10:2-4 aditungu shi tulonde?

⁹ Nsaa yeetu. Abitungu kutuusha nsaa ibungi na bukome bwa kwaluula na kutuusha mikanda, bwa kwibaka ma mbalo alulangwilo, kulumbuula bikongeeno, kukwasha bantu abekalanga bapete masaku, na kwipaana mu ingi midimo i na muulo. Twi na penda ndambo ya nsaa itshibibwe kwifuku. Yesu baadi mutuushe mayi a kulonda alombeene kwitukwasha. Pabaadi atumu balondji baaye mu mudimo wa bulungudi, Yesu baadi mwibalungule shi “tanwisemesheenanga na muntu sunga umune mwishinda.” (Luk. 10:2-4) Bwakinyi Yesu baadi mutuushe ano malango? Ungi muntu atalaa myanda ya mu Bible alesha shi: “Mushindo ubaadi bantu ba mpese ya ku Asii abeyimushena ngwilekeene na byatwiyimushenaa kuno kwetu, lwimuno talubaadi lwimeene penda mu kusakula mutwe kapeela sunga kwiyimushenga ku maasa nya, abaadi abekameena biipa misusa ibungi, kwinyika mutwe mpa na kwika paashi. Bwa kukita bino byooso bibaadi abyaata nsaa ikile bungi.” Yesu tabaadi alungula balondji baaye bwashi bekale na kibengu nya. Anka baadi ebakwasha bwabadya kumona shi be na nsaa ipeela na bibaadi abitungu shi bakishe yanka mu kukimba kwa bintu bi na muulo. (Ef. 5:16) Twi balombeene kulonda uno mwiya bwashi witukwashe twipaane ku mudimo wa Bufumu su?

10, 11. (a) Mmishindo kinyi ingi yabakwete kutumika na bya buntu byetu bya mudimo wa mu nsenga ishima? (b) Eyi kinyi dya kulonda adisanganyibwa mu mukanda wa 1 Beena-Kodinto 16:1, 2 dilombeene kwitukwasha?

¹⁰ Bupeta bwetu. Kwi lukalo lwa makuta ebungi bwa kukwatshishena myanda ya Bufumu. Ku kipwa kyooso midiyo makumi ya dolare ikwete kutushibwa bwa kukwasha bakunkushi ba bifunda, ba mbala-mashinda ba nsaa yooso na ba misionere. Kubanga mu kipwa kya 1999 mbebakye Mashibo a Bufumu akile pa 24 500 mu maumbo e na bupeta bupeela. Anka, kukii lukalo lwa kwibaka dingi Mashibo a Bufumu pepi na 6 400. Ku mweshi ooso midiyo pepi na 100 ya ma jurnale a Kitenta kya Mulami na Réveillez-vous! ikwete kutuushibwa. Bino byooso bikwete kutuushibwa ku bukwashi bwa bya buntu byatutuusha.

¹¹ Mpoolo mutumibwa batuushile eyi dya kulonda pabitale kutuusha kwa bya buntu. (Badika 1 Beena-Kodinto 16:1, 2.) Ku bukwashi bwa kikudi kiselele, baadi munyingishe bakwabo ba mu Kodinto bwashi tabatengyelanga mpa na ku nfudiilo kwa lubingo bwa kumona su kwi ndambo ibashaala bwa kutuusha, anka batuule ndambo ku lupese ku mbangilo kwa lubingo muyiile byabyadi balombeene kutuusha. Anka bu bibaadi mu siekele a kumpala, bakwetu balume na bakashi mu ano mafuku abelumbulaa kumpala kwa nsaa bwabadya kutuusha na kalolo kooso muyiile kumona kwabo. (Luk. 21:1-4; Bik. 4:32-35) Yehowa asangalaa na kyakya kinangu kya kupaana.

12, 13. Nkinyi kilombeene kutakula bantu mu kukutwa kutuusha bukome na binangu byabo, kadi mushindo kinyi aukyebe kwibakwasha Yehowa?

¹² Bukome na binangu byetu. Yehowa akwasha bukome na binangu byetu byatukwete kutuusha bwa Bufumu. Mmulee shi etukwasha patudi bakookye. (Yesh. 40:29-31) Atupwandikisha shi ta twi na bukome bulombane bwa kukwasha ku mufubo wa Bufumu su? Atupwandikisha shi kwi bangi abauku bya kwiukita kwitukila su? Tutentekyeshe shi, Yehowa mmulombeene kulongamisha binangu byetu nka bu bibaadi mukite bwa Beshalele na Oholyabe.—Efi. 31:1-6; tala kifwatulo ki ku mbangilo kwa mwisambo.

¹³ Yehowa etunyingisha bwashi kintu su nkimune takitukutshishanga kutuusha bintu bi buwa byatudi nabyo. (Mye. 3:27) Pa kwibakuula kwa ntempelo, Yehowa balungwile beena Yuuda mu Yeelusaleme bwabadya kunangusheena  ku bibaabadi abakitshi bwa kukwasha mudimo wa kwibaka. (Ag. 1:2-5) Abaadi batuule binangu kungi kushii kwibituula ku mudimo ubaabadi abakitshi. Bi buwa tutaluule myanda i na muulo mu muwa wetu su ngipusheene na yaaya ayateyaa Yehowa na muulo. Twi balombeene ‘kwela kinangu kalolo ku byaabya abitufwila’ bwa kwikala na bi bungi bya kukita mu mudimo wa Bufumu mu ano mafuku a ku nfudiilo?

14, 15. (a) Mushindo kinyi awitunyingisha kileshesho kya bakwetu be na mushindo upeela? (b) Abitungu twikale na lukalo lwa kukita kinyi?

¹⁴ Bantu bebungi mbashaale mu ma mbalo e nkalakasho sunga bulanda bwi bungi. Ndumbulwilo etu kwete kukita mwaye mooso bwa “kukwasha” ku byabya byabadi bakutwe kwi bakwetu bashaale mu aa maumbo. (2 Kod. 8:14) Anka, mpa na bakwetu bashi na bintu bibungi bakwete kwata na muulo kinemo kyabo kya kutuusha bya buntu. Abisangashaa Yehowa pakumona bantu bashi na bintu bibungi abatuusha byabya byabadi nabyo na muloo ooso.—2 Kod. 9:7.

¹⁵ Mu dingi eumbo dya mu Afrike mwi bantu be na mushindo upeela, bangi bakwetu abaadi balame kipindji ky’efuba dyaabo bwashi ndambo ya bintu ayituuku mwanka bebipaane bwa kukwasha mudimo wa Bufumu. Mu dyadya eumbo dimune, kubaadi lukalo lwa bantu bebungi balombeene kukwasha ku mudimo wa kwibaka Nshibo ya Bufumu. Bakwetu balume na bakashi abaadi bakumiine kukwasha ku wawa mudimo. Byabya, lwibako lubaadi alutungu kubanga mu mafuku aabo a kukuna. Anka abaadi baate kitshibilo kya kukwasha ku mudimo wa kwibaka Nshibo ya Bufumu kaanya, kadi kukyolwa abende ku mafuba mu kukuna mbyo yaabo. Kino nyi nkinangu kya kwipaana kii kashaa! Bino abitutentekyesha bakwetu ba mu Masedwane mu siekele a kumpala. Abaadi mu “bulanda bukata,” anka abaadi abatekye mushindo wabadya kutuusha bya buntu. (2 Kod. 8:1-4) Atwe booso twikaleyi ‘atutuusha muyiile mwabi wabadi betwelele kwi Yehowa.’—Badika Miiya-Ikituulwe 16:17.

16. Mushindo kinyi watudi balombeene kuuka shi Yehowa atambula milambu yetu?

¹⁶ Byabya, abitungu twikale badimukye. Anka bu bibaadi beena Isaleele ba kala, abitungu tukite mwetu mooso bwashi Efile Mukulu akumiine milambu yetu. Twi na kya kwikala na nkatshinkatshi pabitale mashito etu e na muulo mpa na bifuko byetu na pabitale lulangwilo lwetu kwi Yehowa. Kutuusha kwa nsaa yetu na bupeta bwetu bwa kukwasha bangi ta nkulombeene kwitutakula mu kulenguula nkalo ya mu kikudi sunga ya ku mbidi ya bifuko byetu nya. Bisumanga, atwikala bu abatuusha kushii muyiile byatudi nabyo. (Badika 2 Beena-Kodinto 8:12, EEM.) Na dingi abitungu shi tulame kipwano kyetu na Yehowa. (1 Kod. 9:26, 27) Byabya, tushinguuleyi shi su twi na nshalelo mwipushene na miiya ya mu Bible, milambu yetu ayisangasha Yehowa na kumupa muloo na, ‘eyitambula.’

17, 18. Atupushaa naminyi pabitale baaba booso bakwete kutuusha milambu bwa Bufumu, na abitungu shi ooso a kwatudi akite kinyi?

¹⁷ Bakwetu balume na bakashi bebungi bakwete ‘kwilambula bu milambu ya bitomwanga’ ku bukwashi bwa mudimo wabo wa kukwasha ku midimo ya Bufumu. (Fid. 2:17) Atusangala ngofu na baaba bakwete kulesha bino binangu bya kwipaana. Bakashi na baana ba bakwetu bakwete kukunkusha midimo ya mu Bufumu mba kutumbula pa mwanda wa kinangu kyabo kya kalolo na kya kwisumina ingi miloo.

¹⁸ Abitungu kutumika ngofu bwa kupeta mushindo wa kukwatshishena myanda ya Bufumu. Atwe booso tutekyeeyi na tunangushene pabitale mushindo watudi balombeene kulambula Yehowa mupunda byatudi nabyo. Twi balombeene kushinguula shi atupete bwedi bwi bungi kubanga binobino na, abwikala bukile bungi mu “kipindji akikafiki kunyima.”—Mak. 10:28-30, Kilombeno kipya.