1, 2. Ndukonko kinyi alutungu shi weyipushe, na bwakinyi bi na muulo?

MU KULONGA koobe kwa Bible, we musangane’shi bantu bebungi abamba’shi bakwete kulangwila Efile Mukulu, abalongyesha sunga kukita myanda yabadi bashikwe kwi Efile Mukulu. (2 Beena-Kodinda 6:17) Ngi bwakinyi, Yehowa etutekye bwa kutuuka mu kipwilo kya madimi, mu “Babilone mukata.” (Kibafumbwilwe 18:2, 4) Abitungu kukita kinyi? Ese a kwatudi mmulombeene kwata kitshibilo, na kwiyipusha’shi, ‘Nkwete kulangwila Efile Mukulu mu kipaso kyadi mukumiine, su nkwete kumulangwila mu kipaso kyankumiin’ami nabeene?’

² Su topwile kukatuka sunga kuleka kutwela mu kipwilo kya madimi, byabya bibuwa. Anka mwishimba dyoobe we mukumbeene kumona’shi kwi ingi myanda sunga bipikwa bya mu kipwilo kya madimi byoky’okitaa. Tubande kutaluula bingi bya ku byabya bipikwa na kumona bwakinyi bi na muulo ukata bwashi twibimone bu abiibimonaa Yehowa.

3. (a) Bwakinyi bangi be kupusha bukopo bwa kuleka kulangwila Efile Mukulu na ma nkishi? (b) Bible amba naminyi pabitale kulangwila Efile Mukulu na ma nkishi?

³ Bangi bantu bakwete kutumika na bifwatulo na ma nkishi, mu mashibo aabo bwa kulangwila Efile Mukulu munda mwa bipwa bibungi. Su n’obe namu okitaa byabya, we kupusha bu mwanda upya sunga wibubi bwa kulangwila Efile Mukulu kushii bino bintu. Anka tentekyesha’shi, Yehowa etulongyesha kipaso kya kumulangwila. Bible etulungula kalolo shi, Yehowa t’akumiinaa twamulangwila na  ma nkishi nya.​—Badika Efilu 20:4, 5; Misambo 115:4-8; Yeeshaya 42:8; 1 Yowano 5:21.

4. (a) Bwakinyi t’abitungu kulangwila ba nkambwa beetu? (b) Bwakinyi Yehowa baadi mutoshe bantu baaye bwa kwisamba na bafwe?

⁴ Na bukome bwabo booso, bangi bantu mbalombeene kukisha nsaa ibungi mu kukimba bya kusangasha ba nkambwa bapwe kufwa. Mbalombeene mpa na kwibalangwila. Anka, atwikalanga balongye’shi baaba bapwe kufwa ta mbakumbeene kwitukwasha sunga kwitukyengyesha nya. Tabe na muwa mbalo kampanda nya. Kushi mpaka, kukimba kwisamba naabo kwi masaku akata, mwanda eyi dyooso di bya kumweneka bu adifiki kwi bafwe, aditukila binyibinyi kwi ba demo. Ngi bwakinyi, Yehowa baadi mutoshe beena Isaleele bwa kwisamba sunga kutwelakana mu mwanda ooso utale ba demo.​—Miiya Ikituulwe 18:10-12; tala Kikumbashilo 26 na 31.

5. Nkinyi kilombeene nkukwasha bwa kuleka kulangwila Efile Mukulu na ma nkishi, sunga kulangwila ba nkambwa boobe?

⁵ Nkinyi kilombeene nkukwasha bwa kuleka kulangwila Efile Mukulu na ma nkishi sunga kulangwila ba nkambwa boobe? Badika Bible, na onangusheene bikata bwa kipaso kyabamonaa bino bintu kwi Yehowa. Ebimonaa bu “bi butete” sunga binyangye. (Miiya Ikituulwe 27:15) Teka Yehowa efuku dyooso bukwashi bwashi wekale na mweneno bu aaye na omulangwile mu kipaso kyakumiina. (Yeeshaya 55:9) We mulombeene kushinkamisha’shi Yehowa akakupa bukome boodi nabo lukalo bwa kukatusha kintu kyooso ki mu kipwano na lulangwilo lwa madimi.

6. Bwakinyi abaadi basangule bwa kusankila kutandikwa kwa Yesu mwifuku dya 25, mweshi w’Ekumi na wakabidi?

⁶ Nowele nyi ngumune wa ku misangeelo ipalakane nsenga ishima, na bantu bebungi abamonaa’shi nyi musangeelo wa kutandjikwa kwa Yesu. Anka, Nowele mmwipusheene  binyibinyi na lulangwilo lwa madimi. Ungi mukanda apatuula’shi; Bena Looma ba mpangano abaadi abasankila kutunduka kwa nguba mwifuku dya 25, mweshi w’Ekumi na wakabidi. Bakata ba kipwilo, abaadi abakyebe’shi ba mpangano bebungi bafikye beena Kidishitu. Ndjo abo nkwata kitshibilo kya kusankila kutandjikwa kwa Yesu mu dyadya efuku. (Luka 2:8-12) Aku namu Yesu ta mmutandjikwe mwifuku dya 25, mweshi w’Ekumi na wakabidi nya. Batumibwa ba Yesu tababaadi abasankila Nowele nya. Ungi mukanda (Sacred Origins of Profound Things) aupushisha’shi bipwa 200 kunyima kwa kutandjikwa kwa Yesu, “takwi muntu su ngumune baadi awuku efuku dibaadi mutandjikwe, na bantu bebungi tababaadi abetatshisha bwa kwidiuka nya.” Musangeelo wa Nowele ubabangile bipwa nkama kunyima kwa Yesu bapu kukatuka pa nsenga.

7. Bwakinyi beena Kidishitu ba binyibinyi t’abasankilaa Nowele?

⁷ Bantu bebungi abauku’shi Nowele na bipikwa byaye mbituukile kwi ba mpangano. Mpa na kipikwa kya kwipeshena bintu kyatumonaa mu Nowele. Kileshesho; muiumbo dya Angletere na bingi bipindji bya mu Amerike, kubaadi mafuku abaabadi bakandjikye kukita musangeelo wa Nowele mwanda ngutuukile kwi ba mpangano. Muntu ooso baadi asankila wawa musangeelo abaadi abamunyoko. Mu kukila kwa mafuku, bantu ababangile kusankila Nowele dingi. Bwakinyi beena Kidishitu ba binyibinyi t’abasankilaa Nowele? Mwanda abakumiina kusangasha Efile Mukulu mu byooso byabakitshi.

8, 9. Bwakinyi beena Kidishitu ba kumpala tababaadi abasankila efuku dya kutandjikwa?

⁸ Ungi musangeelo wabakitaa kwi bantu bebungi nyi nkusankila efuku dya kutandjikwa kwabo. Beena Kidishitu mbakumbeene kusankila mafuku akutandjikwa kwabo su? Misangeelo ya kutandjikwa yabadi bateemune mu Bible  abaadi beyikite kwi bantu bashibaadi abalangwila Yehowa. (Kibangilo 40:20; Maako 6:21) Misangeelo y’efuku dya kutandjikwa abeyikitshine kwi bantu abaadi na lukalo lwa kutumbisha b‘efile ba madimi. Ngi bwakinyi, beena Kidishitu ba kumpala “babaadi abamono kukita musangeelo wa kutandjikwa kwa muntu bu kipikwa kya ba mpangano.”​—The World Book Encyclopedia.

⁹ Beena Looma na beena Ngidiki ba kala abaadi abamba’shi kikudi kya muntu akikalaa panka nsaa ya kutandikwa kwaye na shi kyakya kikudi nkilombeene kwikala akimulama. Mukanda wa (The Lore of Birthdays) aupatuula’shi: “Kino kikudi kibaadi mu kipwano kikata n’efile a dyadya efuku dibatandikwa yawa muntu.”

10. Bwakinyi beena Kidishitu ta mbalombeene kusankila efuku dya kutandikwa kwabo lelo uno?

¹⁰ Opwandikisha’shi Yehowa akuminaa misangeelo ipusheene na lulangwilo lwa madimi su? Nya. (Yeeshaya 65:11, 12) Ngi bwakinyi, t’atusankilaa efuku dya kutandjikwa kwetu sunga kukita musangeelo kampanda wipushene na lulangwilo lwa madimi nya.

11. Bwakinyi bangi bantu abasankilaa misangeelo ya mu bipwilo bya madimi na y’eumbo? Nkintu kinyi ki na muulo kyodya kukita?

¹¹ Bangi bantu abauku kutuukile Nowele na ingi misangeelo y’eumbo na ya bipwilo bya madimi, anka bakwete kutungunuka na kwiyisankila. Abamba’shi abakuminaa kukita ino misangeelo nka penda bwa kukisha kapapi mu bifuko byabo. Obe opwandikisha namu byabya su? Kukisha nsaa pamune na kifuko kyoobe takwi bubi nya. Yehowa akumiina’shi twikale mu kipwano na beena kifuko netu mwanda aye ngi nsulu ya kifuko. (Beena-Efeso 3:14, 15) Byabya, abitungu tutuule binangu byetu mu kwikala na kipwano kibuwa na Yehowa, pamutwe pa kukita musangeelo wa mu kipwilo kya madimi bwa kusangasha beena kifuko netu. Ngi bwakinyi mutumibwa Mpoolo bambile  shi: “Kimbayi bya kushingûla byabya abisangasha Nfumu Yesu.”​—Beena-Efeso 5:10, EEM.

12. Nkinyi kilombeene kwikasha musangeelo bu wibubi ku meso kwa Yehowa?

¹² Bebungi abamba’shi kutuukile musangeelo takwi na mwanda, anka Yehowa te na yawa mweneno nya. T’akuminaa musangeelo utuukile mu lulangwilo lwa madimi, aukampula muntu sunga kintu kampanda ki’eumbo. Kileshesho, beena Eshipitu babaadi na misangeelo ibungi bwa b’efile babo. Kunyima kwa beena Isaleele kutuuka mu Eshipitu, babaadi bakite ungi musangeelo wa ba mpangano abo nkwiwitanyina bu ‘musangeelo wa Yehowa.’ Anka, Yehowa baadi mwibanyokye. (Efilu 32:2-10) Nka bu bibambile Yeeshaya, ‘tatukumanga ku bintu bi butete!’—Badika Yeeshaya 52:11, EEM.

13. Nkonko kinyi yoodi mukumbeene kwiyela nsaa y’olekye kusankila musangeelo kampanda?

¹³ Nsaa y’olekye kukita musangeelo kampanda, we mulombeene kwiyela nkonko ibungi. Kileshesho; Ne kukita naminyi su mwina dibaka nami angipusha bwakinyi ntankumiina kusankila naye Nowele? Ne kukita naminyi su muntu bampa kya buntu mwifuku dya Nowele? Ne kukita kinyi su mulum’ande sunga mukash’ande andungula bwa kwenda ku musangeelo kampanda? Ne kukwasha bana bande bwashi t’abenyongolanga mwanda ntasankila musangeelo kampanda sunga efuku dya kutandjikwa kwabo?

14, 15. We mulombeene kukita kinyi su muntu akwamba’shi, ‘ngya Nowele ande?’ Sunga shi akupa kya buntu mu dyadya efuku?

¹⁴ Bi na muulo bwashi tutumikye na kapatupatu bwa kuuka kya kwakula na kya kukita kumpala kwa mwanda ooso. Kileshesho, su muntu akwamba’shi, ‘ngya Nowele ande.’ T’abitungu’shi opele kukumiina nya. We mulombeene kwamba penda’shi: “Bofwambuka.” Anka poodi kumpala kwa muntu akumiina kuuka bibungi, we mulombeene  kwata kitshibilo kya kumupatulwila bwakinyi tosankilaa yaya misangeelo i byabya. Byabya, ikala misusa yooso na ngakwilo alesha kalolo, na kanemo. Bible amba’shi: “Miisambo yenu ikale ya kalolo, i buwa. Byabya, anukeûku bya kwaluula kwi muntu na muntu kipaso kilombane.” (Beena-Kolose 4:6, EEM) Pangi we mulombeene kumulesha’shi okumiinaa kukisha nsaa pamune na bangi na kwibapa bya buntu anka tokumiina kukita byabya mu ano mafuku a musangeelo nya.

¹⁵ Nkinyi akitungu kukita su muntu bakupa kya buntu? Bible t’etupa mulongolongo wa miiya ya kulonda nya, kadi etutekye bwa kwikala na kondo k’eshimba kebuwa. (1 Timote 1:18, 19) Pangi muntu bakupa kya buntu auku’shi t’osankila wawa musangeelo. Byabya, e nkulungula’shi, “Nauku’shi t’osankilaa uno musangeelo, anka nakumiinanga kukupa namu kano kantu.” Mu ino myanda obe ndjo mulombeene kwata kitshibilo kya kukumiina sunga kupela kwikatambula. Anka kitshibilo kyooso kyodya kwata, kita bwashi oshaale na kondo k’eshimba kebuwa. Tatukumanga kukita kintu kyooso kilombeene kulwisha kipwano kyetu na Yehowa.

16. We kukita kinyi su kifuko kyoobe akikumiina kukita musangeelo kampanda?

¹⁶ We mulombeene kukita kinyi su beena kifuko noobe abakyebe kusankila musangeelo kampanda? Tokumanga kwikakeena nabo nya. Tentekyesha shi, be na matalwa a kusangula kya kukita. Ikala na kalolo na onemekye kitshibilo kyabo bu byokumiina shi banemekye namu kyoobe. (Badika Mateo 7:12.) Kadi su beena kifuko noobe abakumiina shi wekale pamune nabo bwa kukita musangeelo kampanda, we kukita kinyi? Kumpala kwa kwata kitshibilo, ela luteko kwi Yehowa bwashi akukwashe wate kitshibilo kibuwa. Nangusheena pa wawa mwanda, na okimbuule pabitale wanka. Tentekyesha’shi, lukalo loobe ndwa kusangasha Yehowa.

17. We kukita kinyi bwa kukwasha bana boobe kupela bamona’shi kyakya kipungo kibebakidi nka byabya p’abamono benabo abasangala?

 ¹⁷ We mulombeene kukita kinyi bwa kukwasha bana boobe nsaa y’abamono benabo bakwete kusankila musangeelo kampanda? Eyendo, we mukumbeene kwikala olumbuula nsaa ya kusangala nabo pamune mu angi mafuku. We mukumbeene kwibapa bya buntu pa nsaa yabashy’abebitengyela. Kya buntu kikile byoso kyodya kupa bana boobe nyi nkwibafula na kushalanga nabo.

18. Bwakinyi abitungu tutwele mu bisangilo bya beena Kidishitu?

¹⁸ Bwa kusangasha Yehowa, abitungu tupele lulangwilo lwa madimi, bipikwa na misangeelo yabakitaa mwanka. Anka abitungu kutwela mu lulangwilo lwa binyibinyi. Twi kwimutwela naminyi? Kya kumpala, twikale atutwele mu bisangilo bya beena Kidishitu. (Badika Beena-Ebelu 10:24,  25.) Bisangilo bi na muulo ukata mu lulangwilo lwa binyibinyi. (Misambo 22:22; 122:1) P’atutwele mu bisangilo atwinyingishena.​—Beena-Looma 1:12.

19. Bwakinyi kulungula bangi bya binyibinyi bya mu bible byodi mulongye kwi na muulo?

¹⁹ Kingi kintu kikata ki mu lulangwilo lwa binyibinyi nyi nkulungula bangi myanda yoodi mulongye mu Bible. Bantu bebungi abenyongolaa nsaa y’abamono myanda ibubi ayikitshika mu nsenga. (Esekyele 9:4) Pangi ouku bangi abapushaa byabya. Ebalungule pabitale lukulupilo loobe bwa mafuku aafiki. P’otwele mu bisangilo bya beena Kidishitu na kulungula bangi bya binyibinyi bya mu Bible, okamono’shi toki na lukalo’nyi lwa kutwela mu lulangwilo lwa madimi na kukita bipikwa byabakitaa mwanka. Byabya, Okapete muloo na Yehowa akwelela myabi ku byooso byokitshi bwa kumulangwila mu kipaso kibuwa.​—Malakii 3:10.