Dya ku lupese lwa kutunduka kwa Kalunga ka Ngalileya, Yesu badi mudishe bantu binunu mu kilengyeleshi na aye nkusuuka nsaa ibabadi bakyebe kumutuula bu nfumu. Bwabwa bufuku, Yesu badi mutambukye mu kalunga mubadi mbundambunda ya meema aye nkupaasha Mpyeele, batambukile n’aye namu kunundu kwa meema, anka, aye nkubanga kwiyina nsaa ibabangile kupeela kukumiino lwaye. Yesu badi mubatamishe dingi kipapi, pangi bwa kupaasha balongi baye kupela kwa shi tala n’abo namu beyina mu meema.

Binobino Yesu balukiila lupese lwa kupona nguba kwa kalunga, mu nsenga ya Kapernaume. Baba babadi mudishe mu kilengyeleshi ababamumwene na abo nkumwipusha shi: “Nguba kinyi oodi mufikye pano?” P’aye kwibasaashila, Yesu bebalungwile shi bakwete kumukimba bwa shi ebadiishe dingi. Bebatekye bwabasha ‘kufuba bwa bidîbwa abilwilâ, anka bwa bidîbwa bisha bilwilâ, dingi abipânâ muwa wa lôso.’ Abo nkumwipusha shi: “Abitungu kukitanga kinyi mwanda wa kulombasha byabya abitekye Efile Mukulu?”—Yowano 6:25-28, EEM.

Pangi abadi abanangushena myanda yababadi bafunde mu Mwiya, kadi Yesu badi mwisambile mwanda ubadi na muulo ukata shi: “Mufubo w’Efile Mukulu nkukumiina aadi mutume.” Byabya, bantu tababadi baleeshe lwalwa lukumiino mwi Yesu nya, sunga mbibadi mukite myanda ibungi ya kukaanya. Abo nkumuteka bwa shi akite kitundwilo kampanda bwa shi bamone bya kukumiina mwadi; abamwipwishe shi: “Obe nabene naamu, nkilengyeleshi kinyi kywetuleesha bwa’shi twamona mwa nkukumiina? . . . Mu kabaka, bamasheenu babadi badye manà, muyiile byabadi bafunde’shi: ‘Badi mwibape mukate aufiki mwiyilu bw’abo kudya.’”—Yowano 6:29-31; Misambo 78:24.

Pabitale kitundwilo kibabadi abatekye, Yesu balesheshe bantu patooka Yawa atuusha bidibwa mu kilengyeleshi amba shi: “Mbiinyibiinyi, neenulungula’shi, ta mMoyiise beenupeele mukate wa mwiyilu nya, anka Nshaami ngi eenupa mukate wa mwiyilu w’eyendo. Mwanda mukate w’Efile Mukulu ngwawa uyikye mwiyilu, aupa ba-pano muuwa.” Bu byabashii bapushe kyabipatuula, abambile shi: “Mwanaana, etupe efuku dyooso wawa mukate!” (Yowano 6:32-34) Kadi Yesu badi akwila “mukate” kinyi?

Apatuula shi: “Ami ngi mukate wa muuwa, afiki kwandi taayikala na nsala, ankumiina taayikala na nyoota musuusa su ngumune. Anka nee mwinulungule bino’shi: Nwi bamone, aku naamu taanukumiina nya. . . . Ntshii mwikye mwiyilu bwa kukita kyankyebe’mi nya, anka akikyebe muntume. Akikyebe muntume namu nkino kyashi, ntshishimishanga su ngumune a ku badi mumpe, anka neebasangushe efuku dya nfudiilo. Mwanda akikyebe Nshaami nkino shi: Ooso amono Mwana, na amukumiina, apete muuwa wa looso.”—Yowano 6:35-40.

Bino bishima bibafitshishe bantu munda na beena Yuuda nkubanga kuwunauna pa mwanda waye. Mbikunyi byadi mulombene kwisamuna bu “mukate aufiki mwiyilu”? (Yowano 6:41) Bwabo’bo, enka penda mwana a bantu ba mu Ngalileya kibundji kya mu Nazarete. Bantu nkubanga kwiyipusha shi: “Yesu, ta mmwana aa Yoosefe su? Atuuku nshaaye na nyinaaye!”—Yowano 6:42.

Yesu nkwibaluula shi: “Tshibayi kuunauna mukatshi mwenu! Muntu su ngumune tamulombene kufika kwandi su Yaaya muntume tammumukakye, n’ami naakamusangusha mwifuku dya nfudiilo. Mu mikanda ya Batemuki mbafunde’shi: ‘Booso abakeebalambukisha kw’Efile Mukulu.’ Ooso eekala mupushe akituukila kwi Yaaya, na kutambukila mu kulambukisha kwaye, afiki kwandi. Ngi’shi: Takwi muntu su ngumune mumone Yaaya, kukaasha yaawa afiki kw’Efile Mukulu. Aye mmumone Yaaya. Mbiinyibinyi, neenulungula’shi: Yaawa akumiina ee na muuwa wa looso.”—Yowano 6:43-47; Yeeshaya 54:13.

Pabadi mwisambe kumpala na Nikodeme, Yesu badi mutemune muuwa wa looso na kwiusanga na lukumino mwi Mwana a muntu pa kwamba shi: “Muntu ooso amukumiina [Mwana umune eleka a  Efile Mukulu] tashiminanga, anka aikale na muuwa wa iikalaika.” (Yowano 3:15, 16) Kadi binobino kwete kwakula kumpala kwa bantu bebungi, ebalungula shi e na muloo bwa shi bapete muuwa wa iikalayika, wabashii balombene kutuusha kwi manna sunga mukate ubabadi balombene kutusha mu Ngalileya. Byabya mushindo kinyi ulombene muntu kupeta muuwa wa ikalayika? Yesu alushuula bishima byaye shi: “Nee mukate wa muuwa.”—Yowano 6:48.

Bantu babadi abatungunuka na kwakwila mwanda utale mukate wa mwiyilu, akupu ubanyishile kutama nsaa ibayile Yesu mu kulongyesha mu kitumbwilo kya mu Kapernaume.