Enda bua kuleshe mianda i muanka

Nkitunduilo kinyi kia “mafuku a ku nfudiilo,” sunga “nsaa ya nfudiilo”?

Nkitunduilo kinyi kia “mafuku a ku nfudiilo,” sunga “nsaa ya nfudiilo”?

Lualuulo lua Bible

 Bible akula pabitale mianda, nshalelo, na mmueneno ayikalesha, “nfudiilo ya [kino] kipungo,” sunga “nfudiilo a nsenga.” (Mateo 24:3; Kilombeno kipya 2014) Bible ayitanyina kiakia kipungo bu “mafuku a ku nfudiilo” na bu “nsaa ya nfudiilo.”​—2 Timote 3:1; Ndanyele 8:19.

Mmatemuki kinyi a mu Bible e kuanka pabitale “mafuku a ku nfudiilo”?

 Bible mmutemukie mianda ibungi ayikakitshika nsaa imune ayikalesha “kitunduilo” kia mafuku a ku nfudiilo. (Luka 21:7) Tala ingi ya ku yanka:

 Ngoshi mu nsenga ishima. Yesu baadi mutemukie’shi: “Muilo aukebuela ungi muilo ngoshi, na bufumu abukebuela bungi bufumu ngoshi.” (Mateo 24:7) Mu kipaso kimune, Kibafumbuilue 6:4 mmutemukie nfualasa a mu kifuanyi alesha ngoshi na akiebe “kukaasha butaale pa nsenga.”

 Nsala. Yesu baadi mutemukie’shi: “Akukekala bipupa bia nsala.” (Mateo 24:7) Mukanda wa Kibafumbuilue ngutemukie ungi nfualasa, kufika kuaye akulesha kutuuka kua nsala ikile bungi.​—Kibafumbuilue 6:5, 6.

 Kutshinkatshinka kua nsenga. Yesu bambile’shi akukekala “kutshinkatshinka kua nsenga mu ma mbalo elekeene.” (Mateo 24:7; Luka 21:11) Kuno kutshinkatshinka kua nsenga kukata mu nsenga ishima akukafuisha makienga na lufu lukile bungi.

 Bipupa bia mikumbo. Muyile Yesu, akukekala mikumbo ibukopo, sunga “bipupa bia mikumbo.”​—Luka 21:11, Kilombeno kipya 2014.

 Bibeshi. Sunga biekala’shi munda mua bipua nkama bantu mbakite bibeshi, Yesu baadi mutemukie’shi mu mafuku a ku nfudiilo, “kutupilua kua miiya akukafuimi.”​—Mateo 24:12.

 Kuluisha kua nsenga. Kibafumbuilue 11:18 mmutemukie’shi bantu ‘abakaluisha nsenga.’ Abakebikitshi mu mishindo ibungi, kushi penda mu kukita kua mianda ibubi, kadi mpa na mu kuluisha kua mbalo ishale bantu.

 Kuiluila kua muikelo. Mu 2 Timote 3:1-4, Bible mmutemukie’shi bantu bebungi abekala “bashi na lutumbu, bakutue lulamato, . . . bashi na kikudi kia butaale, abadimbilaa bangi mianda, bashi na kuikanda, ba ntomboshi, bashi bafule mianda ibuwa.” Uno muikelo bantu abakekala nao ngofu mu kipaso akikamueka aa mafuku bu “bipungo bibukopo.”

 Kuluila kua ngikashi ya mu kifuko. Mu 2 Timote 3:2, 3, Bible mmutemukie’shi bantu bebungi tabekala na “kifulo kia butandua” bua bifuko biabo na’shi bana abekala “bash’abakokiela baledi babo.”

 Kukutua kua kifulo bu’Efile Mukulu. Yesu baadi mutemukie’shi: “Kifulo kia bantu bebungi akikapeele.” (Mateo 24:12) Yesu baadi akiebe kulesha’shi kifulo bu’Efile Mukulu akikapeele mui bantu bebungi. Mu mushindo umune, 2 Timote 3:4 amba’shi mu mafuku a ku nfudiilo, baaba bantu abekala “bafule miloo, pamutue pa kuikala bafule Efile Mukulu.”

 Bu nsesa bua bipuilo. Mu 2 Timote 3:5, Bible mmutemukie’shi bantu abakamueka bu abalanguila Efile Mukulu kadi t’abakekala na nshalelo muipushene na miiya yaaye nya.

 Mpushisho ebuwa a matemuki a mu Bible. Mukanda wa Ndanyele ngutemukie’shi mu “mafuku a ku nfudiilo,” bantu bebungi abakatamisha kiukilo kiabo kia bia binyibinyi bia mu Bible, mpa na mpushisho a binyibinyi a ano matemukie.​—Ndanyele 12:4.

 Mudimo wa kulungula mukandu wibuwa mu nsenga ishima. Yesu baadi mutemukie’shi: “Uno mukandu wibuwa wa Bufumu aukalungulua pa nsenga yoso ishadibue.”​—Mateo 24:14.

 Mu ma mbalo ebungi amuikala kukutua kua kibasu na bantu abasengana. Yesu baadi mutemukie’shi bantu bebungi t’abakatuulu binangu ku bishinkamiisho abilesha’shi nfudiilo tayidi pepi nya. (Mateo 24:37-39) Kukatusha biabia, 2 Mpiele 3:3, 4 mmutemukie’shi bangi abakasengie bino bishinkamiisho, na kupela kuibikumiina.

 Kulombana kua matemuki oso. Yesu baadi muambe’shi mu mafuku a ku nfudiilo amuikala kuilondena kua kulombana kua ano matemuki oso, kushi penda angi a ku anka sunga ndambo yao.​—Mateo 24:33.

Tui mu “mafuku a ku nfudiilo” su?

 Olo. Mianda ayikitshika mu nsenga mpa na kuilondena kua mianda yabadi baleshe mu Bible, akulesha’shi mafuku a ku nfundiilo ababangile mu kipua kia 1914, kipua kibabangile Ngoshi ya Kumpala ya Nsenga ishima. Bua kumona mushindo wi nshalelo a mu nsenga ishima alesha’shi tui mu mafuku a ku nfudiilo, tala uno video:

 Mu 1914, Bufumu bu’Efile Mukulu bubabangile kumunana muiyilu, na kintu kia kumpala kiabubakitshine, nyi nkubinga Satana Diabulu na ba demo baaye muiyilu na kumutadiila bua’shi bakite midimo yabo nka penda pa nsenga. (Kibafumbuilue 12:7-12) Bukitshishi bua Satana mui bantu bukuete kumuenekiela mu bikitshino na mmueneno aabo ayikasha mafuku a ku nfudiilo bu “bipungo bibukopo.”​—2 Timote 3:1.

 Bantu bebungi bakuete kukienga muanda wa ano mafuku a ku nfudiilo. Mbakalakashue pa muanda bantu t’abauku sunga bia kushala pamune nya. Bangi bakuete mpa na kutshina’shi mu mafuku aafiki bantu abashimina.

 Anka, bangi bakuete kukienga muanda wa ino mianda ayikitshika mu nsenga, abatengiela mafuku e kumpala na lukulupilo loso. Mbashinkamishe’shi Bufumu bu’Efile Mukulu abukiebe binobino kukatusha nkalakashi i mu nsenga. (Ndanyele 2:44; Kibafumbuilue 21:3, 4) Abatengiela na luishinko loso bua’shi Efile Mukulu alombashe milayilo yaaye, na bakuete kunyingishibua na mayi a Yesu aamba’shi: “Yawa anyingiila mpa na ku nfudiilo akapaashibua.”​—Mateo 24:13; Mika 7:7.