MENDO sikur je një i krishterë që jeton në shekullin e parë. Kongregacioni yt sapo ka marrë një letër nga apostulli Pavël. Ndërsa e dëgjon tek lexohet, vëren se Pavli citon shpesh nga «shkrimet e shenjta», pra, Shkrimet Hebraike. (2 Timoteut 3:15) Thua me vete: «Do të më pëlqente vërtet të shihja edhe unë ku po lexon.» Por, kjo s’ishte e lehtë. Pse?

Shqyrto si dukeshin dorëshkrimet e ‘shkrimeve të shenjta’ në ditët e Pavlit. Njëri tregohet në këtë faqe, një fragment nga libri i Isaisë, nga Rrotullat e Detit të Vdekur. Çfarë sheh? Pjesë teksti të pandara. Pa shenja pikësimi. Dhe pa numrat e kapitujve e të vargjeve që kemi sot.

Shkrimtarët e Biblës nuk e ndanë mesazhin në kapituj a vargje. Thjesht shkruan gjithë mesazhin që u dha Zoti, që edhe lexuesit ta merrnin të plotë mesazhin, jo vetëm pjesë të shkurtra. A nuk dëshiron të njëjtën gjë kur merr një letër të rëndësishme nga një person i dashur? E lexon të gjithë letrën, jo vetëm pjesë aty-këtu.

Megjithatë, mungesa e kapitujve ose e vargjeve, paraqiste një problem. E vetmja gjë që mund të bënte Pavli për të dalluar fjalët e veta nga citimet ishte të përdorte shprehje, si «siç është shkruar» ose «ashtu si kishte thënë që më parë Isaia». (Romakëve 3:10; 9:29) Vështirë t’i gjeje citimet nëse nuk i njihje në majë të gishtave gjithë «shkrimet e shenjta».

Për më tepër, «shkrimet e shenjta» nuk ishin një mesazh i thjeshtë nga Perëndia. Aty nga fundi i shekullit të parë të e.s., ato formuan një koleksion me 66 libra. Ndaj shumica e lexuesve të Biblës sot janë të kënaqur që kanë Biblën me kapituj e vargje, që i ndihmon të gjejnë informacione specifike, si citimet e shumta në letrat e Pavlit.

Mbase vret mendjen: «Kush e ndau Biblën në kapituj e vargje?»

Meritën për ndarjen e Biblës në kapituj e ka kleriku anglez Stivën Langtën, që u bë kryepeshkop i Kantërbërit. Ai e bëri këtë ndarje në fillim të shekullit të 13-të kur jepte mësim në Universitetin e Parisit në Francë.

Para ditëve të tij, studiuesit kishin provuar lloj-lloj mënyrash për të ndarë Biblën në kapituj a pjesë më të vogla, me sa duket, kryesisht për qëllime referimi. Mund ta marrësh me mend sa lehtë do ta gjenin një citim po të kërkonin brenda një kapitulli dhe jo në gjithë librin, si në librin e Isaisë me 66 kapituj.

Gjithsesi, kjo solli probleme. Studiuesit krijuan shumë lloje sistemesh që nuk përputheshin me njëri-tjetrin. Sipas njërit prej tyre, Ungjilli i Markut u nda në afro 50 kapituj, jo në 16 siç i kemi sot. Në ditët e Langtënit, në Paris kishte studentë nga shumë vende që sollën Bibla nga vendet e tyre. Megjithatë, lektorët dhe studentët nuk kuptoheshin  me njëri-tjetrin se cilit citim po i referoheshin. Pse? Kapitujt në dorëshkrimet e tyre nuk përputheshin.

Prandaj, Langtëni bëri një ndarje të re të kapitujve. Një libër thotë se sistemi i tij «u pëlqye shumë nga lexuesit e kopjuesit dhe u përhap në Evropë sa hap e mbyll sytë». (The Book—A History of the Bible) Ai bëri ndarjen në kapituj që sot e ka shumica e Biblave.

Rreth 300 vjet më vonë, në mes të shekullit 16, tipografi e studiuesi i njohur francez Robert Estieni i lehtësoi edhe më tepër punët. Kishte synim që studimin e Biblës ta shijonin sa më shumë veta. Kuptoi sa i çmuar ishte zhvillimi i një sistemi uniform të numrave të kapitujve dhe të vargjeve.

Ideja origjinale për ndarjen e Biblës në vargje nuk ishte e Estienit. E kishin pasur të tjerë para tij. Për shembull, shekuj më parë kopistë judenj e kishin ndarë në vargje gjithë Biblën Hebraike (që zakonisht njihet si Dhiata e Vjetër), ama nuk e kishin ndarë në kapituj. Edhe në këtë rast mungonte një sistem uniform, ashtu si me kapitujt.

Estieni zhvilloi një sistem të ri për ndarjen në vargje të Shkrimeve të Krishtere Greke (e njohur si Dhiata e Re), dhe i bashkoi me ato që ishin tashmë në Biblën Hebraike. Më 1553 botoi Biblën e parë të plotë (në frëngjisht) kryesisht me kapitujt e vargjet që kemi sot në shumicën e Biblave. Disa e kritikuan këtë dhe thanë se vargjet e copëtonin tekstin e Biblës në pjesë të vogla dhe e bënin të dukej një sërë thëniesh të shkëputura, pa lidhje me njëra-tjetrën. Megjithatë, sistemi i tij shumë shpejt u pranua nga tipografë të tjerë.

Ndarja në kapituj e vargje duket një ide kaq e thjeshtë. Por, ajo i vë një «adresë» unike çdo vargu biblik, si një kod postar. Vërtet, ndarja në kapituj e vargje nuk është e frymëzuar nga Zoti dhe ndonjëherë teksti biblik ndahet në vende të çuditshme. Mirëpo, kështu e kemi më të lehtë të gjejmë citime dhe të veçojmë a të flasim për vargje me kuptim të veçantë për ne, ashtu siç nënvizojmë në një dokument a libër shprehje a fraza të veçanta.

Edhe pse ndarjet në kapituj e vargje janë një ndihmë e madhe, gjithmonë mbaj parasysh sa rëndësi ka të krijosh tablonë e plotë: të kuptosh gjithë mesazhin që na ka dhënë Perëndia. Bëje zakon të lexosh kontekstin, jo thjesht një varg. Kështu do t’i njohësh gjithnjë e më mirë tërë «shkrimet e shenjta, të cilat janë në gjendje të të bëjnë të mençur e të sjellin shpëtimin».​—2 Timoteut 3:15.