Të ankoruar nga vlera që s’njohin kohë
Të ankoruar nga vlera që s’njohin kohë
ÇDO shoqëri njerëzore ka njëfarë kodi moral. A s’jeni dakord se cilësi të tilla, si ndershmëria, mirësia, dhembshuria dhe altruizmi, vlerësohen në mbarë tokën dhe bëjnë për vete shumicën prej nesh?
Vlerat e kujt?
Në shekullin e parë të erës sonë, një njeri shumë i arsimuar me emrin Saul jetoi mes tri kulturave të fuqishme që kishin kodet e tyre morale: kultura judaike, greke dhe ajo Romakëve 2:14, 15.
romake. Përveç normave të ndërlikuara dhe ligjeve që ishin të detyrueshme në ato kultura, Sauli kuptoi se njerëzit në përgjithësi udhëhiqen nga një ndjenjë e brendshme morale. Kjo është ndërgjegjja. Pasi Sauli u bë apostulli i krishterë Pavël, shkroi: «Sa herë që njerëzit e kombeve, që nuk kanë ligj, bëjnë nga natyra [«instinktivisht», ECM] gjërat e ligjit, këta njerëz, edhe pse nuk kanë ligj, janë ligj për vetveten. Këta tregojnë se thelbin e ligjit e kanë të shkruar në zemër, ndërkohë që ndërgjegjja e tyre, që jep dëshmi bashkë me ta dhe në mendimet e tyre, i akuzon ose i shfajëson.»—Por, a mjafton të udhëhiqemi nga ‘instinkti’ kur përpiqemi të vendosim ç’është e drejtë dhe e gabuar? Siç mund ta keni vënë re, historia njerëzore është e stërmbushur me dështime të individëve dhe grupeve. Kjo i ka bindur shumë veta se na duhet drejtimi i një burimi më të lartë për të përcaktuar vlerat më të mira sipas të cilave të jetojmë. Shumë individë e pranojnë se Ai që e ka bërë njerëzimin, është më i afti për të përcaktuar këto norma të pandryshueshme. Në librin e tij Vetvetja e pazbuluar (anglisht), dr. Karl Jungu komentoi: «Individi që nuk është i ankoruar te Perëndia, nuk u bën dot ballë me forcat e veta joshjeve fizike e morale të botës.»
Ky përfundim është në përputhje me atë që shkroi një profet i lashtë: «Nuk i përket njeriut udha e tij. Njeriut që ecën, nuk i takon as të drejtojë hapat e vet.» (Jeremia 10:23) Krijuesi thotë se është ai «që të mëson për të mirën tënde, që të udhëheq nëpër rrugën që duhet të ndjekësh».—Isaia 48:17, Diodati i Ri.
Një burim i sigurt vlerash të besueshme
Fjalët që u përmendën më sipër gjenden në një burim vlerash morale që është më i shpërndari: Shkrimet e Shenjta. Miliona veta anembanë botës, madje edhe njerëz që s’janë të krishterë ose fetarë, u janë drejtuar Shkrimeve për të pasur kuptueshmëri e mençuri. Poeti gjerman Johan Volfgang fon Gëte shkroi: «Unë për vete e kam dashur dhe e kam respektuar [Biblën], sepse pothuajse gjithë zhvillimin tim kulturor e moral ia detyroj asaj.» Thuhet se udhëheqësi hinduist Mohandas Gandi ka thënë: «Mos ngurroni të pini nga burimet që ju janë dhënë në Predikimin në Mal [pjesë e mësimeve të Jezu Krishtit që gjenden në Bibël]. . . . Sepse mësimet që gjejmë në atë Predikim i drejtohen gjithsecilit prej nesh.»
Apostulli Pavël, të cilin e përmendëm pak më parë, e theksoi rolin e rëndësishëm që luajnë Shkrimet e Shenjta për të siguruar vlera të qëndrueshme: «I gjithë Shkrimi është i frymëzuar nga Perëndia dhe i dobishëm për të mësuar.» (2 Timoteut 3:16) A është vërtet kështu?
Pse të mos e vërtetoni vetë? Shqyrtoni parimet që renditen në faqen tjetër. Shikoni vlerat pozitive që nxitin. Meditoni se ç’fuqi kanë idetë e përfshira në këto mësime për t’ju përmirësuar jetën dhe marrëdhëniet me të tjerët.
A do të nxirrni dobi?
Parimet e renditura janë thjesht një shembull i këshillave praktike që gjenden në Shkrimet e Shenjta. Veç këtyre, Fjala e Perëndisë përmban edhe paralajmërime të shumta lidhur me mendimet, fjalët dhe veprimet e dëmshme, të cilat mund të kenë ndikim negativ në jetën tonë.—Proverbat 6:16-19.
Po, mësimet e Biblës i japin shoqërisë njerëzore atë që në përgjithësi i mungon kaq shumë—këshilla praktike që njerëzit të zhvillojnë normat më të mira morale. Ata që i pranojnë dhe i zbatojnë ato mësime, përjetojnë një shndërrim domethënës. Mënyra e tyre e të menduarit ndryshon për mirë. Efesianëve 4:23, 24) Motivet e tyre përmirësohen. Shumë veta, pasi kanë mësuar vlerat e Perëndisë që shprehen në Bibël, janë nxitur të çrrënjosin nga zemra racizmin, paragjykimet dhe urrejtjen. (Hebrenjve 4:12) Shkrimet e Shenjta dhe vlerat që nxitin ato i kanë shtyrë njerëzit të heqin dorë nga çdo lloj dhune e vesi dhe të bëhen njerëz më të mirë.
(Po, vlerat e Biblës kanë ndihmuar miliona veta që të çrrënjosin zakone të ngulitura thellë dhe praktika si ato që kanë rrënuar jetën e të tjerëve. (1 Korintasve 6:9-11) Mësimet e Biblës i kanë shndërruar këta individë, dhe jo thjesht zakonet e tyre, por zemrën, shpresën dhe familjen e tyre. Pavarësisht se sa shumë keqësohet bota, anembanë globit ka njerëz që vazhdojnë të ndryshojnë për mirë. Kjo gjë s’ka për të mbaruar kurrë. «Bari thahet, lulja vyshket, por fjala e Perëndisë tonë mbetet përgjithmonë.»—Isaia 40:8.
Por, a do të përfitoni ju vetë nga «fjala e Perëndisë tonë»? Me kënaqësi, Dëshmitarët e Jehovait do t’ju tregojnë si të përvetësoni vlerat e Biblës për të mirën tuaj. Duke jetuar në përputhje me këto norma, do të fitoni miratimin e Perëndisë tani e do të keni një jetë të gjatë, të udhëhequr nga parime hyjnore të pandryshueshme.
[Kutia dhe figurat në faqet 6, 7]
PARIME QË S’NJOHIN KOHË
Rregulla e artë. «Gjithçka që dëshironi të bëjnë të tjerët për ju, bëheni edhe ju për ta. Kjo është, në të vërtetë, domethënia e Ligjit dhe e fjalëve të profetëve.»—Mateu 7:12.
Duaje të afërmin tënd. «Duaje të afërmin tënd si veten.» (Mateu 22:39) «Dashuria nuk i bën keq të afërmit; prandaj dashuria është përmbushja e ligjit.»—Romakëve 13:10.
Respektoji dhe nderoji të tjerët. «Kini për njëri-tjetrin përzemërsi të butë me dashuri vëllazërore. Jini të parët për t’i treguar nderim njëri-tjetrit.»—Romakëve 12:10.
Ndiq paqen. «Ruani paqen me njëri-tjetrin.» (Marku 9:50) «Nëse është e mundur dhe aq sa varet nga ju, jini paqësorë me të gjithë.» (Romakëve 12:18) «Le të ndjekim ato gjëra që i hapin rrugë paqes.»—Romakëve 14:19.
Fali të tjerët. «Na i fal mëkatet, sikurse edhe ne i kemi falur ata që kanë mëkatuar kundër nesh.» (Mateu 6:12) «Bëhuni mirëdashës me njëri-tjetrin, zemërdhembshur, duke e falur njëri-tjetrin bujarisht.»—Efesianëve 4:32.
Ji besnik dhe i besueshëm. «Ji besnik ndaj gruas sate dhe jepja dashurinë tënde vetëm asaj. . . . Ji i lumtur me gruan tënde dhe gjej gëzim me vajzën me të cilën u martove . . . Magjepsja e saj le të të bëjë të lumtur; ajo të rrethoftë me dashurinë e saj. . . . Pse duhet t’ia japësh dashurinë tënde një gruaje tjetër? Pse duhet të pëlqesh më shumë magjepsjen e gruas së një tjetri?» (Proverbat 5:15-20, Today’s English Version) «Kush është i besueshëm në gjëra të vogla, është i besueshëm edhe në të mëdha dhe kush është i padrejtë në gjëra të vogla, është i padrejtë edhe në të mëdha.» (Luka 16:10) «Nga kujdestarët kërkohet që secili të gjendet i besueshëm.»—1 Korintasve 4:2.
Ji i ndershëm. «A mund të jem moralisht i pastër me peshore hileqare e me një torbë me gurë peshe të rremë?» (Mikea 6:11) «Jemi të bindur që kemi një ndërgjegje të pastër, pasi duam të sillemi me ndershmëri në çdo gjë.»—Hebrenjve 13:18.
Thuaj të vërtetën dhe ji i drejtë. «Urreni të keqen, doni të mirën dhe le të mbizotërojë drejtësia te porta.» (Amosi 5:15) «I thoni të vërtetën njëri-tjetrit. Në portat tuaja gjykoni në përputhje me të vërtetën dhe me paqe.» (Zakaria 8:16) «Tani që keni flakur tej gënjeshtrën, secili t’i thotë të vërtetën të afërmit të tij.»—Efesianëve 4:25.
Ji i papërtuar, punëtor. «A ke parë një njeri të zotin në punën e tij? Ai do të zërë vend para mbretërve.» (Proverbat 22:29) «Jini të papërtuar në punët tuaja.» (Romakëve 12:11) «Çfarëdo që të bëni, përpiquni për të me gjithë shpirt si për Jehovain e jo si për njerëzit.»—Kolosianëve 3:23.
Ji i butë, i dhembshur, mirëdashës. «Vishuni me dhembshuri të butë, me mirëdashje, përulësi mendjeje, butësi dhe shpirtgjerësi.»—Kolosianëve 3:12.
Munde të keqen me të mirën. «Vazhdoni të doni armiqtë tuaj e të luteni për ata që ju përndjekin.» (Mateu 5:44) «Mos e lejo të keqen të të mundë, por vazhdo ta mundësh të keqen me të mirën.»—Romakëve 12:21.
Jepi Perëndisë më të mirën tënde. «‘Duaje Jehovain, Perëndinë tënd, me gjithë zemrën tënde, me gjithë shpirtin tënd dhe me gjithë mendjen tënde.’ Ky është urdhërimi i parë dhe më i madhi.»—Mateu 22:37, 38.
[Figurat]
Kur jetojmë sipas vlerave të Biblës, kemi një martesë të suksesshme, lidhje familjare të lumtura dhe miqësi të kënaqshme