A e kishte fjalën Jezui për ferrin e zjarrtë?
A e kishte fjalën Jezui për ferrin e zjarrtë?
DISA nga ata që besojnë te doktrina e ferrit të zjarrtë u referohen fjalëve të Jezuit te Marku 9:48 (ose vargjet 44, 46). Atje ai përmendi krimbat që nuk ngordhin dhe zjarrin që nuk shuhet. Nëse dikush të pyet për këto fjalë, si do t’ia shpjegoje?
Në varësi të versionit të Biblës që do të përdorë, ai mund të lexojë vargun 44, 46 ose 48, sepse në disa versione këto vargje janë formuluar njësoj në të tria rastet. * Në Përkthimin Bota e Re ky fragment thotë: «Nëse syri yt të bëhet pengesë, flake tej. Është shumë më mirë të hysh në mbretërinë e Perëndisë me një sy, sesa të hidhesh me dy sy në Gehenë, ku krimbat nuk ngordhin dhe zjarri nuk shuhet.»—Mar. 9:47, 48.
Sidoqoftë, disa thonë se fjalët e Jezuit mbështetin idenë se pas vdekjes shpirti i të ligjve vuan përjetësisht. Për shembull, Bibla në spanjisht Sagrada Biblia, vepër e Universitetit të Navarës, komenton: «Zotëria i përdor [këto fjalë] për t’iu referuar torturave të ferrit. Shpesh ‘krimbat që nuk ngordhin’ janë shpjeguar si brejtja e përjetshme e ndërgjegjes që mundon ata që janë në ferr, kurse ‘zjarri që nuk shuhet’, si ndëshkimi me dhembje fizike.»
Megjithatë, le t’i krahasojmë fjalët e Jezuit me vargun e fundit të profecisë së Isaisë. * A nuk duket qartë se Jezui po përmendte tërthorazi këtë varg të kapitullit 66 të Isaisë? Aty me sa duket profeti i referohet daljes «nga Jerusalemi për të shkuar në rrethinat e tij, në Luginën e Hinomit (Gehena), ku dikur flijoheshin njerëz (Jer 7:31) dhe që në fund u bë vendi ku grumbulloheshin plehrat e qytetit». (The Jerome Biblical Commentary) Është e qartë se simbolika e Isaisë 66:24 nuk ka të bëjë me torturën e njerëzve, pasi flet për kufoma. Ata që nuk vdesin, janë krimbat dhe jo njerëzit e gjallë ose shpirtrat e pavdekshëm. Atëherë, ç’kuptim kanë fjalët e Jezuit?
Të shohim si komentohet Marku 9:48 në veprën katolike El evangelio de Marcos. Análisis lingüístico y comentario exegético, vëllimi II: «[Kjo] frazë është marrë nga Isaia (66,24). Atje profeti tregon dy mënyrat e shkatërrimit të kufomave: kalbja dhe djegia. . . . Përmendja e krimbave dhe e zjarrit pranë e pranë në tekst përforcon idenë e shkatërrimit. . . . Të dyja këto forca shkatërruese përshkruhen si të përjetshme (‘nuk shuhet, nuk ngordhin’), domethënë, s’mund t’u shpëtosh dot. Me këtë përshkrim në mendje, të mbijetuarit e vetëm janë krimbat dhe zjarri—jo njeriu—dhe ata zhdukin çdo gjë që bie në pushtetin e tyre. Rrjedhimisht, ky nuk është një përshkrim i torturës së përjetshme, por i shkatërrimit të plotë, që do të thotë se ata që shkatërrohen, nuk ringjallen më, pra, vdekja e tyre është e përhershme. Kështu, [zjarri] është simbol i shkatërrimit të plotë.»
Të gjithë ata që e dinë se Perëndia i vërtetë është i dashur dhe i drejtë, duhet ta kuptojnë sa e logjikshme është që fjalët e Jezuit të kenë këtë domethënie. Ai nuk po thoshte se të ligjtë do të torturohen përjetësisht, por se rrezikojnë shkatërrimin e plotë pa shpresën e ringjalljes.
[Shënimet]
^ par. 3 Dorëshkrimet më të besueshme të Biblës nuk i përfshijnë vargjet 44 dhe 46. Studiuesit e pranojnë se ka të ngjarë që këto dy vargje të jenë shtuar më vonë. Profesori Arçibald T. Robertson shkruan: «Këto dy vargje nuk gjenden në dorëshkrimet më të vjetra e më të mira. Ato kanë ardhur nga grupimet e shkrimit të stilit Perëndimor dhe Sirian (Bizantin), dhe janë thjesht përsëritje e vargut 48. Prandaj nuk i përfshijmë vargjet 44 dhe 46 që nuk janë të besueshme.»
^ par. 5 «Ata do të dalin e do të shohin kufomat e atyre që kryenin shkelje kundër meje. Krimbat që kanë zënë, nuk do të ngordhin, dhe zjarri që i djeg nuk do të shuhet, përkundrazi ata do t’i pështirosen çdo njeriu.»—Isa. 66:24.