PARAJA është ndoshta një nga temat më të vështira për të cilën një çift mund të diskutojë qetësisht. Jo më kot shpesh është në majë të listës së shkaqeve më të zakonshme të mosmarrëveshjeve mes bashkëshortëve.

Çiftet që nuk kanë një pikëpamje të ekuilibruar për paratë, mund të vuajnë nga stresi, të kenë konflikte, të dëmtohen emocionalisht dhe madje të dëmtojnë marrëdhënien e tyre me Perëndinë. (1 Timoteut 6:9, 10) Prindërit që nuk arrijnë të zgjidhin problemet për paratë, mund të detyrohen të punojnë më shumë, duke u privuar kështu fëmijëve dhe njëri-tjetrit mbështetjen emocionale dhe mbështetjen që u duhet për të forcuar marrëdhënien me Perëndinë. Gjithashtu, i mësojnë fëmijët të jenë të paarsyeshëm në lidhje me paratë.

Bibla pranon: ‘Paraja është mbrojtje.’ (Eklisiastiu 7:12) Por paratë do ta mbrojnë martesën dhe familjen tuaj vetëm nëse mësoni jo thjesht se si t’i mbani nën kontroll, por edhe si të flitni për to me njëri-tjetrin si bashkëshortë. * Faktikisht, në vend që të ndezin grindje, bisedat për paratë mund ta forcojnë lidhjen mes bashkëshortëve.

Po pse paratë sjellin kaq shumë probleme në martesë? Dhe çfarë hapash praktikë mund të ndërmerrni që bisedat për paratë t’ju ndihmojnë për zgjidhjen e problemeve, e jo të ndezin grindje?

Shpesh, shkaku i mosmarrëveshjeve për paratë nuk janë vërtet paratë, por mungesa e besimit ose frika. Për shembull, një burrë i cili i kërkon gruas që të shpjegojë se si shpenzon çdo qindarkë, në të vërtetë mund të jetë duke thënë se ai nuk ka shumë besim tek aftësia e saj për të administruar të ardhurat e familjes. Dhe një grua që ankohet se burri nuk kursen mjaft, faktikisht mund të jetë duke shprehur frikën se ndonjë e papritur në të ardhmen mund ta dëmtojë familjen nga ana financiare.

Një sfidë tjetër për çiftet është edhe prejardhja e tyre. Mateu, i martuar prej tetë vjetësh, thotë: «Gruaja ime vjen nga një familje ku i administronin mirë paratë. Ajo nuk e ka frikën që kam unë. Babai im ishte alkoolist, pinte shumë  duhan dhe nuk kishte punë për periudha të gjata. Shpesh nuk kishim as gjërat më të domosdoshme, për pasojë krijova një frikë të vërtetë se mos futeshim në borxhe. Ndonjëherë kjo frikë më bën të paarsyeshëm me gruan në lidhje me paratë.» Cilado qoftë arsyeja për tensionet midis jush, çfarë mund të bëni që paratë t’ju ndihmojnë në martesë e jo të jenë burim problemesh?

Bibla nuk është një manual finance. Por ajo përmban mençuri praktike që mund ta ndihmojë një çift të shmangë problemet për paratë. Shqyrtoni këshillat e saj dhe provoni sugjerimet që renditen më poshtë.

1. Mësoni të flitni me qetësi për paratë.

«Mençuria është me ata që këshillohen së bashku.» (Proverbat 13:10) Për shkak të prejardhjes, mund të ndihesh në siklet kur këshillohesh për paratë me të tjerët, sidomos me ba­shkëshortin. Pavarësisht nga kjo, tregohesh i mençur nëse mëson të flasësh për këtë temë të rëndësishme. Për shembull, pse të mos i tregosh bashkëshortit se në ç’mënyrë mendon që ka ndikuar te ti qëndrimi i prindërve ndaj parave? Gjithashtu, përpiqu të kuptosh se si prejardhja e bashkëshortit tënd ka ndikuar te qëndrimi i tij ose i saj.

Nuk duhet të presësh që të lindë një problem para se të flasësh për paratë. Një shkrimtar biblik shkroi: «A mund të dalin bashkë dy veta, nëse nuk kanë lënë takim?» (Amosi 3:3) Si zbatohet ky parim? Nëse lini një kohë specifike për të folur për çështjet financiare, pakësoni mundësinë që të lindin konflikte nga keqkuptimet.

2. Bini dakord se si do t’i konsideroni të ardhurat.

«Jini të parët për t’i treguar nderim njëri-tjetrit.» (Romakëve 12:10) Nëse vetëm ti je me rrogë, mund ta nderosh bashkëshortin duke i konsideruar të ardhurat jo si paratë e tua, por si paratë e familjes.​—1 Timoteut 5:8.

Nëse edhe ti, edhe bashkëshorti jeni me rrogë, mund ta nderoni njëri-tjetrin duke i treguar të gjitha të ardhurat dhe shpenzimet e mëdha. Nëse nuk i tregon bashkëshortit për to, mund të minosh besimin e tij dhe mund të dëmtosh marrëdhënien me të. Nuk është e nevojshme të këshillohesh me bashkëshortin për çdo qindarkë që do të harxhosh. Por nëse diskuton me të për blerjen e gjërave më të kushtueshme, tregon se e vlerëson mendimin e bashkëshortit.

3. Hidhini në letër planet.

«Nëse planifikon dhe punon pa u lodhur, do të kesh me bollëk.» (Proverbat 21:5, Contemporary English Version) Një mënyrë si të planifikoni për të ardhmen dhe të mos çoni dëm punën e palodhur që keni bërë, është të krijoni një buxhet familjar. Nina, e martuar prej pesë vjetësh, thotë: «Kur i sheh të ardhurat dhe shpenzimet në letër, mund të befasohesh e të kuptosh shumë. Vështirë të debatosh me faktet.»

Metoda juaj për të bërë një buxhet nuk ka pse të jetë e ndërlikuar. Dareni, i martuar prej 26 vjetësh dhe baba i dy djemve, thotë: «Në fillim, përdornim një sistem me zarfe. I vendosnim paratë për javën në zarfe të ndryshme. Për shembull, kishim zarfe për ushqimin, për zbavitjen e madje edhe për prerjen e flokëve. Nëse mbaronin paratë në një zarf, merrnim hua nga një zarf tjetër, por gjithmonë tregonim kujdes  që t’i kthenim sa më shpejt në atë zarf paratë.» Nëse rrallë i paguani faturat me para në dorë, është veçanërisht e rëndësishme që të keni një plan dhe të mbani shënim shpenzimet.

4. Vendosni se çfarë do të bëjë secili.

«Dy janë më mirë se një, sepse arrijnë të bëjnë më shumë duke punuar bashkë.» (Eklisiastiu 4:9, 10, New Century Version) Në disa familje, kujdeset burri për çështjet financiare. Në familje të tjera, për këtë përgjegjësi kujdeset në mënyrë të aftë gruaja. (Proverbat 31:10-28) Megjithatë, shumë çifte vendosin ta ndajnë bashkë këtë përgjegjësi. Mario, i martuar prej 21 vjetësh, thotë: «Gruaja ime kujdeset për faturat dhe shpenzimet e vogla. Unë kujdesem për taksat, këstet dhe qiranë. E mbajmë njëri-tjetrin të informuar dhe bashkëpunojmë si ortakë.» Cilado qoftë metoda juaj, sekreti është që të punoni bashkë si një skuadër.

Bisedat tuaja për paratë nuk duhet të mbytin dashurinë. Lea, e martuar prej pesë vjetësh, kuptoi sa e vërtetë është kjo. Ajo thotë: «Unë dhe burri im kemi mësuar të bëjmë biseda të hapura e të sinqerta për paratë. Si rezultat, tani punojmë si skuadër dhe dashuria jonë është rritur.»

Kur çiftet diskutojnë se si t’i shpenzojnë paratë, ata ndajnë bashkë shpresat e ëndrrat dhe shprehin përkushtimin e tyre ndaj martesës. Kur këshillohen bashkë para se të bëjnë blerje të mëdha, tregojnë respekt për mendimet dhe ndjenjat e njëri-tjetrit. Kur i japin liri njëri-tjetrit për të harxhuar një shumë të caktuar pa qenë nevoja për t’u këshilluar, shprehin besim ndaj njëri-tjetrit. Këto janë elementet përbërëse të një marrëdhënieje vërtet të dashur. Një marrëdhënie e tillë sigurisht vlen më shumë se paratë, prandaj, pse të debatoni për to?