Žvakaća guma — drevni novitet
Žvakaća guma — drevni novitet
OD DOPISNIKA PROBUDITE SE! IZ MEKSIKA
LJUDI JOŠ OD DAVNINA uživaju u žvakanju žvakaćih guma. Stari Grci su žvakali smolu mastike. Asteci su žvakali ciktli, to jest čikle, od drveta sapodile. Starosedeoci Amerike i Nove Engleske su učili koloniste da žvaću smolu omorike. U stvari, početkom 1800-ih grumenčići omorikine smole su postali prve žvakaće gume koje su se prodavale u Sjedinjenim Državama. Kasnije je postao popularan zaslađeni parafinski vosak.
Kaže se da današnja žvakaća guma potiče iz druge polovine 19. veka. Bivši meksički predsednik Santa Ana je tokom svog izgnanstva u Sjedinjenim Državama primećen kako žvaće komadiće čiklea koje je doneo iz Meksika. Jedan američki pronalazač je uvideo da čikle ima velike mogućnosti ukoliko se zasladi i doda neki ukus, te ga je uvezao u Sjedinjene Države da bi napravio žvakaću gumu.
Čikle je lepljivi mlečni sok sapodile, jednog zimzelenog drveta zvanog drvo žvakaće gume. Ono potiče iz Grane Petena, tropske kišne šume severne Gvatemale, Belizea i meskičkog poluostrva Jukatan. Tamo se na nekim područjima na jednom hektaru može naći i 175 stabala. Tokom kišne sezone, skupljači čiklea, poznati kao čiklerosi, prave na deblima sapodile cik-cak ureze i tako omogućuju mlečnom soku da polako curi u posudu položenu u podnožju. Tada se ona skuplja, kuva do željene čvrstoće i oblikuje u kocke za prodaju. Iako se čikle donekle i dalje koristi u industriji proizvodnje žvakaćih guma — posebno ako se žvakaća guma reklamira kao prirodna — ipak je on 1940-ih u Sjedinjenim Državama u velikoj meri zamenjen veštačkim proizvodima.
Zašto je žvakaća guma tako popularna? Mnogi je žvaću da bi osvežili dah i očistili zube kad nije moguće da ih operu posle obroka i užina. a Drugi smatraju da žvakanje žvakaće gume opušta i da poboljšava koncentraciju. U stvari, zato što se zna da žvakanje žvakaće gume smanjuje napetost i povećava budnost, američke vojne snage su u Prvom i Drugom svetskom ratu snabdevale svoje trupe žvakaćim gumama, a na terenu i tokom borbi žvakaće gume se i dalje poslužuju zajedno sa sledovanjima hrane. Neki vozači su primetili da ih žvakaća guma razbuđuje više nego kafa. Oni koji žele da prestanu s pušenjem uviđaju da žvakanje žvakaće gume pomaže u tome. Takođe je popularna i umesto užine — u proseku sadrži manje od deset kalorija po komadu.
Međutim, mnogi imaju zamerke na žvakanje žvakaćih guma. Ima prilika kada se smatra da ne bi bilo pristojno žvakati žvakaću gumu. Stoga, ukoliko imate ovu drevnu, a ipak novotarsku naviku da žvaćete žvakaću gumu, činite to onda uviđavno. b
[Fusnote]
a Žvakaća guma povećava lučenje pljuvačke, što pomaže da se neutrališe kiselina sa zubne gleđi, te tako doprinosi zdravlju usta. Zubari smatraju da za dodatnu zaštitu od zubnog karijesa treba koristiti žvakaće gume bez šećera.
b Reč opreza: Žvakaću gumu nemojte gutati, zato što može dovesti do zakrčenja creva i jednjaka. Nadalje, preterano žvakanje može dovesti do ispuštanja veće količine olova iz amalgama.
[Slika na 31. strani]
Čiklerosi prave cik-cak useke na deblima sapodile
[Izvor]
Copyright Fulvio Eccardi/vsual.com