Plovdiv — savremeni grad s drevnim korenima
Plovdiv — savremeni grad s drevnim korenima
OD DOPISNIKA PROBUDITE SE! IZ BUGARSKE
PLOVDIV je stariji od Rima, Kartagine i Konstantinopolja. Oko 350 000 ljudi živi u ovom gradu u južnom delu centralne Bugarske, koji se prostire na sedam brda.
Prošetajte starim ulicama grada i videćete obilje dokaza koji svedoče o njegovoj slavnoj, ali i burnoj prošlosti. Tu su građevine koje su podigli Tračani, moćan narod koji je živeo stotinama godina pre naše ere, kao i grčki stubovi, rimska pozorišta i turski minareti.
„Najlepši od svih gradova“
Arheološka otkrića u gradu i oko njega potvrđuju da je bio nastanjen dosta pre prvog milenijuma pre naše ere. Rimski istoričar Amijan Marcelin napisao je da je pre četvrtog veka pre n. e. na mestu današnjeg Plovdiva postojao trački utvrđeni grad po imenu Eumolpija. Njega je 342. pre n. e. osvojio Filip II Makedonski, otac Aleksandra Velikog, i promenio mu ime u Filipopolj.
Kada su Rimljani zauzeli grad 46. n. e., nazvali su ga Trimontijum i učinili ga glavnim gradom Trakije. Rimljanima je ovaj grad bio veoma važan jer je kroz njega prolazio Dijagonalni drum (Via Diagonalis), značajan put koji je išao preko Balkana. Izgradili su stadion,
amfiteatar (slika gore), brojna kupatila i mnoge druge tipične rimske građevine.Grčki pisac Lukijan iz Samosate opisao je prirodne lepote ovog grada, koji je bio smešten na tri brda u podnožju Rodopskih planina. (Videti okvir „Grad na sedam brda“ na 18. strani.) Nalazio se u blizini reke Marice, a pred njim se prostirala plodna tračka ravnica. Lukijan je Trimontijum opisao kao „najveći i najlepši od svih gradova“.
Nakon što je palo Rimsko carstvo i nastupio mračni srednji vek, slovenski narodi su naselili Balkan. U nekoliko narednih vekova, krstaši su četiri puta opljačkali grad. Zatim se u 14. veku odigrala velika politička promena kada su Turci zauzeli grad. Nazvali su ga Filibe i ostao je u njihovoj vlasti do 1878. Džamija Džumaja sa svojim minaretom i sunčanim satom još uvek stoji kao podsetnik na to doba.
Kada su Rusi porazili Turke 1878, ime grada je promenjeno u Plovdiv. Grad je doživeo ekonomski procvat 1892. kada je bio domaćin sajma trgovine. Otada je postao glavni trgovački centar Bugarske. Tokom Drugog svetskog rata, nacisti su nakratko zauzeli grad, ali su ih
1944. porazili Sovjeti. Kada se Sovjetski Savez raspao 1989, Plovdiv se oslobodio još jedne moćne sile. Neki od vladara Plovdiva možda su bili iskreni, ali ipak su bili nesavršeni, što je karakteristično za sve ljudske vladavine.„Dobra vest“ stiže u Plovdiv
Godine 1938. osnovana je zakonska korporacija po imenu Nabljudatelna kula (Stražarska kula), koja je bila zadužena za štampanje i distribuisanje Biblija i biblijske literature u Bugarskoj. Jehovini svedoci su 1960. godine počeli da stanovnicima Plovdiva prenose dobru vest o savršenoj nebeskoj vladavini koja će doći (Matej 24:14). Neki su se odazvali na tu poruku.
Uprkos protivljenju komunističke vlasti, Jehovini svedoci su nastavili da govore drugima o biblijskoj poruci. Sada u Plovdivu ima više od 200 onih koji služe Jehovi u dve skupštine Jehovinih svedoka.
Većina tih Svedoka su Bugari. Međutim, u skladu s višenacionalnom istorijom grada, među njima ima i ljudi drugih nacionalnosti — Amerikanaca, Britanaca, Italijana, Kanađana, Moldavaca i Poljaka. Svi oni govore svojim bližnjima o savršenoj vlasti koja će vladati u budućnosti. Tada će ne samo stanovnici Plovdiva već ljudi iz celog sveta uživati u sigurnosti, i „svako će sedeti pod svojom lozom i pod svojom smokvom i niko ih neće plašiti“ (Mihej 4:4).
[Okvir/Slika na 18. strani]
„GRAD NA SEDAM BRDA“
Današnji posetioci Plovdiva ne mogu da vide sedam poznatih brda, koja se na bugarskom nazivaju „tepe“. Pre oko sto godina, jedno od brda po imenu Markovo tepe uništeno je kada se grad širio. Šest brda i dan-danas stoje kao nemi svedoci istorije grada.
Tri brda su jasno uočljiva: Bunardžik, Džendem i Sahat tepe, koje su Turci tako nazvali zbog kule sa satom koja je izgrađena na njemu. Trimontijum, kako su Rimljani zvali Plovdiv, nalazi se na tri preostala brda po imenu Džambaz tepe, koje je najveće i najviše brdo, Taksim tepe i Nebet tepe, što na turskom znači „stražarsko brdo“.
Šetnja Trimontijumom, od drevnih ruševina i zidina Filipopolja do rimskog pozorišta koje se još uvek koristi, vodi nas pravo u daleku prošlost Plovdiva. Zanimljive su i dobro očuvane kuće iz doba nacionalnog procvata koje oivičavaju ulice popločane kaldrmom.
[Izvor]
© Caro/Andreas Bastian
[Mapa na 16. strani]
(Za kompletan tekst, vidi publikaciju)
BUGARSKA
SOFIJA
Plovdiv
[Izvori slika na 17. strani]
Gore: © Wojtek Buss/age fotostock; dole: David Ewing/Insadco Photography/age fotostock