Bog, država i ti

„Crkva i država sukobljene u Irskoj na referendumu.“

OVAJ naslov u novinama The New York Times ilustruje kako ljudi danas mogu biti suočeni s izborom između onoga što želi država i onoga što naučava njihova crkva.

Članak je naveo: „Nešto manje od mesec dana pre referenduma o tome da li da se njena ustavna zabrana razvoda ukine, pretežno rimokatolička Irska je svedok retkog sukoba između vođa njene Vlade i onih iz njene crkve.“ Država je predložila ukidanje zabrane razvoda, dok se Katolička crkva snažno protivi razvodu i sklapanju ponovnih brakova. Irski katolici morali su birati između Crkve i države. Kako se pokazalo, država je za dlaku pobedila.

Što je još dramatičnije, ljudi u Severnoj Irskoj se godinama suočavaju s ogorčenim konfliktima oko nacionalnog suvereniteta. Ubijeni su mnogi. Rimokatolici i protestanti imaju suprotna gledišta o tome kojoj se državi podložiti: produženoj britanskoj upravi u Severnoj  Irskoj ili centralizovanoj vladi za celu Irsku.

Slično tome, u onome što je bila Jugoslavija, vladajuće vlasti su od članova različitih veroispovesti, uključujući i katolike i pravoslavce, zahtevale da se bore u bici za teritoriju. Što se tiče prosečnih građana, koja je njihova prvenstvena dužnost? Treba li da slede one koji tvrde da predstavljaju državu, ili treba da slušaju Boga, koji kaže: „Ne ubi... Ljubi bližnjega svoga kao samoga sebe“? (Rimljanima 13:9).

Možda mislite da vas ovakva vrsta situacije nikada ne može zadesiti. Ali, mogla bi. U stvari, možda vas se čak sada dotiče. U svojoj knjizi The State in the New Testament, teolog Oskar Kulman govori o „odlukama što znače život ili smrt, koje savremeni hrišćani u očajnim situacijama kada im prete totalitarne vlade moraju doneti ili mogu biti pozvani da donesu.“ Međutim, on isto tako govori o „jednako stvarnoj i važnoj odgovornosti svakog hrišćanina — takođe i hrišćanina koji živi u takozvanim ’normalnim‘, ’svakodnevnim‘ uslovima — da se suoči i odgovori na ozbiljan problem s kojim se susreće jednostavno zato što je hrišćanin.“

Dakle, treba li odnos između religije i države danas interesovati hrišćane? Sasvim sigurno treba. Od najranijih vremena hrišćani pokušavaju da neguju uravnoteženo gledište prema svetovnim vlastima. Njihovom Vođi, Isusu Hristu, rimska država je sudila, presudila mu i pogubila ga. Njegovi učenici su morali da svoje hrišćanske obaveze usklade sa svojim dužnostima prema Rimskom carstvu. Osvrt na njihov odnos prema vlastima će, prema tome, obezbediti smernice za hrišćane danas.

[Izvor slike na 3. strani]

Tom Haley/Sipa Press