DI U FÖ WOTO
Ambë da Jesosi Keesitu?
Andi da di apaiti wooko di Jesosi abi?
Naasë a kumutu?
Un pei sëmbë a bi dë?
TE A HIA nëbaima dë a goonliba. So u de nëbai a di pisiwata ka de ta libi, a di foto nasö di köndë u de. Wotowan nëbai a hii goonliba. Ma na te i sabi di në u wan nëbaima hën da i sabi di sëmbë dë bumbuu. Nëën da i sabi hii soni fëën finifini nasö taa i sabi un pei sëmbë a dë.
2 Sëmbë u hii di goonliba jei soni u Jesosi Keesitu, hii fa a bi libi söwan 2000 jaa pasa kaa. Ma gaansë u de an sabi ambë Jesosi bi dë tuutuu. So sëmbë ta taki taa wan bunu womi nöö a bi dë. Wotowan ta taki taa wan tjabukama u Gadu nöö a bi dë. Woto sëmbë ta biibi taa Jesosi da Gadu, nöö u musu dini ën. Sö a dë u?
3 A dë fanöudu taa i musu sabi ambë da Jesosi tuutuu. Faandi mbei? Biga di Bëibel taki taa: ’Di libi u teego hën da u de ko sabi i, di wan kodo tuutuu Gadu u mundu ku mi, Jesosi Keesitu, di i manda ko a goonliba aki’ (Johanisi 17:3). Aai, te u ko sabi ambë da Jehovah Gadu tuutuu ku ambë da Jesosi Keesitu, nöö woo sa feni di libi u teego a wan paladëisi a goonliba (Johanisi 14:6). Wan woto soni, hën da Jesosi bi lei u andi da di möön bunu fasi fa u musu tja u seei ku söseei fa u musu libi ku wotowan (Johanisi 13:34, 35). A di fosu woto u di buku aki, u bi taki ambë da Gadu tuutuu. Nöö boo go luku andi Bëibel ta lei u tuutuu u Jesosi Keesitu.
DI MËSIASI DI GADU BI PAAMUSI
4 Gaanduwe bifö de bi pai Jesosi a goonliba aki, di Bëibel bi taki a fesi u di sëmbë di Gadu bi o manda ko kuma di Mësiasi nasö di Keesitu. Di wöutu "Mësiasi” (tei puu u wan Hebelejën wöutu), nöö di wöutu "Keesitu” (tei puu u wan Giiki wöutu). Dee tu wöutu aki kë taki "Salufuwan”, hën da wan sëmbë di de tuwë fatu nëën hedi u butëën a wan apaiti wooko, kumafa de bi ta du a fesiten. Gadu bi o salufu di sëmbë di a bi paamusi dë, hën da a bi o butëën a wan apaiti wooko. A dee woto dee ta ko, woo lei un pei fanöudu soni di Mësiasi du u mbei dee soni di Gadu paamusi pasa tuutuu. Söseei woo ko sabi un pei wini u sa feni nöunöu kaa te u ko sabi Jesosi. Ma aan misi taa bifö de pai Jesosi, sömëni sëmbë bi ta hakisi deseei: ’Ambë o dë di Mësiasi?’
5 A di fosu jaahöndö, dee bakama u Jesosi u Nazalëti bi dë seiki taa a bi dë di Mësiasi di Bëibel bi taki fëën a fesi (Johanisi 1:41). Wan u dee bakama fëën di de ta kai Simon Petuisi bi taki gbelin taa: "I da di Keesitu” (Mateosi 16:16). Ma unfa dee bakama dë bi dë seiki taa Jesosi da tuutuu di Mësiasi di Gadu bi paamusi, nöö unfa useei sa dë seiki u di soni dë tu?
6 Dee tjabukama u Gadu dee bi ta libi gaanduwe ufö de pai Jesosi a goonliba aki, bi taki finifini soni u di Mësiasi. Dee soni de bi taki bi o heepi wotowan u ko sabi ambë da di Mësiasi. U sa si di soni aki sö: Boo taa de hakisi i fii go tei wan sëmbë di ja si wan daka a wan gaan lampeesi ka hia sëmbë dë, a wan opolani goon, nasö a wan kamian teka de ta tei wagi. Wë ee ja si di sëmbë dë wan daka, nöö an bi o bunu ee de konda soni fëën da i finifini, sö taa i sa si ën sabi wantewante u? Sö a dë tu taa Jehovah mbei dee tjabukama fëën sikifi finifini a di Bëibel andi di Mësiasi bi o du ku andi bi o miti ën. Te dee soni di dee tjabukama dë bi sikifi bi ta pasa tuutuu, nöö dee dinima u Gadu bi o sabi wantewante ambë da di Mësiasi.
7 Buta mëni a tu u dee woto dë. Di fosuwan da di woto u di tjabukama Mika. A bi taki 700 jaa a fesi taa de bi o pai di Sëmbë di Gadu paamusi, a Betelehem, wan piki foto a di köndë Juda (Mika 5:2). Naasë de pai Jesosi tuutuu? A di seei foto ka di tjabukama bi taki! (Mateosi 2:1, 3-9) Di u tu da di woto di sikifi a Daniëli 9:25, di bi taki höndöhöndö jaa a fesi na un jaa di Mësiasi bi o dou tuutuu. Hën da di jaa 29.* Dee woto u dee tjabukama aki ku wotowan di pasa tuutuu, ta söi taa Jesosi bi dë di Mësiasi di Gadu bi paamusi.
8 Dee soni dee pasa a di kaba u di jaa 29, da woto soni di bi ta söi taa Jesosi da di Mësiasi. A di jaa dë Jesosi go a Johanisi di Dopuma, faa dopu ën a Joodan Lio. Jehovah bi da Johanisi wan maaka sö taa a bi sa sabi ambë da di Mësiasi. Johanisi bi si di maaka dë di a dopu Jesosi. Luku andi di Bëibel taa pasa: "Nöö di a dopu ën te a kaba, hën Masa Jesosi ta kumutu a di wata. Nöö wantewante dë, hën mundu jabii wajaa gbegedee nëën liba, hën a si di Akaa [di jeje, NW] u Masa Gadu kuma wan pomba saka ko nëën liba. Hën de jei wan töngö piki te a liba ala taa: ’Ja si di sëmbë aki ö? Hën wë da di lobi womi mii u mi. Libi fëën ta kai ku mi’” (Mateosi 3:16, 17). Di Johanisi si ku di a jei di soni aki, nöö a bi dë seiki taa Gadu hën bi manda Jesosi ko (Johanisi 1:32-34). Wantewante dë di di jeje u Gadu, nasö di wooko kaakiti fëën saka ko a Jesosi liba, hën Jesosi toon di Mësiasi nasö di Keesitu, di sëmbë di Gadu buta kuma Fesima ku Könu.—Jesaaja 55:4.
9 Dee soni dee pasa tuutuu kumafa dee tjabukama bi sikifi a fesi ku di soni di Jehovah Gadu seei taki, ta söi limbolimbo taa Jesosi bi dë di Mësiasi di Gadu bi paamusi. Ma naasë Jesosi Keesitu kumutu? Un pei sëmbë a bi dë? Di Bëibel ta piki dee tu fanöudu hakisi aki.
NAASË JESOSI KUMUTU?
10 Di Bëibel ta lei u taa Jesosi bi ta libi a hemel ufö a ko a goonliba aki. Di tjabukama Mika bi taki a fesi taa de bi o pai di Mësiasi a Betelehem. A bi taki tu taa di Mësiasi bi dë "gaanduwe kaa” (Mika 5:2). Sömëni pasi Jesosi seei bi taki taa a bi ta libi a hemel ufö de pai ën kuma libisëmbë a goonliba aki (Johanisi 3:13; 6:38, 62; 17:4, 5). Di Jesosi bi dë wan jeje a hemel, nöö a bi abi wan apaiti matifasi ku Jehovah.
11 Jesosi da di Womi Mii di Jehovah lobi gaanfa. Jehovah abi leti u lobi ën tu. Bëibel taa "hën fosu bi dë ufö hii soni u mundu ko”, u di a bi dë di fosu soni di Gadu mbei (Kolosën 1:15).# Wan woto soni dë tu di mbei taa di Womi Mii aki dë apaiti. Hën da di ’wan kodo Womi Mii u Gadu’ (Johanisi 3:16). Aai, Jesosi da di wan kodo soni di Gadu mbei hën wanwan. Söseei Jesosi da di wan kodo sëmbë di bi dë makandi ku Gadu di a bi ta mbei hii woto soni (Kolosën 1:16). Di Bëibel ta kai Jesosi "di Wöutu” tu (Johanisi 1:14). Disi ta lei u taa Jesosi bi ta tja bosikopu da Gadu. Aan misi taa a bi ta konda da dee woto jeje womi mii ku libisëmbë, andi hën Tata kë taa de musu du.
12 Jesosi ku Gadu da di wan seei sëmbë, kumafa so sëmbë ta biibi ö? Bëibel an ta lei di soni aki. Kumafa u bi si djunsu aki, nöö Gadu hën mbei Jesosi. Wë hën da Jesosi abi wan bigi, hii di Jehovah Gadu aan wan bigi, nasö wan kaba (Psalöm 90:2). Na wan daka seei Jesosi pooba u ko dë pei fëën Tata. Di Bëibel ta lei gbelin taa di Tata da gaanwan u di Womi Mii (Johanisi 14:28; 1 Kolenti 11:3). Jehovah wanwan da "di makiti Gadu u mundu” (Kenesesi 17:1). Fëën mbei aan pei.%
13 Milionmilion jaa Jehovah ku Jesosi bi dë makandi. Aai, gaanduwe ufö Gadu mbei hemel ku dee hia teeja, gaanduwe ufö a mbei goonliba, nöö hën ku Jesosi bi dë makandi kaa. Na sipootu lobi de bi lobi de seei! (Johanisi 3:35; 14:31) Di lobi Womi Mii aki bi ta du soni leti kuma hën Tata. Hën mbei di Bëibel ta kai di Womi Mii aki "di peentje u di Gadu di wa sa si ku wojo” (Kolosën 1:15, NW). Aai, leti kumafa wan womi mii sa djei hën tata a sömëni fasi, söseei Jesosi ta du soni kuma hën Tata, nöö a abi dee fasi fëën Tata tu.
14 Di wan kodo Womi Mii u Jehovah bi dë kabakaba u disa hemel ko libi a goonliba kuma libisëmbë. Ma kandë i ta hakisi iseei: ’Unfa wan jeje sa ko toon libisëmbë di de pai?’ Jehovah du wan foombo soni u mbei di soni aki pasa. A tei di libi u di fosu Womi Mii fëën puu a hemel, hën a butëën go a di bëë dendu u Malia, wan Dju mujëë di an bi duumi ku womi wan daka. Na wan womi sëmbë bi o dë di tata u di mii dë. Sö a pasa taa Malia pai wan womi mii di an bi abi zöndu. Nöö hën wë a kai ën Jesosi.—Lukasi 1:30-35.
UN PEI SËMBË JESOSI BI DË?
15 Dee soni di Jesosi bi taki ku dee soni di a bi du a goonliba aki, ta heepi u fuu ko sabi ën möön bunu. Di möön bunu soni seei te u ko sabi Jesosi, hën da woo ko sabi Jehovah möön bunu. Faandi mbei? Na fëëkëtë taa Jesosi ta du soni soifi kuma hën Tata. Fëën mbei a bi piki wan u dee bakama fëën taa: ’Di sëmbë di si mi, nöö mi Tata a si naandë kaa’ (Johanisi 14:9). Dee buku Mateosi, Maikusi, Lukasi ku Johanisi, ta konda hia soni u di libi u Jesosi Keesitu, dee soni di a bi du ku dee fasi di a bi abi. Dee fö buku aki di dë a di Bëibel, sëmbë ta kai Evangelie.
16 Sëmbë bi sabi Jesosi kuma "Mësitë” (Johanisi 1:38; 13:13). Andi a bi ta lei sëmbë? Di möön fanöudu bosikopu fëën bi dë "di bunu buka u di…Tii u Gadu”, nasö di Könuköndë u Gadu. Di tii aki di dë a hemel o tii hii di goonliba, nöö hii juu a o tja gaan bunu ko da sëmbë di ta piki Gadu buka (Mateosi 4:23). Ambë bosikopu Jesosi bi tja? Jesosi seei bi taki: "Di lei i si mi ta lei aki, nöö na a mi a kumutu e. Ma di sëmbë di manda mi ko aki, nëën a kumutu”, di sëmbë dë da Jehovah (Johanisi 7:16). Jesosi sabi taa hën Tata kë taa libisëmbë musu jei di bunu buka u di Könuköndë. A di u 8 Woto woo lei möön hia soni u di Könuköndë u Gadu ku söseei andi di tii aki o du.
17 Naasë Jesosi bi ta lei sëmbë? A hii kamian ka a bi ta feni sëmbë, kuma dee pandasi kamian, dee gaangaan köndë, dee pikipiki köndë, dee wojowojo ku dee sëmbë wosu. Jesosi an bi ta luku u sëmbë ko nëën. Hën bi nango a de (Maikusi 6:56; Lukasi 19:5, 6). Faandi mbei Jesosi bi ta mbei taanga möiti, ta tei hën ten u pleiki nasö u lei sëmbë soni? Biga Gadu hën bi kë taa a du sö. Hii juu kaa Jesosi bi ta du di kë fëën Tata (Johanisi 8:28, 29). Ma wan woto soni bi mbei taa a bi ta pleiki. A bi a’ tjalihati da dee gaan hia sëmbë di bi ta ko nëën (Mateosi 9:35, 36). Dee hedima u keiki dee bi musu lei dee sëmbë ambë da Gadu tuutuu ku andi a abi a pakisei, bi ta tei de u sösö sëmbë. Jesosi bi sabi taa a bi dë taanga fanöudu taa dee sëmbë dë bi musu jei di Könuköndë bosikopu.
18 Jesosi bi dë wan womi di bi lobi sëmbë, nöö a bi ta booko hën hedi ku de. Fëën mbei sëmbë an bi ta fëëë u go nëën. A bi a’ bunuhati tu. Piki mii seei bi ta wai u go nëën (Maikusi 10:13-16). Jesosi an bi lobi wan sëmbë möön wan wotowan. A bi ta buuse sëmbë di bi ta tei möni a tafa basu ku söseei sëmbë di an ta libi tololoo (Mateosi 21:12, 13). Jesosi bi a’ gaan lesipeki da mujëë sëmbë, hii di a di ten dë de an bi ta si mujëë u soni, nöö de an bi ta bigi de tu (Johanisi 4:9, 27). Jesosi bi a’ tuutuu sakafasi. Wan pasi a bi wasi dee futu u dee apösutu fëën. Di soni dë bi dë wan wooko di wan möfina futuboi bi ta du.
19 Jesosi bi a’ fii da wotowan. U ta si di soni aki gbelingbelin a dee foombo wooko di a bi ta du u kula sëmbë ku di kaakiti di Gadu bi dëën (Mateosi 14:14). Wan pasi wan kököbëma bi ko a Jesosi, hën a taa: "Ee Masa o, mi sabi taa ee i kë i sa kula mi o.” Nöö hën tjali u di womi kisi Jesosi, nöö hën a tëndë maun panjëën. Hën a taa: "Aai mati, mi kë e. Be i ko bunu wante!” Hën di womi ko bëtë wantewante naandë! (Maikusi 1:40-42) I sa pakisei fa di womi dë bi ta fii ö?
A HOI ËNSEEI A GADU U TE A DËDË
20 Hii juu kaa Jesosi bi ta piki Gadu buka. A hoi ënseei nëën Tata, aluwasi andi bi ta pasa ku ën, hii fa sëmbë bi ta du peipei soni ku ën, ta pena ën. Jesosi finga futu gingin di Saatan bi ta poobëën, nöö kaba fëën Saatan disëën (Mateosi 4:1-11). Wan pasi so u dee famii fëën seei di an bi ta biibi ën, bi taki taa di "tja soni kamian fëën an dë bunu möön” (Maikusi 3:21). Ma Jesosi an bi disa dee sëmbë dë abi kaakiti nëën liba. A bi ta du di wooko u Gadu. Hii fa sëmbë bi ta kosi ën ta du hogihogi soni ku ën, tökuseei a bi tjëën ku pasensi. Na wan daka seei a pooba u du hogi ku dee felantima fëën.—1 Petuisi 2:21-23.
21 Jesosi hoi ënseei a Gadu u te a dëdë. Di dëdë fëën bi hati, biga dee felantima fëën bi kii ën a wan hogihati fasi (Filipi 2:8). Pakisei un hebi di fuka fëën bi dë a di lasiti daka fëën kuma libisëmbë. De bi kisi ën, de bi mindi soni dëën, kuutuma bi lesi sitaafu dëën hii di an bi du na wan hogi, hogihati sëmbë bi ta mbei ën fa, nöö sodati bi du hogihogi ku ën. Di de pekëën a wan posu, hën a hai wan lasiti böö, hën a bai taa: "A kaba!” (Johanisi 19:30). Ma a di u dii daka baka di Jesosi dëdë, hën Tata a hemel toona weki ën, sö taa a bi toon wan jeje baka (1 Petuisi 3:18, NW). Nöö wan tu wiki baka di dë, hën a toona go a hemel. A hemel ala a "go sindo fëën a di…letimaun së u Gadu”, ta luku u Gadu dëën makiti kuma könu.—Hebelejën 10:12, 13.
22 Andi pasa tuutuu u di Jesosi hoi ënseei a Gadu u te a dëdë? Wë di dëdë u Jesosi mbei taa di pasi jabi da u fuu sa libi u teego a wan paladëisi a goonliba, leti kumafa Jehovah bi abi a pakisei a di bigi. A di woto di ta ko woo luku unfa di dëdë u Jesosi mbei taa di soni dë sa pasa.
DEE SONI DI BËIBEL TA LEI U
- Dee soni dee pasa tuutuu kumafa dee tjabukama bi sikifi a fesi ku di soni di Gadu seei taki, ta söi taa Jesosi da di Mësiasi nasö di Keesitu.—Mateosi 16:16.
- Jesosi bi ta libi kuma wan jeje a hemel, gaanduwe ufö a ko a goonliba.—Johanisi 3:13.
- Jesosi bi dë wan mësitë, a bi lobi sëmbë, söseei a bi ta piki Gadu buka hii juu.—Mateosi 9:35, 36.
* Ee i kë sabi finifini unfa dee soni di Daniëli bi taki a fesi u Jesosi pasa tuutuu, nöö luku Woto fanöudu soni.
# Jehovah da wan Tata, biga hën mbei hii soni a mundu (Jesaaja 64:8). U di Gadu hën mbei Jesosi, mbei Bëibel ta kai ën di Womi Mii u Gadu. U di seei soni aki mbei Bëibel ta kai dee woto jeje womi mii ku söseei di womi Adam, womi mii u Gadu.—Jöpu 1:6; Lukasi 3:38.
% Ee i kë sabi woto soni di ta söi taa Jesosi ku Gadu na di wan seei sëmbë, nöö luku Woto fanöudu soni.
Hakisi
1, 2. (a) Faandi mbei na te i sabi di në u wan nëbaima, hën da i sabi ën bumbuu? (b) Andi da dee peipei soni di sëmbë ta taki u Jesosi?
3. Faandi mbei a dë fanöudu taa i ko sabi ambë da Jesosi tuutuu?
4. Andi dee wöutu "Mësiasi” ku "Keesitu” kë taki?
5. Fu un pei soni dee bakama u Jesosi bi dë seiki?
6. Konda wan woto u söi fa Jehovah heepi dee dinima fëën u de ko sabi ambë da di Mësiasi?
7. Andi da tu u dee woto di dee tjabukama bi taki a fesi u Jesosi di pasa tuutuu?
8, 9. Unfa di dopu u Jesosi ta söi taa a bi dë di Mësiasi?
10. Unfa di Bëibel ta lei u taa Jesosi bi ta libi a hemel ufö a ko a goonliba?
11. Unfa di Bëibel ta lei u taa Jesosi da di Womi Mii di Jehovah lobi gaanfa?
12. Unfa u du sabi taa Jesosi ku Gadu na pei?
13. Andi di Bëibel kë taki te a ta kai Jesosi "di peentje u di Gadu di wa sa si ku wojo”?
14. Unfa a pasa taa de pai di wan kodo Womi Mii u Jehovah kuma libisëmbë a goonliba aki?
15. Faandi mbei u sa taki taa te u ta ko sabi Jesosi, nöö u ta ko sabi Jehovah möön bunu?
16. Andi bi dë di möön fanöudu bosikopu di Jesosi bi ta lei sëmbë, nöö naasë di lei fëën kumutu?
17. Naasë Jesosi bi ta lei sëmbë? Faandi mbei a bi ta mbei taanga möiti u lei sëmbë?
18. Undi u dee fasi u Jesosi i möön lobi?
19. Konda wan woto di ta söi taa Jesosi bi a’ fii da wotowan?
20, 21. Unfa Jesosi söi taa hii juu kaa a bi ta piki Gadu buka?
22. Andi pasa tuutuu u di Jesosi hoi ënseei a Gadu u te a dëdë?