DI U SIKISI WOTO
Naasë dee dëdë sëmbë dë?
Andi ta pasa ku u te u dëdë?
Faandi mbei u ta dëdë?
Hati fuu bi o kötö te u ko saandi ta pasa te wan sëmbë dëdë u?
DUSUDUSU jaa kaa sëmbë ta pakisei u dee hakisi aki. De dë fanöudu hakisi u buta da useei. Dee hakisi aki nama a hiniwan fuu, aan toobi ambë da u nasö naasë u ta libi.
2 A di woto di pasa u bi luku unfa di lusupaima u Jesosi Keesitu jabi pasi da u fuu sa libi u teego. U lei tu taa di Bëibel taki taa wan juu o dou ka "dëdë an o dë möön” (Akoalimbo 21:4). Nöunöu hii u tuu ta dëdë. Di köni Könu Salumon bi taa: "Hii sëmbë di dë a libi sabi taa de o dëdë” (Pleikima 9:5). U ta mbei möiti fuu sa abi wan langa libi. Tökuseei u ta hakisi useei: ’Andi o pasa ku u te u dëdë?
3 Te sëmbë di u lobi dëdë, nöö u ta tjali ta kusumi. Kandë u ta hakisi useei: ’Andi pasa ku de? De ta pena u? De ta luku baka da u ö? U sa heepi de u? Woo si de wan daka möön u?’ Gaansë u dee keiki u goonliba ta piki dee hakisi aki a peipei fasi. So u de ta lei sëmbë taa ee i libi bunu nöö joo go a gadu, ma ee ja libi bunu nöö joo tjuma a wan kamian ka joo kisi sinkii hati. Woto keiki ta lei taa te wan sëmbë dëdë, nöö a nango a wan jeje köndë u dë makandi ku dee gaansëmbë fëën. Wotowan ta lei taa dee dëdë sëmbë nango a wan kamian a goon basu ka de o kuutu de, nöö de o nasi baka.
4 Dee keiki dë ta lei di wan seei soni nöö. Hën da te u dëdë nöö wan soni fuu nango libi a wan woto kamian. Kumafa dee fosuten keiki ku dee u nöunöu aki ta lei, nöö wan soni dë di ta mbei taa u ta libi go dou. A sö wan fasi u sa si soni, u sa jei soni, söseei u sa pakisei soni. Ma unfa di soni dë kan? Di fasi fa di töönzön fuu ta wooko ta mbei taa u sa si soni, u sa jei soni, u sa panjan soni, u sa sumëë soni, u sa tesi soni, söseei u sa pakisei soni. Ma te u dëdë, nöö di töönzön fuu an ta wooko möön. Ee u musu pakisei soni jeti, nasö fii da soni, si soni, jei soni, panjan soni, sumëë soni, tesi soni, nöö a wan foombo fasi nöö a sa pasa biga di töönzön fuu an sa du dee soni dë möön te a pondi kaa.
ANDI TA PASA TUUTUU TE WAN SËMBË DËDË?
5 Jehovah, di Gadu di mbei di töönzön, sabi bumbuu andi ta pasa te wan sëmbë dëdë. A sabi di soni aki, nöö a di Wöutu fëën, di Bëibel, a ta konda da u andi ta pasa te wan sëmbë dëdë. Di soni di Bëibel ta lei limbolimbo da: Te wan sëmbë dëdë, nöö soni fëën kaba a mundu. Hën da te wan sëmbë dëdë, nöö an dë ku libi möön. Dee dëdë sëmbë an sa si soni, jei soni nasö pakisei soni. Na wan pisi fuu sinkii seei ta libi go dou te u dëdë. Wa abi wan akaa di an sa dëdë.*
6 Baka di Salumon taki taa hii sëmbë di ta libi sabi taa de o dëdë, nöö a sikifi taa: "Ma dee dëdë sëmbë an sabi na wan hojo soni.” Hën a taki go dou taa dee dëdë sëmbë an sa lobi sëmbë, nasö buuse sëmbë. Söseei a taki taa "a geebi, sëmbë an sa wooko, de an sa pakisei soni, de an abi na wan köni tu” (Pleikima 9:5, 6, 10). Psalöm 146:4 ta taki tu taa te wan sëmbë dëdë, nöö "pakisei fëën ta kaba fiaa”. Libisëmbë ta dëdë, nöö na wan soni dë a u sinkii di nango libi a wan woto kamian te u dëdë. Di libi di u abi dë kuma di faja u wan kanda. Te i tapa di faja, nöö di faja töngö a nango a na wan kamian. Di faja an dë möön.
ANDI JESOSI TAKI TA PASA TE WAN SËMBË DËDË?
7 Jesosi Keesitu bi taki di soni di ta pasa te wan sëmbë dëdë. A bi taki sö di Lazalosi, wan womi di a bi sabi bunu, bi dëdë. Jesosi piki dee bakama fëën taa: "Di mati fuu de kai Lazalosi duumi e.” Dee bakama fëën bi mëni taa Jesosi bi kë taki taa Lazalosi bi ta duumi u di a siki, sö taa a sa ko bëtë baka. Ma na di soni dë Jesosi bi kë taki. Jesosi piki de limbolimbo taa: "Lazalosi böö koti” (Johanisi 11:11-14). Aki u ta si taa Jesosi bi tei dëdë djeesi ku duumi. Lazalosi an bi go a gadu, an bi go a didibi faja tu. An bi go miti engel nasö dee gaansëmbë fëën. Lazalosi an bi nasi a wan woto sëmbë. A bi dëdë, nöö a bi dë kuma a bi ta duumi wan gaan fundu duumi ka an bi sa sunjan na wan soni möön. Wan woto pasi baka Jesosi bi tei dëdë djeesi ku duumi. Di Jesosi bi weki di mujëë mii u Jailusi, nöö a bi taki taa: "Di mii na dëdë a dëdë, duumi a ta duumi.”—Lukasi 8: 52, 53.
8 A bi dë di pakisei u Gadu taa sëmbë bi musu ta dëdë u? Nönö, kwetikweti! Jehovah bi mbei libisëmbë u libi u teego a goonliba aki. Kumafa u si a bigi u di buku aki, Gadu bi buta di fosu womi ku hën mujëë a wan hanse paladëisi. A bi da de wan bumbuu gösöntu. Jehovah bi kë taa bunu wanwan tö de bi musu feni. Wan lobihati mama nasö tata bi o kë taa dee mii fëën njan pena, u di de ta ko gaandi ta dëdë u? Na seei! Jehovah lobi dee mii fëën, nöö a kë taa de abi wan kölöku libi u nöömö. Di Bëibel taki u libisëmbë taa: "[Jehovah] buta di fii u libi u nöömö a de hati dendu” (Pleikima 3:11). Gadu mbei u ku di fii u libi u teego. Söseei a seeka soni da u fuu sa feni di libi dë.
FAANDI MBEI LIBISËMBË TA DËDË?
9 Wë nöö faandi mbei libisëmbë ta dëdë? Fuu feni di piki dë, u musu luku andi bi pasa di wan kodo womi ku wan kodo mujëë nöö bi dë a goonliba. Bëibel taa: "Jehovah Gadu mbei taa hii pei pau göö kumutu a di goondoti, di kai ku sëmbë wojo, nöö di bi ta da fuuta di suti u njan” (Kenesesi 2:9). Ma a bi taki da de andi de an bi musu du tu. Jehovah bi piki Adam taa: "I sa njan u hii dee pau dee dë a di djai, u te bëë fii fuu. Ma ja musu njan u di pau de kai: ’Sabi bunu ku hogi.’ Biga a di daka di joo njan di njanjan fëën, joo dëdë kaa” (Kenesesi 2:16, 17). Di wëti aki an bi hebi poi. Te a hia woto pau-njanjan bi dë, di Adam ku Eva bi sa njan. Ma di wëti aki bi da de pasi u lei di Sëmbë di bi da de hii soni, söseei di teego libi, taa a dë wan gaan soni da de. Te de bi piki Gadu buka, nöö de bi o söi tu taa de ta lesipeki di makiti u de Tata di dë a hemelköndë ku söseei taa de kë di tii a ta tii de a wan lobihati fasi.
10 A dë wan tjali soni taa di fosu womi ku hën mujëë, pasa Jehovah buka. Saatan bi tei wan sindeki u fan ku Eva. A bi hakisi ën taa: "Mujëë o, a dë sö tuutuu taa Gadu taa wan musu njan u hii dee pau u di djai ö?” Eva bi piki ën taa: "Wë u sa njan u dee pau u di djai. Ma u di pau di dë a mindi u di djai, Gadu taa: ’Wan musu njan mën kwetikweti, wan musu panjëën seei, nasö woon dëdë.’”—Kenesesi 3:1-3.
11 Saatan bi piki ën taa: "Wan o dëdë seei. Biga Gadu sabi taa di daka di woon njan di pau-njanjan dë, di daka dë seei wojo fuunu o jabi, nöö woon dë kuma Gadu seei, woon sabi andi da bunu ku hogi” (Kenesesi 3:4, 5). Saatan bi kë taa Eva biibi taa a bi o feni bunu ee a bi njan di pau-njanjan di Gadu bi piki de taa de an bi musu njan. Kumafa Saatan taki, nöö Eva bi sa sabi da hënseei andi da bunu ku andi da hogi. A bi sa du andi a kë. Saatan bi taki söseei taa Jehovah bi ganjan de di a piki de andi bi o pasa ku de ee de njan u di pau. Eva biibi dee soni di Saatan konda dëën. Hën wë a booko di pau-njanjan tei, hën a njan. Baka di dë a da hën manu pikisö, nöö hënseei njan tu. De bi saandi de ta du. De bi sabi taa di soni di de bi ta du dë, hën wë Gadu bi piki de taa de an musu du. Di de njan di pau-njanjan, nöö ku deseei kë de pasa wan wëti u Gadu di an bi hebi poi. Gadu an bi hakisi de wan soni di de an bi sa du. De söi taa de an bi abi lesipeki da de Tata di dë a hemelköndë ku söseei di fasi fa a ta tii de. Di soni aki mbei taa di lobihati Gadu di bi mbei de, an bi sa da de paadon!
12 Woo da wan woto. Boo taa i kiija wan womi mii nasö wan mujëë mii fii, ma an ta piki i buka a soni, nöö i ta si gbegedee taa aan lesipeki da i, an lobi i, hii di i ta sölugu ën. Unfa i bi o fii? Di soni dë bi o dë wan gaan fuka a i hati. Wë nöö pakisei unfa Jehovah bi musu fii di Adam ku Eva hopo deseei puu a di tii fëën basu.
13 Jehovah bi a’ leti u na hoi Adam ku Eva a libi, di de pasa hën buka. De dëdë, leti kumafa Gadu bi piki de. Soni u Adam ku Eva bi kaba a mundu. De an bi go a wan jeje köndë. Faandi mbei u taki sö? U di u saandi Jehovah piki Adam, di a bi hakisi ën u konda andi a du. Gadu bi piki ën taa: "Joo toona go baka a goondoti, biga a doti i bi kumutu. Doti mi bi tei mbei i, nöö a goondoti joo toona go baka” (Kenesesi 3:19). Gadu bi tei di doti u goon mbei Adam (Kenesesi 2:7). Ufö di ten dë Adam an bi dë. Hën mbei di Jehovah piki Adam taa a bi o toona go baka a goondoti, nöö A bi kë taki taa soni u Adam an bi o dë möön.
14 Adam ku Eva bi sa dë ku libi tide jeti, ma de dëdë u di de an piki Gadu buka. A sö wan fasi de du zöndu. U ta dëdë u di Adam tja zöndu ku dëdë ko da hii dee bakamii fëën (Loomë 5:12). Di zöndu dë kuma wan taku siki di na wan sëmbë sa kule da. Te u kaba fëën, di zöndu tja dëdë ko da u. Di soni aki dë kuma wan kunu da u. Dëdë da wan felantima, an dë wan mati (1 Kolenti 15:26). U dë ku gaan tangi a hati taa Jehovah seeka di lusupaima da u fu lusu u puu a di gaan felantima aki basu!
A TA TJA WINI KO DA U TE U KO SAANDI TA PASA TE WAN SËMBË DËDË
15 Dee soni di Bëibel taki taa ta pasa ku wan sëmbë te a dëdë, ta da u taanga. Kumafa u si, nöö dee dëdë sëmbë an ta tja pena nasö fuka. Wa a’ fu fëëë de, u di de an sa du hogi ku u. De aan heepi fuu fanöudu, söseei de an sa heepi u tu. Wa sa fan ku de, söseei de an sa fan ku u tu. Sömëni hedima u keiki ta ganjan sëmbë taa de sa heepi dee dëdë sëmbë, nöö dee sëmbë di ta biibi dee keikima dë, ta da de möni. Ma te u sabi andi ta pasa te wan sëmbë dëdë, nöö sëmbë an o feni u ganjan ku dee lö woto dë.
16 I si kuma dee soni di gaansë u dee keiki ta lei te wan sëmbë dëdë, ta kai ku Bëibel ö? Gaansë u dee soni dë an ta kai ku ën. Faandi mbei? Biga Saatan hën ta hoi baka da dee lei u de. A ta tei falisi keiki ganjan sëmbë be de biibi taa te wan sëmbë dëdë, nöö a nango libi a wan jeje köndë. Di soni aki da wan soni di Saatan mindi mökisi ku woto poipoi lei u bia sëmbë puu a Jehovah Gadu. Unfa sö?
17 Kumafa u bi si a fesi, so u dee keiki ta lei taa te wan sëmbë ta libi hogi, nöö te a dëdë a o go a wan kamian ka a o ta tjuma ta kisi sinkii hati u nöömö. Di lei aki ta poi Gadu në. Jehovah da wan Gadu di abi lobi, nöö an o mbei taa sëmbë pena a sö wan fasi (1 Johanisi 4:8). Andi i bi o pakisei u wan womi di ta tjuma di finga u wan taangajesi mii fëën a faja? I bi o lesipeki sö wan womi ö? I bi o kë ko sabi ën u? Kwetikweti! Kandë i bi o si ën kuma wan hogihati sëmbë. Ma Saatan kë fuu biibi taa Jehovah ta tjuma sëmbë a faja u nöömö, u da de sinkii hati!
18 Saatan ta mbei so keiki lei tu taa baka te wan sëmbë dëdë a ta toon wan jeje di libisëmbë musu lesipeki, nöö de musu ta dini ën. Kumafa di lei aki ta söi, nöö di akaa u dëdë sëmbë sa toon gaan mati di sa heepi u nasö gaan kunu. Hia sëmbë ta biibi di woto aki. De ta fëëë dëdë sëmbë, nöö de ta dini de. Ma Bëibel ta lei u taa dëdë sëmbë duumi de ta duumi. A ta lei u tu taa u musu dini di tuutuu Gadu wanwan, Jehovah, di Gadu di mbei hii soni, nöö di ta sölugu u tu.—Akoalimbo 4:11.
19 Te i sabi andi ta pasa ku wan sëmbë te a dëdë, nöö dee keiki an o feni i kisi ku dee soni de ta mindi. A o heepi i fii fusutan woto soni di Bëibel ta lei tu. Te i ko fusutan taa sëmbë an nango a wan jeje köndë te a dëdë, nöö di teego libi di Gadu paamusi u a wan paladëisi a goonliba aki, o dë wan gaan soni da i.
20 Gaanduwe kaa wan bunu womi di de ta kai Jöpu bi hakisi di soni aki: "Ee wan sëmbë dëdë, a sa toona libi baka u?” (Jöpu 14:14) Wan sëmbë di dëdë kaa, soni fëën kaba a mundu, sa toona ko a libi baka u? Dee soni di Bëibel ta lei u u di pisi woto aki ta da u taanga, kumafa woo si a di woto di ta ko.
DEE SONI DI BËIBEL TA LEI U
- Dee dëdë sëmbë an ta si soni, de an ta jei soni nasö pakisei soni.—Pleikima 9:5.
- Dee dëdë sëmbë ta duumi, de an ta pena.—Johanisi 11:11.
- U ta dëdë u di u kisi di zöndu u Adam.—Loomë 5:12.
* Ee i kë sabi soni u di wöutu "akaa”, nöö gaantangi luku Woto fanöudu soni.
Hakisi
1-3. Un pei soni sëmbë ta hakisi deseei te wan sëmbë dëdë? Andi dee keiki ta piki de?
4. Un pei soni sömëni keiki ta lei te wan sëmbë dëdë?
5, 6. Andi ta pasa te wan sëmbë dëdë, kumafa di Bëibel ta lei?
7. Andi da dëdë, leti kumafa Jesosi bi taki?
8. Unfa u du sabi taa Gadu an bi abi a pakisei taa libisëmbë bi musu ta dëdë?
9. Andi Jehovah bi piki Adam taa an musu du? Faandi mbei di wëti aki an bi hebi poi?
10, 11. (a) Unfa a du ko taa di fosu womi ku hën mujëë pasa Gadu buka? (b) Faandi mbei di soni di Adam ku Eva du, bi dë wan gaan soni?
12. Un woto sa heepi u fuu fusutan unfa Jehovah bi ta fii di Adam ku Eva hopo deseei puu a di tii fëën basu?
13. Andi Jehovah taa bi o pasa ku Adam te a dëdë? Andi di soni dë kë taki?
14. Faandi mbei u ta dëdë?
15. Faandi mbei a ta da u taanga te u saandi ta pasa ku wan sëmbë te a dëdë?
16. Ambë da di sëmbë di ta hoi baka da dee soni di gaansë u dee keiki ta lei? Na un fasi a ta du sö?
17. Faandi mbei di lei di gaansë u dee keiki ta lei taa sëmbë o tjuma a faja, ta poi Jehovah në?
18. Undi u dee lei u keiki mbei taa sëmbë ta dini dëdë sëmbë?
19. Te u ko sabi andi ta pasa ku wan sëmbë te a dëdë, nöö un woto soni di Bëibel ta lei woo ko fusutan?
20. Un hakisi woo luku a di woto di ta ko?