"JEHOVAH hën da Gadu tuutuu”, leti kumafa di tjabukama Jelemia bi taki. "Hën da di libilibi Gadu” (Jelemia 10:10). Boiti di dë, Jehovah Gadu hën da di Gadu di mbei hii soni di ta libi. Dee engel a hemel bi taki dëën taa: "I wë mbei hii soni u mundu tuu. Nöö fu di i bi kë sö, nöö hën mbei i mbei de buta fa i si de sai dë” (Akoalimbo 4:11). A wan kanda di Könu Dafiti bi kanda u gafa Gadu, a bi kanda taa: "I wë da di sëmbë di ta da libi” (Psalöm 36:9). Hën da di libi da wan kado di Gadu da u.

² Jehovah seei ta hoi u a libi tu (Tjabukama 17:28). Hën ta da u dee soni u ta njan, di wata u ta bebe, di böö di u ta hai ku söseei di goon ka u ta libi (Tjabukama 14:15-17). Jehovah du di soni aki a sö wan fasi taa u sa libi waiwai. Ma ee u kë libi waiwai seei, nöö u musu ko sabi dee wëti u Gadu, nöö u musu hoi de tu.—Jesaaja 48:17, 18.

ABI LESIPEKI DA DI LIBI

³ Gadu kë taa u musu abi lesipeki da di libi fuu ku söseei di libi u wotowan. Te u luku go baka a di ten u Adam ku Eva, nöö u ta si taa di womi mii u de Kain hati bi ta boonu seei ku hën piki baaa Abeli. Jehovah bi bai Kain taa di hati boonu fëën o mbei taa a du wan gaan zöndu. Ma Kain an bi jei di bai di Jehovah bi bai ën. A "kai a Abeli liba ta fon mën u te a kii ën piii” (Kenesesi 4:3-8). Jehovah bi sitaafu Kain u di a kii hën baaa.—Kenesesi 4:9-11.

⁴ Baka söwan 2400 jaa, hën Jehovah da dee Isaëli sëmbë wëti sö taa de bi sa dini ën a wan fasi di ta kai ku ën. U di a bi da di tjabukama Mosesi dee wëti faa da dee Isaëli sëmbë, mbei so toon sëmbë ta kai de di Wëti u Mosesi. Wan u dee wëti dë bi taki taa: "Ja musu kii sëmbë” (Detolonomi 5:17). Di soni aki ta lei dee Isaëli sëmbë taa Gadu ta si di libi u wan sëmbë kuma wan gaan soni, hën mbei u seei musu si di libi u woto sëmbë kuma wan gaan soni tu.

⁵ Ma unfa Gadu ta si di libi u wan mii di dë nëën mama bëë dendu? Wë kumafa di wëti u Mosesi taki, an bi bunu kwetikweti te wan sëmbë mbei wan mii dëdë nëën mama bëë. Awa, Jehovah ta si di libi u wan mii di na pai seei jeti kuma wan gaan soni (Ëkisodesi 21:22, 23; Psalöm 127:3). Di soni aki ta lei taa an bunu te sëmbë ta puu bëë.

⁶ Te i a’ lesipeki da di libi, nöö ja o pakisei hogi u woto sëmbë tu. Di Bëibel taa: "Ee wan sëmbë i buuse di otowan fii, nöö wisihatiböö i abi. Nöö un sabi taa ee wan sëmbë i a’ wisihatiböö, nöö ja abi di teego libi u Masa Gadu möönsö” (1 Johanisi 3:15). Ee u kë feni di teego libi, nöö wa musu buuse sëmbë na wan tësitësi seei, biga gaansë u dee hogihati soni ta pasa u di sëmbë ta buuse wotowan (1 Johanisi 3:11, 12). A dë taanga fanöudu taa u lei u lobi wotowan.

U ABI LESIPEKI DA DI LIBI

• te wa ta kii wan mii di dë nëën mama bëë dendu

• te u kaba ku guwenti di an limbo a Gadu wojo

• te wa ta buuse wotowan na wan tësitësi seei

⁷ Ma nöö unfa a dë ku di lesipeki di u musu lesipeki di fuu seei libi? Na wan sëmbë kë dëdë, ma so sëmbë ta pëë ku de libi u piizii hedi. Sömëni sëmbë ta sumuku tabaku, wotowan ta hoi dodoba a buka nasö de ta hai ën a nusu, so sëmbë ta sumuku maliwana tu. Dee lö soni aki an bunu da u sinkii, nöö so toon de ta kii dee sëmbë dee ta wooko ku de. Wan sëmbë di abi di guwenti u du dee soni aki an ta si di libi kuma wan santa soni. Dee soni dë an limbo a Gadu wojo (Loomë 6:19; 12:1; 2 Kolenti 7:1). Ee u kë dini Gadu a wan bunu fasi, nöö u musu kaba ku dee lö soni dë. Hii fa a sa dë wan taanga soni u kaba ku dee du dë, tökuseei Jehovah sa da u di heepi di u abi fanöudu. Nöö a ta wai seei taa u ta mbei möiti u libi a wan fasi di ta söi taa u ta si di libi fuu kuma wan waiti kado di a da u.

⁸ Te u abi lesipeki da di libi, nöö woo ta köni ku di libi fuu ku di u wotowan tu. Woo ta luku bunu andi u ta du, nöö wa o ta piizii a wan fasi di sa mbei taa u kisi makei, nasö taa u lasi u libi. Wa o lëi wagi kuma hedikamianma, wa o pëë dee pëë ka sëmbë sa kisi makei (Psalöm 11:5; Mateosi 4:5-7). A bi sikifi a di Wëti di Gadu bi da dee Isaëli sëmbë u awooten taa: "Ee joo mbei wan wosu [di abi wan paata daki], nöö i musu mbei wan piki peni da di daki fii, sö taa sëmbë an puu kai ko a goon. Nöö a sö wan fasi ja o abi buuu-paima” (Detolonomi 22:8). Kumafa di wëti taki, nöö soni kuma sikada an musu dë a di wosu fii a wan fasi di sa mbei taa sëmbë pasa kai fëën hedi, sö taa de kisi gaan makei. Ee i abi wan wagi, nöö luku fini taa a dë a wan bunu fasi fii sa lëi. Luku fini taa di wagi ku di wosu fii dë a wan bunu fasi taa i seei ku woto sëmbë an kisi makei.

⁹ Wë unfa a dë ku di libi u wan mbeti? Di libi u de seei dë santa da di Gadu di mbei hii soni. Gadu da pasi taa sëmbë sa kii mbeti u njan, u mbei bisi, nasö u tjubi deseei da hogi (Kenesesi 3:21; 9:3; Ëkisodesi 21:28). Ma an bunu u du hogi ku mbeti, nasö u kii de u piizii hedi. Te sëmbë ta du dee soni dë, nöö de ta söi taa de an ta si di libi kuma wan santa soni.—Nöngö 12:10.

SÖI TAA I TA SI BUUU KUMA WAN DII SONI

¹⁰ Baka di Kain kii hën baaa Abeli, hën Jehovah piki ën taa: "Di buuu fii baaa di i tuwë a goon ta bai kai mi” (Kenesesi 4:10). Di Gadu bi ta taki u di buuu u Abeli, nöö u di libi u Abeli a bi ta taki. Di Kain kii Abeli, nöö a bi musu kisi sitaafu fëën. A bi dë kuma di buuu, nasö di libi u Abeli bi ta bai kai Jehovah u kuutu soni a wan leti fasi. Dee soni di Gadu bi taki baka di Gaan wata a di ten u Noa, ta söi taa Gadu ta si di libi ku di buuu kuma tu soni di nama ku deseei. Bifö di Gaan wata bi singi goonliba, nöö fuuta, guluntu, soni kuma alisi, ku nötö nöö sëmbë bi ta njan. Baka di Gaan wata dë, Jehovah bi piki Noa ku dee mii fëën taa: "Hii libilibi mbeti di dë kaa un sa njan. Leti kumafa mi da unu hii fuuta ku hii guluntu u njan, sö nöö mi ta da unu pasi u njan de tu.” Ma Gadu bi piki de taa: "Ma ee di libi u di mbeti dë nëën dendu jeti, hën da di buuu fëën, nöö wan musu njan mën” (Kenesesi 1:29; 9:3, 4). U ta fusutan limbolimbo taa Jehovah ta si di buuu u wan libilibi soni ku di libi u di soni dë kuma tu soni di nama ku deseei.

¹¹ U ta söi taa buuu dë wan dii soni da u, te wa ta njan mën. A di Wëti di Jehovah bi da dee Isaëli sëmbë, a bi piki de taa: "Te wan sëmbë…go a höndi, hën a kisi wan mbeti, nasö wan fou di un sa njan, nöö a musu tuwë di buuu a goon, nöö a tapëën ku doti.…Mi piki dee Isaëli sëmbë taa: ’Wan musu njan di buuu u na wan libilibi soni’” (Leifitiki 17:13, 14). Di wëti di Gadu bi da Noa söwan 800 jaa a fesi, taa de an bi musu njan buuu u wan mbeti, an bi tooka. Di pakisei u Jehovah bi dë gbelingbelin taa: Dee futuboi fëën bi sa njan mbeti, ma de an musu njan di buuu. De bi musu tuwë di buuu a goon, biga a sö wan fasi de bi ta da Gadu di libi u di mbeti baka.

¹² Di wan seei wëti dë da Keesitu sëmbë u di ten aki. Dee apösutu ku wanlö woto womi di bi ta tei fesi da dee bakama u Jesosi a di fosu jaahöndö, bi ko makandi u fiti buka u sabi un wëti hii dee sëmbë u dee gemeente bi musu hoi. De fiti buka taa: "Di Akaa [santa jeje, NW] u Masa Gadu ku u seei tu feni ën taa a bunu fu wa buta oto wëti da unu möönsö möön leki dee fanöudu wan u ta kai da unu aki taa: Be wan njan dee soni de ta tuwë da dee gadu u de. Na be un njan soni buuu. Na be un njan wan mbeti buuu an kumutu nëën sinkii. Na be un libi fanafiti a di së u manu ku mujëë” (Tjabukama 15:28, 29; 21:25). Hën da wa musu "njan soni buuu”. Leti kumafa Gadu an kë taa u nama ku taku gadu, nasö libi fanafiti, söseei an kë taa u njan soni buuu.

¹³ Di wëti di dë taa wa musu njan buuu, dë taa wa musu sipoiti buuu go a u sinkii tu ö? Aai. Luku wan woto aki: Boo taa wan data taa ja musu bebe soni di abi daan. Di dë kë taki nöö taa ja musu bebe daan, ma i sa sipoiti ën go a i sinkii dendu ö? Kwetikweti! Di wan seei soni nöö a dë kuma di njan di wa musu njan buuu. Wa musu tei nasö njan buuu a na wan hojo fasi. Hën da di wëti di dë taa wa musu njan buuu, kë taki taa wa musu mbei na wan sëmbë sipoiti buuu go a u sinkii dendu tu.

¹⁴ Unfa a dë te wan Keesitu sëmbë kisi gaan makei taa de musu opalasi ën? Boo taa di data piki ën taa a musu tei buuu nasö a o dëdë. Wë di sëmbë dë an o kë dëdë. Ma u di a kë tjubi di libi di Gadu dëën kuma wan gaan kado, mbei a bi o tei wan woto fasi u kula söndö u tei buuu. Fëën mbei a bi o suku ee a sa feni di lö heepi dë, nöö a bi o tei hiniwan fasi u kula söndö u tei buuu.

¹⁵ Wan Keesitu sëmbë bi o poi di wëti u Gadu u di a kë libi pikisö möön longi a di goonliba aki ö? Jesosi bi taki taa: "Di sëmbë di ta biinga faa hoi ën libi kumafa a këën, nöö a o lasi ën nöömö. Ma di sëmbë di aan toobi faa lasi ën, nöö hën o feni ën” (Lukasi 17:33). Wa kë dëdë. Ma ee u ta biinga u hoi di libi di u abi nöunöu aki, u di u ta poi di wëti u Gadu, nöö a sa pasa sö taa wa feni di teego libi. A dë wan köni soni taa u abi biibi taa di wëti u Gadu bunu, söseei u musu abi hii futoou taa ee u dëdë, nöö di Sëmbë di ta da u libi o mëni u baka te a o toona weki sëmbë, nöö a o da u di libi baka.—Johanisi 5:28, 29; Hebelejën 11:6.

¹⁶ A di ten aki dee tuutuu futuboi u Gadu, ta piki di buka fëën di nama a di fasi fa de musu si di buuu. De an o ta njan mën a na wan fasi. De an o tei buuu u di de siki. De dë seiki taa di Gadu di mbei buuu sabi andi da di möön bunu soni da de. I ta biibi di soni dë u?

DI WAN KODO FASI FA SËMBË BI SA WOOKO KU BUUU

¹⁷ Di wëti u Mosesi bi buta kaakiti a di wan kodo fasi fa sëmbë bi sa wooko ku buuu. Di Jehovah bi piki dee Isaëli sëmbë fa de bi musu dini ën, nöö a bi piki de taa: "Di libi u wan libilibi soni dë a di buuu fëën dendu. Miseei seeka soni fuun buta buuu a di begi tafa, sö taa un sa kisi paadon u zöndu. Biga di buuu wanwan tö sa mbei taa wan sëmbë kisi paadon u zöndu” (Leifitiki 17:11). Te dee Isaëli sëmbë bi du wan zöndu, nöö de bi sa kisi paadon te de bi kii wan mbeti, nöö de tei pikisö u di buuu lobi a di begi tafa di dë a di wosu u Masa Gadu. Di wan kodo fasi fa sëmbë bi sa wooko ku buuu, hën da te de bi ta paka dee lö paima dë

¹⁸ Dee tuutuu Keesitu sëmbë an dë a di Wëti u Mosesi basu möön, hën mbei de an ta kii mbeti u paka paima möön, nöö de an ta lobi mbeti buuu a begi tafa möön tu (Hebelejën 10:1). Ma di fasi fa dee Isaëli sëmbë bi ta wooko ku buuu a di begi tafa ta söi go a di gaan dii paima u di Womi Mii u Gadu, Jesosi Keesitu. Kumafa u lei a di u 5 Woto u di buku aki, Jesosi bi da di libi fëën, u di a mbei di buuu fëën kai da u kuma wan paima. Baka u di dë a go a hemel, nöö wan kodo pasi tö a go lei Gadu fa di buuu fëën di kai a goon, dii tjika. An bi abi u du ën a bakafutu möön (Hebelejën 9:11, 12). U di a du di soni aki, mbei u sa kisi paadon u dee zöndu fuu, nöö a sö wan fasi u sa feni di libi u teego (Mateosi 20:28; Johanisi 3:16). Di apaiti fasi fa Jesosi wooko ku di buuu fëën, dë wan gaan fanöudu soni da u! (1 Petuisi 1:18, 19) Di wan kodo fasi fa u sa feni tjubi, hën da te u ta biibi taa di buuu u Jesosi di a tuwë da u, dë wan gaan soni.

¹⁹ U sa da Jehovah Gadu tangi taa a lobi u sö gaanfa u di a da u libi! Di soni dë o da u taanga u konda da wotowan u di pasi di jabi da sëmbë u libi u teego, te de abi biibi a di lusupaima u Jesosi, na sö nö? Te u ta booko u hedi ku di libi u wotowan, kumafa Gadu ta du ën, nöö woo ta taki fajafaja ku de (Ezekiëli 3:17-21). Ee u ta du di wooko di u kisi aki ku hii u hati, nöö woo sa taki kuma di apösutu Paulosu di bi taa: "Di buuu fuunu [nasö sëmbë buuu] an dë a mi liba. Biga ma hoi baka möönsö fu konda da unu fa Masa Gadu kë heepi libisëmbë tjika” (Tjabukama 20:26, 27). Di möön bunu fasi fa u sa söi taa u ta si di libi ku di buuu kuma wan gaan soni, da te u ta konda soni u Gadu da woto sëmbë, ku söseei dee soni a o du.