MILIONMILION sëmbë ta dini lakpa pau, nöö de kai ën gaan soni tu. Di buku de kai The Encyclopædia Britannica taki taa di lakpa pau da "di nëbai soni u dee Keesitu sëmbë”. Ma tökuseei dee tuutuu bakama u Keesitu an ta tei lakpa pau ta dini Gadu. Faandi mbei?

Wan soni di mbei taa de an ta du di soni dë, hën da Jesosi Keesitu an bi dëdë a wan lakpa pau. Di Giiki wöutu stau·ros′ hën puu ko "lakpa pau” a Saamakatöngö. Di wöutu dë kë taki "wan posu di taanpu a pë”. Wan Bëibel taki taa: Di wöutu "[Stau·ros′] an kë taki tu pisi udu di peka kaasiaba u deseei…Na wan wöutu dë a di Giiki pisi u di [Njunjun Buka] di ta mbei sëmbë pakisei u tu pisi udu di djei wan lakpa pau” (The Companion Bible).

A sömëni tëkisi, dee sikifima u Bëibel tei wan woto wöutu u kai di soni ka de peka Jesosi kii. A dë di Giiki wöutu xy′lon (Tjabukama 5:30; 10:39; 13:29; Galasia 3:13; 1 Petuisi 2:24, NW). Di wöutu aki kë taki "udu” nasö "pau” nasö "posu”.

Wan buku di Hermann Fulda sikifi ta konda faandi mbei de bi ta tei posu ta peka sëmbë kii. Di buku taki taa: "Pau an bi dë u feni a hii kamian ka de bi ta peka wan sëmbë kii. Di soni dë mbei de bi ta bei wan posu go a goon basu. A di posu dë de bi ta mbei dee sëmbë dee bi du hogi hopo maun buta a liba, nöö de bi ta tai nasö de bi ta peka dee maun u de, ku dee futu u de tu” (Das Kreuz und die Kreuzigung).

Ma di Wöutu u Gadu ta lei u limbolimbo taa Keesitu an dëdë a wan lakpa pau. Di apösutu Paulosu taki taa: "Keesitu hën puu u a di siba u dee wëti naandë. Biga di Buku taki möön taa, Hiniwan sëmbë di de tei hëngi a pau kii, nöö di siba u Gadu wë kisi ën. Nöö fa de tei Masa Jesosi hëngi a di lakpa pau kii dë, nöö hën wë da di siba u Gadu kisi ën fuu hedi” (Galasia 3:13). Aki Paulosu taki u wan wëti di sikifi a Detolonomi 21:22, 23, di ta taki u wan pau, an ta taki u wan lakpa pau. Te de bi kii wan sëmbë a sö wan fasi, nöö de bi ta si ën kuma "di siba u Gadu” kisi ën. Fëën mbei an bi o fiti taa dee tuutuu bakama u Keesitu ta bisi dee wosu u de ku soni ka de peka Keesitu kii.

Baka 300 jaa seei baka di Keesitu dëdë, na wan soni bi dë di ta lei taa dee tuutuu bakama fëën bi ta tei lakpa pau ta dini Gadu. Ma a di u fö jaahöndö, di Tiima Constantijn bi toon wan u dee sëmbë di bi tei di biibi u dee Keesitu sëmbë di bi tuwë di tuutuu biibi disa. Nöö di womi aki bi da wotowan di taanga u tei di lakpa pau kuma wan maaka u di biibi u de. Wa sabi andi Constantijn bi abi a pakisei, ma u sabi taa di lakpa pau an nama seei ku Jesosi Keesitu. Awa, di lakpa pau dë wan soni di kumutu u sëmbë di an bi ta dini di tuutuu Gadu. Wan buku ta taki gbelin taa: "Dee sëmbë dee bi ta libi ufö Keesitu ku dee sëmbë dee an bi dë bakama u Keesitu, bi a’ guwenti ku di lakpa pau” (New Catholic Encyclopedia). Woto buku nama di lakpa pau ku di dini di sëmbë ta dini dee soni di Gadu mbei ku söseei dee jajo libi u sëmbë di an bi ta dini di tuutuu Gadu.

Wë nöö faandi mbei de tei lakpa pau ko dë wan maaka u Keesitu sëmbë? Sonte de bi kë taa soni an bi hebi poi da dee heiden u de tei di Keesitu biibi u de. Ma di Bëibel ta bai u taa wa musu nama ku dee soni u dee sëmbë dee an ta dini di tuutuu Gadu (2 Kolenti 6:14-18). Di Bëibel ta bai u söseei taa wa musu nama ku taku gadu (Ëkisodesi 20:4, 5; 1 Kolenti 10:14). Fëën mbei dee tuutuu bakama u Keesitu abi leti taa de an ta tei lakpa pau ta dini Gadu.

← Luku di kapitel