UNFA de puu Psalöm 83:18 a di Bëibel fii? Di Nyun-Grontapuvertaling fu den Santa Buku fu Bijbel, puu di tëkisi aki sö: "Sö wan fasi sëmbë o ko sabi taa di në fii da Jehovah. I wanwan tö da di Kaba Heiwan u hii mundu.” So u dee Bëibel puu di tëkisi aki a di wan seei fasi. Ma gaansë u dee Bëibel puu di në Jehovah, nöö de buta dee wöutu "Masa” nasö "Gadu” nëën kamian. Andi musu sikifi a di tëkisi dë? Di në Jehovah, naa wan woto wöutu?

Di në u Gadu a Hebelejën lëtë

Di tëkisi aki ta taki u wan në. A di Hebelejëntöngö u fesiten di di Bëibel bi sikifi, wan në bi sikifi a di tëkisi aki. A bi sikifi sö: יהוה (JHWH) a Hebelejën lëtë. A Saamakatöngö u ta kai di në aki "Jehovah”. A wan kamian u Bëibel nöö di në aki dë u? Wë nönö. A dee Buku u Bëibel di bi sikifi a Hebelejëntöngö, di në aki dë u feni söwan 7000 pasi!

Unfa di në u Gadu bigi tjika? Luku di begi di Jesosi Keesitu bi lei dee bakama fëën. Di begi dë ta bigi sö: "U Tata di dë a hemelköndë ala, be di në fii ko dë santa” (Mateosi 6:9, NW). Bakaten Jesosi bi begi Gadu taa: "Taata o, bigi di në fii.” Hën Gadu piki a liba ala taa: "Mi bigi ën kaa, nöö mi o toona bigi ën möön” (Johanisi 12:28). A dë gbelingbelin u si taa di në u Gadu bigi seei. Nöö faandi mbei so sëmbë di ta puu Bëibel ko a wan woto töngö, puu di në u Gadu a dee Bëibel u de, buta woto wöutu kuma Gadu nasö Masa?

Tu soni dë di mbei taa de du sö. Di fosuwan hën da de feni taa sëmbë an musu tei di në dë ta kai, u di de an saanfa de bi ta kai ën a fesiten. Dee lëtë a, e, i, o, u an bi dë a di Hebelejëntöngö u fesiten. Fëën mbei na wan sëmbë sa taki gbelin unfa sëmbë u fesiten bi ta kai di në JHWH. Ma di soni aki musu tapa u fu wa tei di në u Gadu ta kai ö? Kandë fesiten sëmbë bi ta kai Jesosi, Jesua nasö Jehosua. Wa dë seiki. Tökuseei sëmbë a hii goonliba nöunöu, abi peipei fasi fa de ta kai di në Jesosi a de töngö. De an ta taki taa de an o kai di në dë u di de an saanfa dee sëmbë u di fosu jaahöndö bi ta kai ën. Sö a dë tu taa ee i bi o go a wan woto köndë nöö kandë a bi o foombo i u jei fa de ta kai di në fii a di köndë dë. Fëën mbei wa sa taki taa wa o kai di në u Gadu u di wa saanfa sëmbë u fesiten bi ta kai di në dë.

Di u tu soni di mbei taa de an buta di në u Gadu a di Bëibel, nama ku wan guwenti di dee Dju bi abi gaanduwe kaa. Gaansë u de bi ta biibi taa sëmbë an musu kai di në u Gadu na wan daka seei. De bi ta biibi di soni dë u di de an bi fusutan wan u dee wëti u Bëibel di taki taa: "Ja musu kai di në u Jehovah di Gadu fii a wan sösö fasi, biga Jehovah o sitaafu dee sëmbë dee ta sösö di në fëën.”—Ëkisodesi 20:7.

Di wëti aki bi ta lei taa sëmbë an bi musu kai di në u Gadu a wan sösö fasi. Ma a dë sö taa sëmbë an bi musu kai ën a wan lesipeki fasi ö? Na sö a dë. Dee sëmbë dee bi sikifi dee pisi u Bëibel a Hebelejëntöngö (sëmbë ta kai de di "Awoo Buka”) bi dë sëmbë di bi ta hoi deseei a di Wëti di Gadu bi da dee sëmbë u Isaëli u awoo ten. Tökuseei de bi guwenti u kai di në u Gadu. Te u luku a dee psalöm ka wanlö dinima u Gadu ta kanda, nöö u ta si taa di në u Gadu sikifi dë sömëni pasi. Jehovah Gadu seei bi ta piki dee dinima fëën taa de musu kai di në fëën. Nöö dee sëmbë dee bi ta hoi deseei nëën bi ta du sö (Joëli 2:32; Tjabukama 2:21). Fëën mbei Keesitu sëmbë a di ten aki an ta naanaa u kai di në u Gadu a wan lesipeki fasi, kumafa Jesosi bi ta du.—Johanisi 17:26.

Dee sëmbë dee ta puu Bëibel ko a wan woto töngö, mbei wan gaan föutu u di de puu di në u Gadu buta woto wöutu nëën kamian. De mbei taa sëmbë ta mëni taa de an sa ko dë mati u Gadu, hii fa Bëibel ta da libisëmbë di taanga u ko dë "gaan mati u Jehovah” (Psalöm 25:14). Pakisei taa i abi wan mati. I ku ën sa ko dë gaan mati ee ja sabi di në fëën wan daka u? Sö a dë tu taa ee sëmbë an sabi taa di në u Gadu da Jehovah, de an o sa ko dë tuutuu mati fëën. Boiti di dë, te sëmbë an ta kai di në u Gadu, nöö de an o saandi di në dë kë taki tu. Andi di në u Gadu kë taki?

Gadu seei bi piki di futuboi fëën Mosesi andi di në fëën kë taki. Di Mosesi bi hakisi Gadu andi da di nëën fëën, hën Jehovah piki ën taa: "Mi sa dë andi mi kë ko dë” (Ëkisodesi 3:14). Hën da Jehovah sa ko dë andi a kë sö taa a sa du dee soni a abi a pakisei.

Boo taa i bi sa ko dë andi i kë. Andi i bi o du da dee mati fii? Ee wan u de ko siki seei, nöö i bi o ko dë wan köni data fii sa kulëën. Ee wan wotowan dë ku möni pena, nöö i bi o ko dë wan guduma fii sa heepi ën ku di fuka fëën. Ma wa sa ko dë andi u kë. Na wan fuu. Te i ta lei soni u Bëibel, nöö joo foondo u si fa Jehovah sa ko dë hiniwan soni di a kë sö taa a sa du dee soni di a paamusi. A ta wai tu taa a sa du wan soni da dee sëmbë dee lobi ën (2 Kloniki 16:9). Dee sëmbë dee na sabi di në u Jehovah, an sabi dee waiti fasi dë dee a abi.

A dë limbolimbo u si taa di në Jehovah musu dë a di Bëibel. Te u sabi andi di në dë kë taki, ku te u ta kai ën a di dini u ta dini Gadu, nöö di soni dë o heepi u fuu ko möön zuntu u Jehovah, u Tata di dë a liba ala.

← Luku di kapitel