1-2. (a) Faandi mbei womi ku mujëë di o bigi wan njunjun tööu libi, musu buta futoou a Jehovah? (Psalöm 37:3, 4) (b) Andi woo luku a di woto aki?

I TA seeka fii tööu ö, nasö i bigi wan njunjun tööu libi ö? Wë ee sö, nöö an dë u taki taa i ta pakisei kaa fa joo ta piizii ku di sëmbë di i lobi gaanfa seei. Hii fa a dë sö, tökuseei so juu bookohedi ta dë a wan tööu libi, söseei womi ku mujëë di o bigi wan njunjun tööu libi, musu du wanlö fanöudu soni. Dee soni dee joo du te i ko abi bookohedi a di tööu libi, nasö dee soni dee i buta taa joo du a di tööu libi fii, sa mbei un piizii u wan longi pisiten, nasö de sa mbei un tjali tu. Ee i ta lei taa i ta futoou Jehovah, nöö joo du soni a wan köni fasi, i ku di sëmbë di i ku ën tööu o ta libi bunu ku unuseei, söseei woon ta dë waiwai. Ma ee ja wooko ku dee köni di Gadu ta da u, nöö a sa mbei taa bookohedi ko a di tööu libi fii, söseei wan o ta dë waiwai möön.​—Lesi Psalöm 37:3, 4.

² Hii fa a di woto aki woo taki u soni di nama möön gaanfa ku womi ku mujëë di o bigi wan njunjun tööu libi, tökuseei dee soni dee woo taki u de aki da soni di sa ta miti hii sëmbë di tööu. Woo taki tu u soni di u sa lei a womi ku mujëë di soni u de sikifi a Bëibel. Dee woto aki o lei u soni di u sa wooko ku de a di libi fuu, söseei de o lei u soni di u sa wooko ku de a di tööu libi fuu. Woo luku tu andi u sa lei a womi ku mujëë di tööu a di ten fuu aki.

3-4. Andi da wanlö bookohedi di womi ku mujëë di bigi wan njunjun tööu libi sa abi?

³ So sëmbë ta da womi ku mujëë di bigi wan njunjun tööu libi, taanga u de libi u de nöö kumafa hii woto sëmbë ta libi. A ta pasa taa di mama nasö di tata, nasö famii u dee sëmbë aki, ta piki de taa be de pai miii wante. So juu mati nasö famii u de, ta da de taanga u de bai wosu, söseei u de bai pikipiki soni fuu di wosu ku waitiwaiti soni.

⁴ Ee wan womi ku wan mujëë di ta bigi wan njunjun tööu libi an köni, nöö de sa du soni di o mbei de ko abi te a hia paima bakaten. Te u kaba fëën, kandë di womi ku di mujëë tuu o abi u wooko möön longi u de sa paka dee paima u de. Kandë de musu ta wooko sö tee taa de an o abi ten möön u de ta lei soni u Bëibel, u de ta du di Wosudendu Dini, nasö u de ta du di peleikiwooko. Kandë de o abi u ta misi komakandi tu u di de bi musu wooko pasa juu u de sa feni möön möni, nasö u de an lasi di wooko u de. Dee soni aki sa mbei de an o sa ta feni pasi u de du möön soni da Jehovah.

5. Andi u ta lei a di woto u Baaa Klaus ku Sisa Marisa?

⁵ Woto u sömëni sëmbë ta lei taa ee u ta buta pakisei fuu möön gaanfa a di feni di u musu feni gudu, nöö wa o ta dë waiwai. Luku andi Baaa Klaus ku Sisa Marisa bi ko fusutan. * Di de o bigi di tööu libi u de, hën de tuu bigi wooko hii dee daka a di wiki sö taa de bi sa abi möni ku gudu ku woto soni te a hia. Ma tökuseei de bi ta fii taa wan soni ta makei de. Klaus bi taki taa: „U bi abi soni hia möön fa u bi abi fanöudu seei, ma a di së u di dini u Jehovah, wa bi abi soni di u bi buta taa woo du. U mi taki ën kumafa a dë, nöö u bi abi bookohedi a di libi fuu seei.” Kandë iseei ko si tu taa te i ta kule a gudu baka, nöö an ta mbei i ta dë waiwai. Ee sö a ta miti i, nöö na lasi hati. Boo luku unfa wanlö woto u sëmbë sa heepi i. Woo luku fosu andi dee womi dee tööu sa lei a Könu Josafati.

6. Unfa Könu Josafati wooko ku di soni di sikifi a Nöngö 3:5, 6, di wanlö gaan hia sodati bi ko feti ku dee sëmbë fëën?

⁶ Un dee womi dee tööu, un ta fii so juu taa a ta taanga da unu fuun tja dee faantiwöutu fuunu ö? Wë ee sö a dë, nöö di woto u Könu Josafati sa heepi unu. Könu Josafati bi abi di faantiwöutu u luku hii dee sëmbë a di pisi ka a bi ta tii! Unfa a bi du tja di gaan faantiwöutu dë? Josafati bi du hii soni di a bi sa du faa sa tjubi dee sëmbë. A bi seeka soni a dee foto u Juda, söseei a bi tja möön leki 1.160.000 taanga sodati ko a wan u tjubi dee sëmbë (2 Klon. 17:12-19). Bakaten Josafati bi ko abi wan gaan bookohedi. Wanlö gaan hia sodati bi taki taa de bi o ko du hogi ku ën ku hën wosudendu ku dee sëmbë dee a ta tii. Dee sodati aki bi dë Amon sëmbë, Moab sembë, ku wanlö womi di ta dë a dee kuun kamian a Seil  (2 Klon. 20:1, 2). Wë andi Josafati bi du? A bi hakisi Jehovah faa heepi ën. Di soni di a bi du dë ta kai ku di soni di sikifi a Nöngö 3:5, 6. (Lesi ën.) Te u luku di fasi fa Josafati begi a 2 Kloniki 20:5-12, nöö u ta si unfa a bi ta futoou Jehovah tjika. Unfa Jehovah bi piki Josafati?

7. Unfa Jehovah bi piki di begi u Josafati?

⁷ Jehovah bi mbei wan Leifi womi de kai Jahasiëli fan ku Josafati. Jehovah bi taki taa: „An o dë fuun feti. Go nöö un musu go ala. Un taanpu piii, nöö un luku fa Jehovah o heepi unu” (2 Klon. 20:13-17). A dë sö tuu taa na a di lö fasi dë i ta wini wan feti! Ma Jehovah hën bi piki ën faa du soni a di lö fasi dë, ma na libisëmbë. U di Josafati bi ta futoou Jehovah ku hii hën hati, mbei a bi du di soni di Jehovah bi piki ën. Di Josafati ku dee sëmbë fëën bi go miti dee felantima u de, nöö na dee taanga sodati fëën a bi buta a fesi. A bi buta wanlö kandama di an bi dë ku fetilai. Jehovah an bi da Josafati sen. A mbei a wini dee felantima fëën ku hii dee sodati u de.​—2 Klon. 20:18-23.

8. Andi womi di tööu sa lei a Josafati?

⁸ Un dee womi di tööu, un sa lei soni a Josafati. Un abi di faantiwöutu u sölugu dee sëmbë fuunu wosudendu. Fëën mbei un ta wooko taanga u sölugu de, söseei u tjubi de tu. Te un abi bookohedi, nöö un sa ta si kuma unuseei hën musu seeka di bookohedi dë. Ma wan musu buta futoou a di u fuunu seei köni. Te un dë unu wanwan a wan kamian, nöö un sa begi Jehovah faa heepi unu. Boiti di dë, un sa begi fajafaja makandi ku unu mujëë. Be Jehovah tii i, u di joo öndösuku soni a di Bëibel, nasö soni di di ölganisaasi sikifi a dee buku fuu, nöö i du andi i lei. Kandë wotowan an o wai ku di soni di i buta taa joo du di i öndösuku soni a di Bëibel, nöö kandë de o ta piki i taa i du wan don soni. De sa ta piki i taa möni hën o puu i ku dee sëmbë fii wosudendu a fuka, söseei hën o tjubi unu. Ma hoi di woto u Josafati a pakisei. A bi futoou Jehovah, nöö a bi dë u si a dee soni dee a bi du. Jehovah an go disëën, nöö an o go disa i tu (Ps. 37:28; Heb. 13:5). Andi da wan woto soni di womi ku mujëë di tööu sa du u de sa abi wan piizii libi?

9. Andi u sa taki u di tjabukama Jesaaja ku hën mujëë?

⁹ Di tjabukama Jesaaja ku hën mujëë bi buta di dini u Jehovah a di fosu kamian a de libi. Jesaaja bi dë wan tjabukama u Jehovah, nöö kandë hën mujëë bi abi woto tjabukama wooko ta du, u di di Bëibel ta taki taa a bi dë wan „mujëë tjabukama” tu (Jes. 8:1-4). Wë u ta si taa Jesaaja ku hën mujëë bi ta buta di dini u Jehovah a di fosu kamian a de libi. Womi ku mujëë di tööu sa djeesi de!

10. Unfa di öndösuku di womi ku mujëë di tööu ta öndösuku dee tjabukama woto u Bëibel, sa heepi de u de du möön soni da Jehovah?

¹⁰ Womi ku mujëë di tööu a di ten aki, sa buta di dini u Jehovah kuma di möön fanöudu soni a de libi, te de ta du hii soni di de sa du a dini u Jehovah. De sa ko ta möön futoou Jehovah te de ta öndösuku tjabukama woto makandi, söseei te de ta buta pakisei a di fasi fa de ta pasa tuutuu * (Tit. 1:2). De sa ta buta pakisei a di fasi fa de sa heepi u mbei so u dee tjabukama woto u Bëibel pasa tuutuu. De sa heepi u mbei di soni di Jesosi taki ko pasa tuutuu, di a taki taa sëmbë o paaja di bunu buka a hii së u goonliba ufö di kaba dou (Mat. 24:14). Ee womi ku mujëë di tööu ta buta pakisei gaanfa a di fa dee tjabukama woto ta pasa tuutuu, nöö de o kë möön du soni da Jehovah.

11. Andi Pesila ku Akila bi sa du, nöö unfa a waka taa de bi sa du dee soni dë?

¹¹ Njönku sëmbë di tööu, sa lei soni a Pesila ku Akila. De bi dë Dju sëmbë, nöö de bi ta libi a Loomë. De bi jei soni u di bunu buka u Jesosi, hën de ko toon Keesitu sëmbë. De bi abi wan bunu libi. Ma di Gaanma Kalaudio bi taki taa hii dee Dju bi musu kumutu a Loomë, nöö di soni dë bi tja wan bookohedi ko da de. Wë a bi musu u dë wan bookohedi da Akila ku Pesila. De bi musu foloisi kumutu a di kamian di de bi guwenti, de bi musu feni wan woto kamian u libi, nöö de bi musu luku tu naasë de o seti di piki masikapei u de di de bi abi ta mbei tenti. I si kuma dee soni dë bi o tapa de u de an du möön soni da Jehovah u? Wë kandë i sabi kaa andi de bi du. A di njunjun kamian ka de bi go libi a Kolenti de bi ko ta du soni makandi ku di kemeente dë wante, nöö de ku Paulosu bi ta wooko makandi u de da dee baaa ku dee sisa u de taanga. Bakaten, de bi foloisi go a woto foto ka möön peleikima bi dë fanöudu (Tjab. 18:18-21; Lom. 16:3-5). Wë an dë u taki taa de bi abi hia soni ta du a di dini u Jehovah, nöö de bi musu u ta dë waiwai!

12. Faandi mbei wan womi ku wan mujëë di tööu musu buta maaka di de kë dou a di dini u Jehovah?

¹² Womi ku mujëë di tööu a di ten aki sa ta djeesi Akila ku Pesila te de ta buta di Könuköndë a di fosu kamian a de libi. Di möön bunu ten di wan womi ku wan mujëë sa taki u dee soni aki, da di pisiten di de mbei buka u de tööu. Te womi ku mujëë di tööu ta du soni makandi, söseei te de abi dee seei maaka a di dini u Jehovah, nöö de o ta möön feni okasi u si unfa Jehovah ta heepi de a di libi u de (Peleik. 4:9, 12). Buta pakisei a di woto u Russell ku Elizabeth. Russel bi taki taa: „A di pisiten di u bi mbei buka u tööu, u bi bigi taki kaa andi u bi o du da Jehovah.” Elizabeth bi taki taa: „U bi taki dee soni aki a fesi, u di ee a bi ko pasa taa bakaten u bi musu du woto soni, nöö u bi o hoi dee maaka dee u bi abi a pakisei.” Russel ku Elizabeth bi feni pasi u de foloisi go libi a Micronesia ka möön peleikima bi dë fanöudu.

13. Andi o pasa te u ta buta futoou a Jehovah, te u luku Psalöm 28:7?

 ¹³ Sömëni womi ku mujëë di tööu, du di wan seei soni di Russell ku Elizabeth du. De buta taa de an o buta hia soni u de ta du, u di de kë ta du di peleikiwooko möön gaanfa. Te womi ku mujëë di tööu buta taa de o du hii soni di de sa du a di dini u Jehovah, söseei te de ta wooko makandi u de dou dee maaka, nöö soni o waka bunu da de. De o si fa Jehovah ta heepi de, söseei de o ko ta möön futoou ën. Boiti di dë, de o ko ta möön dë waiwai tu.​—Lesi Psalöm 28:7.

14. Unfa Petuisi ku hën mujëë bi lei taa de ta biibi di soni di sikifi a Mateosi 6:25, 31-34?

¹⁴ Womi ku mujëë di tööu sa lei wan soni na apösutu Petuisi ku hën mujëë tu. Söwan sikisi liba te kisi wan jaa sö baka di Petuisi bi miti Jesosi, hën a du wan gaan soni nëën libi. Petuisi bi ta du fisiwooko faa sölugu dee sëmbë fëën wosudendu. Fëën mbei di Jesosi hakisi Petuisi faa ko dë bakama fëën ta waka nëën baka hii juu, nöö Petuisi bi musu hoi di mujëë fëën a pakisei ufö a du di soni dë (Luk. 5:1-11). Wë Petuisi bi buta taa a o ta du di peleikiwooko makandi ku Jesosi. Wan köni soni seei a du dë! Nöö a musu u dë sö taa di mujëë fëën bi piki ku di soni di a bi o du dë, nöö a bi heepi ën tu. Di Bëibel ta lei u taa baka di Jesosi toona go a liba ala baka, nöö di mujëë u Petuisi bi go ku Petuisi a wanlö kamian u du di wooko jeti u wan pisiten (1 Kol. 9:5). An dë u taki taa u di a bi dë wan bumbuu mujëë, mbei Petuisi bi sa taki soni gbelingbelin kumafa a dë, di a bi sikifi soni u di fa Keesitu sëmbë di tööu musu ta tja deseei (1 Pet. 3:1-7). Petuisi ku hën mujëë tuu bi ta biibi taa Jehovah o sölugu de ee de buta di Könuköndë u Gadu a di fosu kamian a de libi.​—Lesi Mateosi 6:25, 31-34.

15. Andi i lei a di woto u Tiago ku Esther?

¹⁵ Ee hën i tööu wantu jaa kaa, nöö andi i sa du fii sa ko abi di fii u du möön soni da Jehovah? Wan soni di i sa du, hën da i sa ta luku woto u sëmbë di tööu. I sa lesi dee woto „Den ben de klariklari fu go.” Dee lö woto aki bi heepi Tiago ku Esther di ta libi a Balaziliköndë. A bi heepi de u de ko abi di fii u go peleiki a wan kamian ka möön peleikima dë fanöudu. Tiago bi taki taa: „Te u ta lesi soni di ta lei unfa Jehovah ta heepi dee dinima fëën a di ten fuu aki, nöö useei ta kë du soni fuu sa si Jehovah maun tu.” Nöunöu Tiago ku Esther foloisi go a Palaguwai, nöö sensi di jaa 2014 de dë a wan kemeente ka de ta fan Balazilitöngö. Esther bi taki taa: „Wan tëkisi di u tuu bi lobi gaanfa seei, hën da Efeise 3:20. Hiniwan juu u bi ta toona si unfa dee soni dee taki a di tëkisi aki bi ta pasa tuu te u bi ta du di diniwooko fuu.” A di biifi dë di Paulosu bi sikifi manda da dee sëmbë u Efeise, a bi taki taa Jehovah o da u soni möön leki fa u bi hakisi ën seei. Wë di soni aki bi dë u si sömëni pasi seei!

16. Na un pei sëmbë womi ku mujëë di bigi di tööu libi, sa go suku heepi, te de ta pakisei luku un maaka de o buta a di dini u Jehovah?

¹⁶ Womi ku mujëë di bigi wan tööu libi a di ten aki, ta feni wini u dee woto u woto Keesitu sëmbë di bi ko sabi unfa de musu ta buta futoou a Jehovah. So womi ku mujëë di tööu ta dini Jehovah sömëni jaa longi kaa a di hii-ten diniwooko. A bi o bunu seei fii hakisi de unfa i sa du soni ee hën i ta pakisei luku un maaka joo buta a di dini u Jehovah. Wë te i du sö, nöö a dë wan woto fasi fa i ta lei tu taa i ta futoou Jehovah (Nöng. 22:17, 19). Dee gaanwomi  seei sa heepi sëmbë di bigi di tööu libi, u de buta maaka a di dini di de ta dini Jehovah.

17. Andi bi pasa ku Klaus ku Marisa, nöö andi u ta lei a di woto u de?

¹⁷ So juu soni an ta waka kumafa u bi pakisei. Luku di woto u Klaus ku Marisa, di u bi taki soni u de kaa. Baka dii jaa u de di de tööu, hën de foloisi go heepi u seeka di bëikantoo u di köndë Finland. Bakaten de bi ko jei taa sikisi liba nöö de abi pasi u de dë ala. Bigibigi de bi lasihati. Ma baka wan pisiten, hën de kai de u de lei Alabutöngö. Nöunöu de ta dini Jehovah a wan kamian ka de ta fan Alabutöngö a wan woto köndë. Marisa bi toona pakisei andi bi pasa, hën a taki taa: „Mi bi ta fëëë u du wan soni di ma bi du wan daka, nöö mi bi musu futoou Jehovah ku hii mi hati. Ma mi si fa Jehovah bi heepi u hii juu a peipei fasi di wa bi pena mëni seei. Baka di di soni aki pasa, mi bi ko ta möön futoou Jehovah.” Kumafa u ta si a di woto aki, nöö i sa dë seiki taa hii juu Jehovah o mbei i feni gaan bunu te i ta futoou ën ku hii i hati.

18. Andi womi ku mujëë di tööu sa ta du u lei taa de ta futoou Jehovah?

¹⁸ Di tööu libi da wan kado di Jehovah da u (Mat. 19:5, 6). Jehovah kë u hii womi ku mujëë di tööu feni wini u di kado dë (Nöng. 5:18). Un dee njönku sëmbë dee tööu, un pakisei luku andi woon du ku di libi fuunu. Un ta du hii soni di un sa du u lei taa un ta tei di kado di Gadu da unu u bigi ö? Konda di soni aki da Jehovah te joo begi ën. Suku mama wëti a di Wöutu fëën di o kai ku di fasi fa soni dë da i. Te i du sö kaa, nöö wooko ku di soni di Jehovah lei i. I sa dë seiki taa joo abi wan piizii tööu libi te i ta buta di dini di i ta dini Jehovah a di fosu kamian a di libi fii!