1. Konda faandi mbei a dë fanöudu fuu ta buta mëni a di juu di de ta du wan soni, söseei te wa ta buta pakisei a dee soni dee ta pasa a di kamian ka u dë. (Luku di peentje a bigi u di woto.)

DI KÖNKLËSI o bigi. Di fesima ta waka ko a di podium liba, nöö a ta da hii sëmbë wan suti ko. Abiti möön di poku o bigi pëë. Dee haikama sabi taa di juu dou u de go sindo. De kë haika dee waiti poku seei, nöö de kë jei dee taki dee o hoi. Ma kandë so u de an bi ta buta pakisei a di fesima, söseei de an bi ta buta mëni taa di poku ta pëë kaa. Fëën mbei de an bi fusutan taa di könklësi bigi kaa, nöö de dë u de ta waka ta lontu ta da woto ku dee mati u de. Di soni aki ta lei u andi sa pasa te wa ta buta pakisei a di juu di de ta du wan soni, söseei te wa ta buta pakisei a dee soni dee ta pasa a di kamian ka u dë. Di soni aki ta lei u wan fanöudu soni, u di abiti möön wan möön gaan soni o pasa, nöö u musu dë kabakaba dëën. Andi da di möön gaan soni di o pasa?

2. Faandi mbei Jesosi bi piki dee bakama fëën taa de bi musu dë ’kabakaba ta luku ën’?

² Jesosi Keesitu bi piki dee bakama fëën faandi mbei de bi musu dë setiseti ta wakiti, söseei faandi mbei de bi musu dë kabakaba u te „di ten u dë aki o kaba”. A bi piki de taa: „Un musu dë kabakaba këëë ta watji mi. Biga wan sa na un juu mi o ko.” Baka di dë, hën a piki  de wantu pasi möön taa: „Un musu dë kabakaba ta luku mi e.” (Mateosi 24:3; lesi Maikusi 13:32-37.) Di Bëibel buku Mateosi ta lei u tu taa Jesosi bi piki dee bakama fëën di soni aki. A bi piki de taa: „Un ta dë setiseti ta mëni mi e. Biga wan o sabi na un juu di Masa fuunu aki o toona ko a unu.” Hën a toona piki de möön taa: „Nöö hën mbei un musu ta dë setiseti e. Biga tee wan daka nöö mi o dou a unu liba vau sö, a wan juu di wan bi mëni seei taa mi ta ko.” Hën a taki di wan seei soni baka. A taa: „Hën wë mbei mi ta bai unu e, taa be un dë seei kabakaba hiniwanten. Biga wan sabi di juu di mi o toona ko a goonliba.”​—Mateosi 24:42-44; 25:13.

3. Faandi mbei u musu buta mëni a di soni di Jesosi bi taki?

³ Dee Jehovah Kotoigi ta buta mëni a di soni di Jesosi bi taki. U sabi taa u ta libi a „di kaba juu” u di goonliba aki, söseei u sabi taa di „gaan fuka” o bigi abiti möön! (Daniëli 12:4; Mateosi 24:21) Dee sëmbë u Jehovah ta paaja di bunu buka u di Könuköndë a hii së u goonliba, kumafa Jesosi bi taki a fesi. Hii fa u ta paaja di bunu buka, tökuseei u ta si gaan feti ta feti, taku siki ta kii sëmbë, goon ta seki ta bai ta latja kamian, söseei hangi pena ta kii sëmbë a sömëni kamian. Dee hedima u keiki ko ta ganjan sëmbë möön gaanfa, nöö möönmöön sëmbë ta du hogihati soni ku wotowan (Mateosi 24:7, 11, 12, 14; Lukasi 21:11). U dë seei ta wakiti di ten di Jesosi o ko u du dee soni di hën Tata abi a pakisei u du.​—Maikusi 13:26, 27.

4. (a) Faandi mbei u sa biibi taa nöunöu Jesosi sabi na un ten Amagedon o ko? (b) Fuun soni u sa dë seiki, hii fa wa sabi na un ten di gaan fuka o bigi?

⁴ Te u go a wan könklësi, nöö u ta sabi na un juu hiniwan pisi u di könklësi ta bigi. Hii fa u ta sabi na un juu di könklësi ta bigi, tökuseei wa sa sabi soifi na un ten di gaan fuka o bigi. Di Jesosi bi dë a goonliba, a bi taki taa: „Ma nöö fa mi taki dee soni dë seei, ma na wan sëmbë sabi na un juu ten de o pasa e. Dee basia u Gadu Köndë an sabi, nöö Mi di Mii u Gadu aki seei, ma sabi tu. Ma mi Tata a liba wanwan tö nöö sabi un juu de o pasa” (Mateosi 24:36). Ma u di Jesosi da di sëmbë di o tei fesi a di feti Amagedon, mbei a musu u dë sö taa a sabi na un daka di feti aki o bigi (Akoalimbo 19:11-16). Ma tökuseei wa sabi di daka ku di juu di di kaba u di goonliba aki o ko. Fëën mbei a dë fanöudu taa u musu dë seei kabakaba ta wakiti. Jehovah buta di soifi daka di di gaan fuka o bigi, nöö hiniwan daka a ta ko möön zuntu. „An o ko lati!” (Lesi Habaki 2:1-3.) Faandi mbei u sa dë seiki u di soni aki?

5. Taki unfa dee tjabukama woto u Jehovah ta pasa hii juu a di soifi ten.

⁵ Hii juu dee tjabukama woto u Jehovah bi pasa a di soifi ten! Pakisei di daka di a bi puu dee sëmbë fëën a saafu a Egepiti. A bi du di soni aki a 14 Nisan u di jaa 1513 bifö Keesitu. Bakaten hën Mosesi bi sikifi soni u di daka dë. A bi sikifi taa: „A di kaba u dee föhöndö-ku-diiteni jaa, hën hii dee sëmbë u Jehovah kumutu gidjii a di wan seei daka dë a Egepiti” (Ëkisodesi 12:40-42). Jehovah bi paamusi Abahamu taa a bi o mbei dee bakamii fëën feni gaan bunu. Di soni dë bigi pasa a 14 Nisan u di jaa 1943 bifö Keesitu. Hën da 430 jaa ufö a puu dee Isaëli sëmbë a katibo a Egepiti (Galasia 3:17, 18). Bakaten hën Jehovah piki Abahamu taa: „Sabi taa dee bakamii fii o libi a wan köndë di an dë u de. De o toon saafu, nöö sëmbë o pena de föhöndö jaa longi” (Kenesesi 15:13; Tjabukama 7:6). Dee 400 jaa aki bigi a di jaa 1913 bifö Keesitu, di Isimaëli an bi ta libi bunu ku Isaki. Dee jaa aki kaba a di daka di Jehovah puu dee Isaëli sëmbë a saafu a Egepiti (Kenesesi 21:8-10; Galasia 4:22-29). Awa, höndöhöndö jaa a fesi Jehovah bi buta di soifi daka di a bi o puu dee sëmbë fëën a saafu!

6. Faandi mbei u sa dë seiki taa Jehovah o tjubi dee sëmbë fëën?

 ⁶ Josua bi dë wan u dee Isaëli sëmbë di bi kumutu a Egepiti tu. Baka sömëni jaa, hën a bi toona mëni dee sëmbë taa: „Jehovah di Gadu fuunu du hii dee soni dee a bi paamusi unu.” Hën a taki bakaten taa: „Un sabi bumbuu taa Jehovah di Gadu fuunu du hii dee soni dee a bi paamusi unu. Hii dee soni aki pasa tuutuu, kumafa unuseei si. Awa, a du hii dee soni dee a paamusi” (Josua 23:2, 14). Jehovah paamusi u taa a o tjubi dee sëmbë fëën u de sa pasa di gaan fuka, nöö a o mbei de libi u teego a di njunjun goonliba. Nöö u sa dë seiki taa di soni di a paamusi aki o pasa tuutuu. Fëën mbei ee u kë dë a di njunjun goonliba dë, nöö u musu dë kabakaba ta wakiti.

7, 8. (a) Unfa wan wakitima bi musu ta hoi wakiti na awooten, nöö andi di soni aki ta lei u? (b) Konda wan woto di ta lei u andi sa pasa te wan wakitima duumi go, hii fa a dë a wooko.

⁷ U sa lei wan soni a dee woto u dee wakitima fu awooten dee bi ta hoi wakiti a dee köndë. De bi ta mbei gaan hei peni lontu gaansë u dee köndë aki, sö taa felantima an bi sa denda go a dee köndë. Wan u dee köndë aki da Jelusalen. Dee wakitima bi ta taanpu a dee peni aki, nöö a sö wan fasi de bi ta si hii di pisiwata dë. Wanlö woto wakitima bi ta taanpu a di gaan döö u di köndë. Dee womi aki bi musu ta hoi wakiti ndeti ku didia, nöö ee de bi si taa felantima ta ko, nöö de bi musu piki dee sëmbë u di köndë (Jesaaja 62:6). De bi sabi faandi mbei a bi dë fanöudu u dë ku wojo, nöö de bi musu ta luku bunu u sabi andi ta pasa. Ee de an bi du sö, nöö sömëni sëmbë bi sa dëdë.​—Ezekiëli 33:6.

⁸ Wan womi de kai Josephus, di bi sikifi soni u dee Dju fu awooten, bi taki unfa dee Loomë sodati bi denda go a Jelusalen a di jaa 70 baka Keesitu. Dee wakitima dee bi ta hoi wakiti a wan u dee pisi u di köndë, bi duumi go. Fëën mbei dee Loomë sodati bi sa denda go a di köndë. De go a di Wosu u Gadu, hën de tjökö faja nëën, hën de tjuma hii Jelusalen kaba a sösö. Di soni aki bi dë di kaba pisi u di möön gaan fuka di bi miti dee Dju.

9. Andi dee tiima u di ten aki an sabi?

⁹ Gaansë u dee tiima u di ten aki ta buta sodati a dee kamian ka di köndë u de paati ku wan woto köndë, söseei de ta buta soni kuma camera di ta wooko ku dee möön njunjun computer soni u de sa sabi andi ta pasa a dee kamian dë. Dee tiima aki ta luku hiniwan sëmbë nasö hiniwan soni di sa ko du hogi a di kondë. Ma de an ta fusutan taa wan möön makiti tii dë a Gadu Köndë ala di Jesosi Keesitu seei ta tii. Abiti möön di tii aki o go feti ku hii dee tiima u di goonliba aki (Jesaaja 9:6, 7; 56:10; Daniëli 2:44). U dë seei ta wakiti u di daka aki dou, nöö u kë dë kabakaba dëën. Fëën mbei u ta buta pakisei a dee tjabukama woto u Bëibel, söseei u ta dini Jehovah nöömö ku hii u hati.​—Psalöm 130:6.

10, 11. (a) Ku un pei soni u musu luku bunu, nöö faandi mbei? (b) Andi ta mbei i dë seiki taa Didibi ta ganjan dee sëmbë sö taa de an ta si fa dee tjabukama woto u Bëibel ta pasa tuutuu?

¹⁰ Pakisei wan wakitima di dë ku wojo hii di ndeti. Wë a dee lasiti juu a ta möön taanga dëën u dë ku wojo, u di a wei gaanfa seei. Sö nöö useei ta libi a dee lasiti daka u di goonliba aki. Möön u ta ko zuntu ku di kaba u di goonliba aki, möönmöön a o ta taanga da u fuu dë ku wojo. A o dë wan tjali soni ee wa bi o dë ku wojo! Boo go luku dii soni di sa mbei wa dë ku wojo möön.

¹¹ Didibi ta ganjan sëmbë. Hën da „di takulibima di ta tii goonliba”. Kölö sö ufö Jesosi dëdë, hën a toona mëni dee bakama fëën di soni aki dii pasi (Johanisi 12:31; 14:30; 16:11). Didibi ta wooko ku poipoi keiki u ganjan sëmbë.  Fëën mbei sömëni sëmbë a di ten aki an ta buta pakisei a dee tjabukama woto u Bëibel, di ta lei gbelingbelin taa di kaba u di goonliba aki zuntu (Sefanja 1:14). A dë gbelingbelin u si taa Saatan ’poi dee sëmbë hati ku de pakisei tuu’ (2 Kolenti 4:3-6). Fëën mbei te u ta mbei möiti u konda da dee sëmbë taa di kaba u di goonliba aki zuntu, söseei taa Keesitu ta tii nöunöu kaa, nöö gaansë u de an ta kë haika u. De lo’ u piki u taa: „Ma abi ten da di soni fuunu dë.”

12. Faandi mbei wa musu mbei Saatan ganjan u?

¹² Hii fa sëmbë an kë sabi soni u dee tjabukama woto u Bëibel, tökuseei wa musu mbei di soni dë mbei u lasi hati. U sabi faandi mbei u musu dë kabakaba ta wakiti. Paulosu bi piki dee baaa ku dee sisa fëën taa: „Un sabi kaa taa di daka dë, na wan sëmbë o sabi ën. A o ko vau sö, leti kumafa fufuuma ta ko a ndeti.” (Lesi 1 Tesalonika 5:1-6.) Jesosi bi bai u taa: „Un musu hoi unu seei bunu fuun dë kabakaba tu. Biga Mi di ko dë Libisëmbë Mii aki o toona ko a goonliba a wan juu di sëmbë an o mëni taa nëën mi o ko” (Lukasi 12:39, 40). Abiti möön Saatan o ganjan dee sëmbë u di goonliba aki u de biibi taa „hii soni dë bunu kaa”. Nöö wantewante di daka u Jehovah o ko, nöö de o panta seei. Ma unfa a dë ku u? Ee u kë dë kabakaba da di daka dë, söseei ee wa kë u Saatan ganjan u kumafa a ta ganjan dee woto sëmbë, nöö „u musu dë seei ku wojo setiseti fuu saandi u ta du”. U di soni aki hedi u musu ta lesi di Wöutu u Gadu hiniwan daka, söseei u musu ta pakisei fundu u dee soni dee Jehovah ta piki u.

13. Unfa di fasi fa dee sëmbë u di goonliba aki ta pakisei, ta ganjan sëmbë? Nöö andi u musu du u di lö fasi u pakisei aki an ganjan u tu?

¹³ Di fasi fa dee sëmbë u di goonliba aki ta pakisei, ta ganjan sëmbë. Sömëni sëmbë a di ten aki ta si kuma an dë fanöudu u de ko sabi Gadu (Mateosi 5:3). Ma de ta tei möön gaansë u di ten ku di kaakiti u de, u de sa ko abi gaan hia soni a di goonliba aki (1 Johanisi 2:16). Söseei piizii ko hia nöunöu te na soni, nöö dee piizii aki ta hai sëmbë pakisei seei. Fëën mbei sëmbë lobi piizii seei, söseei de ta mbei de du hiniwan soni di de hati ta kë (2 Timoteo 3:4). Dee soni aki ta puu sëmbë pakisei a dee möön fanöudu soni, nöö de ta mbei sëmbë an ta pakisei di dë di de ku Gadu musu dë mati. Fëën mbei Paulosu bi toona mëni dee Keesitu sëmbë taa de „musu weki a duumi”, hën da de an musu ta buta pakisei nöö a dee soni di de hati ta kë.

14. Na un soni Lukasi 21:34, 35 ta bai u?

¹⁴ U kë pakisei kumafa di jeje u Gadu ta mbei sëmbë ta pakisei, ma wa kë pakisei kumafa dee sëmbë u di goonliba aki ta pakisei. Jehovah ta heepi u ku di jeje fëën fuu ko fusutan gbelingbelin andi o pasa abiti möön (1 Kolenti 2:12) ^[1] (Luku di pisi a kaba u di woto.) Ma u musu ta köni. Dee soni dee u ta du hiniwan daka seei sa puu u pakisei a di dini di u ta dini Jehovah. (Lesi Lukasi 21:34, 35.) Woto sëmbë sa piki u taa hedi fuu an ta wooko bunu, u di u ta biibi taa u ta libi a dee lasiti daka u di goonliba aki (2 Petuisi 3:3-7). Ma wa musu mbei de mbei u lasi hati. U ta si gbelingbelin taa di kaba o ko abiti möön. Ee u kë pakisei kumafa di jeje u Gadu ta  mbei sëmbë ta pakisei, nöö u musu nango hii juu a dee komakandi, sö taa u sa ta dë makandi ku dee baaa ku dee sisa fuu.

15. Andi bi pasa ku Petuisi, Jakobosi, ku Johanisi, nöö unfa di wan seei soni dë sa miti u tu?

¹⁵ Di zöndu sinkii fuu fuu ta mbei a möön taanga da u fuu sa dë setiseti ta wakiti. Jesosi sabi taa u da zöndu libisëmbë, söseei a sabi taa u abi suwakifasi. Pakisei andi bi pasa di ndeti ufö a dëdë. Hii fa Jesosi an bi abi zöndu, tökuseei a bi sabi taa ee a bi kë hoi hënseei a Gadu, nöö a bi musu begi hën Tata faa heepi ën. Jesosi bi piki Petuisi, Jakobosi, ku Johanisi taa de musu dë ku wojo te a o go begi. Ma dee apösutu an bi fusutan faandi mbei a bi dë fanöudu taa de bi musu dë ku wojo. De bi wei seei, hën de duumi. Jesosi seei bi wei tu, ma a bi dë ku wojo ta begi hën Tata. Dee apösutu seei bi musu ta begi a di wan seei juu dë tu.​—Maikusi 14:32-41.

16. Andi Jesosi bi piki u taa u musu du fuu sa „dë ku wojo”, te u luku di soni di sikifi a Lukasi 21:36?

¹⁶ Andi o heepi u fuu „dë ku wojo”, söseei fuu sa dë kabakaba da di daka u Jehovah? Wë, u musu ta kë du soni a wan leti fasi seei. Ma di soni dë wanwan an tjika. Wantu daka ufö Jesosi dëdë, hën a piki dee bakama fëën taa de musu ta begi Jehovah nöömö faa heepi de (Lesi Lukasi 21:36.) Fuu sa dë setiseti a dee lasiti daka u di goonliba aki, nöö useei musu ta begi Jehovah hii juu tu.​—1 Petuisi 4:7.

17. Andi u sa du fuu sa dë kabakaba da di soni di o ko abiti möön?

¹⁷ Jesosi bi taki taa di kaba u di goonliba aki o ko „a wan juu di wa bi mëni” (Mateosi 24:44). Fëën mbei u musu dë seei kabakaba hii juu. Nöunöu na ten fuu ta libi di libi di dee sëmbë u di goonliba u Saatan ta si kuma wan piizii libi. Di libi aki na wan tuutuu libi. Ma Jehovah ku Jesosi ta lei u ku di Bëibel unfa u sa dë kabakaba hii juu. Fëën mbei boo buta pakisei a dee tjabukama woto u Bëibel, fuu sa si fa de ta pasa tuutuu. Söseei boo mbei möiti fuu ko dë gaan mati ku Jehovah, nöö boo buta di Könuköndë fëën a di fosu kamian a u libi. Te u du sö, nöö nëën ufö u sa taki taa u dë kabakaba da di kaba u di goonliba aki (Akoalimbo 22:20). Di soni aki hën o mbei u feni libi!