DI WOTO DI NAMA KU DI KAFITI | UNFA A DU KO TAA DI BËIBEL DË TE KUMA TIDE JETI?
Soni an bi sa poi di Bëibel
DI SONI DI BI SA PASA: Dee sëmbë dee bi sikifi dee fosu pisi u Bëibel, bi sikifi de a wan soni di de ta kai papirus, söseei de bi sikifi so u de a mbeti kakisa liba (2 Timoteo 4:13). * Unfa dee soni aki bi sa mbei wa feni dee soni dee bi sikifi a Bëibel möön?
Di papirus sa tënë hesihesi, a sa lasi kulölu, söseei a sa ko dë möimöi tu. Richard Parkinson ku Stephen Quirke, di öndösuku soni di nama ku Egepiti, bi taki taa: „Te wan papirus poi, nöö a sa ko dë kuma wan pondipondi pau nasö kuma doti a i maun. Te i butëën a wan kamian, nöö bundji sa kisi ën nasö a sa ko kötö. Mösimösi, hansi, nasö woto libilibi soni sa njan mën te i bei ën a goon basu.” Baka di sëmbë feni so u dee pampia lolu aki, hën de buta de a kamian ka sonu ta kai a de nasö ka de sa kisi bundji. Di soni aki bi mbei taa de bigi poi hesihesi.
Di mbeti kakisa ta libi möön di papirus, ma hënseei sa poi ee ja seekëën bunu nasö ee a dë a wan kamian ka a ta kendi poi, nasö ee a ta kötö poi, söseei ee sonu ta kai nëën tumisi. * Di mbeti kakisa seei, libilibi soni ta njan. Fëën mbei sömëni u dee fosuten soni di de bi sikifi an dë u feni a di ten aki möön. Ee di Bëibel bi poi, nöö di bosikopu bi o lasi go.
UNFA A DU KO TAA DI BËIBEL DË U FENI A DI TEN AKI: Di wëti di Gadu bi da dee Dju, bi taki taa hiniwan könu bi musu „sikifi di Wëti tei buta a wan buku”. Hën da di könu bi musu sikifi dee feifi fosu buku u Bëibel (Detolonomi 17:18). Boiti dee könu, woto sëmbë di bi sa’ u sikifi soni tei, bi sikifi te a hia soni, nöö a di ten u dee fesiten Keesitu sëmbë, sëmbë bi sa feni di Wöutu u Gadu a dee keikiwosu u dee Dju a hii Isaëli, te kisi Masadonia (Lukasi 4:16, 17; Tjabukama 17:11). Ma unfa a du ko taa a di ten aki u sa feni so u dee awooten soni di sëmbë bi sikifi?
Wan womi de kai Philip W. Comfort, di ta öndösuku soni u di Njunjun Buka bi taki taa: „Sëmbë bi sabi dee Dju kuma sëmbë di bi ta abi pampia lolu ka de bi sikifi di Wöutu u Gadu. De bi ta lai so u de a djogu dendu, u de an bi sa poi kaba a sösö.” A sa dë sö taa dee Keesitu sëmbë bi hoi di guwenti aki. De feni so u dee awoo pampia ka de bi sikifi soni u di Bëibel, a djogu dendu, söseei de feni de a dungu kamba, a baaku a goon basu, nöö de feni wantu u de a kamian ka tjuba an lo’ u kai.
DI SONI DI KO PASA: Dusudusu u dee pisi u Bëibel di sëmbë sikifi dë u feni a di ten aki jeti. So u de gaandi 2000 jaa. Sëmbë an sikifi na wan woto soni hia sö wan daka, ku di gaandi sö tu.
^ pal. 3 Papirus da wan pei uwii di ta göö a bandja wata, nöö de bi ta mbei wan sootu pampia ku ën u sikifi soni.
^ pal. 5 A mbeti kakisa liba de bi teeken taa Amëëkanköndë ko fëën seei. An bi dou 250 jaa seei, hën a lasi kulölu te de an bi sa lesi gaansë u dee soni di bi sikifi a di mbeti kakisa liba möön.