1. Fuun soni u dë seiki, nöö faandi mbei u dë seiki fëën?

 TE I ta luku di fasi fa soni dë a di goonliba nöunöu, nöö a ta taanga da i fii biibi taa soni o sa ko bunu ö? Sëmbë u wan wosudendu an ta lobi deseei möön kuma fosu. Möönmöön sëmbë ta ko hogi, söseei möönmöön de ta pakisei deseei nöö. A ta taanga da sömëni sëmbë u de futoou dee tiima. Ma tökuseei dee soni aki ta mbei u dë seiki taa soni o waka möön bunu a di ten di ta ko. Faandi mbei u taki sö? Wë biga sëmbë ta libi leti kumafa di tjabukama woto u Bëibel bi taki taa sëmbë bi o ta libi a „dee lasiti daka u di goonliba aki” (2 Tim. 3:1-5). Na wan limbohati sëmbë sa fia taa di tjabukama woto aki an ta pasa nöunöu, nöö di soni aki ta lei taa Jesosi Keesitu toon Könu u di Könuköndë u Gadu. Ma sömëni tjabukama woto dë jeti di ta taki soni u di Könuköndë. Di biibi fuu o ko möön taanga te woo luku dee woto tjabukama woto dee bi pasa tuutuu a dee lasiti jaa aki.

2. Andi woo luku a di woto aki, nöö faandi mbei woo luku de? (Taki soni u di peentje u di kafiti.)

² A di woto aki, woo luku wantu tjabukama woto. Woo luku wan tjabukama woto di ta heepi u fuu fusutan na un ten di Könuköndë bigi tii, woo luku wantu woto tjabukama woto di ta heepi u fuu fusutan taa Jesosi toon Könu  u di Könuköndë u Gadu a liba ala, söseei woo luku wantu tjabukama woto di o lei u unfa di Könuköndë u Gadu o poi hii dee felantima fëën kaba a sösö. Woo si tu taa dee tjabukama woto aki ta kai ku deseei, nöö de o lei u gbelingbelin na un pisiten u ta libi, u di Jehovah buta wan ten kaa ka a o du so soni.

3. Fuun soni di tjabukama woto di sikifi a Daniëli 7:13, 14 ta mbei u dë seiki fëën?

³ Di tjabukama woto di sikifi a Daniëli 7:13, 14, ta lei u taa u sa dë seiki taa Jesosi Keesitu o dë di möön bunu tiima da di Könuköndë u Gadu. Sëmbë u peipei köndë o ta saka deseei nëën basu ku wai, nöö di tii fëën o dë u nöömö. Wan woto tjabukama woto di sikifi a di buku Daniëli ta taki taa Jesosi o bigi tii di Könuköndë a di kaba u wan pisiten de ta kai seibi ten. I si kuma u sa sabi na un ten Jesosi toon Könu ö?

4. Konda unfa Daniëli 4:10-17 ta heepi u fuu ko sabi di jaa di Jesosi bi o toon Könu. (Luku di pisi a basu tu.)

⁴ Lesi Daniëli 4:10-17. Dee „seibi ten” da 2520 jaa. Dee 2520 jaa dë bigi a di jaa 607 bifö Keesitu, di dee sëmbë u Babilon bi puu di lasiti könu di Jehovah bi buta u tii, a Jelusalen. Nöö dee 2520 jaa aki kaba di Jehovah mbei Jesosi toon Könu u di Könuköndë fëën. Hën da „di sëmbë di abi di leti” u tii. *​—Eze. 21:25-27.

5. Andi da wan fasi fa u sa feni wini u di tjabukama woto di ta taki u dee „seibi ten”?

⁵ Un wini di tjabukama woto aki ta tja ko da u? Ee u fusutan di tjabukama woto u dee „seibi ten”, nöö woo dë seiki taa Jehovah ta du dee soni dee a ta paamusi u a di soifi ten. Jehovah bi mbei Jesosi toon Könu a di ten di a bi buta faa toon Könu. Nöö fëën mbei u sa dë seiki taa a o mbei dee woto tjabukama woto pasa tuutuu a di ten di a buta. Awa, di daka u Jehovah „an o ko lati”!​—Hab. 2:3.

6. (a) Andi ta pasa a goonliba aki di ta lei taa Keesitu ta tii? (b) Unfa Akoalimbo 6:2-8 ta lei u taa Jesosi ta tii tuutuu?

⁶ Kölö sö ufö Jesosi kaba di diniwooko fëën a goonliba aki, nöö a bi taki u wantu soni di bi o ta pasa a goonliba aki, di bi o heepi dee bakama fëën u de ko fusutan taa a bigi tii a liba ala. A bi taki taa gaan feti bi o dë, hangi pena bi o dë, goon bi o ta seki ta latja kamian, söseei taa ’taku siki bi o ko a mundu’. Di kolona siki di ko aki da wan u de. Dee soni aki, da so u dee soni di di Bëibel ta kai di „maaka” di ta lei taa Keesitu ta tii (Mat. 24:3, 7; Luk. 21:7, 10, 11). Möön leki 60 jaa baka di Jesosi weki toona go a liba ala, hën Jesosi bi lei apösutu Johanisi soni di bi mbei a ko sabi taa dee soni aki o pasa tuutuu. (Lesi Akoalimbo 6:2-8.) Hii dee soni aki bigi pasa di Jesosi toon Könu u di Könuköndë, a di jaa 1914.

7. Faandi mbei sömëni hogi soni bigi ta pasa a goonliba aki di Jesosi toon Könu?

⁷ Faandi mbei soni ko möön hogi a goonliba aki di Jesosi toon Könu? Akoalimbo 6:2 ta piki u wan fanöudu soni. A ta taki taa di fosu soni di Jesosi du di a toon  Könu u di Könuköndë u Gadu, hën da a bi feti wan feti. Ku ambë a bi feti? Ku Didibi ku dee bakama fëën. Wë kumafa Akoalimbo kapitë 12 ta taki, nöö Saatan lasi di feti, hën de vinde hën ku dee bakama fëën puu ala tuwë ko a goonliba aki. De bai ’helu da goonliba’, u di Saatan dë ku gaan hatiboonu, nöö a ta du ku libisëmbë.​—Ako. 12:7-12.

8. Un wini u ta feni te u ta si taa dee tjabukama woto dee ta taki soni u di Könuköndë ta pasa tuutuu?

⁸ Un wini dee tjabukama woto aki ta tja ko da u? Dee soni dee bi o ta pasa a goonliba aki, ku di fasi fa libisëmbë bi o ta tja deseei bi o heepi u fuu fusutan taa Jesosi toon Könu. Fëën mbei hati fuu an musu boonu te u si taa sëmbë ta pakisei deseei nöö, söseei taa de ta du hogihati soni. Biga di fasi fa de ta tja deseei ta mbei tjabukama woto u Bëibel pasa tuutuu. Di Könuköndë u Gadu ta tii! (Ps. 37:1) Nöö woo si möön hogi soni ta pasa, möön Amagedon ta zuntu (Maik. 13:8; 2 Tim. 3:13). U ta wai seei taa di lobihati Tata fuu mbei u ko sabi faandi mbei sömëni fuka dë a goonliba aki.

9. Andi di tjabukama woto di sikifi a Daniëli 2:28, 31-35 ta taki u di lasitiwan u dee möön makiti tii di bi o tii goonliba, nöö na un ten di tii aki bigi tii?

⁹ Lesi Daniëli 2:28, 31-35. Di tjabukama woto aki ta pasa tuutuu a di ten fuu aki. Di soni di Nebukatnesali bi sunjan ta lei u andi bi o pasa „a dee lasiti daka”, hën da baka di Keesitu bigi tii. Di Bëibel bi taki taa wan u dee felantima u Jesosi bi o dë di lasitiwan u dee möön makiti tii di bi o tii  goonliba. Hën da „di futu di mbei ku felu mökisi ku pötöpötö”. Di tii aki ta tii kaa. A bigi ta tii a di pisiten u di Fosu Goonliba Feti, di Ingisiköndë ku Amëëkanköndë bigi wooko makandi. Di pobiki di Nebukatnesali bi si a di sunjan fëën, ta lei u tu soni di mbei di tii aki bi o tooka ku dee woto gaan tii dee bi tii a fesi.

10. (a) Unfa di soni di Daniëli bi taki dë gbelingbelin u si a di fasi fa Ingisiköndë ku Amëëkanköndë ta tii? (b) Ku un soni u musu ta köni? (Luku di pisi „ Köni ku di pötöpötö!”)

¹⁰ Di fosu soni di mbei di tii u Ingisiköndë ku Amëëkanköndë tooka ku dee wotowan, hën da an mbei ku soni kuma goutu nasö soofu, ma a mbei ku felu mökisi ku pötöpötö. Di pötöpötö da dee sëmbë dee a ta tii (Dan. 2:43). A di ten aki, a dë gbelingbelin u si taa a ta taanga da dee tiima u di möön makiti tii aki u de du andi de kë, u di dee sëmbë di de ta tii ta hopo fia ku de.

11. Unfa di tii u Ingisiköndë ku Amëëkanköndë ta mbei u möön dë seiki taa u ta libi a dee lasiti daka?

¹¹ Di u tu soni di mbei di tii u Ingisiköndë ku Amëëkanköndë tooka ku dee wotowan, hën da u di a dë di futu u di gaan pobiki, nöö a dë di lasitiwan u dee möön makiti tii u goonliba di di Bëibel ta taki soni fëën. Na wan woto tii o ko nëën baka. Di Könuköndë u Gadu o booko hën ku hii dee woto tii, kaba a sösö na Amagedon. *​—Ako. 16:13, 14, 16; 19:19, 20.

12. Un woto soni di tjabukama woto u Daniëli ta taki di ta da u kötöhati, söseei di ta mbei u biibi taa soni o go möön bunu?

¹² Un wini di tjabukama woto aki ta tja ko da u? Di tjabukama woto u Daniëli ta mbei u dë möön seiki taa u ta libi a di pisiten u di kaba u di goonliba aki. Möön leki 2500 jaa pasa, Daniëli bi taki taa baka Babilon, nöö fö woto tii bi o ko di bi o abi gaan makiti, nöö de bi o ta du ku dee sëmbë u Gadu. Boiti di dë, a bi taki tu taa di tii u Ingisiköndë ku Amëëkanköndë bi o dë di lasitiwan u dee möön makiti tii di bi o tii goonliba. Di soni aki ta da u kötöhati, söseei a ta mbei u möön biibi taa abiti möön di Könuköndë u Gadu o booko hii dee tii u goonliba, nöö a o tii hii di goonliba.​—Dan. 2:44.

13. Andi da di u „aiti könu”, söseei andi da dee „teni könu” di Akoalimbo 17:9-12 ta taki u de, nöö unfa di tjabukama woto aki pasa tuutuu?

¹³ Lesi Akoalimbo 17:9-12. Di Fosu Goonliba Feti bi poi sömëni soni a goonliba aki. Di soni aki bi mbei wan woto tjabukama woto u Bëibel, di ta taki u dee lasiti daka, pasa tuutuu. Dee tiima u goonliba bi kë seeka soni, sö taa bööböö libi dë a hii di goonliba. Fëën mbei a jailiba u di jaa 1920, de bi seti di ölganisaasi de kai Volkenbond. Ma a tinimu-liba u di jaa 1945, hën de seti di ölganisaasi de kai De Verenigde Naties nëën kamian. Di Bëibel ta kai ën di u „aiti könu”. Ma an dë wan tuutuu tii di abi gaan makiti. A abi makiti u di dee tiima ta wooko makandi ku ën. Di Bëibel ta taki taa dee tiima aki da dee „teni könu”.

14-15. (a) Andi Akoalimbo 17:3-5 ta taki u „di Gaan Babilon”? (b) Andi dee sëmbë dee ta wooko makandi ku dee poipoi keiki ta du?

¹⁴ Lesi Akoalimbo 17:3-5. Gadu bi mbei apösutu Johanisi si wan wojolimbo sunjan. A di sunjan dë, Johanisi si wan jajo  mujëë. Di mujëë dë da „di Gaan Babilon”, hën da hii dee poipoi keiki u goonliba tuu. Unfa dee soni u di wojolimbo sunjan aki bi ko pasa tuutuu? Wë u wan longi pisiten, dee poipoi keiki bi ta wooko makandi ku dee tiima u di goonliba aki. Ma abiti möön Jehovah o mbei dee tiima u di goonliba aki du andi a abi a pakisei. Andi o pasa bakaten? Dee tiima, nasö dee „teni könu” o du ku hii dee poipoi keiki, nöö de o poi de kaba a sösö.​—Ako. 17:1, 2, 16, 17.

¹⁵ Unfa u du sabi taa abiti möön de o booko di Gaan Babilon kaba a sösö? Fuu piki di hakisi aki, nöö a bunu fuu hoi a pakisei taa di gaan lio de kai Efaata bi ta tjubi wan pisi u di awooten foto Babilon. Di buku Akoalimbo ta tei dee milionmilion sëmbë dee ta wooko makandi ku di Gaan Babilon, maaka ku „dee wata” (Ako. 17:15). Ma a ta piki u tu taa dee wata aki o „dëë”. Di soni aki kë taki taa sömëni sëmbë o go disa dee poipoi keiki u goonliba (Ako. 16:12). Wë di soni aki ta pasa tuutuu a di ten aki, u di sömëni sëmbë an nango a  keiki möön, nöö de ta suku heepi a woto kamian da dee fuka u de.

16. Un wini u ta feni te u ta fusutan dee tjabukama woto dee nama ku di ten di de seti di Verenigde Naties, söseei di nama ku di poi di de o poi di Gaan Babilon?

¹⁶ Un wini dee tjabukama woto aki ta tja ko da u? Di seti di de seti di ölganisaasi de kai Verenigde Naties, söseei di go di sömëni sëmbë nango disa dee poipoi keiki, ta lei u gbelingbelin taa u ta libi a dee lasiti daka. Ma na di go di sömëni sëmbë nango disa di Gaan Babilon o mbei a booko kaba a sösö. Kumafa u bi taki a fesi, Jehovah hën o mbei dee „teni könu” nasö dee tiima dee ta wooko makandi ku di Verenigde Naties, du andi a abi a pakisei. De o poi di Gaan Babilon wan pasi vou sö, nöö dee sëmbë u di goonliba aki an o dë ku ën mëni seei * (Ako. 18:8-10). Di soni aki sa tja fuka ko da sëmbë a hii di goonliba. Ma dee sëmbë u Gadu o ta wai u tu soni hedi. Di felantima u Jehovah Gadu an o dë möön, söseei woo böö u di hogi goonliba aki!​—Luk. 21:28.

17-18. (a) Unfa u sa ta mbei di biibi fuu ko möön taanga? (b) Fuun soni woo taki a di woto di ta ko?

¹⁷ Daniëli bi taki a fesi taa „sëmbë o ko sabi di tuutuu lei gaanfa”. Nöö sö a pasa tuu! U ta fusutan dee tjabukama woto dee nama ku di ten fuu aki awaa (Dan. 12:4, 9, 10). U di dee tjabukama woto aki ta pasa leti kumafa de bi taki, mbei u ta möön abi lesipeki da Jehovah ku di Wöutu fëën (Jes. 46:10; 55:11). Fëën mbei i musu ta lei soni u Bëibel go dou, sö taa di biibi fii sa ko möön taanga, söseei i musu heepi wotowan u de ko dë mati u Jehovah tu. A o tjubi hii dee sëmbë dee ta futoou ën ku hii de hati, nöö a o „mbei soni waka bunu da de”.​—Jes. 26:3.

¹⁸ A di woto di ta ko, woo buta pakisei a dee tjabukama woto dee ta taki soni u dee kemeente u Keesitu sëmbë, u di ten u di kaba u di goonliba aki. Dee tjabukama woto aki o lei u tu taa u ta libi a dee lasiti daka. Söseei woo taki u soni di ta lei taa di Könu fuu, Jesosi, ta tii dee sëmbë fëën.