1, 2. (a) Un pei sëmbë di Bëibel ta taki taa Mosesi bi dë, nöö andi ku andi a bi du? (b) Faandi mbei u musu ko abi saapifasi?

DI BËIBEL ta taki taa Mosesi bi dë „di möön saapifasi sëmbë u hii libisëmbë di bi dë a goonliba” (Nöb. 12:3). Di soni aki kë taki taa a bi ta fëëë sëmbë u, nasö taa a bi ta fëëë u du soni ö? Kandë sö so sëmbë bi o taki taa wan sëmbë di abi saapifasi dë. Ma na sö a dë tuutuu. Mosesi bi dë wan dinima u Gadu di an bi ta fëëë u du soni, nöö a bi abi degihati tu. Jehovah bi heepi ën faa go fan ku di makiti tiima u Egepiti, söseei faa tja söwan 3.000.000 sëmbë pasa di sabana. Jehovah bi heepi ën tu faa heepi dee Isaëli sëmbë u de wini dee felantima u de.

² Dee tesi dee bi miti Mosesi an ta miti u a di ten aki, ma hiniwan daka soni ta miti u ka a ta taanga da u fuu lei taa u abi saapifasi. Ma wan soni dë di ta da u di taanga fuu ko abi di fasi aki. Jehovah paamusi u taa „dee saapifasi sëmbë o feni di goonliba” (Ps. 37:11). I bi o taki taa i dë wan saapifasi sëmbë u? Wotowan ta si i kuma wan saapifasi sëmbë u? U musu ko sabi andi a kë taki te wan sëmbë dë wan saapifasi sëmbë, ufö u sa piki dee fanöudu hakisi aki.

3, 4. (a) Ku andi u sa maaka saapifasi? (b) Andi da dee fasi dee u musu ko abi ee u kë ko abi saapifasi, nöö faandi mbei de dë fanöudu?

³ Saapifasi * dë kuma wan waiti peentje. Na un futu? Wë leti kumafa wan sëmbë ta tei peipei kulölu faa buta a di peentje u  di peentje sa ko waiti, sö nöö u musu abi peipei fasi fuu sa ko abi saapifasi. Wantu u dee fasi aki da sakafasi, degihati, ku di piki di u ta piki sëmbë buka a soni. Faandi mbei u musu ko abi dee fasi aki ee u kë ta du soni di ta kai ku Jehovah?

⁴ Sëmbë di abi sakafasi wanwan o saka deseei a Gadu basu. Nöö Gadu kë taa u musu abi saapifasi (Mat. 5:5; Gal. 5:23). Te u ta du dee soni dee Gadu kë, nöö Saatan hati ta boonu te na soni. Fëën mbei aluwasi u abi sakafasi ku saapifasi, tökuseei sömëni sëmbë u di goonliba u Saatan aki ta buuse u (Joh. 15:18, 19). Fëën mbei u abi degihati fanöudu fuu sa finga futu da Saatan.

5, 6. (a) Faandi mbei Saatan ta buuse sëmbë di abi saapifasi? (b) Andi da wanlö hakisi di woo taki u de?

⁵ Wan sëmbë di an abi saapifasi, da wan sëmbë di abi gaanfasi, wan sëmbë di hati fëën ta boonu gaanfa, söseei wan sëmbë di an ta piki Jehovah buka. Wë sö wë Saatan dë. Fëën mbei an ta foondo u taa Saatan ta buuse sëmbë di abi saapifasi! Dee saapifasi sëmbë ta lei unfa Saatan abi hogihati tjika, u di de abi bunu fasi di Saatan seei an abi. Boiti di dë, de ta lei tu taa Saatan da wan mindisonima. Faandi mbei u taki sö? Wë Saatan an sa tapa dee saapifasi sëmbë u de an dini Jehovah möön, aluwasi andi a ta taki, nasö aluwasi andi a ta du!​—Jöpu 2:3-5.

⁶ Na un ten a sa ta taanga da u fuu lei taa u abi saapifasi? Nöö faandi mbei u musu mbei möiti go dou fuu ko abi saapifasi? Wë woo piki dee hakisi aki, u di woo luku di woto u Mosesi, di woto u dee dii Hebelejën womi mii di bi dë a katibo a Babilon, söseei woo luku di woto u Jesosi.

7, 8. Andi Mosesi bi du di wotowan bi lei taa de an lesipeki ën?

⁷ Te u abi taki a sëmbë liba: A sa dë wan taanga soni da dee sëmbë dee abi taki a wotowan liba, u de lei taa de abi saapifasi hii juu, möönmöön te wan sëmbë di de abi taki nëën liba an lesipeki de, nasö te de kuutu di fasi fa de ta du soni. Di soni aki bi miti i wan daka kaa u? Unfa a dë te wan sëmbë u di wosudendu fii ta du di soni aki ku i? Andi joo du te a dë sö? Boo luku andi Mosesi bi du di sö wan soni bi miti ën.

⁸ Jehovah bi buta Mosesi faa tii dee Isaëli  sëmbë, nöö a bi dëën di gaandi faa sikifi dee wëti da dee Isaëli sëmbë. A bi dë gbelingbelin u si taa Jehovah bi dë ku Mosesi. Ma tökuseei Alon ku Melijam di bi dë baaa ku sisa u Mosesi, bi kuutu ën. De bi taki taa an bi musu tööu ku di mujëë di a bi tei. Kandë so womi sëmbë di abi di wan seei faantiwöutu kuma Mosesi bi o kë hopo du wan soni, u di hati u de boonu. Ma Mosesi an bi du di soni aki. A bi begi Jehovah fu an sitaafu Melijam go dou (Nöb. 12:1-13). Faandi mbei Mosesi bi du di soni aki?

9, 10. (a) Andi Jehovah bi heepi Mosesi faa ko fusutan? (b) Andi dee hedima u dee wosudendu ku dee gaanwomi sa lei u Mosesi?

⁹ Mosesi bi da Jehovah pasi faa lei ën soni. Mosesi an bi dë wan sëmbë di bi abi saapifasi di a bi ta libi a di könu wosu a Egepiti söwan 40 jaa pasa. Hati fëën bi ta boonu sö hesi taa a bi kii wan womi di a bi si kuma an bi du soni a wan leti fasi. Mosesi bi mëni taa Jehovah bi o wai ku di soni di a bi du. Söwan 40 jaa longi Jehovah bi lei Mosesi taa na degihati nöö a bi o abi fanöudu faa sa tii dee Isaëli sëmbë, ma a bi o abi saapifasi fanöudu tu. Nöö ee a bi kë dë wan sëmbë di abi saapifasi, nöö a bi musu abi sakafasi, söseei a bi musu ta piki Gadu buka. A bi ko fusutan di soni dë bakaten, nöö te u kaba fëën a bi ko dë wan sëmbë di bi sa’ u tei fesi a wan bunu fasi.​—Ëki. 2:11, 12; Tjab. 7:21-30, 36.

¹⁰ Un dee hedima u dee wosudendu, söseei un dee gaanwomi u kemeente, un musu djeesi Mosesi. Te sëmbë an lesipeki unu, nöö hati fuunu an musu boonu. Unu musu abi sakafasi, nöö te un mbei wan föutu, nöö un musu tei taa un mbei wan föutu (Peleik. 7:9, 20). Un musu wooko ku dee lai dee Jehovah ta da u te soni an waka bunu. Hii juu un musu ta piki a wan saapi fasi (Nöng. 15:1). Dee hedima u dee wosudendu ku dee baaa dee ta tei fesi a dee kemeente di ta du soni a di lö fasi aki, ta mbei Jehovah wai ku de, de ta da wotowan taanga u de libi fiifii ku deseei, söseei de ta heepi wotowan u de ko abi saapifasi tu.

11-13. Andi u sa lei a di woto u dee dii Hebelejën womi mii?

¹¹ Te sëmbë ta du ku u: Sensi na awooten, hën dee tiima u di goonliba aki ta du ku dee sëmbë u Jehovah. So juu de sa ta kuutu u taa u du soni di an bunu, ma di soni di mbei hati u de ta boonu ku u tuutuu, hën da u di u ta piki Jehovah buka, ka fuu piki de buka (Tjab. 5:29). So juu de sa ta mbei u fa, de sa ta söötö u a dunguwosu, nasö de sa ta fon u seei. Ma Jehovah ta heepi u fu wa hopo ligei ku de, ma u ta dë fuu piii.

¹² Luku di woto u dee dii Hebelejën womi mii di de bi tja go a katibo a Babilon. Dee womi mii aki da Hanania, Misaëli, ku  Asalia. * Di könu u Babilon bi piki de u de tjökö kini a wan gaan goutu pobiki fesi. A wan saapi fasi de konda da di könu taa de an o sa dini di pindi. De saka deseei a Gadu basu, hii fa di könu bi piki de taa a o mbei de tjuma de a faja ee de an du di soni di a taki. Jehovah bi puu dee womi mii aki a di faja, hii fa de an bi dë ku di mëni taa a bi o du ën. De bi dë kabakaba u tei andi Jehovah da pasi u miti de (Dan. 3:1, 8-28). Dee womi mii aki bi lei taa sëmbë di abi saapifasi da sëmbë di abi degihati tu. Na wan soni o sa tapa u fuu dini Jehovah wanwan, aluwasi ee wan tiima piki u fuu pasa Gadu buka, aluwasi de piki u taa de o du soni ku u ee wa du andi de kë, nasö aluwasi ee de kë fon u.​—Ëki. 20:4, 5.

¹³ Unfa u sa lei taa u ta hoi useei a Jehovah kuma dee dii Hebelejën womi mii, te fuka ta miti u? Wë u musu abi sakafasi, nöö u musu biibi taa Jehovah o heepi u (Ps. 118:6, 7). U musu ta piki dee sëmbë dee ta du ku u a wan saapi fasi, söseei u musu ta lesipeki de (1 Pet. 3:15). Söseei wa musu ta du soni di sa mbei u ku di lobihati Tata fuu an dë mati möön.

14, 15. (a) Andi sa pasa te soni ta hebi da u? (b) Faandi mbei u sa taki taa Jesosi da di möön bunu sëmbë di u sa djeesi a di saapifasi di a bi abi, te u luku di soni di sikifi a Jesaaja 53:7, 10?

¹⁴ Te soni ta hebi da u: Hii u tuu ta booko u hedi u peipei soni hedi. Kandë so fuu ta booko u hedi te u musu mbei wan ëksaame a siköö, nasö kandë te u musu du wan wooko a wookope. Nasö so juu u ta booko u hedi te u musu go a data. Te a dë sö, nöö a sa ta taanga da u fuu lei taa u abi saapifasi. Soni di an bi ta toobi u, sa ko ta toobi u. Kandë woo bigi taki soni di sa hati wotowan. Ee di soni aki miti i kaa, nöö pakisei di woto u Jesosi.

¹⁵ A dee lasiti liba di Jesosi bi dë a goonliba aki, nöö soni bi hebi dëën gaanfa seei. A bi sabi taa de bi o du ku ën gaanfa seei, nöö te u kaba fëën de bi o kii ën (Joh. 3:14, 15; Gal. 3:13). Wantu liba ufö a dëdë, a bi taki taa soni bi hebi dëën seei (Luk. 12:50). Nöö wantu daka ufö a dëdë, a bi taki taa: „Hati u mi nöö dë ku fuka sö.” Dee soni dee Jesosi bi taki ta lei taa a bi abi sakafasi, söseei taa a bi ta piki Gadu buka. Jesosi bi taki tu taa: „Taata o, mi begi i gaantangi, puu mi a di fuka aki. Tökuseei mi musu pasa di lö gaanwan aki, biga u di soni dë hedi mi ko a goonliba aki. Taata o, be sëmbë si di hei ku di kaakiti di i abi e, be di në fii bai” (Joh. 12:27, 28). Di di juu dou, hën Jesosi disa hënseei be dee felantima u Gadu ko tei ën tja go, hën de kii ën a wan hogihati fasi. Hii fa a bi hebi da Jesosi gaanfa seei, tökuseei a bi abi saapifasi, nöö a bi du andi Gadu bi kë faa du. U sa taki taa Jesosi da di möön bunu sëmbë di u sa djeesi a di saapifasi di a bi abi, hii fa soni bi ta hebi dëën!​—Lesi Jesaaja 53:7, 10.

16, 17. (a) Andi dee mati u Jesosi bi du di bi sa mbei a taanga dëën faa lei taa a abi saapifasi? (b) Unfa u sa djeesi Jesosi?

¹⁶ A di lasiti ndeti di Jesosi bi dë a goonliba aki, hën dee mati fëën bi du soni di bi sa mbei a taanga dëën u lei taa a abi saapifasi. Pakisei unfa soni bi hebi da Jesosi di ndeti dë. A bi o hoi hënseei a Gadu u te a dëdë u? Ee an bi hoi hënseei a Gadu, nöö na wan sëmbë bi o sa feni di libi u teego (Lom. 5:18, 19). Söseei di fasi fa a bi o du soni, bi sa poi di në fëën Tata (Jöpu 2:4). Boiti di dë, di lasiti pasi di Jesosi bi njan makandi ku dee apösutu, nasö dee mati fëën, hën dee mati fëën „kisi toobi ku deseei. De ta fia ku de na de ta hakisi taa fa de sai dë undi u de sa dë möön hei möön dee oto”. Jesosi bi fan ku de u di soni aki sömëni pasi. A di ndeti dë seei a bi fan ku de u di soni dë! Ma u ta si taa Jesosi hati an bi boonu ku de. Ma a bi  piki de a wan saapi fasi. A wan suti fasi Jesosi bi lei de unfa de musu ta tja deseei. Hën bakaten a bi gafa de u di hoi di de bi hoi deseei nëën.​—Luk. 22:24-28; Joh. 13:1-5, 12-15.

¹⁷ Ee sö wan soni bi miti i, andi i bi o du? Wë u sa djeesi Jesosi, nöö u du soni a wan saapi fasi, hii fa soni ta hebi da u. Du di soni di Jehovah taki, di a bi taki taa: „Un musu hoi pasensi da unuseei” (Kol. 3:13). Woo du di soni di Jehovah taki aki, ee u ta hoi taa hii u tuu ta taki soni nasö du soni di ta hati wotowan so juu (Nöng. 12:18; Jak. 3:2, 5). Hii juu u musu ta gafa wotowan u dee bunu fasi di de abi.​—Ef. 4:29.

18. Unfa Jehovah ta heepi dee saapifasi sëmbë u de du soni a wan bunu fasi, ma andi deseei musu du?

¹⁸ Saapifasi o mbei u du soni a wan möön bunu fasi. Te a ta taanga da u fuu sabi andi u musu du, nöö Jehovah o heepi u fuu du soni a wan bunu fasi. Ma te u abi saapifasi ufö a o heepi u. Jehovah ta paamusi u taa a o haika „di begi u dee saapifasi sëmbë” (Ps. 10:17). Na haika nöö a o haika dee begi u de. Di Bëibel ta taki tu taa: „A o mbei dee saapifasi sëmbë du soni kumafa di wëti fëën ta taki. A o lei dee saapifasi sëmbë unfa de musu waka a di pasi fëën” (Ps. 25:9). Jehovah ta lei u soni ku di Bëibel, söseei ku dee buku fuu *, dee fëlön, ku dee komakandi di a ta mbei „di köni saafu di dë u futoou” ta seti da u (Mat. 24:45-47). U musu abi sakafasi, nöö u musu tei taa Jehovah musu heepi u, u di woo ta lei soni a dee soni dee Jehovah ta da u, söseei u di woo ta du dee soni dee a ta piki u fuu du.

19-21. Un föutu Mosesi bi mbei a Kadesi, nöö andi u sa lei a di woto dë?

¹⁹ Saapifasi o heepi u fu wa mbei föutu. Pakisei di woto u Mosesi. Sömëni jaa longi a bi lei taa a abi saapifasi, söseei a bi ta du soni di bi ta kai ku Jehovah. Ma di dee 40 jaa di dee Isaëli sëmbë bi musu dë a di sabana bi dou, hën Mosesi an bi lei möön taa a abi saapifasi. A kan taa di sisa fëën di bi heepi ën fu an dëdë a Egepiti, bi ko lasi libi, hën de bei ën a di kamian de ta kai Kadesi. Nöö dee Isaëli sëmbë bi toona ta kaagi taa de an ta sölugu de bunu. Di pasi aki de bi ta kuutu Mosesi, u di wata an bi dë. Hii fa Jehovah bi da Mosesi di makiti faa du sömëni foombo soni, söseei hii fa Mosesi bi tii dee sëmbë u Gadu u wan longi pisiten,  tökuseei dee sëmbë bi ta guunjan jeti. De an bi ta guunjan u di wata an bi dë nöö a kaba, ma de bi feni taa Mosesi hën buta de da dëëwata ta kii.​—Nöb. 20:1-5, 9-11.

²⁰ U di Mosesi hati bi ko boonu gaanfa seei, mbei an bi lei taa a abi saapifasi möön. Jehovah bi piki ën faa fan ku di sitonu, ma Mosesi bi bia fan ku dee sëmbë ku hatiboonu, söseei a piki de taa hën o du wan foombo soni da de u de sa feni wata. Hën a naki di sitonu tu pasi, hën wata kumutu a di sitonu djulululu. Gaanfasi ku hatiboonu bi mbei taa Mosesi mbei wan gaan föutu (Ps. 106:32, 33). U di kölö pisiten di Mosesi an bi lei taa a abi saapifasi, hën Jehovah an bi dëën pasi faa go a di Paamusi Köndë möön.​—Nöb. 20:12.

²¹ U ta lei sömëni bunu soni a di woto aki. Di fosu soni di u ta lei, hën da hii juu u musu ta mbei möiti fuu abi saapifasi. Ee wa ta mbei möiti fuu abi saapifasi go dou, nöö hesihesi seei a sa pasa taa u ko abi gaanfasi, nöö a sa mbei u taki soni nasö du soni di an bunu. Di u tu soni di u ta lei, hën da te u ta booko u hedi ku soni, nasö te soni ta hebi da u, nöö a sa taanga da u fuu lei taa u abi saapifasi. Fëën mbei u musu ta mbei möiti fuu sa ta lei taa u abi saapifasi, aluwasi soni ta hebi da u.

22-23. (a) Faandi mbei u musu ta mbei möiti nöömö fuu ko abi saapifasi? (b) Andi di soni di sikifi a Sefanja 2:3 ta lei u?

²² Saapifasi o mbei u feni tjubi. Abiti möön Jehovah o puu hii dee hogihati sëmbë a goonliba aki, nöö dee saapifasi sëmbë wanwan o fika a libi. Nöö di goonliba o ko dë wan kamian ka sëmbë ta libi fiifii tuutuu (Ps. 37:10, 11). Joo dë wan u dee sëmbë aki ö? Wë i sa dë wan u dee sëmbë aki ee i du di soni di Jehovah ta da u taanga fuu du a Sefanja 2:3. (Lesi ën.)

²³ Faandi mbei Sefanja 2:3 ta taki taa „Kandë Jehovah o sa tjubi unu”? Di soni aki an taki sö u di Jehovah an o sa tjubi dee sëmbë dee ta du andi a kë, söseei dee lobi ën, ma a ta lei taa useei musu du wan soni tu ee u kë u Jehovah tjubi u. U abi di okasi fuu sa pasa di daka di Jehovah hati o boonu, libilibi, söseei u abi di okasi fuu sa libi u teego ee u mbei möiti fuu ko abi saapifasi, söseei ee du soni di ta kai ku Jehovah.