De pai mi a di foto Kibëk, di dë a di köndë Kanada. A di foto dë de bi ta fan Faansitöngö. Mi mama de bi ta kai Zélia, nöö mi tata de bi ta kai Louis. De bi lobi mi seei, söseei de bi ta libi bunu ku mi. Mi tata an bi dë wan wajawaja sëmbë, ma a bi lo’ u lesi buku. Mi bi lo’ u sikifi buku, fëën mbei mi bi kë toon wan njunsuma.

Wan daka, di mi bi abi 12 jaa, hën wan womi di hën ku mi tata bi ta wooko a di wan seei kamian, bi ko a u pisi. Di womi dë de bi ta kai Rodolphe Soucy, nöö a bi ko a u pisi ku wan mati fëën. De bi dë Jehovah Kotoigi. Ma bi sabi soni u dee Kotoigi wan bëtë, nöö ma bi ta suku u ko sabi soni u de. Ma mi bi lobi di fasi fa de bi ta piki dee soni dee u bi ta hakisi de. De bi ta wooko ku di Bëibel, de bi abi suti fasi, nöö dee soni di de bi ta konda da u an bi taanga u fusutan. Mi mama ku mi tata bi lobi dee soni aki tu, fëën mbei u bi bigi lei soni u Bëibel.

A di pisiten di u bi bigi lei soni u Bëibel, mi bi nango a wan Lomusu siköö. So daka mi bi ta konda soni u Bëibel da dee mii dee mi ku de bi dë a di wan kalasi. Ma dee sëmbë dee bi ta lei u soni a siköö bi dë paiti, nöö de bi ko jei taa mi bi ta konda dee soni dee mi bi ta lei, da dee woto mii. Ka u de wooko ku di Bëibel u lei taa dee soni dee mi bi ta taki an bi dë sö tuutuu, hën wan u de taki a hii dee mii u di kalasi fesi, taa mi da wan sëmbë di ta hopo fia ku lanti! Di soni di bi pasa di daka dë bi taanga da mi u tja, ma a bi mbei soni waka bunu da mi bakaten. A bi heepi mi u mi ko si taa dee keiki soni di de bi ta lei u a siköö an bi ta kai ku dee soni di di Bëibel ta taki. Mi bi ko fusutan tu taa mi musu puu miseei a di siköö dë. Fëën mbei di mi mama ku mi tata bi da mi pasi u mi go a wan woto siköö, hën mi go.

Mi bi ta lei soni u Bëibel go dou, ma ma bi nango a fesi a di biibi. Di soni aki bi dë sö, u di mi bi ta fëëë u  go peleiki a sëmbë pisi. A di ten dë di Lomusu keiki bi abi hia makiti, nöö de an bi kë fuu du di peleikiwooko. Wan politikima u Kibëk de kai Maurice Duplessis, bi ta wooko makandi ku di Lomusu keiki. Di womi aki bi ta mbei sëmbë du ku dee Kotoigi. Fëën mbei dee Kotoigi bi musu abi degihati tuutuu u de bi sa ta du di peleikiwooko a di ten dë.

Wan baaa de kai John Rae bi heepi mi u ma fëëë möön u du di peleikiwooko. Di baaa aki bi go a di u nëigi kalasi u di Giliati-siköö. A bi abi öndöfeni a di wooko fëën, a bi abi sakafasi, söseei sëmbë an bi ta fëëë u go fan ku ën. Na hii juu a bi ta piki mi andi ku andi mi sa du möön bunu, ma mi bi lei sömëni soni a di fasi fa a bi ta du soni. John an bi ta fan Faansitöngö sö bunu. Fëën mbei mi bi lo’ u wooko makandi ku ën a di peleikiwooko, nöö a sö wan fasi mi bi sa heepi ën ku di töngö. U di mi bi lo’ u dë makandi ku John, mbei bakaten mi bi buta taa mi o toon wan Jehovah Kotoigi. Mi tei dopu a 26 u sebitaa-liba u di jaa 1951. Hën da teni jaa baka di mi miti dee Kotoigi u di fosu pasi, ufö mi tei dopu.

Di piki kemeente di bi dë a di foto Kibëk bi abi hia baaa ku sisa di bi ta du di pioniliwooko. De bi heepi mi u mi bigi du di pioniliwooko tu. A di ten dë, te u bi nango peleiki a sëmbë pisi, nöö ku di Bëibel wanwan u bi ta wooko. U di wa bi ta wooko ku woto buku a di peleikiwooko, mbei u bi musu ko sa’ u wooko ku di Bëibel a wan möön bunu fasi. Fëën mbei mi bi ta mbei taanga möiti u mi ko sabi dee tëkisi dee bi o heepi mi u mi konda soni u di biibi u mi da wotowan. Ma gaansë sëmbë an bi ta kë fii lesi di Bëibel da de ee di Bëibel an bi abi wan maaka, di ta lei taa di Lomusu keiki ta feni di Bëibel dë u bunu.

A di jaa 1952 mi tööu ku wan sisa de kai Simone Patry. Bakaten, u bi foloisi go libi a di foto Montreal. An bi dou wan jaa möön, hën u pai wan mujëë mii, hën u kai ën Lise. Hii fa kölö sö ufö u bi tööu ma bi ta du di pioniliwooko möön, tökuseei mi ku Simone an bi ta biinga a gudu baka, u di u bi kë du hii soni di u bi sa du, da Jehovah.

Teni jaa bi pasa ufö mi bi bigi pakisei u mi bigi du di pioniliwooko baka. A di jaa 1962, mi bi go a di Könuköndë Diniwooko-siköö. Dee gaanwomi bi nango a di siköö aki, nöö a bi ta hoi wan hii liba longi, a di Bëtëli u Kanada. De bi buta mi ku wan baaa de kai Camille Ouellette a wan kamba. Mi bi lobi fa di baaa aki bi dë fajafaja seei a di peleikiwooko, hii fa a bi dë wan baaa di bi abi mujëë ku  miii. A di ten dë, baaa ku sisa an bi hia a Kibëk di bi ta du di pioniliwooko, te de bi abi miii. Ma Baaa Camille bi ta du di soni aki. A di pisiten di mi ku ën bi dë makandi, a bi da mi taanga u mi go pakisei unfa soni dë da mi. Wë baka wantu liba, mi bi ko si taa mi sa du di pioniliwooko baka, hën mi bi bigi baka. Na hii sëmbë bi si kuma wan köni soni mi bi du. Ma ma bi disa, u di mi bi dë seiki taa Jehovah bi o heepi mi u mi du di peleikiwooko.

A di jaa 1964, hën de buta mi ku Simone fuu du di apaiti-pioniliwooko. U bi du di wooko aki sömëni jaa longi a di foto Kibëk, di foto ka de bi kiija u. Di ten dë, sëmbë an bi ta du ku u sö möön, u di peleikiwooko hedi.

A wan sata sapate, di mi bi dë a wan piki foto de kai Sainte-Marie, di dë zuntu ku di foto Kibëk, hën siköutu bi ko kisi mi. De bi buta mi a dunguwosu, u di ma bi abi pampia u lei taa mi sa go a sëmbë pisi u peleiki da de. Bakaten de bi tja mi go a wan kuutubakaa de kai Baillargeon. A bi dë wan sëmbë di wotowan bi ta lesipeki gaanfa. A bi hakisi mi ee ambë bi o dë di afukati u mi. Di mi piki ën taa Glen How * hën bi o dë di afukati u mi, hën a bai taa: „Ambë! Di womi dë u?” Hii juu Baaa Glen How bi ta wini kuutu da dee Kotoigi. Di kuutubakaa bi sabi di soni aki, fëën mbei a bi ta fëëë di baaa. An bi pena tei longi seei ufö de bi piki mi taa ma du na wan soni di mbei mi musu kisi sitaafu.

U di de bi ta du ku dee Kotoigi, mbei a bi ta taanga da u fuu feni bumbuu kamian u juu, fuu hoi dee komakandi fuu. Di piki kemeente fuu bi feni wan piki kamian ka sëmbë ta buta soni. Di kamian aki bi ta kötö seei. Te ëisi bi ta kai, nöö dee baaa bi ta buta wan masini di bi ta kendi di kamian sö taa wa kötö poi. Wantu juu ufö di komakandi bigi, nöö u bi nango sindo zuntu ku di masini aki sö taa u bi sa ta konda woto u da useei taanga.

U ta wai seei u si unfa soni waka a di peleikiwooko, a dee jaa dee pasa. A dee jaa 1960, wantu piki kemeente nöö bi dë a hii di pisiwata u di foto Kibëk, Côte-Nord, ku Gaspé Peninsula. Nöunöu tu keling dë a dee pisiwata dë, nöö dee baaa ku dee sisa fu ala abi waiti Könuköndë Zali ka de sa ta ko makandi.

A di jaa 1970, de bi hakisi mi ku Simone fuu du di keling-wooko. Baka di dë, a di jaa 1973, hën de hakisi u fuu du di wooko u wan pisiwata-gaanwomi. A dee jaa dë, mi lei sömëni soni a woto baaa. Dee baaa kuma Baaa Laurier Saumur * ku Baaa David Splane *. Dee baaa aki bi dë keling-gaanwomi tu. Baka hiniwan keling-komakandi, mi ku Baaa David bi ta da useei lai, sö taa u bi sa ta lei sëmbë soni a wan möön bunu fasi. Mi sa mëni jeti taa Baaa David bi piki mi taa: „Léonce o, mi bi lobi di lasiti taki di i bi hoi. A bi bunu, ma mi bi o sa puu dii taki a di taki fii!” Mi bi lo’ u taki u hia soni poi a wan taki. Mi bi musu lei u du di soni aki a wan möön bunu fasi.

 Dee pisiwata-gaanwomi bi abi di faantiwöutu u da dee keling-gaanwomi taanga. Ma u di sömëni peleikima u Kibëk bi sabi mi bumbuu, mbei hii juu de bi ta kë wooko makandi ku mi a di peleikiwooko, te mi bi nango luku de a di kemeente. Hii fa mi bi lobi di peleiki di mi bi ta peleiki makandi ku de, tökuseei mi bi musu buta möön pakisei a di keling-gaanwomi. Wan daka, wan keling-gaanwomi bi piki mi taa: „A bunu fa i ta buta pakisei a dee woto baaa ku sisa, ma na fëëkëtë taa mi i ko luku di wiki aki e. Miseei abi taanga fanöudu!” Di soni di di baaa bi piki mi aki, bi heepi mi u mi du soni a wan möön bunu fasi.

A di jaa 1976, wan gaan tjali soni bi pasa. Simone, di mujëë u mi, bi ko dë ku suwaki, hën a lasi libi. Ma bi dë ku mëni u di soni aki seei. A bi dë wan bumbuu mujëë. An bi ta pakisei hënseei nöö, söseei a bi lobi Jehovah gaanfa. Hii juu mi bi nango a di peleikiwooko, nöö di soni dë bi heepi mi u mi pasa di taanga ten dë. Mi ta da Jehovah tangi tu u di fasi fa a bi heepi mi a di taanga pisiten dë. Bakaten, mi tööu ku wan sisa de kai Carolyn Elliott. Carolyn bi ta fan Ingisitöngö. A bi dë wan sisa di bi ta du di pioniliwooko, nöö a bi ko a Kibëk u di de bi abi möön hia peleikima fanöudu. Carolyn da wan sëmbë di ta booko hën hedi ku wotowan, möönmöön ku dee sëmbë dee ta sen, ku dee ta fii kuma de dë de wanwan. Sëmbë an ta fëëë u go fan ku ën. Carolyn bi ta heepi mi gaanfa seei di u bi ta du di keling-wooko.

A jailiba u di jaa 1978, de bi hakisi mi u mi lei dee baaa ku dee sisa soni a di fosu pionili-siköö di bi o hoi a Kibëk. Mi bi fëëë u du di soni aki, u di nöiti wan daka mi bi go a di siköö aki. Ma bi si di siköö buku wan daka tu. Hii soni bi dë njunjun soni da mi. Ma mi bi wai taa a di fosu siköö dë, hia pionili bi dë. Hii fa mi bi ta lei de soni, tökuseei mi bi lei sömëni soni a dee baaa ku dee sisa dë!

A di jaa 1978 de bi hoi wan gaan könklësi a wan gaan bali goon a Montreal. A bi dë di „Zegevierend geloof” könklësi. Di könklësi aki bi dë di möön gaan könklësi di de bi hoi a Kibëk.  Möön leki 80.000 sëmbë bi ko a di könklësi aki. De bi buta mi u wooko ku di Kantoo di ta luku soni di nama ku njunsu soni a di könklësi. Mi bi fan ku sömëni njunsuma, nöö mi bi wai seei di mi si taa de sikifi sömëni bunu soni fuu. Möön leki 20 juu longi de bi taki soni fuu a teefei, ku ladio tuu. Söseei de bi sikifi höndöhöndö woto fuu a kolanti. Di soni aki bi mbei sömëni sëmbë ko sabi soni u Jehovah!

Wan gaan soni bi tooka a mi libi a di jaa 1996. Sensi di mi dopu, hën mi bi ta dini Jehovah a di pisiwata u Kibëk ka de ta fan Faansitöngö. Ma de bi hakisi mi u mi go dini Jehovah a di pisiwata u Toronto, ka de ta fan Ingisitöngö. Ma bi fii kuma mi bi o sa du wooko ala, nöö mi bi ta fëëë seei u hoi taki a Ingisitöngö, u di ma bi ta fan ën sö bunu. Mi bi musu ta begi möön gaanfa, söseei mi bi musu ta buta möön futoou a Jehovah.

Bigibigi mi bi ta fëëë seei di mi bi musu peleiki ala, ma tökuseei mi sa taki taa soni bi waka bunu da mi a dee tu jaa dee mi bi dini a di pisiwata u Toronto. Carolyn bi heepi mi ku pasensi u ma fëëë möön u fan Ingisitöngö, söseei dee woto baaa ku sisa bi ta heepi mi tu, ta da mi taanga. Hesihesi seei mi ku Carolyn bi ko abi sömëni mati.

Hii fa mi bi abi sömëni soni u du, söseei hii fa mi bi musu seeka soni da di keling-komakandi, tökuseei a feeda sapate mi bi nango du di peleikiwooko wan hii juu longi. So sëmbë bi sa ta hakisi deseei di soni aki: ’Faandi mbei di baaa aki nango a di peleikiwooko a feeda, hii fa a sata ku sonde keling-komakandi o dë?’ Wë di fan di mi bi ta fan ku sëmbë a di peleikiwooko bi ta mbei mi fii bunu seei. A di ten aki jeti, mi ta möön dë waiwai te mi kumutu a di peleikiwooko.

A di jaa 1998 de bi hakisi mi ku Carolyn fuu du di apaiti-pioniliwooko a di foto Montreal. Sömëni jaa longi mi bi abi di faantiwöutu u seeka soni fuu sa ta peleiki a kamian ka hia sëmbë ta waka pasa. Söseei mi bi ta wooko ku dee sëmbë dee ta paaja njunsu a ladio, a teefei ku kolanti. Mi bi ta du di wooko aki, sö taa sëmbë bi sa ko sabi ambë da dee Jehovah Kotoigi. Nöunöu mi ku Carolyn ta peleiki da dee sëmbë dee kumutu a woto köndë ko a Kanada. U ta suku dee sëmbë dee ta kë sabi möön soni u Bëibel.

Te mi ta toona pakisei unfa soni bi waka a dee 68 jaa di mi ta dini Jehovah, nöö mi ta si unfa Jehovah mbei mi feni gaan bunu. Mi ta fii bunu seei, u di mi bi ko lobi di peleikiwooko, söseei u di mi bi sa heepi sömëni sëmbë u de ko sabi soni u di tuutuu lei. Lise, di mujëë mii u mi, ku hën manu bi ko pai miii. Di dee mii u de bi ko bigi, hën Lise ku hën manu bigi du di kowoonu-pioniliwooko. Mi ta wai seei te mi ta si taa Lise ta mbei taanga möiti a di peleikiwooko. Mi ta da dee baaa ku dee sisa dee bi heepi mi, tangi. De bi heepi mi u mi ku Jehovah ko dë möön gaan mati, söseei de bi heepi mi u mi dini Jehovah a peipei fasi. Mi ko si taa te u ta hakisi Jehovah faa da u di santa jeje fëën, nöö u sa ta du hiniwan wooko di di ölganisaasi fëën ta manda u fuu du (Ps. 51:11). Hii juu mi ta da Jehovah tangi u di a da mi di gaandi u mi sa ta gafëën!​—Ps. 54:6.