1. Andi Adam ku Eva bi lasi, nöö unfa soni bi waka da de?

AMBË i ta si kuma abi di leti u taki andi da bunu ku andi da hogi? Di Adam ku Eva njan di njanjan u di pau de kai „Sabi bunu ku hogi”, hën de lei taa de an ta futoou Jehovah, söseei taa de an ta biibi taa dee wëti u Jehovah bunu da de. De bi taki da deseei andi da bunu ku andi da hogi (Ken. 3:22). Ma buta pakisei a hii dee soni di de lasi. De ku Jehovah an bi dë mati möön. De lasi di okasi di de bi abi u libi u teego, söseei de mbei dee mii u de ko abi zöndu, nöö de ta dëdë (Lom. 5:12). Di soni di Adam ku Eva du, bi tja gaan hogi ko da de.

2, 3. (a) Andi di Etiopia womi bi du di Filipi bi peleiki dëën? (b) Un gaan bunu woo feni ee u tei dopu, nöö un hakisi ku un hakisi woo piki?

² Luku di fasi fa Adam ku Eva bi du soni, nöö i luku unfa wan heihei womi u Etiopia bi du soni di Filipi bi peleiki dëën. Di womi u Etiopia bi wai tee ku dee soni di Jehovah ku Jesosi bi du dëën, hën a tei dopu wantewante (Tjab. 8:34-38). Te u buta u libi a Jehovah maun, nöö u tei dopu kuma di Etiopia womi, nöö useei ta lei sëmbë wan soni tu. U ta lei taa u ta tei dee soni dee Jehovah ku Jesosi du da u u bigi. Boiti di dë, u ta lei tu taa u ta futoou Jehovah, söseei taa u ta biibi taa hën abi leti u taki andi da bunu ku andi da hogi.

³ Buta pakisei a dee bunu dee u ta feni u di u ta dini Jehovah! A di fosu kamian, Jehovah paamusi u taa woo feni hii dee soni dee Adam ku Eva bi lasi, te kisi di libi u teego di de lasi. Jehovah ta da u paadon u dee zöndu fuu tu, u di u ta biibi a Jesosi Keesitu (Mat. 20:28; Tjab. 10:43). Boiti di dë, u  ko dë sëmbë u Gadu, ta dini ën makandi ku dee sëmbë dee a ta feni bunu, nöö woo feni gaan bunu a di ten di ta ko (Joh. 10:14-16; Lom. 8:20, 21). Ma hii fa woo feni hii dee gaan bunu aki, tökuseei te so sëmbë ko sabi soni u Jehovah, nöö de an ta kë du kuma di Etiopia womi. Andi ta tapa dee sëmbë aki u de tei dopu? Nöö andi sa heepi de u soni an tapa de u de tei dopu?

4, 5. Andi bi ta tapa wan njönku kijoo de kai Avery ku wan mujëë mii de kai Hannah, u de tei dopu?

⁴ Te i ta si kuma ja sa du wan soni. Avery da wan njönku kijoo, nöö hën mama ku hën tata dë Jehovah Kotoigi. Sëmbë sabi taa hën tata da wan sëmbë di ta booko hën hedi ku di mii fëën, söseei taa a dë wan gaanwomi di dë u futoou. Ma tökuseei Avery an tei dopu jeti. Faandi mbei? Wë Avery ta taki taa: „Ma bi ta si kuma mi bi o sa ko dë wan bumbuu sëmbë kuma mi tata.” Avery bi ta si tu kuma ee a tei dopu, nöö an bi o sa tja dee faantiwöutu di de bi o dëën bakaten. A bi taki taa: „Mi bi ta hakisi miseei ee unfa mi bi o du ee de bi hakisi mi u mi begi a sëmbë fesi, u mi hoi wan taki, nasö u mi tei fesi a wan peleikiwooko kulupu.”

⁵ Hannah da wan mujëë mii di abi 18 jaa, nöö a bi ta si kuma an bumbuu tjika faa du wan bumbuu soni. Hën mama ku hën tata da Jehovah Kotoigi. Ma hii fa dee sëmbë dee kiijëën dë Jehovah Kotoigi, tökuseei a bi ta si kuma an bi o sa libi kumafa Jehovah kë. Faandi mbei? Wë Hannah bi ta si hënseei kuma wan sösö sëmbë. So juu, Hannah bi ta fii bookosaka tee taa a bi ta du hogi ku hënseei, nöö di soni dë bi ta mbei soni ko möön hogi. A ta taki taa: „Nöiti mi piki sëmbë taa sö mi bi ta du. Na mi mama ku mi tata seei mi piki. Nöö mi bi ta si kuma nöiti Jehovah bi o kë u mi ko dë wan dinima fëën, u di mi bi ta du hogi ku miseei.”

6. Andi bi ta tapa Vanessa faa tei dopu?

⁶ Te i abi poipoi mati. Vanessa da wan mujëë mii di abi 22 jaa, nöö a bi taki taa: „Mi bi abi wan gaan mati u mi di mi bi sabi sömëni jaa longi kaa.” Hii fa Vanessa ku hën mati bi sabi deseei sömëni jaa kaa, tökuseei Vanessa mati an bi ta dëën taanga faa tei dopu kumafa Vanessa bi kë du ën. Di soni dë bi ta hati Vanessa, hën a taki taa: „Ma bi saanfa mi musu du u mi ko abi woto mati, nöö mi bi ta hakisi miseei ee mi bi o feni wan woto mati ee mi ku di mati u mi dë, an bi dë mati möön.”

7. Andi wan mujëë mii de kai Makayla bi ta fëëë u du, nöö faandi mbei a bi ta fëëë?

⁷ Te i ta fëëë taa joo mbei wan gaan föutu. Wan mujëë mii de kai Makayla bi abi feifi jaa di de bi puu hën baaa a di kemeente. Di a  bi ta göö ta ko bigi, nöö a bi ta si unfa hën mama ku hën tata bi ta tjali u di hën baaa an bi du soni a wan bunu fasi. Makayla bi taki taa: „Mi bi ta fëëë taa ee mi bi tei dopu, hën bakaten mi ko du wan zöndu, nöö de bi o puu mi a di kemeente, nöö di soni dë bi o mbei mi mama ku mi tata tjali möön gaanfa.”

8. Andi wan njönku kijoo de kai Miles bi ta fëëë?

⁸ Te i ta fëëë taa sëmbë o du ku i. Miles da wan njönku kijoo, nöö hën tata ku hën tata mujëë ta dini Jehovah, ma hën mama seei an dë wan Kotoigi. Miles bi taki taa: „Mi bi dë a mi mama wosu 18 jaa longi, nöö mi bi ta fëëë u piki ën taa mi bi kë tei dopu. Mi bi si taa an bi lobi ën di mi tata bi ko dë wan Kotoigi. Mi bi ta fëëë taa a bi o du ku mi.”

9. Andi o pasa te i ko si unfa Jehovah abi pasensi ku unfa a lobi sëmbë tjika?

⁹ Adam ku Eva an bi dini Jehovah go dou, u di de an bi mbei möiti u de ko lobi Jehovah ku hii de hati. Hii fa a bi dë sö, tökuseei Jehovah bi da de pasi u de pai miii, söseei u de taki unfa de bi o kiija dee mii di de pai. Dee soni dee bi ko pasa u di Adam ku Eva an bi kë dë a Jehovah basu, bi ko lei taa de an bi du soni a wan köni fasi. Di fosu womi mii u de bi kii hën baaa, nöö pikipiki libisëmbë bi ko ta du hogi ku wotowan, söseei de bi ko ta pakisei deseei nöö (Ken. 4:8; 6:11-13). Ma Jehovah bi seeka soni sö taa hii dee bakamii u Adam ku Eva dee bi o kë dini ën, bi o sa feni bunu (Joh. 6:38-40, 57, 58). Möön i ta si unfa Jehovah abi pasensi ku fa a lobi sëmbë tjika, möön joo ko lobi ën. Ja o kë du soni kumafa Adam ku Eva bi du soni, ma joo kë buta i libi a Jehovah maun.

10. Faandi mbei u sa taki taa te i ta pakisei fundu u di soni di sikifi a Psalöm 19:7, nöö di soni dë sa heepi i fii dini Jehovah?

¹⁰ Lei soni u Jehovah go dou. Möön i ta lei soni u Jehovah, möön joo ko dë seiki taa joo sa hoi dou a di dini di i ta dini ën. Di njönku kijoo de kai Avery di u bi taki soni fëën, ta taki taa: „Mi bi ko ta biibi taa mi bi o sa dini Jehovah a wan bunu fasi, u di mi bi lesi Psalöm 19:7, söseei u di mi bi pakisei fundu fëën.” (Lesi ën.) Di Avery bi si unfa Jehovah  bi ta du di soni di a bi taki a di tëkisi aki, hën a bi ko lobi ën möön gaanfa. Te u lobi Gadu, nöö woo ko ta futoou ën möön gaanfa, söseei woo ko ta möön du dee soni dee a kë fuu du. Di mujëë mii de kai Hannah di u bi taki soni fëën kaa, bi taki taa: „Di lesi di mi bi ta lesi di Bëibel ku di lei di mi ta lei soni fëën, bi mbei mi ko si taa Jehovah an lobi te mi ta du hogi ku miseei” (1 Pet. 5:7). Hannah bi ko dë wan sëmbë di ’ta du dee soni di di Wöutu u Gadu ta manda u fuu du’ (Jak. 1:22). Andi bi ko pasa bakaten? Hannah bi taki taa: „Di mi bi ko si unfa di piki di mi bi ta piki Jehovah buka bi ta tja wini ko da mi, hën mi bi ko lobi ën möön gaanfa. Nöunöu mi ko dë seiki taa Jehovah o ta heepi mi te mi abi heepi fanöudu.” Hannah an ta du hogi ku hënseei möön. Ma a buta hën libi a Jehovah maun, hën a tei dopu.

11. Andi Vanessa bi du faa feni bumbuu mati, nöö andi u sa lei u di soni aki?

¹¹ Suku bumbuu mati. Di mujëë mii de kai Vanessa di u bi taki fëën, bi ko si taa di mati fëën bi ta tapëën fu an dini Jehovah. Fëën mbei an hoi di mujëë mii kuma mati fëën möön. Ma Vanessa bi du wan woto soni jeti. A bi mbei taanga möiti seei u feni mati a di kemeente. A bi taki taa di woto u Noa ku dee sëmbë fëën wosudendu bi heepi ën. Vanessa bi taki taa: „Dee woto sëmbë u di ten dë an bi lobi Jehovah, ma Noa ku dee sëmbë fëën bi dë gaan mati ku deseei.” Baka di Vanessa tei dopu hën a bigi du di pioniliwooko. A ta taki taa: „Di du di mi ta du di pioniliwooko ta heepi mi u mi feni mati a di kemeente ka mi dë, söseei a woto kemeente tu.” Iseei sa ko feni bumbuu mati tu te i ta mbei möiti u du di wooko di Jehovah da i fii du.​—Mat. 24:14.

12. Andi Adam ku Eva an bi ta fëëë, nöö andi bi ko pasa bakaten?

¹² Na fëëë u du bunu soni. So juu a ta bunu fuu fëëë soni. U musu ta fëëë u du soni di an ta kai ku Jehovah (Ps. 111:10). Ee Adam ku Eva bi ta fëëë u du soni di an ta kai ku Jehovah, nöö de an bi o hopo fia ku ën. Ma de bi hopo fia ku ën. Di de du di soni aki, hën wojo u de ko limbo, hën de ko fusutan taa de bi ko dë zöndu libisëmbë. A bi ko dë taa zöndu ku dëdë nöö de bi sa da dee bakamii  u de. Sen bi kisi de di wojo u de bi ko limbo, u di de bi ko fusutan taa de an bi bisi soni, hën de suku soni u tapa de sinkii.​—Ken. 3:7, 21.

13, 14. (a) Faandi mbei wa abi fu fëëë dëdë te u luku di soni di sikifi a 1 Petuisi 3:21? (b) Andi da wantu soni di musu mbei u ko lobi Jehovah?

¹³ U musu ta fëëë u du soni di an ta kai ku Jehovah, ma wa musu ta fëëë dëdë. Jehovah seeka soni da u sö taa u sa feni di libi u teego. Ee u du wan gaan zöndu, ma u ta tjali tuutuu u di soni di u du, nöö Jehovah o da u paadon u di soni di u du. A o da u paadon u di u ta biibi taa di Womi Mii fëën ko paka di lusupaima da u. Wan fasi fa u sa lei taa u abi biibi da te u buta u libi a Gadu maun, nöö u tei dopu.​—Lesi 1 Petuisi 3:21.

¹⁴ Sömëni soni dë di mbei u musu lobi Jehovah. Na sölugu nöö a ta sölugu u, ma a ta lei u soni fu hënseei, söseei a ta mbei u ko sabi andi a o du da u (Joh. 8:31, 32). A da u di Keesitu kemeente di ta heepi u. A ta heepi u te u dë a fuka, nöö a ta paamusi u taa a di ten di ta ko, woo sa libi u teego a wan waiti goonliba (Ps. 68:19; Ako. 21:3, 4). Te u ta pakisei dee soni dee Jehovah du kaa u lei u unfa a lobi u tjika, nöö u ta ko lobi ën gaanfa. Nöö te u ko lobi Jehovah, nöö wa o ta kë du soni di an ta kai ku ën. Wa o kë du wan soni di o hati di sëmbë di u ko lobi sö gaanfa.

15. Andi Makayla bi du fu an fëëë möön taa a o mbei wan gaan föutu?

¹⁵ Di mujëë mii de kai Makayla, di u bi taki fëën kaa, an bi ta fëëë möön faa tei dopu, u di a bi ko fusutan unfa Jehovah ta da sëmbë paadon tjika. A bi taki taa: „Mi bi ko fusutan taa hii u tuu da zöndu libisëmbë, nöö woo ta mbei föutu. Ma mi bi ko fusutan tu taa Jehovah lobi u, nöö u di di Womi Mii fëën bi ko dëdë da u, mbei a sa da u paadon te u du wan zöndu.” U di Makayla bi ko lobi Jehovah, mbei a bi buta hën libi a Gadu maun, hën a tei dopu.

16. Andi bi heepi Miles fu an ta fëëë möön taa sëmbë o du ku ën?

¹⁶ Di njönku kijoo de kai Miles di bi ta fëëë u tei dopu u di a bi ta fëëë taa hën mama bi o du ku ën, bi go suku heepi a wan keling-gaanwomi. Miles bi taki taa: „Di di keling-gaanwomi bi möön njönku, nöö hën mama seei an bi ta dini Jehovah. Di keling-gaanwomi bi heepi mi u mi go pakisei luku andi mi bi sa konda da mi mama, u heepi ën faa ko fusutan taa na mi tata hën bi ta duwengi mi u mi tei dopu, ma taa miseei hën bi kë du ën.” Miles mama an bi wai ku di soni di a bi kë du. Te u kaba fëën, Miles bi abi u foloisi kumutu nëën mama wosu, ma tökuseei Miles an bi tooka pakisei. Miles ta taki taa: „Di mi bi ko ta fusutan unfa Jehovah du sömëni bunu soni da mi tjika, nöö di soni dë bi dou mi hati seei. Te mi bi ta pakisei soni u di lusupaima di Jesosi paka da u, nöö mi bi ko ta si unfa Jehovah lobi mi tjika. Di soni dë bi mbei mi buta mi libi a Jehovah maun, hën mi tei dopu.”

17. Andi hiniwan fuu sa du?

¹⁷ Eva bi bia baka da hën Tata, di a bi njan di pau njanjan a di djai u Eden. Nöö di Adam go njan tu, hën a bi lei taa an bi tei dee soni dee Jehovah bi du dëën u bigi. Hiniwan fuu sa lei taa wa dë kuma Adam ku Eva, ma taa u ta tei hii soni di Gadu ta du da u u bigi. Te u ta tei dopu, nöö u ta lei Jehovah taa u ta biibi taa hën musu piki u andi da bunu ku andi da hogi. A sö wan fasi u ta lei tu taa u lobi di Tata fuu, söseei taa u ta futoou ën.

18. Andi sa heepi i fii dini Jehovah go dou?

¹⁸ Di soni di u musu du baka te u tei dopu, hën da u musu ta hoi dee wëti u Jehovah hiniwan daka, nöö wa musu ta du andi useei kë. Milionmilion sëmbë ta du di soni aki hiniwan daka. I sa ko dë kuma dee sëmbë aki ee i ta mbei möiti fii ko fusutan di Wöutu u Gadu möön bunu, ee i ta dë makandi ku dee baaa ku dee sisa fii hii juu, söseei ee i ta konda soni u di lobihati Tata fii da wotowan (Heb. 10:24, 25). Te joo du wan soni, nöö haika andi Jehovah ta taki da i a di Wöutu fëën, söseei haika andi di ölganisaasi fëën ta piki i (Jes. 30:21). Te i ta du sö, nöö soni o waka bunu da i.​—Nöng. 16:3, 20.

19. Andi i musu ta hoi a pakisei nöömö, nöö faandi mbei?

¹⁹ Te i ta pakisei fundu u dee wini dee i ta feni u di Jehovah ta tii i, nöö joo ko lobi ën möön gaanfa, söseei joo kë ta möön hoi dee wëti fëën. Nöö soni an o dë di Saatan o sa du u tapa i fu ja dini Jehovah möön. Pakisei unfa soni o dë baka wan dusu jaa. Joo ko si taa di tei di i tei dopu da di möön bunu soni di i bi du!