Bunuhati—Unfa i sa ko abi ën?
Hiniwan fuu ta kë u sëmbë si u u bumbuu sëmbë. Ma a sa ta taanga da u fuu ko abi bunuhati a di ten aki. Sömëni sëmbë an „lobi na wan soni di dë bumbuu möönsö” (2 Tim. 3:3). Deseei ta kë taki andi da bunu, ku andi da hogi. A dë kuma de ta taki taa: „Bunu da hogi, nöö hogi da bunu” (Jes. 5:20). A sa ta taanga da u u lei taa u abi bunuhati, u di de kiija u a wan pei fasi, nasö u di u da zöndu libisëmbë. Kandë u sa ta fii kumafa di sisa de kai Anne * bi ta fii. Di sisa aki ta dini Jehovah sömëni jaa longi kaa. A taki taa: „A ta taanga da mi u mi si miseei kuma wan bunuhati sëmbë.”
Wë u ta wai seei taa hiniwan fuu sa ko abi bunuhati! Di santa jeje u Gadu hën ta mbei u ko abi di fasi aki, nöö di jeje dë taanga möön hiniwan soni u di goonliba aki di sa tapa u fu wa ko abi di fasi aki, söseei a taanga möön dee zöndu fii fuu. Boo luku andi da bunuhati, nöö woo luku unfa u sa lei möön gaanfa taa u abi di fasi aki.
ANDI DA BUNUHATI?
Te wan sëmbë abi bunuhati, hën da an ta du hogi. A ta hoi wëti, nöö hii juu a ta du soni a wan leti fasi. Wan sëmbë di abi bunuhati, ta mbei möiti hii juu faa heepi wotowan, söseei faa du bunu soni da de.
Kandë i si kaa fa wan sëmbë ta du bunu soni da dee mati fëën, nasö da dee famii fëën. Ma di soni aki wanwan ta lei taa a dë wan bunuhati sëmbë u? A dë sö tuu taa na hii juu u sa ta lei taa u abi di fasi aki, u di di Bëibel taki taa „na wan bunuhati sëmbë dë a goonliba di ta du bunu soni hii juu, söseei di an ta du zöndu” (Peleik. 7:20). Apösutu Paulosu bi taki taa: „Mi ko sabi taa fa mi dë aki, ma sa du na wan bumbuu soni möönsö a mundu e. Di lö soni dë an dë a di fasi u mi seei” (Lom. 7:18). Wë di soni aki ta lei u taa u musu mbei Jehovah heepi u fuu ko abi di fasi aki.
JEHOVAH ABI BUNUHATI
Jehovah Gadu hën ta taki andi bunu ku andi an bunu. Di Bëibel ta taki taa: „I da wan bunuhati Gadu, nöö i ta du bunu soni tu. Lei mi dee wëti fii” (Ps. 119:68). Boo buta pakisei a dee tu soni di di tëkisi aki ta lei u u di bunuhati di Jehovah abi.
Jehovah da wan bunuhati Gadu. Jehovah bunu sö tee taa an o sa pasa wan daka taa a tooka. Nöö hii dee woto fasi dee a abi nama ku di bunuhati di a abi. Pakisei di soni di bi pasa di Jehovah bi piki Mosesi taa: „Mi o mbei hii dee bunu fasi u mi pasa a i fesi.” Jehovah bi lei Mosesi dee bunu fasi fëën, hën a jei wan töngö ta taki unfa Jehovah dë. Di töngö bi taki taa: „Jehovah, Jehovah, wan Gadu di abi tjalihati u sëmbë, nöö a lobi sëmbë tu. Hati fëën an ta boonu hesi, a abi bunuhati pasa maaka, nöö hii juu a ta du dee soni dee a ta taki. A ta du bunu da dusudusu sëmbë, a ta da sëmbë paadon te de mbei wan föutu, te de du hogi, söseei te de du wan zöndu. Ma an ta puu di sitaafu u dee sëmbë dee ta mbei föutu. An o du di soni dë kwetikweti.” (Ëki. 33:19; 34:6, 7). Di soni aki ta lei u taa Jehovah bunu a hii futu. Hii fa Jesosi bi dë wan bumbuu sëmbë, tökuseei a bi taki taa: „Bumbuu sëmbë an dë boiti Gadu wanwan nöö.”—Luk. 18:19.
Dee soni Jehovah ta du, da bunu soni. Hii soni di Jehovah ta du, ta lei taa a abi bunuhati. Di Bëibel ta Ps. 145:9). U di Jehovah abi bunuhati, mbei a ta du soni a wan leti fasi. A mbei libisëmbë, söseei a ta da de dee soni di de abi fanöudu (Tjab. 14:17). A ta lei tu taa a abi bunuhati te a musu da u paadon. Di psalöm sikifima bi taki taa: „Jehovah, i da wan bunu Gadu, nöö i dë kabakaba u da sëmbë paadon” (Ps. 86:5). U sa dë seiki taa „Jehovah an o tjubi na wan bunu soni da dee sëmbë dee ta dini ën ku hii de hati.”—Ps. 84:11.
taki taa: „Jehovah ta du bunu da hii soni di dë a libi. Nöö a abi tjalihati u hii dee soni dee a mbei” („LEI U DU BUNU SONI”
Jehovah mbei u kumafa hënseei dë. Fëën mbei u sa ko dë bunuhati sëmbë di ta du bunu soni tu (Ken. 1:27). Ma tökuseei di Wöutu u Gadu ta da dee dinima u Gadu taanga u de „lei u du bunu soni” (Jes. 1:17). Ma unfa u sa ko abi bunuhati? Luku dii soni di sa heepi u fuu ko abi di fasi aki.
Di fosu soni di u musu du, hën da u musu begi Jehovah hakisi ën faa da u di santa jeje fëën. Di santa jeje u Gadu ta heepi Keesitu sëmbë u de ko ta libi bunu a Gadu wojo (Gal. 5:22). Di santa jeje sa heepi u fuu ko ta lobi bunu soni, nöö a ta heepi u fuu buuse hogi soni (Lom. 12:9). Di Bëibel ta lei u taa Jehovah sa da u ’kaakiti tu, fu ee u kë du wan bunu wooko nöö u musu sa du ën. Ee u kë taki wan bunu soni nöö u sa taki ën.’—2 Tes. 2:16, 17.
Di u tu soni, hën da u musu ta lesi di Wöutu u Gadu. Te u ta du sö, nöö Jehovah o lei u fuu „ko fusutan unfa u musu du hiniwan bunu soni”, nöö a ta seeka u fuu sa du „hiniwan bumbuu wooko” (Nöng. 2:9; 2 Tim. 3:17). Te u ta lei soni u Bëibel, söseei te u ta pakisei fundu u dee soni dee u ta lesi, nöö u ta fuu u hati ku bunu soni di nama ku Gadu, söseei u ta fuu u hati ku dee soni dee a abi a pakisei faa du da u. A o dë kuma u ta lai gudu a u hati, di u sa wooko ku de bakaten.—Luk. 6:45; Ef. 5:9.
Di u dii soni, hën da u ta mbei möiti fuu ta „djeesi dee sëmbë dee ta du bunu” (3 Joh. 11). U sa feni woto u dee sëmbë aki a di Bëibel. A dë sö tuu taa dee möön bunu sëmbë dee u sa djeesi da Jehovah ku Jesosi. Ma u sa djeesi sëmbë di wotowan sabi kuma bunuhati sëmbë tu. Tu u dee sëmbë aki da Tabita ku Banabasi (Tjab. 9:36; 11:22-24). I sa feni wini a dee bunu fasi u dee tu sëmbë aki, ee i luku andi Bëibel ta taki u de. Te i ta lesi soni u de, nöö luku andi de bi du u heepi wotowan. Luku andi iseei sa du u heepi wotowan a di wosudendu fii, söseei a di kemeente fii. Söseei luku unfa soni bi waka bunu da Tabita ku Banabasi, u di de bi du bunu da wotowan. Te i lesi di woto u de, nöö iseei o feni wini fëën tu.
Tit. 1:8; 2:3). Wan sisa de kai Roslyn, ta taki taa: „Wan mati u mi ta mbei möiti seei u heepi wotowan a di kemeente, söseei a ta mbei möiti u da de taanga tu. A ta pakisei un fuka ta miti dee baaa ku dee sisa, nöö a ta da de pikipiki kado, söseei a ta heepi de a peipei fasi. Mi ta si ën kuma wan sëmbë di abi bunuhati tuutuu.”
U sa ta pakisei woto u sëmbë u di ten aki di abi bunuhati. Pakisei dee gaanwomi u dee kemeente di ta lei taa de ’lo’ bumbuu soni’. Söseei pakisei dee sisa dee ta hoi deseei a Gadu, u di de ta lei a dee soni di de ta taki ku dee soni di de ta du taa de abi bunuhati. Dee sisa aki ta lei wotowan „fu de libi bunu” (Jehovah ta da dee sëmbë fëën taanga u de „suku bunu” (Amös. 5:14). Te u ta du di soni aki, nöö a o heepi u fuu ko ta lobi dee soni Jehovah ta si taa bunu, söseei a o heepi u fuu du bunu soni.
U ta mbei möiti fuu ko dë bumbuu sëmbë di ta du bunu soni
Te u kë du bunu da wotowan, nöö an dë fuu du gaan soni da de, söseei an ta dë fuu da de diidii soni. Ee u kë taa wan soni di u paandi musu göö, nöö wa o buta hia wata dëën wan kodo pasi nöö a kaba, ma sömëni pasi woo ta dëën di wata di a ta abi fanöudu. Sö nöö a dë tu taa te u ta du sömëni pikipiki soni da wotowan u heepi de, nöö di soni dë ta lei taa u abi bunuhati.
Di Bëibel ta da u taanga fuu dë „kabakaba” u du bunu da wotowan (2 Tim. 2:21; Tit. 3:1). Ee u ta buta pakisei a dee soni dee ta miti wotowan, nöö u sa ko feni wan fasi u du soni di sa „kai ku di otowan fuu, be a tja bunu ko dëën faa ko möön taanga a di biibi” (Lom. 15:2). Di soni aki sa kë taki taa u musu da de wan soni (Nöng. 3:27). Wë u sa kai wan sëmbë ko a u pisi u de ko njan wan piki soni, nasö fuu da useei degihati. Ee u sabi taa wan sëmbë dë ku suwaki, nöö u sa go luku ën, nasö u sa bëli ën. Wë sömëni soni dë di u sa du di „dë fanöudu fu sa heepi sëmbë tja de ko a fesi”.—Ef. 4:29.
U kë ta du bunu da hii sëmbë, leti kumafa Jehovah ta du ën. Fëën mbei wa lobi sëmbë möön wotowan. Wan fasi fa u ta du di soni aki, hën da te u ta paaja di bunu buka u di Könuköndë da hii sëmbë. U ta du di soni di Jesosi bi piki u fuu du. A bi piki u taa dee sëmbë dee ta buuse u seei u musu ta du bunu da (Luk. 6:27). Nöiti a ta dë wan hogi soni fuu du bunu da wotowan, u di „na wan wëti ta kuutu dee soni aki” (Gal. 5:22, 23). Te u ta du bunu soni go dou, aluwasi sëmbë ta du ku u, nöö u sa mbei wotowan ko a di tuutuu lei, söseei de sa ko gafa Gadu.—1 Pet. 3:16, 17.
U TA FENI WINI TE U TA DU BUNU SONI
„Di fasi fa dee bunuhati sëmbë ta tja deseei o mbei taa de feni gaan bunu” (Nöng. 14:14). Andi da so u dee wini dee woo feni? Te u ta du bunu da wotowan, nöö deseei o ta libi bunu ku u (Nöng. 14:22). Ma aluwasi a ko dë taa de an libi bunu ku u, tökuseei u musu ta du bunu da de go dou, nöö kandë de sa bia ko ta libi woto fasi.—Lom. 12:20.
Te wa ta du hogi soni möön, hën u ko ta du bunu soni, nöö u ta feni wini fëën seei. Sömëni baaa ku sisa bi ko si di soni aki tu. Wan sisa de kai Nancy ta taki taa: „Di mi bi ta göö ta ko bigi, nöö ma bi ta booko mi hedi ku soni, mi bi ta libi fanafiti a di së u manu ku mujëë soni, söseei ma bi abi lesipeki da sëmbë. Ma di mi bi ko sabi andi Jehovah ta feni bunu, söseei di mi bigi piki hën buka a soni, hën mi bigi ko ta dë waiwai. Nöunöu mi ko ta si miseei woto fasi.”
Di möön gaan soni di mbei u musu ko abi bunuhati, hën da u di u kë u Jehovah wai ku u. Aluwasi sëmbë an ta si dee bunu soni dee u ta du, tökuseei u musu hoi a pakisei taa Jehovah ta si u. A ta si hii dee bunu soni dee u ta du, ku dee bunu soni dee u ta pakisei (Ef. 6:7, 8). Unfa Jehovah ta mbei u feni gaan bunu? „Jehovah lobi di sëmbë di ta du bunu” (Nöng. 12:2). Fëën mbei boo ta mbei möiti go dou fuu ko abi bunuhati. Jehovah paamusi u taa: „Ee wan sëmbë i ta libi bunu a Gadu wojo, nöö joo feni gafa a Gadu e, ku nëbai, ku kötöhati.”—Lom. 2:10.
^ pal. 2 So u dee në u di woto aki tooka.