1. Andi dee mama ku dee tata kë da dee mii u de?

 UN DEE mama ku dee tata, u sabi taa un kë heepi dee mii fuunu tuutuu u de ko sabi Jehovah, söseei u de ko lobi ën. Ma wa sa si Gadu ku wojo. Wë nöö unfa i sa heepi dee mii fii u de ko ta si taa a dë wan tuutuu Sëmbë, söseei u de ko dë mati fëën?​—Jak. 4:8.

2. Unfa dee mama ku dee tata sa heepi dee mii u de, u de ko sabi un pei fasi Jehovah abi?

² Wan fasi fa mama ku tata sa heepi dee mii u de, u de ko dë mati u Jehovah, hën da te de ta lei de soni u Bëibel (2 Tim. 3:14-17). Ma di Bëibel ta taki na un woto fasi jeti de sa heepi dee mii u de, u de ko sabi soni u Jehovah. A di buku Nöngö, u ta si taa wan tata ta mëni di mii fëën fu an fëëkëtë dee fasi u Jehovah dee a sa si, te a luku dee soni dee a mbei (Nöng. 3:19-21). Woo taki u wantu fasi fa dee mama ku dee tata sa tei dee soni dee Jehovah mbei, u heepi dee mii u de, u de ko sabi un pei fasi Jehovah abi.

3. Ku andi dee mama ku dee tata musu heepi dee mii u de?

³ Di Bëibel ta taki taa wa sa si Gadu ku wojo, ma te u luku dee wooko fëën te u kaba, nöö u sa si un pei „fasi” a abi (Lom. 1:20). Un dee mama ku dee tata, a musu u dë sö taa un nango köi ku dee mii fuunu. Un tei di ten dë u heepi dee mii fuunu u de buta pakisei a dee ’wooko u Gadu’, sö taa de sa ko si un pei  fasi a abi. Boo luku andi dee mama ku dee tata sa lei u di fasi fa Jesosi bi ta lei sëmbë soni.

4. Unfa Jesosi bi tei dee soni dee Gadu mbei u lei dee bakama fëën soni? (Lukasi 12:24, 27-30)

⁴ Luku fa Jesosi bi ta tei dee soni dee Gadu mbei u lei sëmbë soni. Wan daka, a bi hakisi dee bakama fëën u de luku dee fou ku dee folo. (Lesi Lukasi 12:24, 27-30.) Jesosi bi sa taki soni u hiniwan u dee soni di Jehovah mbei, ma a bi taki soni u dee fou ku dee folo di dee bakama fëën bi lo’ u si. A kan taa dee bakama fëën bi si fa dee fou bi ta buwa ta pasa, söseei fa dee folo bi dë waitiwaiti a di kamian. Pakisei luku fa a bi o dë ee Jesosi bi ta lei maun go a dee soni aki di a bi ta fan. Andi a bi du di a bi kaba taki u dee soni dë? Wë a bi lei dee bakama fëën unfa di Tata u de di dë a liba ala lo’ u da sëmbë soni tjika, söseei fa a abi bunu fasi tjika. A bi lei de taa Jehovah bi o ta sölugu dee dinima fëën, söseei a bi o ta da de soni u bisi, leti kumafa a ta sölugu dee fou ku dee folo.

5. Un soni di Jehovah Gadu mbei, dee mama ku dee tata sa tei u lei dee mii u de soni u Jehovah?

⁵ Un dee mama ku dee tata, unfa un sa djeesi Jesosi te un ta lei dee mii fuunu soni? I sa konda da di mii fii andi i lobi a wan u dee soni di Gadu mbei. Kandë i sa taki soni u wan mbeti nasö wan folo di i lobi. Te i ta du sö, nöö i musu konda dëën tu andi di soni dë ta lei i u Jehovah. Baka di dë, nöö i sa hakisi di mii un pei mbeti nasö un pei folo a möön lobi. Ee i taki u wan soni di ta hai di mii pakisei, nöö di mii o möön buta pakisei a i, te i ta konda soni u dee fasi u Jehovah dëën.

6. Andi u sa lei a di fasi fa Baaa Christopher mama, bi du soni?

⁶ A dë u dee mama ku dee tata öndösuku wan pei mbeti nasö wan pei folo finifini, ufö de sa tei ën u lei dee mii u de soni u Jehovah u? Wë nönö. Jesosi an bi konda te a hia soni da dee bakama fëën u lei de fa dee fou ta njan, nasö fa dee uwii ta göö. A dë sö tuu taa kandë di mii fii o ta kë sabi soni finifini u dee soni dee Jehovah mbei, ma so juu ee i piki ën wan soni kölö sö, nasö ee i hakisi ën wan soni di nama ku dee soni dë, nöö a sa tjika kaa. Wan baaa de kai Christopher ta mëni jeti fa de bi heepi ën di a bi dë miii. A bi taki taa: „Mi mama bi ta taki soni u heepi mi ku dee baaa u mi fuu ta kai dee soni dee Gadu mbei gaan soni. Ee u bi dë zuntu ku wanlö kuun, nöö kandë a bi o taki taa: ’Un luku fa dee kuun dë bigi, söseei fa de waiti! Di soni dë an ta lei u taa Jehovah bigi ö?’ Nasö ee u bi dë zuntu ku di ze, nöö a bi o taki taa: ’Un luku fa di wata ta seki taanga! Di soni dë an ta lei u taa Gadu abi makiti ö?’” Christopher bi taki taa: „Dee soni dee a bi ta taki dë, bi heepi u tuutuu.”

7. Unfa i sa heepi dee mii fii u de ta buta pakisei a dee soni dee Jehovah mbei?

⁷ Te dee mii fii ta ko möön bigi, nöö i sa heepi de u de ta buta pakisei a dee soni dee Jehovah mbei, sö taa de sa ko sabi andi dee soni dë ta lei de u Jehovah. Kandë i sa lei de wan soni di Jehovah mbei, nöö i hakisi de taa: „Andi di soni aki ta lei unu u Jehovah?” Kandë a o bigi da i seei te i jei dee soni di de o konda da i.​—Mat. 21:16.

8. Un okasi dee Isaëli sëmbë dee bi abi miii bi ta feni, te de bi ta waka nango a kamian?

⁸ Jehovah bi piki dee Isaëli sëmbë u de ta lei dee mii u de soni u di Wöutu fëën, te de bi ta waka „a sitaati” (Deto. 11:19). Pasi bi dë a dee boiti kamian u Isaëli, nöö i bi sa si peipei mbeti, fou, ku folo te i bi ta waka a dee pasi aki. Te dee Isaëli sëmbë bi ta waka a dee pasi aki, nöö de bi ta feni okasi u lei dee mii u de soni u dee soni dee Jehovah mbei. Un dee mama ku dee  tata, ta feni dee lö okasi dë tu u lei dee mii fuunu soni. Boo luku unfa so mama ku tata bi du ën.

9. Andi i sa lei a Sunitha ku Katya?

⁹ Sunitha b, da wan mujëë di abi miii, di ta libi a di köndë India. A bi taki taa: „Te u go luku dee famii fuu dee ta libi a boiti kamian, nöö u ta si ën kuma wan okasi di u abi u lei dee mii fuu soni u dee soni dee Jehovah mbei. Mi ta si taa dee mii fuu ta möön lei soni u dee soni dee Jehovah mbei, te de an dë a foto, nasö a kamian ka hia sëmbë ta waka ta pasa.” Un dee mama ku dee tata, ee un tei ten go ku dee mii fuunu a waitiwaiti kamian, nöö a kan taa de an o fëëkëtë dee ten dë. Wan sisa de kai Katya, di ta libi a di köndë Moldafia, bi taki taa: „Dee soni dee mi ta möön mëni, da te mi ku mi mama ku mi tata bi nango a boiti kamian. Mi ta tei ën u bigi taa pikipiki kaa, de heepi mi u mi ta buta pakisei a dee soni dee Jehovah mbei, sö taa mi sa ko sabi ën möön bunu.”

10. Andi dee mama ku dee tata sa du ee a ta taanga da de, u de go a boiti kamian? (Luku di pisi „ Soni di sa heepi dee mama ku dee tata”.)

¹⁰ Ma nöö unfa a dë ee ja sa go a boiti kamian? Wan womi de kai Amol, di ta libi a India bi taki taa: „A di kamian ka mi ta dë, dee mama ku dee tata ta abi u wooko sömëni juu longi, nöö a sa dii seei ee de musu tei wagi go a boiti kamian. Ma ee i dë a wan kamian ka sëmbë nango köi, nasö a wan hei wosu, nöö joo sa si dee soni dee Jehovah mbei, fii sa taki andi de ta lei u Jehovah.” Ee i ta buta pakisei, nöö joo sa si sömëni soni di Jehovah mbei a di kamian ka i ta dë, di i bi o sa tei u lei dee mii fii soni (Ps. 104:24). A kan taa joo sa si fou, folo, libilibi soni, ku woto soni jeti. Wan mujëë de kai Karina, di ta libi na Alumanköndë, bi taki taa: „Mi mama lobi folo. Fëën mbei di mi bi dë miii, a bi ta lei mi dee waiti folo solanga  mi ku ën bi go a kamian.” Un dee mama ku dee tata, un sa tei dee fëlön di di ölganisaasi tja ko a döö, dee ta taki u dee soni dee Jehovah mbei, u lei dee mii fuunu soni. Awa, aluwasi fa soni dë da unu, un sa heepi dee mii fuunu u de ta buta pakisei a dee soni dee Gadu mbei. Boo luku un pei fasi di Jehovah abi, un bi o sa heepi dee mii fuunu u de ko si.

11. Unfa dee mama ku dee tata sa heepi dee mii u de, u de si taa Jehovah lobi u?

¹¹ Fii sa heepi dee mii fii u de si fa Jehovah lobi sëmbë tjika, nöö i sa lei de unfa sömëni u dee mbeti ta luku dee mii u de a wan bunu fasi (Mat. 23:37). I bi o sa taki tu u dee peipei soni dee Jehovah mbei. Karina, di u bi taki soni fëën kaa, bi taki taa: „Te u bi go a kamian, nöö mi mama bi ta da mi taanga u mi taanpu, nöö mi luku fa hiniwan u dee folo bi tooka ku deseei, söseei u mi buta pakisei a di fa di hanse u de ta lei taa Jehovah lobi u. Sömëni jaa pasa kaa sensi di ten dë, ma tökuseei mi ta buta pakisei a dee folo jeti. Mi ta luku fa de dë peipei, fa de mbei tookatooka fasi, söseei fa de abi tookatooka kulölu. De ta mbei mi si fa Jehovah lobi u tjika.”

12. Unfa dee mama ku dee tata sa heepi dee mii u de, u de ko si taa Jehovah köni? (Psalöm 139:14) (Luku di peentje tu.)

¹² Heepi dee mii fii u de ko si fa Gadu köni tjika. Jehovah köni gaanfa möön u (Lom. 11:33). I sa konda da dee mii fii unfa wata ta ko toon bundji, söseei unfa dee bundji ta tja di wata kumutu a wan kamian go a wan woto kamian (Jöpu 38:36, 37). I sa konda da de tu fa libisëmbë sinkii mbei a wan foombo fasi. (Lesi Psalöm 139:14.) Luku unfa wan womi di abi miii, di de ta kai Vladimir, bi du di soni dë. A bi taki taa: „Wan daka, hën di womi mii fuu kai ku baisigi koti sinkii. Baka wantu daka, hën di koti buka bëtë. Mi ku mi mujëë konda dëën taa Jehovah mbei di sinkii fuu faa sa ta kula hënseei. U lei ën taa na wan u dee soni di libisëmbë mbei sa du di soni dë. Wan wagi an sa mbei hënseei ko bunu ee go naki. Di soni dë heepi di womi mii fuu faa ko si unfa Jehovah köni tjika.”

13. Unfa dee mama ku dee tata sa heepi dee mii u de, u de si taa Jehovah abi makiti? (Jesaaja 40:26)

¹³ Jehovah ta da u taanga fuu hopo wojo  luku liba, nöö pakisei luku unfa di kaakiti fëën ta hoi hii dee teeja a de kamian. (Lesi Jesaaja 40:26.) I sa da dee mii fii taanga u de luku liba ala, nöö de kai pakisei a dee soni di de ta si. Luku andi wan sisa de kai Tingting bi taki. Di sisa aki ta libi a di köndë Taiwan, nöö a ta mëni jeti unfa soni bi dë dëën di a bi dë miii. A bi taki taa: „Wan daka, mi mama bi tja mi go duumi a wan kamian, nöö u bi sa si dee teeja u di wa bi dë a di foto ganda ka hia faja bi dë. A dee ten dë, mi bi ta hakisi miseei ee mi bi o sa hoi miseei a Jehovah, u di dee mii dee mi ku de bi dë a di wan kalasi bi ta suku u mbei mi pasa Jehovah buka. Mi mama bi da mi taanga u mi pakisei di kaakiti di Jehovah bi tei u mbei hii dee teeja dë, nöö mi hoi a pakisei taa a sa tei di kaakiti dë, u heepi mi u mi hoi dou tu. Di mi buta pakisei a dee soni dee Jehovah mbei te mi kaba, hën mi bi feni taanga u mi mbei möiti u mi ko sabi Jehovah möön bunu, söseei u mi dini ën go dou.”

14. Unfa dee mama ku dee tata sa tei dee soni dee Jehovah mbei, u heepi dee mii u de, u de si taa Jehovah da wan piizii Gadu?

¹⁴ Dee soni dee Jehovah mbei ta lei taa a dë waiwai, nöö a kë fuu ta dë waiwai tu. Dee könima ko si taa gaansë u dee mbeti ta pëë, te kisi dee fou ku dee fisi tu (Jöpu 40:20). Dee mii fii bi lafu kaa di de bi si fa wan mbeti bi ta pëë u? Kandë de bi si kaa fa wan papakai ta baja, nasö fa wanlö mbeti ta pëë ku deseei. Di woto pasi di joo si wan mbeti ta du soni di ta mbei dee mii fii lafu, nöö i sa lei de taa u ta dini wan piizii Gadu.​—1 Tim. 1:11.

15. Andi sa heepi dee mama ku dee tata, u de ko sabi andi dee mii u de ta pakisei? (Nöngö 20:5) (Luku di peentje tu.)

¹⁵ So juu a sa ta taanga da dee mama ku dee tata, u mbei dee mii u de konda da de andi ta toobi de. Ee sö soni dë da i, nöö a sa dë fanöudu fii suku u ko sabi andi dee mii fii ta pakisei. (Lesi Nöngö 20:5.) So mama ku tata ta si taa de ta ko sabi andi dee mii u de ta pakisei, te de go ku de a kamian ka de sa si soni di Jehovah mbei. Faandi mbei di soni aki dë sö? Wë wan u dee soni, hën da hia soni an ta dë ala u puu dee mii ku dee gaansëmbë u de pakisei.  Wan womi u Taiwan de kai Masahiko, bi taki u wan woto soni di ta mbei. A bi taki taa: „Te u ku dee mii fuu go waka a kuun hedi nasö a bandja wata, nöö de ta fii möön bunu. A sö wan fasi an ta taanga da u, fuu mbei de konda da u andi de ta pakisei.” Sisa Katya, di u bi taki soni fëën kaa, bi taki taa: „Te mi bi kumutu a siköö, nöö mi mama bi ta tja mi go a waitiwaiti kamian ka sëmbë nango köi. U di mi bi ta fii bunu te u bi go a dee kamian dë, mbei an bi ta taanga da mi u mi konda dëën andi bi pasa a siköö, nasö andi bi ta toobi mi.”

16. Unfa sëmbë u wan wosudendu sa feni wini u dee soni dee Jehovah mbei?

¹⁶ Te sëmbë u wan wosudendu dë makandi ta buta pakisei a dee soni dee Jehovah mbei, nöö de o fii bunu, söseei de o ko möön lobi deseei. Di Bëibel ta taki taa „wan ten dë u lafu”, söseei ’wan ten dë u djombo piizii’ (Peleik. 3:1, 4). Jehovah mbei waitiwaiti kamian buta a goonliba aki da u, ka u sa du dee soni dee u lobi. Sömëni sëmbë lo’ u go ku dee sëmbë u de wosudendu a kamian ka de sa si dee soni dee Jehovah mbei. De lo’ u go a boiti kamian, a kuun kamian, nasö a bandja wata. So miii lo’ u pëë a kamian ka sëmbë nango köi, söseei de lo’ u luku dee mbeti. Boiti di dë, so u de lo’ u sun a lio, a peti, nasö a ze. Sömëni fasi dë seei fa u sa feni wini u dee soni dee Jehovah mbei!

17. Faandi mbei dee mama ku dee tata musu heepi dee mii u de, u de feni wini u dee soni dee Jehovah mbei?

¹⁷ A di njunjun goonliba u Gadu, mama ku tata ku miii tuu o feni wini te dou, u dee soni dee Jehovah mbei. Wa o ta fëëë dee mbeti möön, nöö deseei an o ta fëëë u möön tu (Jes. 11:6-9). U nöömö seei woo sa feni wini u dee soni dee Jehovah mbei (Ps. 22:26). Ma un dee mama ku dee tata, wan wakiti u di ten dë dou ufö un heepi dee mii fuunu u de sa feni wini u dee soni dee Jehovah mbei. Te un ta tei dee soni dee Jehovah mbei u lei dee mii fuunu soni fëën, nöö a kan taa deseei o piki ku di soni di Könu Dafiti bi taki. A bi taki taa: ’Jehovah o, na wan sëmbë sa du dee soni dee i ta du e.’​—Ps. 86:8.