1, 2. (a) Andi da dii u dee gudu di Jehovah da u? (b) Andi woo luku a di woto aki?

JEHOVAH da di möön gudu Sëmbë u hii di mundu. Hën abi hii soni (1 Kloniki 29:11, 12). Ma Jehovah lo’ u da hii sëmbë soni. U ta tei ën u bigi seei taa a da u sömëni gudu di nama ku di biibi! Andi da so u dee gudu aki? So u dee gudu aki da: (1) di Könuköndë u Gadu, (2) di peleikiwooko, ku (3) dee tuutuu lei dee dë a di Wöutu u Gadu. Ma ee wa ta köni, nöö so juu u sa ko fëëkëtë unfa dee gudu aki dii tjika. Hii juu u musu ta hoi a pakisei taa de dë gaan dii soni, nöö u musu ko möön lobi de, u di Jesosi bi taki taa: „Ka di gudu fii dë, naandë hati fii ta dë tu.”—Lukasi 12:34.

² Boo luku nöunöu unfa u sa ko möön lobi di Könuköndë, di peleikiwooko, ku dee tuutuu lei u Bëibel, söseei unfa u sa lei taa u ta tei de u bigi. Te woo du ën, nöö i musu pakisei fundu unfa i sa ko möön lobi dee gudu di Gadu da u aki.

3. Andi di womi a di woto u Jesosi bi de kabakaba u du faa bi sa bai wan paaleli? (Luku di peentje a bigi u di woto.)

³ Lesi Mateosi 13:45, 46. Jesosi bi konda wan woto u wan womi di bi ta bai di konda de kai paaleli ta sei baka. Wan daka hën a bi feni wan paaleli di bi dii möön hii dee wotowan dee a bi si kaa. Di womi bi kë di paaleli aki seei. Fëën mbei a bi sei hii soni di a bi abi faa bi sa bai ën. I ta si kaa unfa di paaleli aki bi dë wan gaan soni dëën u?

4. Andi u dë kabakaba u du da di Könuköndë?

⁴ Andi u sa lei a di woto di Jesosi bi konda? Di tuutuu lei u di Könuköndë u Gadu dë kuma di paaleli aki. Ee u ta si di Könuköndë kuma wan gaan gudu, kumafa di womi aki bi ta si di paaleli kuma wan gaan gudu, nöö woo dë kabakaba u disa hii soni fuu sa ko dë sëmbë di ta saka deseei a di Könuköndë u Gadu basu. (Lesi Maikusi 10:28-30.) Boo luku unfa tu sëmbë bi du di soni aki.

5. Andi Zakeosi bi dë kabakaba u du da di Könuköndë?

⁵ Zakeosi bi dë wan womi di bi ta pii lanti möni. A bi ko gudu u di a bi ta fufuu dee möni u dee sëmbë (Lukasi 19:1-9). Ma wan daka, hën Zakeosi jei fa Jesosi bi ta konda soni u di Könuköndë. A bi lobi dee soni dee a bi jei gaanfa seei, nöö a bi kë tooka hii hën libi. A bi taki taa: „Masa o, wë luku, te kuma tide nöö mi o paati dee gudu u mi leti mindi, nöö mi o da dee pootima u di köndë wan së. Nöö ee mi bi fufuu wan sëmbë, nöö mi o dëën fö toon möön hia möön fa mi bi tei.” Zakeosi bi da dee sëmbë di möni u de baka, nöö an bi abi langahati möön.

6. Andi da wantu soni di wan mujëë bi tooka nëën libi, nöö faandi mbei a bi du de?

⁶ Wantu jaa pasa, hën wan mujëë bi jei soni u di Könuköndë. A di pisiten dë, hën ku wan woto mujëë bi ta libi kuma manu ku mujëë. A bi dë di fesima u wan ölganisaasi di bi ta hopo taki da womi ku womi di bi ta libi ku deseei, söseei da mujëë ku mujëë di ta libi ku deseei. Ma di a bi ta lei soni u Bëibel, söseei di a bi ko lei soni u di Könuköndë u Gadu, hën a ko si taa a musu bia libi (1 Kolenti 6:9, 10). U di a lobi Jehovah, mbei a kumutu a di ölganisaasi dë, söseei a tuwë di mujëë di hën ku ën bi ta libi. A dopu a di jaa 2009, hën baka wan jaa, hën a bigi ta du di kowoonu pioniliwooko. A bi bia libi u di a bi lobi Jehovah gaanfa seei möön hii dee taku fii dee a bi abi.—Maikusi 12:29, 30.

7. Andi u sa du fuu sa ta lobi di Könuköndë u Gadu nöömö?

⁷ Sömëni fuu bi musu tooka sömëni soni a u libi fuu bi sa ko dë sëmbë di ta saka deseei a di Könuköndë u Gadu basu (Loomë 12:2). Ma u musu ta mbei möiti go dou. Wa  musu mbei dee gudu u goonliba aki, nasö fanafiti libi a di së u manu ku mujëë soni, mbei taa wa ko lobi di Könuköndë sö möön (Nöngö 4:23; Mateosi 5:27-29). Jehovah da u wan woto gaan gudu di o heepi u fuu sa ta lobi di Könuköndë nöömö.

8. (a) Faandi mbei apösutu Paulosu bi taki taa di peleikiwooko fuu dë kuma „wan gaan gudu . . . a wan doti paabi dendu”? (b) Unfa Paulosu bi lei taa a lobi di peleikiwooko?

⁸ Jesosi da u di wooko fuu peleiki, söseei fuu lei sëmbë soni u di bunu buka u di Könuköndë u Gadu (Mateosi 28:19, 20). Apösutu Paulosu bi taki taa di peleikiwooko da wan gudu di u ta tja a wan paabi di mbei ku doti (2 Kolenti 4:7; 1 Timoteo 1:12). U di u da zöndu libisëmbë mbei u dë kuma dee paabi dee mbei ku doti. Ma di buka di u ta paaja dë kuma wan gaan gudu, u di a sa mbei u ku dee sëmbë dee ta haika di buka aki feni teego libi. Fëën mbei Paulosu bi taki taa: „Mi ta libi sö u di buka u Masa Jesosi sa wini hia sëmbë. Nöö mi seepi tu ta feni dee bunu Gadu ta da dee sëmbë fëën” (1 Kolenti 9:23). Paulosu bi ta wooko taanga seei u lei woto sëmbë soni u di Könuköndë u Gadu. (Lesi Loomë 1:14, 15; 2 Timoteo 4:2.) Di lobi di a bi lobi di bunu buka bi heepi ën faa ta peleiki nöömö, hii fa sëmbë bi ta du ku ën gaanfa seei (1 Tesalonika 2:2). Unfa u sa djeesi Paulosu a di lobi di a bi lobi di peleikiwooko?

9. Andi da dee fasi fa u sa lei taa u lobi di peleikiwooko?

⁹ Wan u dee fasi fa Paulosu bi lei taa a lobi di peleikiwooko, hën da a bi ta peleiki da sëmbë a hiniwan okasi di a bi feni. Leti kumafa Paulosu ku dee fesiten Keesitu sëmbë bi nango ta peleiki a sëmbë pisi, a dee kamian ka hia sëmbë dë, söseei a hiniwan kamian ka de bi sa feni sëmbë, sö nöö useei ta du ën tu (Tjabukama 5:42; 20:20). U ta mbei möiti seei u peleiki da hii sëmbë di u ta miti. Ee a sa, nöö kandë u sa du di heepi pioniliwooko nasö di kowoonu pioniliwooko. Nasö kandë u sa lei wan woto töngö, u sa go libi a wan woto kamian a di köndë fuu, nasö a wan woto köndë.—Tjabukama 16:9, 10.

10. Un wini Irene bi feni u di a bi mbei möiti u paaja di bunu buka?

¹⁰ Wan sisa di an tööu de kai Irene, di ta libi na Amëëkanköndë, bi kë paaja di bunu buka da dee sëmbë dee ta fan di Losiatöngö. Fëën mbei a di jaa 1993, hën a go a wan Losia kulupu di dë a New York. A di ten dë 20 peleikima nöö bi dë a di kulupu dë. Baka 20 jaa, hën Irene taki taa: „Te kuma tide ma kaba sa’ u fan di Losiatöngö.” Tökuseei Jehovah bi heepi ën, söseei a bi heepi woto peleikima u peleiki da sëmbë a di töngö dë. Te u kaba fëën sikisi kemeente dë a New York di ta fan Losiatöngö. Irene lei sömëni sëmbë soni u Bëibel, nöö 15 u de tei dopu. So u dee sëmbë aki ta wooko a Bëtëli, so u de ta du di pioniliwooko, nöö so u de dë  gaanwomi. Irene taki taa: „Te mi ta pakisei dee woto maaka dee mi bi sa dou, nöö na wan u de bi o sa da mi di piizii di mi abi nöunöu.” Irene ta si di peleikiwooko kuma wan gaan gudu seei!

11. Un wini u ta feni te u ta peleiki go dou hii fa sëmbë ta du ku u?

¹¹ Ee u ta si di peleikiwooko fuu kuma wan gaan gudu, nöö woo dë kuma apösutu Paulosu u di woo ta peleiki nöömö hii fa sëmbë ta du ku u (Tjabukama 14:19-22). A di pisiten u di jaa 1930 te go miti di jaa 1944, nöö de bi du ku dee baaa ku dee sisa fuu na Amëëkanköndë gaanfa seei. Ma de bi ta peleiki go dou. Di lanti bi kë tapa dee baaa ku dee sisa fuu u peleiki, hën de bi tja di taki go a kuutu, nöö de bi wini sömëni kuutu. A di jaa 1943, hën Baaa Knorr bi taki soni u wan u dee kuutu di u bi wini a di möön Hei Kuutubangi fu Amëëkanköndë. A bi taki taa soni an bi o dë fuu tja go a di kuutu aki ee dee baaa ku dee sisa an bi ta peleiki go dou. A bi taki söseei taa u di dee baaa ku dee sisa a hii së u goonliba bi ta peleiki go dou, mbei de bi lei taa di du di sëmbë ta du ku de an o tapa de. Dee baaa u woto köndë seei bi wini dee lö kuutu aki tu. U di u lobi di peleikiwooko fuu, mbei na wan soni di sëmbë ta du ku u, sa tapa u fuu du ën.

12. Andi i dë kabakaba u du?

¹² Te u ta si di peleikiwooko fuu kuma wan gudu di Gadu da u, nöö wa o ta booko u hedi nöö taa u musu ta sikifi hia juu a di peleikiwooko pampia fuu. Ma woo ta du hii soni di u sa du fuu „ta konda di bunu buka fëën nöömö da sëmbë” (Tjabukama 20:24; 2 Timoteo 4:5). Ma andi woo ta lei sëmbë? Boo luku wan woto gudu di Gadu da u.

13, 14. Andi da di gudu „kamba” di Jesosi bi taki fëën a Mateosi 13:52, nöö unfa u ta lai di kamba aki?

¹³ Di u dii gudu di Jehovah da u, hën da hii dee tuutuu lei dee u ko sabi. A Jehovah  tuutuu lei ta kumutu (2 Samuëli 7:28; Psalöm 31:5). Nöö u di a dë wan Tata di lo’ u da sëmbë soni, mbei a kë lei u dee tuutuu soni aki. Te kuma tide u ta lei sömëni u dee soni aki, u di u ta lesi di Bëibel, dee buku fuu, söseei u di u nango a dee könklësi, dee keling-komakandi ku dee komakandi dee u ta hoi hiniwan wiki. Möön u ta ko sabi dee tuutuu lei, möönmöön woo ko abi di soni di Jesosi bi kai „kamba fuufuu ku awoo ten ku njunjun ten gudu tuu”. (Lesi Mateosi 13:52.) Jehovah o heepi u fuu lai di gudu „kamba” fuu, ee u ta mbei möiti u ko sabi dee tuutuu lei kumafa u bi o suku gudu di dë a goon basu. (Lesi Nöngö 2:4-7.) Unfa u ta du di soni aki?

¹⁴ Hii juu u musu ta lei soni a di Bëibel, söseei u musu ta lei soni a dee buku fuu, nöö u musu ta öndösuku soni finifini tu. Di soni aki o heepi u fuu ko sabi „njunjun” lei, nasö soni di wa bi sabi jeti (Josua 1:8, 9; Psalöm 1:2, 3). A di fosu Ingisitöngö Hei Wakitimawosu di de bi mbei a baimatu-liba u di jaa 1879, de bi taki taa di tuutuu lei dë kuma wan folo di dë tjubitjubi a wanlö taku uwii dendu. Ee wan sëmbë kë feni di folo dë, nöö a musu suku ën bunu. Nöö te a feni ën kaa, nöö an musu wai ku di wan kodo di a feni dë nöö. Ma a musu suku go dou faa sa feni möön hia folo. A di wan seei fasi wa musu ta wai nöö taa u ko sabi wan kodo soni di nama ku di tuutuu lei. Ma u musu ta öndösuku soni fuu ko sabi möön soni di nama ku di tuutuu lei.

15. Faandi mbei u sa kai so u dee tuutuu soni dee u bi lei, „awoo” lei, nöö undi u de i möön lobi?

¹⁵ Di u bi bigi ta lei soni u Bëibel, nöö u bi lei wantu tuutuu lei. U sa kai de „awoo” lei, u di de fosu u bi lei. Andi da so u dee tuutuu lei aki? Bigibigi u bi lei taa Jehovah hën mbei u, söseei taa a kë du wan soni da libisëmbë. U bi lei söseei taa Gadu bi manda di Womi Mii fëën ko a goonliba faa ko dëdë paka di lusupaima, sö taa u sa kumutu a zöndu ku dëdë basu. U bi lei tu taa di Könuköndë u Gadu o puu hii dee fuka dee ta miti u, söseei taa u sa libi waiwai a wan paladëisi a goonliba aki u teego.—Johanisi 3:16; Akoalimbo 4:11; 21:3, 4.

16. Andi u musu du te de tooka di fasi u bi ta fusutan wan tuutuu lei u Bëibel?

¹⁶ So juu di fasi fa u bi ta fusutan wan tjabukama woto u Bëibel, nasö wan tëkisi u Bëibel sa tooka. Te a pasa sö, nöö a dë fanöudu fuu öndösuku di soni di de tooka, nöö u pakisei fundu fëën (Tjabukama 17:11; 1 Timoteo 4:15). Na fusutan nöö u musu ko fusutan andi tooka, ma u musu buta pakisei a dee soni di nama ku di njunjun fasi fa u ko fusutëën. Te u öndösuku dee soni aki bunu, nöö de o ko dë wan u dee njunjun lei di u ko sabi u dee tuutuu lei u Bëibel. Faandi mbei u musu mbei di lö möiti aki?

17, 18. Unfa di santa jeje sa heepi u?

¹⁷ Jesosi bi lei u taa di santa jeje u Gadu sa heepi u fuu toona mëni dee soni dee u bi lei kaa (Johanisi 14:25, 26). Unfa di soni aki sa heepi u te u ta paaja di bunu buka? Boo luku wan woto u wan baaa de kai Peter. A di jaa 1970 a bi abi 19 jaa, nöö a bi bigi ta wooko a di Bëtëli u Ingisiköndë. Di Peter bi go peleiki da sëmbë a de pisi, hën a bi miti wan womi ku wan gaan bia. A bi hakisi di womi ee a bi o kë ko fusutan dee lei u Bëibel. Di womi bi dë wan leima u dee Dju de  ta kai labi, nöö a bi foondo taa wan njönku kijoo ta si kuma a sa lei ën soni u Bëibel. Di womi aki bi kë pooba Peter luku, hën a hakisi ën taa: „Wë baa oo, na un töngö de bi sikifi di buku u Daniëli? Hën Peter piki ën taa: „Wan pisi fëën sikifi na Alamëitöngö.” Peter taki tu taa: „Di labi bi foondo taa mi bi sabi di piki, ma miseei bi foondo taa mi sabi di piki tu! Unfa mi bi du sabi di piki? Wë bakaten di mi bi go a wosu, hën mi luku dee Hei Wakitimawosu ku dee Ontwaakt! u dee liba dee pasa, hën mi ko si taa wan woto bi ta taki taa di buku Daniëli sikifi na Alamëitöngö” (Daniëli 2:4). Awa, di santa jeje sa heepi u fuu toona mëni wan soni di u bi lesi, söseei di u bi buta a di gudu kamba fuu.—Lukasi 12:11, 12; 21:13-15.

¹⁸ Ee u lobi dee tuutuu lei dee Jehovah ta lei u, söseei ee u ta tei de u bigi, nöö woo ta kë lai de a di gudu kamba fuu nöömö. Möön u ta du di soni aki, möönmöön woo dë seekaseeka fuu sa lei wotowan soni u Bëibel.

19. Faandi mbei u musu tjubi dee gudu di Gadu da u?

¹⁹ A di woto aki u lei faandi mbei u musu ta tei dee gudu dee Gadu da u, u bigi. Ma u musu ta köni be Saatan ku di goonliba fëën an mbei taa wa ko ta lobi dee gudu aki sö möön. Ee wa ta köni, nöö soni kuma wooko ka de paamusi u taa de o paka u hia möni, di kë di u kë libi wan möön bunu libi, ku di kë di woo ta kë lei sëmbë fa u abi gudu tjika, sa puu u pakisei a dee gudu di Gadu da u. Apösutu Johanisi bi mëni u taa abiti möön di goonliba aki ku hii dee soni dee dë nëën an o dë möön (1 Johanisi 2:15-17). Fëën mbei u musu ta tei dee gudu di Gadu da u, u bigi, söseei u musu tjubi de tu.

20. Andi i dë kabakaba u du fii sa tjubi dee gudu di Gadu da i?

²⁰ Dë kabakaba u disa hiniwan soni di sa mbei taa ja ko ta lobi di Könuköndë u Gadu sö möön. Dë kabakaba u peleiki fajafaja, nöö nöiti a musu pasa taa ja ko ta lobi di peleikiwooko möön. Hii juu i musu ta öndösuku dee tuutuu lei dee dë a di Bëibel. Te i ta du sö, nöö joo lai di gudu fii a „Gadu Köndë ala. A o dë u teego. Fufuuma an o sa go ala go fufuu ën möönsö, nöö bitju an o sa go ala go njan mën tu. . . . Biga ka di gudu fii dë, naandë hati fii ta dë tu”.—Lukasi 12:33, 34.