Keesitu sëmbë di ta tei fesi a kemeente an musu tööu ö?
DEE peipei biibi dee dë a hii së u goonliba, kuma Lomusu biibi, dee peipei Orthodox biibi, di Buda biibi, ku woto keiki, kë taa dee hedima u de an musu tööu. Sömëni sëmbë ta taki taa di soni aki hën mbei gaansë u dee sëmbë aki ta libi fanafiti a di së u manu ku mujëë soni.
Ma di Bëibel ta taki taa Keesitu sëmbë di ta tei fesi an musu tööu ö? Boo luku naasë di guwenti aki kumutu u tefa a paaja a hii së u goonliba. Söseei woo luku unfa Gadu ta si ën.
UNFA A DU KO TAA SO SËMBË DI TA TEI FESI A KEIKI AN TA TÖÖU?
A wan komakandi di dee hedima u di Lomusu Keiki bi hoi a di jaa 2006, di fesima u de de kai Benedictus XVI bi taki na un ten de ko ku di wëti taa sëmbë di kë toon hedima u keiki an musu tööu. A bi taki taa di keiki tei „di guwenti aki kölö sö baka di ten u dee Apösutu.”
Ma na sö a dë tuutuu, u di dee fesiten Keesitu sëmbë bi ta tööu. Te u luku ën bunu, apösutu Paulosu di bi libi a di ten u dee fesiten Keesitu sëmbë, bi piki dee woto Keesitu sëmbë taa de musu köni ku sëmbë di bi o taki soni „ta ganjan sëmbë”. De bi o ta taki taa „womi an musu abi mujëë, mujëë an musu abi manu”.—1 Timoteo 4:1-3.
Baka di jaa 100, hën dee hedima u dee keiki dee ko toon di Lomusu Keiki, bigi tei di guwenti u na tööu. Wan buku ta taki taa: „Di soni aki bi kai ku di guwenti di bi dë a dee köndë di Loomë bi ta tii, di ta lei taa keikima an musu tei manu nasö mujëë” (Celibacy and Religious Traditions).
A dee höndö jaa baka di dë, wanlö hedima u keiki, ku wanlö sëmbë de ta kai Keiki Tata bi buta taa
dee hedima u keiki an bi musu tööu. De bi ta si kuma dee hedima u keiki an bi sa ta duumi ku mujëë, nöö de ta du dee wooko u de a di wan seei ten. Ma wan buku taki taa: „A di pisiten u dee jaa baka di jaa 900, sömëni paiti ku woto heihei sëmbë u keiki bi tööu” (Encyclopædia Britannica).A di jaa 1123 ku di jaa 1139, de bi hoi wanlö gaan kuutu a Loomë ka de bi lei taa dee hedima u keiki an musu tööu seepiseepi. Nöö di soni dë hën dee hedima u Lomusu Keiki ta hoi te kuma tide jeti. Di soni di de du aki bi mbei taa dee keiki an bi o lasi di makiti di de abi, ku di möni di de bi ta kisi, u di te dee paiti an bi tööu, nöö de an bi o abi miii u disa dee gudu u de da.
UNFA GADU TA SI ËN TE SËMBË TA FIKA SÖNDÖ U TÖÖU?
U ta fusutan gbelingbelin unfa Gadu ta si ën te wan sëmbë ta fika söndö u tööu, te u luku a di Wöutu fëën, di Bëibel. A di Bëibel, u ta lesi dee soni di Jesosi bi taki u sëmbë di ta fika söndö u tööu, kumafa hënseei bi fika. A bi taki taa de ta fika sö u di „Tii u Gadu” hedi (Mateosi 19:12). Apösutu Paulosu bi taki u di wan seei soni u dee Keesitu sëmbë dee bi buta taa de bi o fika söndö u tööu u „di [bunu] buka” hedi, leti kumafa hënseei bi fika sö.—1 Kolenti 7:37, 38; 9:23.
Ma Jesosi ku Paulosu an bi piki dee dinima u Gadu taa de bi musu fika söndö u tööu. Jesosi bi piki dee bakama fëën taa „dee sëmbë dee a kai da”, de ta fika söndö u tööu. Di Paulosu bi taki u „dee mujëë mii dee an tei manu” ku „dee womi mii an tei mujëë” wan daka, nöö a bi taki gbelin taa ’Masa an dëën buka’, ma a bi ta taki soni kumafa hënseei pakisei.—Mateosi 19:11; 1 Kolenti 7:25.
Boiti di dë, di Bëibel ta lei u taa sömëni Keesitu sëmbë u di fosu höndö jaa, te kisi apösutu Petuisi seei, bi tööu (Mateosi 8:14; Maikusi 1:29-31; 1 Kolenti 9:5). Te u luku ën bunu, nöö sëmbë bi ta libi fanafiti a di së u manu ku mujëë soni a Loomë a di ten dë. Fëën mbei Paulosu bi sikifi taa ee wan bakama u Keesitu ta tei fesi a di kemeente, nöö „a musu dë ku wan kodo mujëë tö”, söseei „a musu saanfa u kiija dee mii fëën” u de ta piki hën buka a soni.—1 Timoteo 3:2, 4.
Dee Keesitu sëmbë dë bi tööu, nöö de bi ta duumi ku deseei kuma manu ku mujëë, u di di Bëibel ta taki taa ’di womi an musu niinga hën mujëë a ndeti’, nöö dee womi ku dee mujëë dee tööu ’an musu ta duumi paatipaati ku deseei ta niinga deseei’ (1 Kolenti 7:3-5). U ta fusutan gbelingbelin taa Gadu an ta musu dee dinima fëën taa de musu fika söndö u tööu.
DE TA FIKA SÖNDÖ U TÖÖU U DI BUNU BUKA HEDI
Ee Gadu an ta musu dee dinima fëën u de fika söndö u tööu, nöö faandi mbei Jesosi ku Paulosu bi taki taa a dë wan bunu soni u fika söndö u tööu? Wë u di te wan sëmbë an tööu, nöö a sa feni pasi u paaja di buka u Gadu da wotowan möön gaanfa. Dee sëmbë dee an tööu sa du möön hia soni a di dini di de ta dini Gadu, u di de an ta abi dee bookohedi di dee sëmbë dee tööu ta abi.—1 Kolenti 7:32-35.
Luku di woto u wan womi de kai David. A bi disa di bumbuu wooko di a bi abi a wan gaan foto a di köndë Mëkisikou, u foloisi go libi a wan boiti kamian a di köndë de kai Kosita Lika, u go lei sëmbë soni u Bëibel. David ta si kuma di fika di a fika söndö u tööu bi heepi ën u? Wë a taki taa: „Aai, a heepi mi seei! A bi taanga da mi u m’ ko ta libi kumafa dee sëmbë u di köndë ta libi, ma u di mi bi dë mi wanwan, mbei an bi taanga da mi sö u libi a di köndë.”
Wan mujëë de kai Claudia, di dë wan bakama u Keesitu di an tööu, bi foloisi go peleiki a kamian ka sëmbë an ta jei soni u Bëibel sö hia. A taa: „Mi lobi di dini di mi ta dini Gadu. Di biibi u mi ta ko möön taanga te mi ta si fa Gadu ta heepi mi, söseei mi ku ën ta ko dë möön gaan mati tu.”
„Aan toobi ee i tööu, nasö ee ja tööu e. Joo ta dë waiwai te i ta da Jehovah Gadu di möön bunu soni di i abi.”—Claudia
Te wan sëmbë fika söndö u tööu, nöö an musu ta si ën kuma wan soni di hebi dëën u tja. Claudia taki möön taa: „Aan toobi ee i tööu, nasö ee ja tööu e. Joo ta dë waiwai te i ta da Jehovah Gadu di möön bunu soni di i abi.”—Psalöm 119:1, 2.