1. Te u luku di soni di sikifi a Efeise 6:10-13, nöö andi da wan u dee möön bunu fasi fa Jehovah ta lei taa a ta booko hën hedi ku u?

WAN u dee möön bunu fasi fa Jehovah ta lei taa a ta booko hën hedi ku u, hën da di heepi di a ta heepi u fuu finga futu da dee felantima fuu. Dee möön gaan felantima fuu da Saatan ku dee taku jeje. Jehovah ta piki u fuu köni ku dee felantima fuu aki, nöö a ta da u dee soni dee u abi fanöudu fuu sa finga futu da de. (Lesi Efeise 6:10-13.) Te u ta mbei Jehovah heepi u, söseei te u ta futoou ën ku hii u hati, nöö woo sa finga futu da Didibi. Wë u sa dë seiki u di soni aki, leti kumafa apösutu Paulosu bi dë seiki fëën. A bi taki taa: „Fa Gadu dë ku u a wan së tjika aki, nöö ambë seei o sa du soni ku u te a wini u?”​—Lom. 8:31.

2. Andi woo luku a di woto aki?

² U di u da tuutuu Keesitu sëmbë, mbei wa ta buta pakisei fuu tumisi a Saatan ku dee taku jeje. U ta möön buta pakisei a di lei di u musu ta lei soni u Jehovah, söseei a di dini di u musu ta dini ën (Ps. 25:5). Ma hii fa a dë sö, tökuseei u musu ko sabi dee soni dee Saatan ta du. Faandi mbei? Wë u musu ko sabi di soni aki, u di a o heepi u fuu ta köni fu an feni u ganjan (2 Kol. 2:11). A di woto aki, woo taki u wan u dee fasi fa Saatan ku dee taku jeje ta ganjan sëmbë möön gaanfa. Söseei woo taki unfa u sa finga futu da de.

3-4. (a) Andi da wantu soni di ta nama ku obia wooko? (b) Unfa sëmbë ta biibi obia soni tjika?

³ Saatan ku dee taku jeje ta suku u mbei sëmbë du obia wooko. Di soni aki da wan u dee soni dee a ta tei u ganjan sëmbë  möön gaanfa. Kandë dee sëmbë dee ta du obia wooko sa ta taki taa de ta sabi soni di woto sëmbë an sa sabi, söseei de sa ta taki taa de ta du soni di woto sëmbë an sa du. So sëmbë feni taa de sa ko sabi unfa soni o waka a di ten di ta ko, te de koti luku, nasö te de ta luku dee teeja. Woto sëmbë ta du soni di ta djei kuma de ta fan ku dëdë sëmbë. So u de ta tofu, nasö de ta wisi wotowan. *

⁴ Unfa sëmbë ta biibi obia soni tjika? Wanlö sëmbë bi öndösuku soni a 18 köndë a di pisiwata u Latijn-Amerika ku di pisiwata u Caraibisch, hën de bi ko si taa bëina hafu u dee sëmbë bi ta biibi tofu soni ku wisi soni, söseei de bi ta biibi taa libisëmbë sa ta fan ku dee taku jeje. Wan woto soni dë di de bi öndösuku a 18 köndë fu Afiikan. Nöö de bi ko si taa möön leki hafu u dee sëmbë bi ta biibi soni di nama ku wisi soni, ku tofu soni. Wë aluwasi ka u ta libi, u musu ta köni ku dee lö soni aki. Biga Saatan ta suku u ganjan sëmbë „a hii di goonliba”.​—Ako. 12:9.

5. Unfa Jehovah ta si di du di sëmbë ta du soni di nama ku dee taku jeje?

⁵ Jehovah da di „Gadu di ta taki tuutuu soni” (Ps. 31:5). Wë nöö unfa Gadu ta si ën te sëmbë ta du soni di nama ku Saatan ku dee taku jeje? Wë a ta buuse ën! Jehovah bi piki dee Isaëli sëmbë taa: „Na wan sëmbë a unu mindi musu mbei di womi mii nasö di mujëë mii fëën tjuma a faja. Na wan lukuma musu dë a unu mindi, na wan bonuma, na wan sëmbë di ta koti luku u ko sabi andi o pasa, na wan tofuma, na wan wisima, na wan sëmbë di nango suku heepi a sëmbë di dë ku gadu a hedi nasö a sëmbë di ta taki a fesi andi o pasa, na wan sëmbë di ta fan ku dëdë sëmbë. Biga Jehovah ta buuse dee sëmbë dee ta du dee lö soni dë” (Deto. 18:10-12). Wë an dë u dee Keesitu sëmbë hoi di Wëti di Jehovah bi da dee Isaëli sëmbë. Ma u sabi taa di fasi fa Jehovah ta si di nama di sëmbë ta nama ku dee taku jeje, an tooka.​—Mal. 3:6.

6. (a) Unfa Saatan ta tei di du di sëmbë ta du obia wooko, u ganjan sëmbë? (b) Te u luku di soni di sikifi a Peleikima 9:5, nöö andi a ta taki u dee sëmbë dee dëdë?

⁶ Jehovah ta piki u fuu ta köni ku soni di nama ku dee taku jeje, u di a sabi taa Saatan ta wooko ku dee soni aki u du soni ku sëmbë. Saatan ta tei di du di sëmbë ta du obia wooko, u ganjan sëmbë. Wan u dee fasi fa a ta du ën, hën da a ta mbei sëmbë biibi taa dee dëdë sëmbë dë a libi jeti, ma a wan woto kamian. (Lesi Peleikima 9:5.) Saatan ta tei di du di sëmbë ta du obia soni, u mbei sëmbë fëëë. Te u kaba fëën, nöö dee sëmbë dë an ta kë ko dini Jehovah. Saatan kë taa dee sëmbë aki musu biibi dee taku jeje, ka u de biibi Jehovah.

7. Andi Jehovah ta piki u?

⁷ Wë u bi taki a fesi kaa taa Jehovah ta piki u andi u musu du, u Saatan ku dee taku jeje an feni u ganjan. Boo taki u wantu soni di u sa du fuu finga futu da Saatan ku dee taku jeje.

8. (a) Andi da di möön bunu soni di u sa du, u dee taku jeje an feni u ganjan? (b) Unfa Psalöm 146:4 ta lei u gbelingbelin taa di soni di Saatan ta taki u sëmbë di dëdë, da mindimindi soni?

⁸ Lesi di Wöutu u Gadu, nöö i pakisei fundu fëën. Di soni aki da di möön bunu soni di u sa du, u dee taku jeje an feni u ganjan ku dee  mindimindi woto u de. Te i ta wooko ku di Wöutu u Gadu, nöö i ta ko sabi dee mindimindi woto di Saatan ta paaja (Ef. 6:17). Di Wöutu u Gadu ta mbei u ko sabi taa wan sëmbë di dëdë an sa fan ku libisëmbë. (Lesi Psalöm 146:4.) A ta lei u tu taa Jehovah wanwan tö sa taki andi o pasa tuutuu a di ten di ta ko (Jes. 45:21; 46:10). Ee u ta lesi di Wöutu u Gadu ta pakisei fundu fëën hii juu, nöö woo sa ta köni ku dee mindimindi woto di dee taku jeje ta mbei sëmbë ta biibi.

9. Ku un pei soni u musu ta köni?

⁹ Na du soni di nama ku Saatan ku dee taku jeje. U di u da tuutuu Keesitu sëmbë, mbei wa ta du na wan soni di nama ku Saatan ku dee taku jeje. Wa nango a sëmbë di ta koti luku u de ko sabi unfa soni o waka a di ten di ta ko, söseei wa ta suku u fan ku dee dëdë sëmbë. Kumafa u bi taki a di woto di pasa, nöö u ta koti pasi da hiniwan soni di sëmbë ta du te wan sëmbë dëdë, u di de ta biibi taa dee dëdë sëmbë ta libi jeti. Boiti di dë, wa nango a sëmbë u de piki u andi o pasa a di ten di ta ko (Jes. 8:19). U sabi taa dee soni aki sa tja hogi ko da u, söseei u sabi taa de sa mbei u nama ku Saatan ku dee taku jeje.

10, 11. (a) Andi so sëmbë di bi ta libi a di ten u dee fesiten Keesitu sëmbë bi du, di de ko sabi soni u di tuutuu lei? (b) Te u luku di soni di sikifi a 1 Kolenti 10:21, nöö faandi mbei u musu djeesi dee fesiten Keesitu sëmbë, nöö unfa u sa djeesi de?

¹⁰ Tuwë soni di i abi, di nama ku dee taku jeje. So u dee sëmbë dee bi ta libi a di foto Efeise a di pisiten u dee fesiten Keesitu sëmbë, bi ta du obia wooko. Di de ko sabi soni u di tuutuu lei, hën de tooka soni a de libi wantewante. „Sömëni u dee obiama tja dee obia pampia u de go mbei gufalu tjuma gbegede a lanti fesi dë” (Tjab. 19:19). Dee sëmbë aki bi du hii soni di de bi sa du, u koti pasi da dee taku jeje. Dee obia pampia u de bi dii seei. Ma hii fa de bi dii sö, tökuseei de an bi da sëmbë de, söseei de an bi sei de, ma de bi tjuma de. Dee sëmbë aki bi ta möön booko de hedi ku di du di de bi musu ta du soni di ta kai ku Jehovah. Fëën  mbei de bi tjuma dee pampia u de, hii fa de bi dii.

¹¹ Unfa u sa djeesi dee fesiten Keesitu sëmbë aki? A bi o bunu seei ee u tuwë hii soni di u abi di nama ku dee taku jeje. Dee soni aki sa dë tatai, muunga, soni di sëmbë ta buta a këti buka, na andelu, nasö de sa dë hiniwan woto soni di sëmbë ta bisi, nasö di de abi ta tja u dee taku jeje an du hogi ku de.​—Lesi 1 Kolenti 10:21.

12. Andi u musu ta hakisi useei te a nama ku dee soni dee u ta du u mbei piizii?

¹² Köni ku soni di i ta du u mbei piizii. Hakisi iseei dee soni aki: ’Mi ta lesi soni a buku, nasö a Internet di ta nama ku dee taku jeje u? Unfa a dë ku dee poku dee mi ta haika, dee fëlön ku dee soni dee mi ta luku a teefei, nasö dee game dee mi ta pëë? Wan u dee soni dee mi ta du u mbei piizii nama ku dee taku jeje u? Soni kuma azema, soni di nama ku dëdë sëmbë, nasö woto soni di ta djei dee lö soni aki, dë a dee soni dee mi ta du u mbei piizii ö? De ta taki soni u tofu nasö wisi, u mbei sëmbë lafu ö?’ Na hii soni di sëmbë ta tei u mbei piizii nama ku dee taku jeje. Te joo luku andi joo du u mbei piizii, nöö i musu ta köni fu ja du soni di Jehovah ta buuse. U kë du hii soni di u sa du fuu sa ta dë ku wan „limbohati” a Gadu fesi hii juu.​—Tjab. 24:16. *

13. Un soni u musu mbei möiti fu wa du?

¹³ Na konda woto di ta taki soni u dee taku jeje. Wë u kë djeesi Jesosi a di soni aki (1 Pet. 2:21). Ufö Jesosi ko a goonliba aki, a bi ta libi a liba ala. A bi sabi sömëni soni u Saatan ku dee taku jeje. Ma di a ko a goonliba aki, an bi abi di guwenti u ta konda soni di dee taku jeje bi du. Jesosi bi kë dë wan kotoigi u Jehovah,  ma an bi kë dë wan kotoigi u Saatan. U sa djeesi Jesosi, u di wa o ta konda soni di dee taku jeje du. Ma dee soni dee u ta taki musu lei taa di lei u Gadu dou u hati.​—Ps. 45:1.

14, 15. (a) Faandi mbei an dë fuu fëëë dee taku jeje? (b) Andi ta lei taa Jehovah ta tjubi dee sëmbë fëën a di ten aki?

¹⁴ Na fëëë dee taku jeje. Hogi sa miti u, u di u ta libi a wan hogi goonliba. Kandë u sa ko suwaki, nasö woto soni sa miti u, nasö kandë u sa dëdë seei. Ma u musu ta si kuma dee taku jeje de ta mbei dee soni aki ta miti u ö? Wë di Bëibel ta taki taa „soni ta miti hiniwan fuu a wan juu di wa bi mëni” (Peleik. 9:11). Jehovah bi lei kaa taa a abi makiti gaanfa möön dee taku jeje. Te u luku di woto u Jöpu, nöö u ta si taa Gadu an bi da Saatan pasi faa kii Jöpu (Jöpu 2:6). Di Mosesi bi dë a libi, hën Jehovah bi lei taa a abi makiti möön dee bonuma u Egepiti (Ëki. 8:18; 9:11). Bakaten, Jehovah bi da Jesosi di makiti faa vinde Saatan ku dee taku jeje fëën puu a liba ala ko a goonliba aki. Abiti möön de o vinde de go a wan fundu baaku di an abi goon, ka de an o sa du hogi ku sëmbë möön.​—Ako. 12:9; 20:2, 3.

¹⁵ A di ten aki u ta si gbelingbelin taa Jehovah ta tjubi dee sëmbë fëën. Pakisei di soni aki luku: U ta peleiki ta lei sëmbë soni u Bëibel a hii së u goonliba (Mat. 28:19, 20). A di lö fasi aki u ta mbei sëmbë ko sabi dee hogi soni di Saatan Didibi ta du. Wë an dë u taki taa ee Saatan bi sa tapa u fu wa dini Jehovah möön, nöö a bi o du ën. Ma an sa du ën. Fëën mbei an dë fuu fëëë dee taku jeje. U sabi taa „Jehovah ta luku hii di goonliba faa si andi ta pasa, sö taa a sa du wan soni da dee sëmbë dee ta dini ën ku hii de hati” (2 Klon. 16:9). Ee u ta hoi useei a Jehovah, nöö dee taku jeje an o sa du wan soni ku u di o sa mbei u lasi go kaba a sösö.

16, 17. Konda wan woto di ta lei unfa wan sëmbë musu abi degihati tjika, faa sa finga futu da dee taku jeje.

¹⁶ U musu abi degihati ee u kë finga futu da dee taku jeje, möönmöön te dee mati fuu nasö dee sëmbë fuu ta du ku u, u di de ta si kuma soni o du u ee wa nama ku de a dee soni di de ta du. Jehovah o mbei u feni gaan bunu  te u ta lei taa u abi degihati. Luku wan woto u wan sisa de kai Erica, di ta libi a Gaana. Erica bi abi 21 jaa di a bigi lei soni u Bëibel. U di hën tata bi dë wan bonuma, mbei a bi musu ta du soni di nama ku dee bonu soni fëën tata tu. De bi kë faa musu njan wan gbamba di de bi tei paka paima da dee gadu fëën tata. U di Erica an bi kë du di soni dë, mbei dee sëmbë fëën bi si kuma an abi lesipeki da dee gadu u de, söseei de bi ta si kuma dee gadu bi o mbei de siki a hedi, nasö de bi o mbei de ko suwaki.

¹⁷ Dee sëmbë u Erica bi kë duwengi ën faa njan di gbamba. Ma an bi du ën, hii fa a bi sabi taa de bi o sa butëën a döö u di soni dë hedi. Te u kaba fëën, de bi butëën a döö, hën wanlö Kotoigi bi hoi ën a de wosu. Di soni aki mbei u sa taki taa Jehovah bi mbei Erica feni gaan bunu seei, u di a bi feni wan njunjun famii. A bi feni sëmbë di hën ku de bi sa ta dini Gadu makandi kuma baaa ku sisa fëën (Maik. 10:29, 30). Hii fa dee sëmbë fëën bi poi ku ën, söseei hii fa de bi tjuma dee soni fëën, tökuseei Erica bi hoi hënseei a Jehovah. A bi tei dopu, nöö nöunöu a ta du di kowoonu pioniliwooko. An ta fëëë dee taku jeje. Erica taki taa: „Hiniwan daka mi ta begi u dee sëmbë u mi sa ko sabi un wini wan sëmbë ta feni te a sabi Jehovah, söseei u de ko sabi unfa de sa ko dë fiifii tjika te de ta dini di lobihati Gadu fuu.”

18. Un gaan bunu woo feni te u ta futoou Jehovah?

¹⁸ Na hii u tuu tesi o miti kumafa a bi miti Erica. Ma hiniwan fuu musu ta finga futu da dee taku jeje, söseei u musu ta futoou Jehovah. Ee u ta du dee soni aki, nöö woo feni gaan bunu seei, söseei Saatan an o feni u ganjan. Wa o mbei di fëëë di sëmbë ta fëëë dee taku jeje tapa u fu wa dini Jehovah. Ma woo mbei möiti fuu ku Jehovah ko dë möön gaan mati. Jakobosi bi taki taa: „Un musu saka unu seei a di tii u Gadu basu. Un musu feti ku di didibi . . . , nöö a o kule go disa i. Pusa go a Gadu e, nöö Gadu seei o pusa ko a i tu.”​—Jak. 4:7, 8.