WOTO 14
KANDA 56 Mbei Jehovah tii di libi fii
„Ko gaangaan sëmbë a di biibi”
„Boo ta lei nango te u ko gaangaan sëmbë a di biibi.”—HEB. 6:1.
SONI DI WOO LUKU
A di woto aki woo luku unfa wan Keesitu sëmbë di dë gaangaan sëmbë a di biibi ta pakisei, söseei unfa a ta du soni di ta kai ku Jehovah. Boiti di dë woo si unfa sö wan sëmbë ta du soni a wan köni fasi.
1. Andi Jehovah kë fuu du?
WAN womi ku wan mujëë di pai wan mii di dë gösöntu, ta wai gaanfa seei. Hii fa de lobi di mii dë, tökuseei de an bi o kë taa a musu dë wan beibi u nöömö. De bi o ta booko de hedi gaanfa seei ee di mii u de an ta göö ko bigi möönsö. Wë sö nöö a dë ku Jehovah. Hii fa a ta wai te u bigi lei soni fëën, tökuseei a ta kë fuu go a fesi a di lei (1 Kol. 3:1). A kë fuu „ko gaangaan sëmbë a di biibi”.—1 Kol. 14:20.
2. Fuun soni woo taki a di woto aki?
2 Andi a kë taki u ko dë gaangaan sëmbë a di biibi? Andi u musu du fuu ko dë gaangaan sëmbë a di biibi? Unfa dee möön fundu lei u Bëibel sa heepi u fuu ku Jehovah ko dë möön gaan mati? Faandi mbei u musu mbei möiti u dë gaangaan sëmbë a di biibi go dou? Woo piki dee hakisi aki a di woto aki.
ANDI A KË TAKI U KO DË GAANGAAN SËMBË A DI BIIBI?
3. Andi a kë taki u ko dë gaangaan sëmbë a di biibi?
3 Di Giiki wöutu di de puu ko „gaangaan sëmbë” sa kë taki wan soni di dë „telutelu”, nasö „söndö föutu” (1 Kol. 2:6). Leti kumafa wan beibi ta göö te kuma a ko toon wan gaangaan sëmbë, sö nöö u musu ta mbei möiti fuu ku Jehovah ko dë möön gaan mati. A sö wan fasi u ta ko dë gaangaan sëmbë a di biibi. Ma an dë u taki taa aluwasi ee u ko dë gaangaan sëmbë a di biibi kaa, tökuseei u musu ta mbei möiti go dou (1 Tim. 4:15). Hii u tuu sa ko dë gaangaan sëmbë a di biibi, aluwasi ee u njönku. Ma unfa u sa sabi ee u dë gaangaan sëmbë a di biibi?
4. Andi ta lei taa wan sëmbë dë gaangaan sëmbë a di biibi?
4 Wan sëmbë di dë gaangaan sëmbë a di biibi ta du hii soni di Jehovah ta hakisi ën faa du. An ta du andi hënseei kë. Ma u di a dë wan zöndu libisëmbë, mbei a o ta mbei föutu. Ma hii fa a dë sö, tökuseei hiniwan daka a o ta mbei möiti u du soni, söseei u pakisei soni di ta kai ku Jehovah. Sö wan sëmbë ta ko abi njunjun fasi di ta kai ku Jehovah, söseei a ta mbei möiti hii juu u ta si soni kumafa Jehovah ta si soni (Ef. 4:22-24). A ta ko sa’ u du soni a wan köni fasi, u di a ta libi ku dee wëti ku dee mama wëti u Jehovah. Fëën mbei an abi hia wëti fanöudu di musu heepi ën faa sabi andi a musu du. Te a buta taa a o du wan soni, nöö a ta mbei möiti u du ën.—1 Kol. 9:26, 27.
5. Andi sa miti wan Keesitu sëmbë di an ta mbei möiti faa ko dë wan gaangaan sëmbë a di biibi? (Efeise 4:14, 15)
5 Wan Keesitu sëmbë di an ta mbei möiti faa ko dë gaangaan sëmbë a di biibi, sa mbei sëmbë ganjëën tja go kaba a sösö a (Lesi Efeise 4:14, 15.) Sö wan sëmbë sa ta haun ku wotowan, a sa ta suku toobi ku wotowan, hati fëën sa ta boonu hesi tu, söseei te tesi miti ën, a sa ta taanga dëën faa finga futu.—1 Kol. 3:3.
6. Faandi mbei u sa tei di go di u musu go a fesi a di biibi, maaka ku miii di musu göö ko gaangaan sëmbë? (Luku di peentje tu.)
6 Kumafa u bi taki kaa, nöö di Wöutu u Gadu ta tei di go di u musu go a fesi a di biibi, maaka ku miii di musu göö ko gaangaan sëmbë. Sömëni soni dë di wan mii an sabi. Fëën mbei a abi wan gaansëmbë fanöudu di sa tii ën. Wan mama sa piki di mujëë mii fëën faa panjan hën maun hoi te de o haba wan wagi pasi. Te di mii ko möön bigi, nöö di mama o dëën pasi faa haba hën wanwan, ma a o ta mëni taa a musu luku ee wagi ta ko. Te di mii dë ko gaangaan sëmbë, nöö a o sabi andi a musu du u wagi an naki ën. Leti kumafa wan mii abi gaansëmbë fanöudu u heepi ën u hogi an miti ën, sö nöö wan Keesitu sëmbë di an dë gaangaan sëmbë a di biibi, abi wan sëmbë di dë gaangaan sëmbë a di biibi fanöudu u heepi ën fu an go du soni di sa poi hën ku Jehovah, söseei a o heepi ën faa du soni a wan köni fasi. Te wan Keesitu sëmbë di ko dë gaan sëmbë a di biibi musu du wan soni, nöö a ta kai pakisei a dee mama wëti u Bëibel. A sö wan fasi a sa ko sabi unfa Jehovah ta si soni, nöö a o du soni di ta kai ku Jehovah.
7. Wan sëmbë di dë gaangaan sëmbë a di biibi, ta abi heepi fanöudu ö?
7 Di soni dë kë taki taa wan Keesitu sëmbë di dë gaangaan sëmbë a di biibi an ta abi heepi fanöudu ö? Wë nönö, nëën a kë taki. So juu wan sëmbë di dë gaangaan sëmbë a di biibi seei ta abi heepi fanöudu tu. Wan sëmbë di an kaba dë wan gaangaan sëmbë a di biibi sa kë taa wotowan musu piki ën andi a musu du, ka fu hënseei luku andi a o du. Ma te wan sëmbë di dë gaangaan sëmbë a di biibi go suku heepi a wan sëmbë di abi möön öndöfeni, nöö a ta hoi a pakisei taa „hiniwan sëmbë musu piki Gadu hënseei a dee soni dee a ta du.”—Gal. 6:5.
8. Na un fasi dee sëmbë dee dë gaangaan sëmbë a di biibi na ta djei deseei?
8 Na hii gaan sëmbë ta djei a sinkii. Wë, sö nöö na hii sëmbë di dë gaangaan sëmbë a di biibi ta abi dee seei fasi. So u de köni gaanfa seei, wotowan abi degihati seei. Kandë so u de lo’ u da sëmbë soni, ku i abi wotowan di ta möön fii da sëmbë. Ee tu u de miti di seei soni, nöö de sa du soni tookatooka fasi, ma tökuseei dee soni di de ta du ta kai ku dee mama wëti u Bëibel. Di soni aki sa pasa, möönmöön te a nama ku soni di di háti fuu musu da u pasi fuu du. Di soni dë mbei de an ta kuutu deseei te de an ta du soni di seei fasi. Ma de ta mbei möiti u de sa ta libi fiifii makandi.—Lom. 14:10; 1 Kol. 1:10.
ANDI U MUSU DU FUU KO DË GAANGAAN SËMBË A DI BIIBI?
9. Wan sëmbë sa ko dë gaangaan sëmbë a di biibi söndö faa mbei möiti ö? Konda.
9 Möön dee jaa ta pasa, möön wan mii ta göö u te a ko gaan sëmbë. Ma na wan sëmbë sa ko dë möön gaan mati ku Jehovah söndö faa mbei möiti fëën. Di dee baaa ku dee sisa a Kolenti bi jei di bunu buka, hën de dopu, Gadu bi da de di santa jeje fëën tu, söseei de bi lei sömëni soni a dee soni di apösutu Paulosu bi lei de (Tjab. 18:8-11). Tökuseei so u de an bi ko dë gaangaan sëmbë a di biibi, hii fa de bi dopu wantu jaa kaa (1 Kol. 3:2). Andi u sa du u di soni dë an miti u?
10. Andi u musu du fuu sa ko dë gaangaan sëmbë a di biibi? (Judasi 20)
10 An musu dë sö taa sëmbë hën musu duwengi u fuu ko dë gaangaan sëmbë a di biibi, ma useei musu kë. Dee sëmbë dee ’na lobi öndöfeni’, söseei dee ta kë fika kumafa de dë, an sa ko dë gaangaan sëmbë a di biibi (Nöng. 1:22). Wa kë dë kuma wan gaangaan sëmbë di an ta kë faantiwöutu, söseei di ta kë taa hën mama ku hën tata musu ta piki ën hii juu andi a musu du. Ma u kë mbei möiti fuu u ku Jehovah ko dë möön gaan mati. (Lesi Judasi 20.) Ee i ta mbei möiti fii ko dë wan gaangaan sëmbë a di biibi, nöö begi Jehovah faa heepi i „fii kë du dee soni dee ta dëën piizii”, söseei faa „da i taanga tu fii sa du de.”—Fil. 2:13.
11. Unfa Jehovah ta heepi u fuu ko dë gaangaan sëmbë a di biibi? (Efeise 4:11-13)
11 Jehovah an ta dë ku di mëni taa ku useei kaakiti woo sa ko dë gaangaan sëmbë a di biibi. A da u dee gaanwomi a di kemeente u heepi u fuu ko dë gaangaan sëmbë a di biibi, söseei fuu „ko dë gbelingbelin kumafa Masa Jesosi seei dë söndö föutu”. (Lesi Efeise 4:11-13.) Jehovah ta da u di santa jeje fëën tu di ta heepi u fuu „si soni kumafa Keesitu ta si soni” (1 Kol. 2:14-16). Boiti di dë, Jehovah da u dee fö buku u Bëibel dee ta konda soni u di libi u Jesosi. De ta lei unfa a bi ta pakisei, unfa a bi ta fan ku sëmbë, söseei de ta taki soni u di fasi fa a bi ta du soni di a bi ta du di peleikiwooko a goonliba aki. Te i ta djeesi Jesosi a di fasi fa a bi ta si soni, ku di fasi fa a bi ta du soni, nöö i sa ko dë gaangaan sëmbë a di biibi.
DI FASI FA GBELINGBELIN NJANJAN SA HEEPI U
12. Andi da „dee fosu pisi u di lei u [Jesosi] Keesitu”?
12 Ee u kë ko dë gaangaan sëmbë a di biibi, nöö wa musu „fika ku dee fosu pisi u di lei u [Jesosi] Keesitu” nöömö. So u dee fosu soni dee u bi lei, da di bia di u musu bia u libi, di biibi di u musu biibi Gadu, di dopu di u musu dopu, söseei di weki di sëmbë o weki ko a libi baka (Heb. 6:1, 2). Dee soni aki da dee möön fanöudu soni di dee Keesitu sëmbë ta biibi. Fëën mbei apösutu Petuisi bi taki u dee soni aki a di Pensiti daka (Tjab. 2:32-35, 38). U musu u biibi dee soni aki ee u kë dë wan bakama u Keesitu. Paulosu bi taki taa ee wan sëmbë an kë biibi taa sëmbë o weki ko a libi baka, nöö hën da an sa dë wan bakama u Keesitu (1 Kol. 15:12-14). Ma u musu kë ko sabi möön soni jeti, ee u kë ko dë wan gaangaan sëmbë a di biibi.
13. Andi u musu du fuu sa ta feni wini u di gbelingbelin njanjan di Hebelejën 5:14 ta taki fëën? (Luku di peentje tu.)
13 Gbelingbelin njanjan an dë dee wëti u Gadu wanwan, ma dee mama wëti u Gadu dë a dendu tu. Dee mama wëti ta heepi u fuu fusutan unfa Jehovah ta pakisei. Ee u kë feni wini u di gbelingbelin njanjan, nöö u musu lei soni u di Wöutu u Gadu, u musu kai pakisei a dee soni dee u lei, söseei u musu ta du dee soni dee u ta lei. Te u ta du dee soni aki, nöö u ta lei u du soni di ta kai ku Jehovah. b—Lesi Hebelejën 5:14.
14. Unfa Paulosu bi heepi dee Keesitu sëmbë u de ko dë gaangaan sëmbë a di biibi?
14 Te di Bëibel an abi wëti di nama ku wan soni, nöö a ta taanga da wan Keesitu sëmbë di an dë wan gaangaan sëmbë a di biibi faa sabi andi a musu du. So sëmbë ta mëni taa ee wëti an dë, nöö de sa du andi de kë. Wotowan o suku wëti, hii fa wëti an dë. Dee Keesitu sëmbë u Kolenti bi hakisi Paulosu ee wëti bi dë di ta taki ee de sa njan soni di sëmbë bi tuwë da poipoi gadu. Paulosu an bi piki de andi de musu du, ma a bi konda da de unfa libisëmbë háti ta wooko, söseei taa hiniwan sëmbë musu luku andi a o du. A bi taki u wantu mama wëti u Bëibel di bi da hiniwan sëmbë pasi faa ta dë bööböö, söseei di an o mbei wotowan naki futu (1 Kol. 8:4, 7-9). Paulosu bi kë lei dee Keesitu sëmbë u de wooko ku di Wöutu u Gadu u de sabi andi de musu du. Woto sëmbë an bi musu piki de andi de bi musu du, söseei de an bi musu suku wëti nömönömö di o mbei de sabi andi de musu du. A sö wan fasi a bi ta heepi de u de ko dë gaangaan sëmbë a di biibi.
15. Unfa Paulosu bi heepi dee Hebelejën Keesitu sëmbë u de go a fesi a di biibi?
15 U ta lei fanöudu soni seei a dee soni di Paulosu bi sikifi manda da dee Hebelejën Keesitu sëmbë. So u de an bi ta mbei möiti go dou u de ku Jehovah ko dë möön gaan mati, ma de bi toona ko dë ’kuma piki mii di ta bebe bobi jeti. De an bi sa njan bumbuu njanjan jeti’ (Heb. 5:12). De an bi ta tei dee njunjun soni dee Jehovah bi ta lei de a di kemeente (Nöng. 4:18). Sömëni Dju bi ta lei sëmbë soni u di Wëti u Mosesi jeti, hii fa söwan 30 jaa bi pasa kaa di Jesosi bi dëdë paka paima, nöö de an bi ta wooko ku di wëti dë möön (Lom. 10:4; Tit. 1:10). Dee 30 jaa bi tjika u dee Keesitu sëmbë ko fusutan taa an bi dë fanöudu möön u de hoi deseei a di wëti u Mosesi! Hiniwan sëmbë di bi lesi di biifi di Paulosu bi sikifi manda da dee Hebelejën sëmbë, bi sa si taa a bi ta lei de fundu soni u di Wöutu u Gadu. Di biifi dë bi heepi de u de si taa di njunjun fasi u dini Jehovah di Jesosi bi seti bi möön bunu. Söseei a bi heepi de u de abi degihati, nöö de peleiki go dou aluwasi dee Dju bi ta du ku de.—Heb. 10:19-23.
FAANDI MBEI U MUSU MBEI MÖITI U DË GAANGAAN SËMBË A DI BIIBI GO DOU?
16. Andi u musu du möön, boiti di mbei di u ta möiti fuu ko dë gaangaan sëmbë a di biibi?
16 Na kë nöö u musu kë ko dë gaangaan sëmbë a di biibi nöö a kaba. Ma u musu mbei möiti fuu dë gaangaan sëmbë a di biibi go dou. Wa musu pakisei taa u di u ku Jehovah dë gaan mati kaa, nöö an dë fanöudu fuu ta mbei möiti möön (1 Kol. 10:12). U musu ta ’wegi useei luku bunu’ ee u nango a fesi a di biibi.—2 Kol. 13:5.
17. Unfa di biifi di Paulosu bi manda da dee sëmbë a Kolosën bi lei taa a dë fanöudu u dë gaangaan sëmbë a di biibi go dou?
17 A di biifi di Paulosu bi sikifi da dee sëmbë a Kolosën, a bi toona mëni u unfa a dë fanöudu tjika fuu ta dë gaangaan sëmbë a di biibi go dou. Hii fa de bi dë gaangaan sëmbë a di biibi, tökuseei Paulosu bi piki de taa de musu köni taa dee sëmbë u di goonliba aki an feni de ganjan ku dee pakisei u de (Kol. 2:6-10). Epafasi bi sabi dee baaa ku dee sisa u di kemeente bumbuu, nöö a bi ta begi hakisi Jehovah u de „dë gingin a di biibi”, nasö u de ko dë gaangaan sëmbë a di biibi (Kol. 4:12). Andi u ta lei u di soni aki? Paulosu ku Epafasi bi ko fusutan taa ee u kë dë gaangaan sëmbë a di biibi go dou, nöö u abi Gadu fanöudu u heepi u, söseei u musu mbei möiti fuu u ku ën dë mati go dou. De bi kë u dee sëmbë a Kolosën dë gaangaan sëmbë a di biibi go dou, hii fa soni bi ta taanga da de.
18. Andi sa pasa ku wan sëmbë di dë gaangaan sëmbë a di biibi? (Luku di peentje tu.)
18 Paulosu bi piki dee Hebelejën sëmbë taa ee wan sëmbë di dë gaangaan sëmbë a di biibi an mëni ënseei, nöö a sa du wan soni di sa mbei taa hën ku Gadu poi. Ee an kë piki Jehovah buka, an o tjali u dee soni di a du, nöö Gadu an o sa dëën paadon tu. A bunu seei taa di soni aki an bi miti dee Hebelejën sëmbë (Heb. 6:4-9). Unfa a dë ku dee baaa ku dee sisa fuu a di ten aki dee an bi ta peleiki möön, nasö di de bi puu a di kemeente ma di bia ko ta du soni woto fasi bakaten? Ee de lei taa de abi sakafasi, nöö de bia du soni woto fasi, nöö de ku Gadu o sa ta dë mati u nöömö. Ma an dë u taki taa de o abi di heepi u Gadu fanöudu (Eze. 34:15, 16). Dee gaanwomi sa hakisi wan baaa nasö wan sisa di abi wan taanga biibi u heepi sö wan sëmbë fu hën ku Jehovah ko dë gaan mati baka.
19. Un maaka u musu kë dou?
19 I sa dou di maaka fii ko gaangaan sëmbë a di biibi, ee i ta mbei möiti. I musu mbei möiti go dou fii ko sabi dee möön fundu lei u Bëibel, söseei fii ko ta si soni kumafa Jehovah ta si soni. Nöö ee a dë sö taa i da wan gaangaan sëmbë a di biibi kaa, nöö du hii soni di i sa du fii sa dë sö u nöömö.
ANDI I BI O PIKI?
-
Ambë da wan gaangaan sëmbë a di biibi?
-
Andi u musu du fuu sa ko dë gaangaan sëmbë a di biibi?
-
Faandi mbei u musu mbei möiti go dou fuu dë gaangaan sëmbë a di biibi?
KANDA 65 Boo mbei möiti fuu go a fesi!
a Go a jw.org nasö di JW Library®app, nöö i Luku di woto „Luku bun nanga nyunsu di no tru” di dë a di pisi „Moro tori”.
b Luku di woto „Soni di i sa öndösuku”, di dë a di Hei Wakitimawosu aki.
c DEE SONI DI DEE PEENTJE KË TAKI: Wan baaa ta wooko ku dee mama wëti dee a bi lei a di Wöutu u Gadu te a ta luku teefei.