WOTO 21
Na mbei sëmbë ganjan i ku „di köni u di goonliba aki”
„Di köni u di goonliba aki dë wan sösö soni a Gadu wojo.” —1 KOL. 3:19.
KANDA 98 Gadu da u di Wöutu fëën
WANTU SONI U DI WOTO *
1. Andi di Wöutu u Gadu ta lei u?
ALUWASI andi ta miti u, tökuseei woo sa hoi dou, u di Jehovah da di Sëmbë di ta lei u soni (Jes. 30:20, 21). Di Wöutu fëën ta mbei u ko „dë kabakaba, seekaseeka u du hiniwan bumbuu wooko” (2 Tim. 3:17, NW). Te u ta libi ku dee lei u Bëibel, nöö u ta ko köni möön dee sëmbë dee ta taki taa u musu ta libi ku „di köni u di goonliba aki”.—1 Kol. 3:19; Ps. 119:97-100.
2. Andi woo luku a di woto aki?
2 Woo si a di woto aki taa di köni u di goonliba aki ta mbei sëmbë buta pakisei u de a soni di di zöndu sinkii u de ta kë. Fëën mbei a sa ta taanga da u fu wa ko ta pakisei kumafa dee sëmbë u di goonliba aki ta pakisei, söseei a sa ta taanga da u fu wa du soni kuma de. Di Bëibel ta piki u taa: „Un musu köni e, be na wan sëmbë musu ko lei unu wan oto fasi fuun dini Gadu. Biga de o ko biinga u de wini unu ku dee sösö lei u di goonliba aki taa ee i kë dini Gadu nöö i musu hoi dee peipei wëti u de, dee deseei mbei” (Kol. 2:8). A di woto aki woo luku unfa sëmbë du ko ta biibi tu soni di Saatan ta lei sëmbë. Te woo luku dee tu soni aki, nöö woo si faandi mbei u sa taki taa di köni u di goonliba aki dë wan sösö soni, söseei woo luku unfa di köni di dë u feni a di Wöutu u Gadu hei möön hiniwan soni di libisëmbë sa lei u a di goonliba aki.
DI FASI FA SONI KO TOOKA TE A NAMA A MANU KU MUJËË SONI
3-4. Andi bi ko tooka a di fasi fa sëmbë bi ta si womi ku mujëë soni na Amëëkanköndë a dee pisiten u 1900 te go miti 1930?
3 Bigi a di jaa 1900, hën sëmbë bi ko si taa soni bi ko tooka na Amëëkanköndë gaanfa a di së u manu ku mujëë soni. Ufö di ten dë, sömëni sëmbë bi ta si taa womi ku mujëë di tööu nöö sa ta duumi ku deseei. Söseei sëmbë an bi abi di guwenti u ta konda woto u womi ku mujëë soni a gaan hia sëmbë fesi. Ma di soni aki
bi ko tooka, nöö sëmbë an bi ko ta abi toobi ku ën möön.4 A dee pisiten u 1920 te go miti 1929, soni bi ko tooka a di fasi fa sëmbë bi ta libi. Wan öndösukuma bi taki taa: „Peentje di i sa bia kuma fëlön, pëë, poku, buku, ku soni di sëmbë bi ta tei u mbei piizii, bi ta bigi ta lei soni di nama a manu ku mujëë soni. Sensi dee ten dë, dee baja di sëmbë bi ta baja, bi ko ta mbei sëmbë pakisei di duumi di womi ku mujëë ta duumi ku deseei, nöö sëmbë an bi ko ta bisi soni a wan fasi di fiti möön. Wë di Bëibel bi taki u di soni aki taa a dee lasiti daka, sëmbë bi „o ta lobi piizii”.—2 Tim. 3:4.
5. Unfa dee sëmbë u di goonliba aki bi ko ta si soni di nama a womi ku mujëë soni a dee jaa baka 1960?
5 A dee jaa baka 1960, hën möön hia sëmbë bi ko ta libi ku deseei söndö u de tööu, womi ku womi nasö mujëë ku mujëë bi ko ta libi ku deseei tu, nöö sëmbë bi ko ta booko tööu möön gaanfa. Möönmöön dee soni di sëmbë bi ta tei u mbei piizii bi ta lei soni di nama a womi ku mujëë soni. Unfa dee soni aki bi mbei di libi ko dë? Wan mujëë di ta sikifi buku bi sikifi taa dee soni aki bi booko wosudendu libi, wanlö mujëë nasö wanlö womi bi musu ta kiija dee mii u de de wanwan, sëmbë bi ko ta tja pen u di soni aki hedi, wotowan bi ko ta luku fanafiti soni u womi ku mujëë. Wan woto soni, hën da dee soni aki bi mbei sömëni siki di sëmbë ta kisi a di di duumi di womi ku mujëë ta duumi ku deseei, bi kisi sëmbë. Siki kuma AIDS sö. Hii dee soni aki ta lei taa dee soni di dee sëmbë u di goonliba ta taki taa da bunu fasi u libi, da sösö soni tuutuu.—2 Pet. 2:19.
6. Unfa di fasi fa dee sëmbë u di goonliba aki ta si womi ku mujëë soni, ta kai ku di soni di Saatan kë?
6 Saatan wë kë taa dee sëmbë u di goonliba aki si di duumi di womi ku mujëë ta duumi ku deseei a di lö fasi dë. An dë u taki taa Saatan lobi te sëmbë ta libi fanafiti a di së u manu ku mujëë soni, nöö a lobi te sëmbë an ta lesipeki di tööu libi di Gadu seti da libisëmbë (Ef. 2:2). Te sëmbë ta libi fanafiti a di së u manu ku mujëë soni, nöö de ta lei taa de an ta si di gaandi di Jehovah da de u de pai mii kuma wan gaan soni. Boiti di dë, a sa pasa taa de an feni di libi u teego tu.—1 Kol. 6:9, 10.
DI FASI FA DI BËIBEL TA TAKI U WOMI KU MUJËË SONI
7-8. Faandi mbei di soni di di Bëibel ta taki u di duumi di womi ku mujëë ta duumi ku deseei, bunu möön dee soni di dee sëmbë u di goonliba aki ta taki?
7 Dee sëmbë dee ta libi ku di köni u di goonliba aki, ta si dee wëti u Bëibel kuma sösö soni. Kol. 3:5). Boiti di dë, Jehovah seti di tööu libi sö taa wan womi ku wan mujëë sa tööu, nöö de duumi ku deseei a wan fasi di fiti (1 Kol. 7:8, 9). A sö wan fasi wan womi ku wan mujëë sa ta duumi ku deseei söndö u de ta booko de hedi ku hogi di sa miti de bakaten.
Dee lö sëmbë aki sa ta taki taa: ’Faandi mbei Gadu bi o mbei u ku manu ku mujëë fii, nöö a toona ta piki u fuu duwengi dee fii dë?’ Sëmbë lo’ u hakisi dee lö soni aki, u di de ta si kuma solanga wan sëmbë kë du wan soni, nöö a musu du ën. Ma na di soni aki di Bëibel ta taki. Di Bëibel ta taki taa wa musu u du hiniwan soni di u fii u du, söseei a ta taki taa Gadu mbei u a sö wan fasi taa u sa duwengi useei fu wa du soni di an bunu (8 Di Bëibel ta lei u wan bunu fasi fa u sa ta si di duumi di womi ku mujëë ta duumi ku deseei, faa dë taa di soni dë an tja hogi ko da na wan sëmbë. Di Bëibel ta lei u taa di duumi di wan womi ku wan mujëë ta duumi ku deseei sa dë wan piizii soni (Nöng. 5:18, 19). Ma di Bëibel ta taki tu taa: „Hiniwan fuunu musu sabi fa fii tii i libi tololoo a di së u manu ku mujëë soni. Libi fii musu dë seei limbolimbo a Gadu fesi, be sëmbë a’ lesipeki fii. Dee sëmbë o, wan musu libi kumafa dee sëmbë dee an sabi Gadu ta libi e. Biga fa de sai dë, hiniwan hogi di hati u de kë a di së u manu ku mujëë, nöö de ta du ën waiwai kuma na hogi. Ma nöö unu wan musu libi sö e.”—1 Tes. 4:4, 5.
9. (a) Unfa dee sëmbë u Jehovah dee bi ta libi a dee jaa baka di jaa 1900, bi feni taanga u de libi ku dee köni dee dë a di Wöutu u Gadu? (b) Un bunu lai u ta feni a 1 Johanisi 2:15, 16? (c) Andi da wantu fanafiti soni di u musu ta köni ku de te u luku Loomë 1:24-27?
9 A dee jaa baka di jaa 1900, dee sëmbë u Jehovah an bi du soni kuma dee sëmbë dee „an ta fii sen da na wan soni möön” (Ef. 4:19). Ma de bi ta mbei möiti u de ta du soni kumafa dee wëti u Jehovah ta taki. Di Hei Wakitimawosu u 15 u sebitaa-liba u di jaa 1926, bi taki taa „wan womi nasö wan mujëë musu abi wan limbolimbo pakisei, söseei a musu ta tja hënseei a wan fasi di fiti tu, möönmöön te a ta hulu ku wan womi sëmbë nasö wan mujëë sëmbë di hën ku ën an tööu”. Aluwasi fa soni bi ko dë a di goonliba, tökuseei dee sëmbë u Jehovah bi ta libi ku di köni di dë u feni a di Wöutu u Gadu. (Lesi 1 Johanisi 2:15, 16.) Wë u ta tei ën u bigi seei taa Gadu da u di Wöutu fëën! U ta wai seei taa Jehovah ta lei u soni di ta heepi u u sëmbë an ganjan u ku di köni u di goonliba aki, möönmöön te a nama ku womi ku mujëë soni. *—Lesi Loomë 1:24-27.
DI FASI FA SËMBË KO TA SI DESEEI
10-11. Andi di Bëibel taki taa bi o ta pasa a dee lasiti daka u di goonliba aki?
10 Di Bëibel bi taki a fesi kaa taa a dee lasiti daka u di goonliba aki, sëmbë „an [bi] o lobi oto sëmbë möön leki de seei nöö” (2 Tim. 3:1, 2). An ta foondo u te u ta si unfa dee sëmbë u di goonliba aki ta da wotowan taanga u de si deseei hei möön wotowan. Wan buku ta taki taa a dee jaa baka 1970, sëmbë bi mbei sömëni buku di ta taki unfa sëmbë bi musu si deseei. So u dee buku aki bi ta „piki sëmbë taa de an musu tooka na wan soni a deseei, de musu dë kumafa de dë. Na wan soni an föutu a di fasi fa de dë”. Luku wan soni di wan u dee buku aki bi taki: „Lobi iseei, biga i da di möön waiti sëmbë di ta libi a goonliba aki.” Di buku ta taki tu taa „hiniwan sëmbë musu taki da hënseei unfa a kë tja hënseei, söseei a musu du hiniwan soni di a fii taa bunu dëën”.
11 I bi jei sëmbë taki di soni aki kaa u? Wë Saatan bi da Eva taanga faa du sö wan soni tu. Saatan bi piki Eva taa a bi sa ko „dë kuma Gadu seei”, söseei a bi o ko „sabi andi da bunu ku hogi” (Ken. 3:5). Wë a di ten aki sömëni sëmbë ta si deseei hei sö tee taa na Gadu seei sa piki de andi bunu ku andi an bunu. Wë di soni aki ko dë u si gaanfa a di fasi fa sëmbë ta si di tööu libi.
12. Unfa dee sëmbë u di goonliba aki ta da wotowan taanga u de si di tööu libi?
12 Di Bëibel ta piki wan womi ku wan mujëë di tööu taa de musu ta lesipeki deseei, söseei taa de musu hoi deseei a di buka di de mbei di de tööu. Di Bëibel ta piki wan womi ku wan mujëë di tööu taa de musu mbei hii möiti u de an paati ku deseei. A ta taki taa: „Wan womi o go disa hën mama ku hën tata, nöö a o go nama ku hën mujëë, nöö de o toon wan sinkii” (Ken. 2:24). Dee sëmbë dee ta libi ku di köni u di goonliba aki, ta si soni woto fasi. De ta taki taa wan womi nasö wan mujëë di tööu musu luku andi deseei ta fii u du. A so köndë, te sëmbë o tööu, nöö de ta paamusi deseei a hii sëmbë fesi taa de o dë ku deseei hii de libi longi. Ma sömëni sëmbë tooka di soni aki. De ta paamusi deseei taa de o dë ku deseei, solanga de lobi di wotowan u de jeti. Wë u di sëmbë ta si di tööu libi a di lö fasi aki, mbei sömëni wosudendu booko, söseei sömëni sëmbë tja fuka u di soni aki hedi. Wë an dë u taki taa di fasi fa dee sëmbë u di goonliba aki ta si di tööu libi, da wan don soni.
13. Andi da wan soni di mbei Jehovah buuse sëmbë di abi gaanfasi?
13 Di Bëibel ta taki taa: „Jehovah buuse hii dee sëmbë dee abi gaanfasi” (Nöng. 16:5). Faandi mbei Jehovah ta buuse sëmbë di abi gaanfasi? Wan u dee soni mbei Jehovah ta buuse dee lö sëmbë dë, da u di dee sëmbë dë ta ko abi wan fasi di Saatan seei abi. De ta si deseei hei. Pakisei di soni aki. Gadu bi wooko makandi ku Jesosi u mbei hii woto soni. Hën tökuseei Saatan bi si hënseei hei tee taa a bi kë u Jesosi tjökö kini nëën fesi, nöö a begi ën! (Mat. 4:8, 9; Kol. 1:15, 16) Wë u ta si tuutuu taa a dë wan sösö soni a Gadu wojo, te sëmbë ta si deseei hei möön fa de dë.
DI FASI FA DI BËIBEL TA LEI TAA U MUSU TA SI USEEI
14. Unfa Loomë 12:3 ta heepi u fuu si useei a di soifi fasi?
14 Di Bëibel ta heepi u fuu si useei a di soifi fasi. A ta lei u tu taa na hii juu a föutu u lobi Mat. 19:19). Ma di Bëibel an ta piki u taa u musu si useei hei möön wotowan. A ta piki u taa: „Wan musu ta du soni fuun feni nëbai hedi e, dee sëmbë. Wan musu mbei taa i hei möön otowan tu, ma be i saka i seei da dee otowan fii ta luku de kuma de hei möön i.”—Fil. 2:3; lesi Loomë 12:3.
useei. Jesosi bi taki taa: „I musu lobi hii sëmbë kumafa i lobi i seei.” Di soni aki ta lei taa so juu a fiti fuu buta pakisei a soni fu useei tu (15. Faandi mbei i ta si kuma di fasi fa di Bëibel ta taki taa u musu ta si useei, da wan bunu fasi fa u musu ta si useei?
15 Sömëni sëmbë a di ten aki di sëmbë ta si kuma köni sëmbë, ta taki taa di libi di wan sëmbë ta libi ku dee lai u Bëibel da wan don soni. De ta taki taa ee i ta si sëmbë hei möön i, nöö de o du ku i. Ma unfa soni ko dë a goonliba u di sëmbë ko ta pakisei deseei nöö? Andi ii ta si? Dee sëmbë dee ta pakisei deseei nöö, ta dë waiwai ö? De ta abi wan piizii wosudendu libi ö? De ta abi tuutuu mati ö? De ku Gadu ta dë gaan mati ö? Te i luku dee soni aki te i kaba, i si kuma a möön bunu u libi ku di köni u di goonliba aki ö, naa i si kuma a möön bunu u libi ku di köni di dë u feni a di Wöutu u Gadu?
16-17. Un soni u musu ta tei u bigi, nöö faandi mbei u musu tei ën u bigi?
16 Dee sëmbë dee ta suku lai a dee sëmbë u di goonliba aki, dee wotowan ta si kuma köni sëmbë, dë kuma wan sëmbë di lasi pasi, nöö a ta hakisi wan woto sëmbë di lasi pasi, faa lei ën naasë di pasi dë. Jesosi bi taki wan soni u dee könima u di ten fëën. A bi taki taa: „Dee lö sëmbë dë, de dë kuma wanlö bookowojoma ta suku u de tja oto bookowojoma fu de go pasa ngötö. Nöö na de tuu o kai go a di ngötö nö?” (Mat. 15:14) Wë di köni u di goonliba aki da wan sösö soni a Gadu wojo tuutuu.
17 Hii juu di Bëibel „sa heepi i fii sabi di lei u Gadu di dë tuutuu. A sa heepi i tu, fu te ja ta libi bunu nöö a leti i buta a pasi. A sa bai i seei fii disa hogilibi. Fa di Buku sai dë, a ta leti i fii sa libi kumafa Masa Gaangadu kë a hii futu” (2 Tim. 3:16). U ta tei ën u bigi seei taa Jehovah ta wooko ku di ölganisaasi fëën u heepi u u sëmbë an feni u ganjan ku di köni u di goonliba aki! (Ef. 4:14) Dee soni di di ölganisaasi fëën ta lei u ta heepi u fuu libi ku dee soni dee dë a di Wöutu fëën. A dë wan gaan soni seei taa Jehovah ta da u di köni di dë a di Bëibel!
KANDA 54 „Di pasi hën disi”
^ pal. 5 Di woto aki o heepi u fuu ko ta biibi möön gaanfa taa Jehovah da di wan kodo sëmbë di sa tja u. A o lei u tu taa ee u ta libi ku di köni u di goonliba aki, nöö a o tja gaan hogi ko da u, ma ee u ta libi ku di köni u Gadu di u ta feni a di Wöutu fëën, nöö a o tja wini ko da u.
^ pal. 9 Luku Wat jonge mensen vragen—Praktische antwoorden, deel 1, woto 24, 25, 26, ku deel 2 woto 4, 5.
^ pal. 50 DEE SONI DI DEE PEENTJE KË TAKI: U ta si unfa soni ta waka da wan baaa ku hën mujëë. Di baaa ku hën mujëë ta du di peleikiwooko a dee jaa baka 1960.
^ pal. 52 DEE SONI DI DEE PEENTJE KË TAKI: A dee jaa baka 1980, hën di baaa ta seeka soni da di mujëë fëën, u di a dë ku suwaki, nöö di mujëë mii u de dë ta luku.
^ pal. 54 DEE SONI DI DEE PEENTJE KË TAKI: Nöunöu di baaa aki ku hën mujëë ta pakisei dee ten di de bi dini Jehovah makandi. Di mujëë mii u de ko bigi, nöö hën ku dee sëmbë fëën wosudendu dë ta piizii makandi ku de.