1, 2. (a) Unfa a du ko taa dee baaa ku sisa dee ta peleiki a kamian ka sëmbë an ta kë haika di bosikopu fuu, ta da u taanga? (Luku di peentje a bigi u di woto.) (b) Andi Jesosi bi taki u di peleiki di u bi o ta peleiki a di ’köndë ka u kiija’? (Luku di pisi a basu.)

SERGIO ku hën mujëë Olinda ta du di pioniliwooko na Amëëkanköndë. De tuu pasa 80 jaa kaa, nöö fëën mbei a ko ta taanga da de u de waka. Ma sömëni jaa longi de ta waka go a wan kamian ka hia sëmbë ta waka pasa. Seibi juu mamate de ta sai dë kaa. De nango dë a wan kamian ka dee besi ta tapa, nöö de ta da sëmbë dee buku fuu. Gaansë sëmbë ta waka pasa u de, ma tökuseei Sergio ku Olinda ta dë waiwai ta lafu da dee sëmbë dee ta waka pasa. Te sapate, nöö de ta waka sëëë nango a wosu. Debooko fëën, seibi juu mamate, nöö de dë nëën baka. De ta peleiki sikisi pasi a wan wiki, nöö sö de ta du ën hii di jaa.

 ² Sömëni woto baaa ku sisa ta du di peleikiwooko kuma Sergio ku Olinda. De ta peleiki a di pisiwata u de sömëni jaa longi kaa, hii fa gaansë u sëmbë an ta haika de. Wë kandë sö a dë a di kamian ka i ta peleiki tu. Ee sö a dë, nöö u ta gafa i u di i ta hoi dou, hii fa a ta taanga. * (Luku di pisi a basu.) Di hoi di i ta hoi dou, ta da woto baaa ku sisa taanga seei, te kisi dee baaa ku dee sisa dee dë a di tuutuu lei sömëni jaa longi kaa. Wanlö keling-gaanwomi bi taki wan soni. Wan u de bi taki taa: „Te mi ta peleiki ku dee lö baaa ku sisa aki, nöö di hoi di de ta hoi dou ta da mi taanga.” Wan wotowan bi taki taa: „Di hoi di de ta hoi dou, ta mbei mi ko abi degihati u du di peleikiwooko go dou.” Wan wotowan bi taki tu taa: „Mi ta wai seei te mi ta luku di fasi fa de ta du di peleikiwooko.”

3. Andi da dee dii soni dee woo luku a di woto aki, nöö faandi mbei woo luku de?

³ A di woto aki woo luku dii soni. Di fosu wan da: Andi sa mbei u lasi hati so juu? Di u tu da: Andi a kë taki taa libi fuu musu ta pai njanjan nöömö? Di u dii da: Andi o heepi u u libi fuu sa ta pai njanjan nöömö? Te u ko sabi dee soni aki, nöö de o da u taanga fuu sa ta du di peleikiwooko di Jesosi bi piki u taa u musu ta du.

4. (a) Unfa dee soni dee gaansë u dee Dju bi ta du, bi ta mbei Paulosu ta fii? (b) Faandi mbei Paulosu bi ta fii sö?

⁴ I bi lasi hati wan daka, u di dee sëmbë u di pisiwata ka i ta peleiki an ta kë haika di bunu buka u di Könuköndë u? Wë ee sö a dë, nöö a di woto aki, joo ko fusutan unfa apösutu Paulosu seei bi fii tu. Dii-teni jaa longi Paulosu bi du di peleikiwooko, nöö a bi heepi sömëni sëmbë u de ko toon Keesitu sëmbë (Tjabukama 14:21; 2 Kolenti 3:2, 3). Ma tökuseei an bi sa heepi sömëni u dee Dju u de ko toon Keesitu sëmbë. Sömëni u de an bi ta kë haikëën, nöö so u de bi ta du ku ën seei (Tjabukama 14:19; 17:1, 4, 5, 13). Unfa Paulosu bi ta fii di dee soni aki bi ta miti ën? A bi taki taa: „Mi dë ku wan gaan fuka a mi hati ta kusumi seei nöömö te na soni” (Loomë 9:1-3). Unfa a du ko taa a bi ta fii sö? Wë u di a bi lobi di peleikiwooko, söseei a bi lobi sëmbë. Paulosu bi ta booko hën hedi ku dee Dju. Fëën mbei a bi ta tjali te de an bi kë tei di bunu di Gadu ta da de.

5. (a) Andi ta da u taanga fuu du di peleikiwooko? (b) Faandi mbei so juu u sa ta lasi hati?

⁵ Wë useei ta peleiki da sëmbë, u di u ta booko u hedi ku de, söseei u di u kë heepi de, leti kuma Paulosu (Mateosi 22:39; 1 Kolenti 11:1). U sabi taa di dini di u ta dini Jehovah da di möön bunu soni di u sa du, nöö u kë heepi wotowan u deseei ko sabi di soni aki sö tu. Fëën mbei u kë heepi wotowan u de ko sabi Jehovah, söseei u de ko sabi andi a o du da libisëmbë. Di soni aki dë kuma u ta tja wan dii kado go da de, nöö u ta piki de taa: ’Mi begi i, tei ën baa.’ Fëën mbei te de an kë tei ën, nöö u ta dë ku ’gaan fuka a hati’, leti kuma Paulosu. Wë u ta fii di pen aki u di u lobi sëmbë, ma na u di di biibi fuu ko suwaki. Fëën mbei hii fa u ta fii bookosaka so juu, tökuseei u ta du di peleikiwooko go dou. Wan sisa de kai Elena,  di ta du di pioniliwooko 25 jaa longi kaa, bi taki taa: „Di peleikiwooko ta taanga da mi, ma tökuseei ma bi o kë du wan woto wooko nëën kamian.”

6. Fuun soni woo taki nöunöu?

⁶ Unfa u sa dë seiki taa u sa feni wini a di peleikiwooko, aluwasi naasë u ta peleiki? Wë boo luku tu u dee woto di Jesosi bi konda, ka a bi taki soni u di pai di libi fuu musu ta „pai njanjan” (Mateosi 13:23). A di fosu woto Jesosi ta taki u wan doloifi pau.

7. (a) Te u luku di woto u Jesosi, nöö ambë da „di sëmbë di abi di goon”, ambë da di „doloifi pau”, söseei ambë da „dee maun u di pau”? (b) Un soni u musu ko sabi jeti?

⁷ Lesi Johanisi 15:1-5, 8. A di woto aki, Jesosi bi taki taa hën da di „doloifi pau”, nöö Jehovah da „di sëmbë di abi di goon”, nöö dee bakama fëën da „dee maun u di pau”. * (Luku di pisi a basu.) Baka di dë, hën a taki taa: „Mi Tata o feni gaan nëbai e, dee sëmbë, ee di libi fuunu ta pai hia fuuta dëën. Nöö sëmbë o si tu taa unu wë da bakama u mi tuutuu.” Wë andi di soni aki kë taki? Jesosi an bi konda da u andi da dee fuuta aki, ma a bi taki wan soni di ta heepi u fuu ko sabi andi da dee fuuta aki.

8. (a) Faandi mbei u sa taki taa di woto di Jesosi bi konda u „pai hia fuuta”, an nama ku di mbei di u musu mbei sëmbë ko toon bakama u Jesosi? (b) Andi Jehovah an o hakisi u fuu du?

⁸ Jesosi bi taki taa: „Ee wan u dee maun u mi an ta pai, nöö mi Tata o djafu ën puu.” Wë di soni aki ta lei u taa wa sa dë dinima u Jehovah ee libi fuu an ta „pai njanjan” (Mateosi 13:23; 21:43). Fëën mbei di Jesosi bi taki taa libi fuu o pai hia fuuta, nöö an sa dë taa a bi ta taki u di mbei di u musu mbei sëmbë ko toon bakama fëën (Mateosi 28:19). Ee sö di soni aki bi dë, nöö sömëni Kotoigi di ta hoi deseei a Gadu, di an bi heepi sëmbë u de ko toon bakama u Jesosi, bi o dë kuma dee pau maun dee Jehovah bi o djafu puu. Fëën mbei u sa taki taa di soni aki an dë sö! Faandi mbei u taki sö? Wë u di wa sa musu sëmbë u de ko toon bakama u Jesosi. Jehovah da wan lobihati Gadu. Nöiti a bi o hakisi u fuu du wan soni di wa sa du. Dee soni dee a ta hakisi u, da soni di u sa du.​—Detolonomi 30:11-14.

9. (a) Unfa libi fuu ta pai njanjan? (b) Fuun woto woo taki nöunöu?

⁹ Ma nöö andi a kë taki taa libi fii musu ta pai njanjan? Wë a musu u dë wan soni di hii u tuu sa du. Un wooko Jehovah da hii dee dinima fëën u de du? Wë de musu paaja di bunu buka u di Könuköndë u Gadu da sëmbë. * (Luku di pisi a basu.) (Mateosi 24:14) Di woto di Jesosi bi konda u di sëmbë di ta paandi goon, ta heepi u fuu fusutan di soni aki möön bunu. Boo taki u di woto aki.

10. (a) Andi da di sii ku di goon di Jesosi bi taki a di woto fëën? (b) Andi wan pau ta pai?

¹⁰ Lesi Lukasi 8:5-8, 11-15. A di woto di Jesosi bi konda u di sëmbë di bi ta paandi goon, nöö a bi taki taa dee sii, da „di Wöutu u Gadu” nasö di bosikopu u di Könuköndë  u Gadu. Di goon da wan sëmbë hati. Di sii di kai a wan bunu goon, ta göö ko toon wan pau. Bakaten di pau ta pai „njanjan te a hila”. I si kuma di pau aki bi o sa pai wan woto pau ö? Wë nönö. A o buta njanjan, nöö dee sii u di njanjan dë hën o nasi ko toon wan woto pau. Wë a di woto di Jesosi bi konda, a bi taki taa di sii aki bi o pai „njanjan te a hila”. Andi di soni aki ta lei u di peleikiwooko di u ta du?

11. (a) Andi di woto u di sëmbë di ta paandi goon ta lei u u di peleiki di u ta peleiki? (b) Unfa u ta paandi sii?

¹¹ Di u mama ku u tata di dë Keesitu sëmbë, nasö di wan woto Kotoigi bi konda soni u di Könuköndë u Gadu di fosu pasi da u, nöö a bi dë kuma de bi paandi wan sii a wan bunu goon. De bi wai seei di de si taa u tei di bosikopu. Di sii dë bi ta göö u te a ko toon wan pau di sa pai njanjan. Leti kumafa di pau di u bi taki fëën an bi pai wan woto pau, ma a bi buta njanjan, sö nöö useei wa ta mbei sëmbë ko toon bakama u Jesosi, ma u ta paandi sii. * (Luku di pisi a basu.) Unfa u ta du di soni aki? Hiniwan ten te u konda soni u di Könuköndë u Gadu da sëmbë, nöö a dë kuma u ta du wan soni di ta mbei u ta ko möön hia, söseei a dë kuma u ta jaa di sii di de bi paandi a u hati (Lukasi 6:45; 8:1). Fëën mbei solanga u ta paaja di bunu buka u di Könuköndë u Gadu, hën da u ta mbei libi fuu „ta pai njanjan nöömö”.

12. (a) Andi u ta lei a di woto di Jesosi bi konda u di doloifi pau, ku di sëmbë di ta paandi goon? (b) Unfa i ta fii u di i ko sabi di soni aki?

¹² Andi u ta lei a di woto di Jesosi bi konda u di doloifi pau, ku di sëmbë di ta paandi goon? Wë a ta lei u taa na te sëmbë ta haika di buka di u ta paaja, hën da libi fuu ta „pai njanjan”, ma solanga u ta du di peleikiwooko go dou. Paulosu bi taki sö wan soni tu. A bi taki taa: „Hiniwan [sëmbë] o kisi ën paima kumafa a bi wooko” (1 Kolenti 3:8). Jehovah o paka u u di peleiki di u ta peleiki, ma na u di sëmbë ta haika. Fëën mbei aluwasi sëmbë kë haika nasö ee de an kë haika, tökuseei u musu ta peleiki go dou. Wan sisa de kai Matilda, di ta du di pioniliwooko 20 jaa longi kaa, bi taki taa: „Mi ta wai seei u di mi sabi taa Jehovah ta paka u u dee möiti dee u ta mbei.”

13, 14. Faandi mbei Paulosu bi ta peleiki go dou, te u luku di soni di sikifi a Loomë 10:1, 2?

¹³ Andi o heepi u u libi fuu ta „pai njanjan nöömö”? Wë boo luku di soni di Paulosu bi taki, möön fini. U sabi taa Paulosu bi lasi hati u di dee Dju an bi kë haika di bosikopu u di Könuköndë. Ma tökuseei Paulosu bi ta peleiki da de jeti. A bi konda unfa a bi ta fii da dee Dju tjika. A bi taki taa: „Mi hati ta hangi seei u dee Isaëli sëmbë kuma mi musu feni di heepi u Gadu. Mi ta begi Gadu gaanfa da de fu di soni dë. Biga miseei dë kotoigima u de taa de ta biinga taanga seei u de sa dini Gadu e, ma fa i jei dë, na ku fusutan o” (Loomë 10:1, 2). Ma nöö faandi mbei Paulosu bi ta peleiki go dou?

¹⁴ Wan u dee soni di mbei Paulosu bi ta peleiki da dee Dju go dou, hën da u di hën ’hati bi ta hangi seei u dee Isaëli sëmbë bi sa feni di heepi u Gadu’ (Loomë 11:13, 14). Di u tu soni di Paulosu bi taki, hën da a bi „ta begi Gadu gaanfa da de fu di soni dë”. Wë Paulosu bi begi Jehovah faa heepi dee Dju u de sa haika di bosikopu u di Könuköndë. Di u dii soni di Paulosu bi taki, hën da: „De ta biinga taanga seei u de sa dini Gadu.” Wë Paulosu bi ta si dee bunu soni di sëmbë bi ta du, nöö a bi  ta si taa dee sëmbë dë bi o sa dini Jehovah fajafaja. A bi sabi taa dee Dju dee bi dë fajafaja a di Dju biibi, bi o sa ko dë bakama u Keesitu di dë fajafaja leti kumafa hënseei ko dë.

15. Unfa u sa djeesi Paulosu? Konda wantu woto.

¹⁵ Unfa u sa djeesi Paulosu? Di fosu soni di u sa du, hën da u musu kë ko sabi tuutuu ambë da „dee sëmbë dee a kai da u de feni di libi u teego”. Di u tu soni, hën da u musu begi Jehovah faa heepi dee limbo hati sëmbë u de haika te u ta du di peleikiwooko (Tjabukama 13:48; 16:14). Di soni aki wan sisa de kai Silvana, di ta du di pioniliwooko söwan 30 jaa kaa, bi du. A bi taki taa: „Ufö mi go a di pisiwata ka mi ta peleiki, nöö mi ta begi Jehovah faa heepi mi u ma pakisei hogi u dee sëmbë.” U musu ta hakisi Jehovah tu, faa mbei dee ëngëli heepi u fuu feni sëmbë di kë haika (Mateosi 10:11-13; Akoalimbo 14:6). Wan baaa de kai Robert ta du di pioniliwooko möön leki 30 jaa kaa. A ta taki taa: „A dë wan piizii soni seei u wooko makandi ku ëngëli di ta si andi ta pasa a di wosudendu libi u dee sëmbë dee u musu peleiki da.” Di u dii soni di u musu du, hën da u musu mbei möiti fuu ta luku dee bunu soni di sëmbë ta du, nöö u musu ta si taa dee sëmbë aki o sa ko ta dini Jehovah fajafaja. Wan baaa de kai Carl dë wan gaanwomi u kemeente. A tei dopu pasa 50 jaa kaa. A bi taki taa: „Mi ta luku hiniwan piki soni di ta lei taa wan sëmbë abi wan limbo hati. Kandë a ta lafu da mi, kandë a dë waiwai, nasö a ta hakisi mi soni di a kë ko sabi tuutuu.” Wë ee u ta du dee soni aki, nöö libi fuu ta „pai njanjan nöömö” leti kuma Paulosu.

16, 17. (a) Andi u sa lei a Peleikima 11:6? (b) Unfa di peleiki di u ta peleiki sa mbei dee sëmbë dee ta si u, kë ko sabi soni u Jehovah?

¹⁶ Nöiti u musu fëëkëtë taa di go di u nango a di peleikiwooko sa mbei sëmbë kë ko sabi soni u Jehovah, aluwasi a ta djei kuma na wan sëmbë ta haika. (Lesi Peleikima 11:6.) Sëmbë ta luku u, nöö de ta si unfa u ta bisi soni a wan fasi di fiti, de ta si taa u abi lesipeki, söseei taa u abi sutifasi. Te u kaba fëën, di soni aki sa mbei sëmbë di bi ta taki hogi fuu, kë ko sabi soni fuu. Sergio ku Olinda bi si taa di soni aki dë sö tuu.

¹⁷ Sergio bi taki taa: „U di u bi ta suwaki, mbei wa bi go peleiki wan hii pisiten a di kamian ka hia sëmbë lo’ u waka pasa. Di u bi bigi go baka, hën wanlö sëmbë di bi lo’ u waka pasa dë, bi ta hakisi u taa: ’Andi pasa? Wa si unu djunsu.’” Olinda seei ta taki tu taa: „Dee sëmbë dee bi ta lëi besi bi ta wai maun da u, nöö so u de bi ta bai piki u taa: ’Wan bunu soni un ta du dë e!’ So u de bi ta hakisi u fuu da de buku.” A bi bigi da Sergio ku Olinda seei di wan womi bi waka ko a di buku wagi, hën a tja wanlö folo ko da de, hën a da de tangi u di wooko di de ta du.

18. Faandi mbei i dë kabakaba fii mbei libi fii „ta pai njanjan nöömö”?

¹⁸ Solanga ja ta mbei „maun fii böö” u di i ta konda soni u di bunu buka u di Könuköndë u Gadu da wotowan, hën da i ta du wan pisi u di gaan wooko di ta du a hii së u goonliba „be hii föluku musu jei” (Mateosi 24:14). I sa ta dë ku wai gaanfa seei, u di i sabi taa i ta mbei Jehovah ta wai. A lobi hii dee sëmbë dee libi u de „ta pai njanjan nöömö”!