Skip to content

Skip to table of contents

Un dee njönkuwan, wan mbei Didibi kisi unu

Un dee njönkuwan, wan mbei Didibi kisi unu

„I musu wooko ku hii dee fetilai Gadu ta da u. Nöö te di didibi ko a i, nöö an o kisi i ku dee hogi köni fëën a ta boi.”​—EFEISE 6:11.

KANDA: 79, 140

1, 2. (a) Unfa a du waka taa dee njönkuwan ta wini di feti di de ta feti ku Saatan ku dee taku jeje? (Luku di peentje a bigi u di woto.) (b) Andi woo luku a di woto aki?

APÖSUTU Paulosu bi taki taa Keesitu sëmbë dë kuma sodati. U dee Keesitu sëmbë dë a wan gaan feti, nöö u abi tuutuu felantima! Ma wa ta feti ku libisëmbë, u ta feti ku Saatan ku dee taku jeje fëën. Dusudusu jaa kaa de ta feti ku libisëmbë, nöö de sa’ u feti tu. Di soni aki sa mbei u si kuma wa sa wini di feti aki, möönmöön ee u dë wan njönkuwan. Dee njönkuwan sa feti wini dee taanga felantima aki ö? Wë aai, de sa wini de. Sömëni njönkuwan ta wini dee felantima aki. Unfa de sa ta du di soni aki? Wë de sa ta du ën u di Jehovah ta da de kaakiti. De ta ’wooko ku hii dee fetilai Gadu ta da de’, söseei de ta dë kabakaba u go a feti, kuma wan bumbuu sodati.​—Lesi Efeise 6:10-12.

2 Kandë Paulosu bi taki u di soni aki, u di a bi ta pakisei dee soni di dee Loomë sodati bi ta bisi u go a feti (Tjabukama 28:16). Woo taki u di soni aki a di woto aki. Söseei woo luku andi ta taanga da so njönkuwan te de musu wooko ku dee fetilai aki, söseei woo si un wini de ta feni te de wooko ku de.

I ta bisi hii dee fetilai di Gadu ta da i ö?

BANTI DI DE TA TAI A MINDI

3, 4. Unfa dee tuutuu lei u Bëibel dë kuma wan banti di wan sodati u Loomë bi ta tai nëën mindi?

3 Lesi Efeise 6:14. Di banti di wan Loomë sodati bi ta tai a mindi bi abi wan felu pisi di bi ta tjubi ën fu an kisi makei nëën mindi, söseei di banti bi ta heepi ën u di soni di a bi ta bisi tapa hën hati mindi, an pusa kumutu a di kamian ka a musu dë. So u dee banti bi abi soni tu ka i bi sa hëngi wan së ufangi ku wan faka. Wan sodati bi ta fii bunu te a bi tai di banti fëën bumbuu faa go a feti.

Dee tuutuu lei dee sikifi a di Wöutu u Gadu ta tjubi u da poipoi lei

4 Leti kumafa di banti ta tjubi wan sodati, sö nöö dee tuutuu lei dee sikifi a di Wöutu u Gadu ta tjubi u da poipoi lei (Johanisi 8:31, 32; 1 Johanisi 4:1). Möön u ta ko lobi dee lei dee dë a di Wöutu u Gadu, möönmöön woo sa hoi dee wëti u Gadu. Hën da an o taanga da u sö möön fuu bisi di felu soni di wan sodati ta ’bisi tapëën hati’ (Psalöm 111:7, 8; 1 Johanisi 5:3). Söseei möön u ta fusutan dee tuutuu lei u Bëibel, möönmöön woo sa finga futu gingin da dee felantima fuu.​—1 Petuisi 3:15.

5. Faandi mbei hii juu u musu ta taki soni kumafa a dë?

5 U di u ta si dee soni dee sikifi a di Wöutu u Gadu kuma fanöudu soni, mbei hii juu u ta du dee soni dee sikifi a di Bëibel, nöö hii juu u ta taki soni kumafa a dë tuutuu. Saatan ta wooko ku mindimindi woto, u ganjan sëmbë. Te wan sëmbë ta mindi soni, nasö te wan sëmbë ta haika mindimindi woto, nöö di soni dë ta tja hogi ko dëën (Johanisi 8:44). Fëën mbei hii fa u da zöndu libisëmbë, tökuseei u musu ta mbei möiti fuu ta taki soni kumafa a dë tuutuu (Efeise 4:25). Di soni aki sa dë wan taanga soni seei. Wan sisa di abi 18 jaa de ta kai Abigail, bi taki taa: „So juu a sa djei kuma te i ta taki soni kumafa a dë, nöö an ta tja wini ko da i, möönmöön te i sabi taa ee i mindi soni, nöö de an o sitaafu i.” Di sisa aki ta taki faandi mbei a ta mbei möiti u taki soni kumafa a dë tuutuu. A ta taki taa: „Te mi ta taki tuutuu soni, nöö mi sa ta dini Jehovah ku wan limbo háti. Söseei mi mama ku mi tata ku dee mati u mi sa ta futoou mi.” Wan sisa de kai Victoria, di abi 23 jaa ta taki taa: „Te i ta taki soni kumafa a dë tuutuu, söseei te i ta hopo taki da di biibi fii, nöö sëmbë sa ta du ku i. Ma hii juu i ta feni wini fëën. I ta ko abi degihati, i ta fii taa i ku Jehovah ko dë möön gaan mati, söseei dee sëmbë dee lobi i o ta lesipeki i.” I ta si faandi mbei hii juu u musu ta bisi di „banti” di Gadu ta da u fuu tai a u mindi ö?

Di banti di de ta tai a mindi (Luku palaklafu 3-5)

’BISI DI FELU SONI DI TA TAPA I HATI MINDI’

6, 7. Faandi mbei u sa taki taa dee wëti u Jehovah dë kuma di felu soni di wan sodati ta bisi u tapa hën hati mindi?

6 De bi ta mbei di soni di dee sodati u Loomë bi ta bisi u ta tapa de hati mindi, möön gaanfa ku felu pisi. De bi ta mbei ën a sö wan fasi taa de bi sa bisi ën tapa hati mindi. De bi ta tai dee felu pisi hoi ku mbeti kakisa. De bi ta mbei ën a sö wan fasi taa a bi sa ta tapa de ahömaun tu. Di soni aki bi ta mbei di sodati an bi sa ta buli kumafa a bi kë, nöö hii juu a bi musu ta luku ee dee felu pisi an ta pusa kumutu ka de musu dë. Di felu soni aki bi ta tjubi hën hati, ku woto kamian fëën sinkii u de an feni ën tjökö ku wan feti ufangi, nasö ku wan piiwa!

Wa köni tjika fuu sa tjubi di hati fuu

7 Dee wëti u Jehovah dë kuma di felu soni aki. De ta tjubi u hati (Nöngö 4:23). Wan sodati an bi o saka di felu soni dë buta a wan së, nöö a go tei wan wotowan di de an mbei ku felu. Sö nöö useei wa o disa dee wëti u Jehovah, nöö u du soni kumafa useei ta pakisei. Wa köni tjika fuu sa tjubi di hati fuu (Nöngö 3:5, 6). Fëën mbei hii juu u musu ta luku ee di „felu” soni di ta tjubi di hati fuu, an pusa kumutu nëën kamian.

8. Faandi mbei u musu ta hoi dee wëti u Jehovah?

8 I ta fii so juu kuma dee wëti u Jehovah ta tapa i fii du soni kumafa i kë u? Wan baaa de kai Daniel di abi 21 jaa, bi taki taa: „Dee sëmbë dee bi ta lei mi soni a siköö ku dee mii u mi kalasi tuu bi ta mbei mi fa, u di mi bi ta libi ku dee wëti dee dë a Bëibel. Wan pisiten mi bi ko lasi hati, nöö mi bi ta fii booko saka.” Unfa di baaa aki ko ta fii nöunöu? A ta taki taa: „Te u kaba fëën mi bi ko si dee wini dee i ta feni te i ta hoi dee wëti u Jehovah. So u dee mati u mi bi bigi ta tei drugs, nöö wotowan bi disa siköö. A bi tjali u si fa libi u de bi ko dë. Jehovah ta tjubi u seei.” Wan sisa de kai Madison, di abi 15 jaa, bi taki taa: „A ta taanga da mi u mi hoi miseei a dee wëti u Jehovah, söseei u ma du dee soni di dee woto njönkuwan ta du.” Ma andi ta heepi di sisa aki? A ta taki taa: „Mi ta hoi a pakisei taa mi ta tja di në u Jehovah, söseei taa dee tesi dee ta miti mi, da soni di Saatan ta wooko ku de u ganjan mi. Te ma du di soni di dee woto njönkuwan ta du, nöö mi ta fii bunu.”

Di felu soni di ta tapa i hati mindi (Luku palaklafu 6-8)

I MUSU „DË KU SUSU TAITAI A I FUTU” FII GO KONDA DI BUNU BUKA DA SËMBË

9-11. (a) Andi da dee „susu” di Keesitu sëmbë ta bisi? (b) Andi sa heepi u fu wa fëëë te u musu du di peleikiwooko?

9 Lesi Efeise 6:15. Wan Loomë sodati an bi nango a feti söndö susu. Basufutu u di susu u de bi ta dë ku dii pisi mbeti kakisa. Fëën mbei dee susu u de an bi ta booko hesi. Te wan sodati bi ta bisi dee susu aki, nöö an bi ta toobi ën a futu, söseei an bi ta kooga.

10 Dee susu di dee Loomë sodati bi ta bisi bi ta heepi de u de wini feti, ma dee „susu” dee u ta bisi ta heepi u fuu ’konda da sëmbë fa Gadu ta puu sëmbë a hogi basu ta da de böö’ (Jesaaja 52:7; Loomë 10:15). Ma tökuseei i musu abi degihati u du di peleikiwooko. Wan baaa de kai Roberto, di abi 20 jaa ta taki taa: „Mi bi ta fëëë u peleiki da dee mii dee mi ku de bi dë a di wan kalasi. Mi si kuma a bi dë sö, u di mi bi ta sen gaanfa. Ma te mi ta pakisei soni u di ten dë, nöö ma ta fusutan faandi mbei mi bi ta fëëë sö. Nöunöu mi ta wai u peleiki da sëmbë di mi ku de abi di wan jaa.”

11 Sömëni njönkuwan di dë Keesitu sëmbë ta si taa a ta möön bunu te de seeka deseei bunu a fesi, te de o go peleiki da sëmbë. Unfa i sa seeka iseei a fesi? Wë wan sisa de kai Julia, di abi 16 jaa ta taki taa: „Mi ta buta dee buku fuu a di siköö tasi u mi, nöö mi ta haika te dee mii dee mi ku de dë a wan kalasi ta fan. Te mi ta du di soni aki, nöö mi sa go pakisei luku andi bi o sa heepi de. Te mi ta seeka miseei sö, nöö mi sa ta heepi de ku di fuka di de abi.” Wan woto sisa de kai Makenzie, di abi 23 jaa ta taki taa: „Ee i abi suti fasi, söseei ee i abi di guwenti u haika bunu te wotowan ta fan, nöö joo sa ko sabi un fuka ta miti de. Mi ta lesi hii dee woto di dee baaa ta sikifi da njönkuwan. U di mi ta du di soni aki, mbei mi sa ta lesi wan Bëibel tëkisi da de, nasö mi sa ta piki de u de go a jw.org u suku wan soni di sa heepi de.” Di seeka di i ta seeka iseei fii du di peleikiwooko, dë kuma „susu” di i ta bisi, di ta fiti i.

Susu taitai a futu (Luku palaklafu 9-11)

DI BIIBI DI U MUSU ABI A GADU MUSU DË KUMA „WAN PEI FELU SONI GOBOO SÖ”

12, 13. Andi da wantu u dee „faja piiwa” u Saatan?

12 Lesi Efeise 6:16. Wan sodati u Loomë bi ta tja wan pei felu soni goboo sö. A bi ta tapa hën ahömaun te dou ku dee kini fëën, söseei a bi ta tapëën u soni kuma feti ufangi ku piiwa an feni ën tjökö.

13 Andi da dee „faja piiwa” di Saatan sa suti i ku de? Wë de sa dë soni di Saatan ta mindi da Jehovah. Saatan kë fii si kuma Jehovah an lobi i, söseei taa sëmbë an ta booko de hedi ku i. Wan sisa de kai Ida, di abi 19 jaa ta taki taa: „Sömëni pasi mi bi ta fii kuma Jehovah an dë zuntu ku mi, söseei taa an kë ko dë wan mati u mi.” Ma andi di sisa aki ta du te a ta fii sö? Di sisa aki ta taki taa: „Dee komakandi ta mbei di biibi u mi ko taanga gaanfa seei. Mi bi nango a dee komakandi, ma ma bi ta da na wan piki. Mi bi ta si kuma dee baaa ku dee sisa an bi o kë jei di soni di mi kë taki. Ma nöunöu mi ta seeka miseei da dee komakandi, nöö mi ta mbei möiti u da tu nasö dii piki. A ta taanga da mi u mi da piki, ma mi ta fii bunu te mi ta du ën. Dee baaa ku dee sisa ta da mi degihati seei. Hii juu te mi ta kumutu a dee komakandi, nöö mi ta fii taa Jehovah lobi mi.”

14. Andi u ta lei a di woto u Ida?

14 Wan kodo fasi nöö de bi ta mbei di goboo felu soni di dee Loomë sodati bi ta tja. Ma kumafa u bi si a di woto u Ida, nöö di biibi fuu an dë sö. Di biibi fuu sa ko möön taanga nasö a sa ko suwaki. Ma useei musu luku unfa u kë di biibi fuu dë (Mateosi 14:31; 2 Tesalonika 1:3). Ee u kë u di biibi fuu tjubi u, kumafa di goboo felu soni ta tjubi dee sodati, nöö u musu ta du soni u di biibi fuu ko möön taanga!

Wan pei felu soni goboo sö (Luku palaklafu 12-14)

’TJUBI I HEDI KU FELU KAAPUSA’

15, 16. Unfa di dë di u ta dë ku di mëni taa woo feni dee soni dee Gadu paamusi u, dë kuma wan felu kaapusa?

15 Lesi Efeise 6:17. Wan Loomë sodati bi ta bisi wan felu kaapusa faa tjubi hën hedi, hën gangaa, ku hën fesi. So juu di felu kaapusa aki bi ta abi wan soni ka i sa panjëën tja a maun.

16 Leti kumafa wan felu kaapusa bi ta tjubi wan sodati hedi, sö nöö ’di mëni di u ta mëni fa Gadu o puu u a hogi basu’, ta tjubi di pakisei fuu (1 Tesalonika 5:8; Nöngö 3:21). Di dë di u ta dë ku di mëni taa soni o ko möön bunu, ta heepi u fuu buta pakisei a dee soni dee Gadu paamusi u, söseei a ta heepi u fu wa lasi hati te fuka ta miti u (Psalöm 27:1, 14; Tjabukama 24:15). U musu biibi taa dee soni dee Gadu paamusi u o pasa tuutuu. U musu bisi di felu kaapusa fuu a u hedi, wa musu ta tjëën a maun!

17, 18. (a) Na un fasi Saatan sa ganjan u fuu kë puu di felu kaapusa fuu? (b) Unfa u sa lei taa Saatan an feni u ganjan?

17 Na un fasi Saatan sa ganjan u fuu kë puu di felu kaapusa fuu? Pakisei dee soni dee a bi kë du ku Jesosi. Saatan bi sabi taa Jesosi bi o tii libisëmbë. Ma Jesosi bi musu tja sitaafu, nöö a bi musu dëdë ufö di ten dë dou. Baka di dë, a bi musu wakiti u Jehovah butëën ko Könu. Fëën mbei Saatan go nëën u lei ën taa a bi o sa toon Könu möön hesi. Saatan bi piki Jesosi taa ee a dini ën wan kodo pasi nöö, nöö wantewante dë a bi o sa ko toon di tiima u di goonliba (Lukasi 4:5-7). Saatan sabi tu taa Jehovah paamusi u taa a o mbei u libi a wan njunjun goonliba. Ma u musu wakiti u di soni aki sö pasa, söseei u musu hoi dou hii fa sömëni fuka ta miti u a di ten aki jeti. Fëën mbei Saatan ta mbei u si kuma u sa ko abi wan möön bunu libi a di ten aki. A kë fuu buta dee soni dee useei ta kë a di fosu kamian, nöö u buta dee soni u di Könuköndë u Gadu a di u tu kamian.​—Mateosi 6:31-33.

18 Na hii dee njönku Keesitu sëmbë Saatan ta feni ganjan. Wan sisa de kai Kiana, di abi 20 jaa ta taki taa: „Mi sabi taa di Könuköndë u Gadu tö nöö sa puu dee fuka fuu.” Unfa di soni aki ta heepi ën? Wë a ta heepi ën faa hoi a pakisei taa dee soni u di goonliba aki an o dë u nöömö. Kiana an ta biinga u ko dë wan nëbai sëmbë a di goonliba aki, ma a ta wooko ku di ten fëën ku di kaakiti fëën u dini Jehovah.

Di felu kaapusa (Luku palaklafu 15-18)

DI ’SË UFANGI’ DA DI WÖUTU U GADU

19, 20. Unfa u sa ko möön sa’ u wooko ku di Wöutu u Gadu?

19 Dee Loomë sodati bi ta abi së ufangi di bi ta langa söwan 50 centimeter. Dee sodati aki bi sa’ u wooko ku dee së ufangi aki a wan bunu fasi, u di hiniwan daka de bi ta lei fa de musu wooko ku dee së ufangi aki.

20 Apösutu Paulosu bi taki taa di Wöutu u Gadu dë kuma wan së ufangi. Jehovah hën da u di Wöutu fëën. Ma u musu ko sabi unfa u musu wooko ku di Wöutu u Gadu fuu sa hopo taki da di biibi fuu, söseei fuu tooka di fasi fa u ta pakisei (2 Kolenti 10:4, 5; 2 Timoteo 2:15). Unfa u sa ko möön sa’ u wooko ku di Wöutu u Gadu? Wan baaa de kai Sebastian di abi 21 jaa, ta taki taa: „Mi bi ta sikifi wan tëkisi u hiniwan kapitë di mi bi ta lesi a Bëibel. Mi bi ta sikifi hii dee tëkisi di mi lobi, buta a wan kamian.” Di soni aki ta heepi di baaa aki faa ko sabi unfa Jehovah ta si soni. Wan baaa de kai Daniel ta taki taa: „Te mi ta lesi di Bëibel, nöö mi ta suku wantu vers di mi ta si kuma sa heepi dee sëmbë dee mi ta peleiki da. Mi ta si taa sëmbë ta kë haika te de si taa i lobi dee soni dee i ta lei a di Bëibel, söseei taa i ta mbei hii möiti u heepi de.”

Di së ufangi (Luku palaklafu 19-20)

21. Faandi mbei wa musu ta fëëë Saatan ku dee taku jeje fëën?

21 Wë u bi lei a di woto u dee njönkuwan aki taa wa musu ta fëëë Saatan ku dee taku jeje fëën. A dë sö tuu taa de taanga möön u, ma de an taanga möön Jehovah. Söseei de an o libi u teego. De o söötö de, nöö de an o sa du hogi ku sëmbë a di pisiten u di Dusu Jaa Tii u Keesitu. Baka di dë, nöö de o kii de (Akoalimbo 20:1-3, 7-10). U sabi di felantima fuu, u sabi dee soni dee a ta tei u ganjan u, söseei u sabi andi a kë du ku u. U di Jehovah ta heepi u, mbei an o sa feni u ganjan!