1. Andi bi sa dë wan taanga soni da i fii fusutan di i bi bigi konda soni u Bëibel da wotowan?

I SABI jeti unfa i bi fii di i bi ko fusutan taa i feni di tuutuu lei ö? I bi ko fusutan dee lei u Bëibel seei gbelingbelin! Nöö kandë i bi mëni taa hii sëmbë bi o kë ko sabi dee soni dee i lei. I bi ta si kaa unfa dee lei u Bëibel bi o heepi de u de ko abi wan möön bunu libi nöunöu kaa, söseei unfa a bi o mbei de ko biibi taa soni o waka möön bunu da u a di ten di ta ko (Ps. 119:105). Wë fëën mbei i bi konda soni u di tuutuu lei da dee famii fii ku dee mati fii. Ma andi bi ko pasa? Wë i bi ko si taa sömëni u de an kë jei soni u di tuutuu lei.

2-3. Unfa gaansë u sëmbë u di ten u Jesosi bi ta si Jesosi ku di buka di a bi ta paaja?

² An musu bigi da u poi te u ta si taa woto sëmbë an ta kë haika di bosikopu di u ta tja. A di ten u Jesosi, gaansë u sëmbë an bi kë haika Jesosi, hii fa a bi du sömëni foombo soni di bi ta lei taa Gadu bi dë ku ën. Jesosi bi weki Lazalosi ko a libi baka, nöö dee felantima fëën seei an bi sa fia taa an bi du di soni aki tuutuu. Dee hedima u dee Dju seei an bi ta biibi taa Jesosi da di Mësiasi. De bi ta suku fasi u de kii Jesosi ku Lazalosi tuu!​—Joh. 11:47, 48, 53; 12:9-11.

³ Jesosi bi sabi taa gaansë u sëmbë an bi o biibi taa hën da di Mësiasi (Joh. 5:39-44). A bi piki wanlö bakama u Johanisi di Dopuma taa: „Di sëmbë di an ta mati fu di ma ta du kumafa a bi mëni, nöö sö wan sëmbë dë bunu e” (Mat. 11:2, 3, 6). Faandi mbei sömëni sëmbë an bi kë ta biibi Jesosi?

4. Fuun soni woo taki a di woto aki?

⁴ A di woto aki, söseei a di woto di ta ko, woo luku wantu soni di bi mbei sömëni sëmbë u di ten u Jesosi, an bi ta biibi  Jesosi. Söseei woo luku faandi mbei sömëni sëmbë u di ten fuu aki an ta kë haika di buka di u ta tja. Ma di möön fanöudu soni di woo lei, hën da unfa u sa biibi a Jesosi sö taa soni an tapa u fu wa waka nëën baka möön.

5. Andi bi sa dë wan soni di mbei sëmbë an bi ta biibi taa Jesosi da di Mësiasi?

⁵ Sömëni sëmbë an bi kë waka a Jesosi baka, u di de bi ta möön buta pakisei a di kamian ka de kiijëën. De bi sabi taa Jesosi bi ta lei sëmbë soni a wan bunu fasi, söseei taa a bi ta du foombo soni. Ma tökuseei de an bi ta si dee soni dë u gaan soni, u di a bi dë di womi mii u wan tëmbëma. De bi kiija Jesosi a Nazalëti, nöö sëmbë an bi ta si di foto aki kuma wan nëbai foto. Wan womi de kai Nataniëli, di bi ko toon wan bakama u Jesosi, bi taki taa: „Ma wan bumbuu soni sa kumutu a Nazalëti nö?” (Joh. 1:46) Kandë Nataniëli an bi lobi di foto ka de kiija Jesosi. Nasö kandë a bi ta pakisei di tjabukama woto di sikifi a Mika 5:2, di ta taki taa de bi o pai di Mësiasi a Betelehem, ma na a Nazalëti.

6. Andi bi sa heepi sëmbë u di ten u Jesosi u de bi sa sabi ee Jesosi da di Mësiasi?

⁶ Andi di Bëibel ta taki? Di tjabukama de kai Jesaaja, bi taki a fesi taa dee felantima u Jesosi, an bi o pena buta pakisei a di lö ka di Mësiasi bi o kumutu (Jes. 53:8). Hii fa a bi dë sö, di Wöutu u Gadu bi taki sömëni soni fëën a fesi kaa. Ee dee felantima u Jesosi bi tei ten u öndösuku dee soni aki, nöö de bi o ko si taa de bi pai Jesosi a Betelehem, söseei taa a dë wan bakamii u Könu Dafiti (Luk. 2:4-7). Wë de pai Jesosi a di kamian ka Mika 5:2 bi ta taki taa de bi o pai ën. Ma nöö andi bi toobi a di soni aki? Wë sëmbë bi lo’ u kuutu wotowan hesi poi. De an bi ta öndösuku hii soni luku ufö de kuutu wan sëmbë. Di soni aki mbei de an bi biibi Jesosi.

7. Faandi mbei sömëni sëmbë a di ten aki an ta kë haika dee sëmbë u Jehovah?

⁷ U ta si di wan seei soni a di ten aki ö? Wë aai! Möön gaanfa dee sëmbë u Jehovah an dë nëbai sëmbë, söseei wotowan ta si de kuma sëmbë di „an go a siköö wan bëtë” (Tjab. 4:13). So sëmbë ta feni taa dee Jehovah Kotoigi an sa ta lei sëmbë soni u Bëibel, u di de an go a wan nëbai siköö di ta lei sëmbë keiki soni. Wotowan ta feni taa Jehovah Kotoigi da wan „Amëëkan keiki”. Ma möön gaansë u dee Jehovah Kotoigi an ta libi na Amëëkanköndë. I abi woto sëmbë tu di ta taki seei taa dee Jehovah Kotoigi an ta biibi a Jesosi. A hii dee jaa dee pasa, sëmbë ta taki taa u da „bakaa keiki”, de ta taki taa „di keiki fuu ta poi wosudendu libi”, söseei de ta taki taa u da „hogiduma”. Sömëni sëmbë di ta jei dee soni aki, an ta kaba sabi unfa soni dë tuutuu, nöö fëën mbei de an ta kë haika dee Jehovah Kotoigi.

8. Andi sëmbë musu du ee de kë ko sabi unfa dee sëmbë u Gadu dë tuutuu a di ten aki, te u luku Tjabukama 17:11?

⁸ Andi sa heepi wan sëmbë faa ko sabi ambë da dee dinima u Jehovah tuutuu? Sëmbë musu mbei möiti u de ko sabi unfa soni dë tuutuu. Lukasi di bi dë wan sikifima u wan u dee fö buku dee ta taki soni u di libi u Jesosi, bi mbei di lö möiti dë. A bi mbei möiti faa ko sabi hii soni „finifini”. A bi kë u dee sëmbë dee bi o lesi dee soni dee a sikifi, ko sabi taa de „tuu dë tuutuu soni” (Luk. 1:1-4). Dee Dju dee bi ta libi a Belia bi dë kuma Lukasi. Di de jei di bunu buka u Jesosi, hën de go öndösuku dee Hebelejën buku, u de dë seiki taa dee soni di sëmbë bi piki de, dë tuutuu soni. (Lesi Tjabukama 17:11.) Sö nöö sëmbë a di ten aki musu ta öndösuku soni u de ko sabi unfa soni dë tuutuu. De musu öndösuku dee soni di dee sëmbë u Gadu ta lei, nöö de wegi ën luku ku dee soni di sikifi a di Wöutu u Gadu. De  musu öndösuku soni u di fasi fa dee sëmbë u Jehovah ta du soni a di ten aki tu. Te de ta öndösuku luku unfa soni dë tuutuu, nöö de an o mbei soni di sëmbë ta taki, tapa de u de an waka a Jesosi baka.

9. Andi bi pasa di Jesosi an bi kë lei sëmbë wan maaka kumutu a Gadu ala?

⁹ Di lei di Jesosi bi ta lei sëmbë soni an bi tjika u mbei so sëmbë biibi taa hën da di Mësiasi di Gadu manda ko. De bi kë si möön soni. De bi kë faa „lei de wan maaka kumutu a Gadu ala”, u de biibi taa hën da di Mësiasi (Mat. 16:1). A kan taa de bi kë faa du di soni aki, u di de an bi kaba fusutan di soni di sikifi a Daniëli 7:13, 14. Ma di ten u Jehovah an bi dou jeti faa mbei di tjabukama woto dë pasa. Dee soni di Jesosi bi ta lei sëmbë bi tjika u de bi sa biibi taa hën da di Mësiasi. Wë u di Jesosi an bi kë lei de di maaka di de bi kë si, mbei de an bi kë haikëën.​—Mat. 16:4.

10. Unfa Jesosi bi mbei di soni di Jesaaja bi sikifi u di Mësiasi pasa tuutuu?

¹⁰ Andi di Bëibel ta taki? Di tjabukama Jesaaja bi sikifi wan soni u di Mësiasi. A bi taki taa: „An o ta bai ta kai wolo, nöö an o ta mbei sëmbë ta jei hën töngö a sitaati” (Jes. 42:1, 2). Jesosi bi ta du di diniwooko fëën a wan fasi u sëmbë an buta pakisei nëën tumisi. An bi mbei gaan keikiwosu, nöö an bi ta bisi apaiti bisi di keikima ta bisi, söseei an bi ta kë u sëmbë dëën heihei në. Di de bi ta du ku Jesosi, an bi suku u du foombo soni da Könu Helodi faa si (Luk. 23:8-11). Jesosi bi du wantu foombo soni, ma a bi du ën ku di pakisei u paaja di bunu buka. A bi piki dee bakama fëën taa: „Biga wë hën mbei mi ko a goonliba”.​—Maik. 1:38.

11. Andi da wantu föutu pakisei di sëmbë abi a di ten aki?

¹¹ U ta si di wan seei soni a di ten aki ö? Wë aai. A di ten aki sömëni sëmbë lo’ u go luku dee gaan keikiwosu di de mbei ku sömëni diidii waitiwaiti soni. De lo’ u go luku dee hedima u keiki di abi nëbai, söseei de ta kai de a wan apaiti fasi. De lobi dee piizii di sëmbë bi  ta hoi na awooten di Keesitu sëmbë an bi ta hoi. Dee sëmbë dee nango a dee keiki komakandi aki, an ta lei soni u Gadu wan apaiti, söseei de an ta lei soni u dee soni dee a abi a pakisei faa du. Ma te sëmbë ko a dee komakandi fuu, de ta ko sabi andi Jehovah kë u de du, söseei de ta ko sabi unfa de musu du soni u libi u de kai ku ën. Dee Könuköndë zali fuu ta dë limbolimbo, ma de an ta mbei de ku gaan diidii soni, söseei de an ta buta diidii soni a de. Dee sëmbë dee ta tei fesi a di ölganisaasi fuu an ta bisi apaiti bisi, söseei de an abi apaiti në di u buta taa u ta kai de. Dee soni dee u ta lei sëmbë ku dee soni dee u ta biibi, kumutu a di Bëibel. Ma tökuseei sömëni sëmbë a di ten aki an ta kë haika di buku di u ta tja, u di wa ta du gaan kofaliki soni a di dini di u ta dini Gadu. Nöö dee soni dee u ta lei sëmbë, an dë soni di de ta kë jei.

12. Unfa u musu mbei di biibi fuu ko taanga te u luku Hebelejën 11:1, 6?

¹² Andi sa heepi u fu wa lasi di biibi fuu? Apösutu Paulosu bi piki dee Keesitu sëmbë di bi ta libi a Loomë taa: „Biga te i jei di buka u Gadu ufö biibi ta ko a i hati, nöö di buka u Gadu dë hënseei da di u Keesitu di u ta konda aki kaa” (Lom. 10:17). Wë u sa mbei di biibi fuu ko möön taanga te u ta lei soni a di Wöutu u Gadu, söseei te wa ta hoi piizii di keiki ta hoi di an ta kai ku di Bëibel, aluwasi dee soni dë sa ta mbei sëmbë fii bunu. U musu ko abi wan taanga biibi di ta kai ku soni di u lei a Bëibel, u di „Gadu [an] sa a’ piizii möönsö ku wan sëmbë di an ta biibi”. (Lesi Hebelejën 11:1, 6.) Fëën mbei an dë fuu si wan apaiti maaka kumutu a liba ala u lei u taa u feni di tuutuu lei. Di öndösuku di u ta öndösuku soni a di Wöutu u Gadu tjika fuu sa ko abi wan taanga biibi, söseei fuu köni ku dee mindimindi woto di sëmbë ta konda.

13. Faandi mbei sömëni sëmbë hati bi ko boonu ku Jesosi?

¹³ Di Jesosi bi dë a goonliba aki, a bi ta bigi da dee bakama u Johanisi di Dopuma, taa dee bakama u Jesosi an bi ta dë söndö njan  sömëni daka kumafa dee Dju bi guwenti u du ën. Ma Jesosi bi piki de taa dee bakama fëën an bi musu u ta du soni a di lö fasi dë te a dë a libi (Mat. 9:14-17). Hii fa a bi piki de di soni dë, tökuseei dee Faliseima ku woto sëmbë di bi ta kë du ku Jesosi, bi kuutu ën u di an bi ta kë du so soni kumafa dee Dju bi guwenti u du soni. Hati u de bi ta boonu te Jesosi bi ta kula sëmbë a Saba daka (Maik. 3:1-6; Joh. 9:16). De bi ta njan buka fa de bi ta hoi Saba daka tjika, ma a di wan seei ten de bi ta bai soni ta sei a di Wosu u Gadu. Hati u de bi boonu gaanfa seei di Jesosi bi kuutu de u di soni dë (Mat. 21:12, 13, 15). Dee sëmbë dee Jesosi bi ta peleiki da a di keikiwosu u dee Dju di bi dë a Nazalëti, hati bi boonu gaanfa seei di Jesosi bi taki taa de bi ta pakisei deseei nöö, söseei taa de an bi abi biibi (Luk. 4:16, 25-30). Di soni aki mbei sömëni sëmbë an bi kë waka a Jesosi baka.​—Mat. 11:16-19.

14. Faandi mbei Jesosi bi ta kuutu dee sëmbë ku dee guwenti di de bi abi di an bi ta kai ku di Wöutu u Gadu?

¹⁴ Andi di Bëibel ta taki? Jehovah bi mbei di tjabukama Jesaaja, taki taa: „Ku buka nöö dee sëmbë aki ta taki taa de nama ku mi. De ta gafa mi ku buka wanwan, ma hati u de dë longi u mi. De ta du kuma de ta fëëë mi, ma dee wëti dee libisëmbë da de nöö de ta hoi” (Jes. 29:13). Jesosi bi abi leti u kuutu dee sëmbë ku dee guwenti di de bi abi di an bi ta kai ku di Wöutu u Gadu. Dee sëmbë dee bi ta si kuma a möön dë fanöudu u hoi dee wëti u libisëmbë ka u de möön buta pakisei a di fasi fa de musu libi kumafa di Wöutu u Gadu ta taki, an bi tei Jehovah ku di Womi Mii fëën.

15. Faandi mbei sömëni sëmbë a di ten aki an lobi dee Jehovah Kotoigi?

¹⁵ U ta si di wan seei soni a di ten aki ö? Wë aai. Sömëni sëmbë hati ta boonu ku dee Jehovah Kotoigi te de an ta hoi dee piizii daka di an ta kai ku di Bëibel. Hati u de ta boonu ku de tu te de an ta hoi fujai daka, nasö te de an ta hoi Bëdaki. Wotowan hati ta boonu ku de te de an ta hoi dee piizii daka u di köndë, nasö te de an ta du so soni di nama ku di fasi fa de o bei wan sëmbë te a dëdë. Wë a kan taa hati u dee sëmbë aki ta boonu ku dee Jehovah Kotoigi, u di dee sëmbë aki ta mëni taa de ta dini Gadu a di soifi fasi. Ma Gadu an o wai ku dee sëmbë aki ee de ta möön hoi dee wëti u libisëmbë, möön leki dee wëti dee dë a di Bëibel.​—Maik. 7:7-9.

16. Andi u musu du, söseei ku un soni u musu ta köni te u luku Psalöm 119:97, 113, 163-165?

¹⁶ Andi sa heepi u fu wa lasi di biibi fuu? U musu ko lobi dee wëti ku dee mama wëti u Jehovah gaanfa. (Lesi Psalöm 119:97, 113, 163-165.) Te u lobi Jehovah, nöö wa o du na wan soni di libisëmbë guwenti u du di an ta kai ku ën. Wa o mbei na wan soni tapa u fu wa lobi Jehovah möön.

17. Andi sömëni sëmbë bi ta mëni di mbei de an bi kë waka a Jesosi baka?

¹⁷ So sëmbë di bi ta libi a di ten di Jesosi bi dë a goonliba aki, bi kë taa politiki soni u di köndë bi musu tooka. De bi mëni taa di Mësiasi bi o ko puu de a di tii u dee Loomë sëmbë basu. Ma di de pooba u mbei Jesosi toon könu, hën an bi kë di soni dë (Joh. 6:14, 15). Ma wanlö mindima ku woto sëmbë, bi ta fëëë taa Jesosi bi o tooka soni a di tii u Loomë, u di de bi feni makiti a di tii u Loomë. Dee lö soni aki bi mbei sömëni u dee Dju an bi kë waka a Jesosi baka.

18. Na un tjabukama woto u Bëibel di nama ku di Mësiasi, sömëni sëmbë an bi ta buta pakisei?

¹⁸ Andi di Bëibel ta taki? Hii fa sömëni tjabukama woto bi taki a fesi taa di Mësiasi bi o dë wan sëmbë di ta wini hii feti, tökuseei woto  tjabukama woto ta lei taa Jesosi bi musu dëdë fosu, faa sa puu u a zöndu basu (Jes. 53:9, 12). Ma nöö faandi mbei so sëmbë bi ta si di soni aki woto fasi? Wë u di sömëni sëmbë a di ten u Jesosi, an bi ta buta pakisei a dee tjabukama woto di ta lei taa di Mësiasi an bi o ko puu dee fuka u dee Dju a di ten dë.​—Joh. 6:26, 27.

19. Andi ta mbei sëmbë u di ten aki an ta lobi u?

¹⁹ U ta si di wan seei soni a di ten aki ö? Wë aai. Sömëni sëmbë a di ten aki an lobi u, u di wa ta tei së a politiki soni u köndë. De ta feni taa u musu ta sitëm tu. Ma u ta fusutan taa ee u tei wan libisëmbë ko tiima fuu, nöö Jehovah o si taa wa kë faa dë tiima fuu möön (1 Sam. 8:4-7). So sëmbë ta feni taa u musu ta mbei siköö ku hatiwosu, söseei u musu ta da lanti soni. Nöö sömëni sëmbë an ta lobi u, u di wa ta buta pakisei a di seeka di sëmbë ta kë seeka dee bookohedi u di goonliba aki, ma u ta möön buta pakisei a di peleikiwooko.

20. Andi u musu ta si kuma di möön fanöudu soni, te u luku di soni di Jesosi taki a Mateosi 7:21-23?

²⁰ Andi sa heepi u fu wa lasi di biibi fuu? (Lesi Mateosi 7:21-23.) Di möön fanöudu soni di u musu du, hën da di wooko di Jesosi da u fuu du (Mat. 28:19, 20). Nöiti u musu mbei dee politiki soni, ku dee bookohedi u di goonliba aki, puu u pakisei a di wooko di Jesosi da u fuu du. U lo’ sëmbë, nöö u ta booko u hedi ku de tu. Ma u sabi taa di möön bunu fasi fa u sa heepi de, hën da te u ta lei de soni u di Könuköndë u Gadu, söseei te u ta heepi de u de ko dë mati u Jehovah.

21. Andi u musu ta mbei hii möiti fuu du?

²¹ A di woto aki, u bi si fö soni di bi mbei sömëni sëmbë an bi kë waka a Jesosi baka di a bi dë a goonliba aki, nöö u bi si tu unfa dee fö soni aki sa mbei so sëmbë u di ten aki an ta kë haika dee bakama u Jesosi. Ma ku dee fö soni aki nöö u musu ta köni ö? Wë nönö. A di woto di ta ko, woo taki u fö woto soni di sa mbei sëmbë an waka a Jesosi baka. Boo mbei hii möiti fuu waka a Jesosi baka go dou, söseei boo ta mbei möiti hiniwan daka u di biibi fuu ko möön taanga!