1-2. Andi wan sëmbë di bi ta sikifi buku bi taki, nöö andi woo luku a di woto aki?

A DI ten aki, milionmilion sëmbë ta taki taa de ta biibi a Jesosi, ma de an ta du dee soni dee a bi lei u fuu musu ta du (2 Tim. 4:3, 4). Wan sëmbë di bi ta sikifi buku, bi taki taa: „Ee wan womi bi dë a di ten aki di ta libi kumafa Jesosi bi ta libi, u bi o haikëën u, naa wa bi o haikëën kumafa sömëni sëmbë an bi haikëën a di ten di pasa? Wë te u luku di fasi fa sëmbë ta libi nöunöu, an dë u taki taa wa bi o haikëën tu.”

² Sömëni sëmbë a di ten u Jesosi, bi jei dee soni dee a bi ta lei sëmbë, söseei de bi si dee foombo soni dee a bi ta du. Ma tökuseei de an bi biibi ën. Wë faandi mbei? Wë a di woto di pasa u bi taki u fö soni di mbei sëmbë an bi ta kë waka a Jesosi baka. Boo taki u fö woto soni jeti. Te woo taki u dee soni aki, woo si faandi mbei sëmbë an ta kë haika dee bakama u Jesosi a di ten aki, söseei woo luku unfa u sa köni u soni an puu u a di dini di u ta dini Jehovah.

3. Andi Jesosi bi du di bi mbei so sëmbë an bi ta kë haikëën?

³ Di Jesosi bi dë a goonliba aki, a bi ta nama ku hii pei sëmbë. A bi ta sindo njan makandi ku dee guduma, nöö a bi ta sindo ta njan makandi ku heihei sëmbë. Ma a bi lo’ u dë makandi ku dee pooti sëmbë tu. Boiti di dë, a bi ta fii da sëmbë di wotowan bi ta si kuma „takulibi sëmbë”. So sëmbë di bi abi gaanfasi, an bi ta kë haika Jesosi u dee soni aki hedi. So u de bi hakisi dee bakama u Jesosi taa: ’Faandi mbei un ta njan ta bebe ku dee sëmbë dee ta pii lanti möni dë ku dee oto takulibi sëmbë u di köndë?’ Hën Jesosi piki de taa: „Ee wan sëmbë ja  siki, nöö ja abi data fanöudu. Nöö un haika e. Ma ko aki fu bumbuu sëmbë hedi e, ma u dee takulibi sëmbë hedi, u mi kai de u de bia de libi ko a Masa Gadu.”​—Luk. 5:29-32.

4. Andi dee Dju bi musu sabi taa bi o pasa ku di Mësiasi, te u luku di soni di di tjabukama Jesaaja bi taki?

⁴ Andi di Bëibel ta taki? Gaanduwe ufö di Mësiasi bi ko a goonliba aki, hën di tjabukama Jesaaja bi taki taa sëmbë u di goonliba aki an bi o biibi taa Jesosi da di Mësiasi. Di tjabukama woto bi taki taa: „Sëmbë bi sösö ën, nöö de bi ta koti pasi dëën . . . A dë kuma a tapëën fesi sö taa wa sa si ën. Sëmbë mbei ën fa, nöö u bi ta si ën kuma wan sösö sëmbë” (Jes. 53:3). Di tjabukama woto bi taki a fesi taa sëmbë bi o „ta koti pasi” da di Mësiasi. Fëën mbei dee Dju u di ten u Jesosi bi musu u sabi taa sëmbë an bi o ta biibi Jesosi.

5. Unfa sömëni sëmbë a di ten aki ta si dee bakama u Jesosi?

⁵ U ta si di wan seei soni a di ten aki ö? Wë aai. Sömëni keiki fesima ta kë taa dee sëmbë dee ta ko a di keiki u de musu dë nëbai sëmbë, de musu dë gudu sëmbë, söseei de musu dë sëmbë di bi go a hei siköö. De ta hoi dee lö sëmbë aki a di keiki u de, aluwasi ee de an ta libi a wan fasi di ta kai ku Gadu. Dee keiki fesima aki ta si dee dinima u Jehovah kuma sösö sëmbë, u di gaansë u sëmbë u di goonliba aki an ta si de u soni. A dë di soni di Paulosu bi taki. A bi taki taa Gadu tei dee sëmbë dee wotowan ta si kuma „sösö” sëmbë (1 Kol. 1:26-29). Ma Jehovah ta kai hii dee dinima fëën gaan soni. 

6. Unfa u sa djeesi Jesosi, te u luku di soni di sikifi a Mateosi 11:25, 26?

⁶ Andi sa heepi u fu wa lasi di biibi fuu? (Lesi Mateosi 11:25, 26.) Na mbei di goonliba aki mbei i si dee sëmbë u Gadu kumafa de ta si de. I musu ko fusutan taa Jehovah ta tei sëmbë di abi sakafasi u de du di soni di a abi a pakisei u du (Ps. 138:6). Söseei buta pakisei a dee soni dee a du kaa, u di a wooko ku dee sëmbë di sëmbë u di goonliba aki ta si kuma don sëmbë.

7. Faandi mbei Jesosi kai dee Faliseima bödjëëma, nöö unfa de bi feni ën?

⁷ Jesosi an bi ta fëëë u kuutu dee hedima u Keiki u di ten fëën, u di de an bi ta lei sëmbë unfa de musu dini Jehovah a di soifi fasi. A bi ta lei taa dee Faliseima da bödjëëma, u di de bi ta möön booko de hedi ku di fasi fa de bi musu ta wasi de maun, möön fa de bi ta buta pakisei a di sölugu di de bi musu ta sölugu dee gaansëmbë u de (Mat. 15:1-11). A kan taa dee bakama u Jesosi bi foombo u dee soni dee a bi ta taki. De bi hakisi ën seei taa: „Masa o, fa i si i fan dë, i sabi taa dee Faliseima tei i fu hogi ö?” Hën a piki de taa: „An dë fuu a’ toobi ku de e, biga na Gadu ta manda de a dee soni de ta du. Nöö hii dee soni dee mi Tata an paandi nöö a o hön de puu. Dee lö sëmbë dë, de dë kuma wanlö bookowojoma ta suku u de tja oto bookowojoma fu de go pasa ngötö. Nöö na de tuu o kai go a di ngötö nö?” (Mat. 15:12-14) Hii fa dee hedima u keiki hati bi ta boonu ku Jesosi, tökuseei an bi ta mbei di soni dë tapëën fu an konda unfa soni dë tuutuu.

8. Unfa Jesosi bi lei taa Gadu an ta wai ku hiniwan fasi fa sëmbë ta dini ën?

⁸ Jesosi bi lei tu taa so u dee soni di dee Faliseima bi ta lei sëmbë, bi dë poipoi soni. An bi ta lei sëmbë taa Gadu ta wai ku hii pei fasi fa sëmbë ta dini ën. Ma a bi taki taa sömëni sëmbë bi o dë a di baai pasi di ta tja sëmbë go kaba a sösö, nöö biti sëmbë bi o dë a di pasi di ta tja sëmbë go a libi (Mat. 7:13, 14). Jesosi bi taki taa a bi o djei kuma so sëmbë ta dini Gadu, ma na hën de ta dini. Fëën mbei a bi taki taa: „Un musu mëni unu seei bunu ku  dee sëmbë dee ta waka ta ganjan sëmbë taa de ta tja Gadu buka, ma na Gadu hën manda de. . . . De dë leti kuma wan takumbeti di bisi sikapu puuma te a kaba, nöö a go a dee sikapu dendu ta mbei kuma hënseei da sikapu tu. Ma hii fu di dë takumbeti hati a abi. Sö dee ganjansëmbëma ta libi. Ma fa de o ko dë seei, joo sabi de e, biga joo si a di libi u de taa ganjansëmbëma de dë”.​—Mat. 7:15-20.

9. Andi da wantu soni di Jesosi bi lei taa de an dë sö tuutuu?

⁹ Andi di Bëibel ta taki? Wan tjabukama woto u Bëibel bi taki a fesi taa di Mësiasi bi o lobi di wosu u Jehovah gaanfa (Ps. 69:9; Joh. 2:14-17). Di soni aki mbei Jesosi an bi ta fëëë u lei sëmbë unfa soni dë tuutuu. Dee Faliseima bi ta biibi taa te wan sëmbë dëdë, nöö wan soni dë a di sëmbë dendu di ta libi go dou. Ma Jesosi bi lei taa te wan sëmbë dëdë, nöö a dë kuma a ta duumi (Joh. 11:11). Dee Saduseima an bi ta biibi taa sëmbë di dëdë sa weki ko a libi baka. Ma Jesosi bi weki di mati fëën de kai Lazalosi ko a libi baka (Joh. 11:43, 44; Tjab. 23:8). Dee Faliseima bi ta biibi taa hiniwan soni di bi ta pasa, bi ta pasa sö u di sö soni seti, nasö u di Gadu hën bi këën sö. Ma Jesosi bi ta lei taa libisëmbë seei musu taki da deseei ee de o dini Gadu, nasö ee de an o dini ën.​—Mat. 11:28.

10. Faandi mbei sömëni sëmbë an ta kë haika di bosikopu di u ta tja?

¹⁰ U ta si di wan seei soni a di ten aki ö? Wë aai. Sömëni sëmbë an ta kë haika u, u di u ta tei di Bëibel u lei sëmbë taa dee soni di keiki ta lei sëmbë da poipoi soni. So hedima u keiki ta lei sëmbë taa Gadu ta sitaafu sëmbë u di a ta tjuma de a faja. De ta taki di soni aki sö taa sëmbë sa ta saka deseei a de basu. Dee dinima u Jehovah, ta dini wan Gadu di abi lobi, nöö de ta heepi sëmbë u de ko fusutan taa di soni aki an dë sö tuutuu. Dee hedima u keiki ta taki tu taa te wan sëmbë dëdë, nöö wan soni dë nëën dendu di ta libi go dou. Ma u dee dinima u Jehovah ta lei sëmbë taa di soni aki an dë sö. Biga ee sö di soni aki bi dë, nöö an bi o dë fanöudu u Gadu weki sëmbë di dëdë ko a libi baka. Sömëni keiki ta lei sëmbë taa hii soni di u ta du bi seti sö a fesi kaa, ma u dee dinima  u Jehovah ta lei sëmbë taa hiniwan sëmbë sa taki da hënseei ee a o dini Gadu, nasö ee an o dini ën. Unfa dee hedima u keiki ta feni di soni aki? Möön gaanfa, hati u de ta boonu.

11. Andi Gadu ta hakisi dee sëmbë fëën u de du, te u luku Johanisi 8:45-47?

¹¹ Andi sa heepi u fu wa lasi di biibi fuu? Ee u lobi dee tuutuu lei u Bëibel, nöö u musu biibi dee soni di Gadu ta piki u. (Lesi Johanisi 8:45-47.) Wa dë kuma Saatan Didibi, u di u ta taki unfa soni dë tuutuu. Wa ta du soni di an ta kai ku dee soni dee u ta biibi (Joh. 8:44). Jehovah kë taa dee sëmbë fëën musu dë kuma Jesosi. ’De musu buuse hiniwan soni di de si taa hogi, biga ku bunu soni nöö de musu ta nama’.​—Lom. 12:9; Heb. 1:9.

12. Faandi mbei di fasi fa de bi kii Jesosi bi dë wan soni di bi toobi sömëni Dju?

¹² Andi bi dë wan woto soni di mbei dee Dju an bi kë ta biibi Jesosi? Wë Paulosu bi taki taa: „U ta konda u [Jesosi] Keesitu kodo, di de bi peka a [posu kii]. Nöö di Buka u di dëdë u Masa Jesosi aki, nöö hën ta toobi dee Dju sëmbë te de an kë jei ën seei” (1 Kol. 1:23). Faandi mbei di fasi fa de bi kii Jesosi bi toobi sömëni Dju? Di dëdë di Jesosi dëdë a di posu, bi mbei de bi si ën kuma wan hogiduma, ma de an bi si ën kuma di Mësiasi.​—Deto. 21:22, 23.

13. Na un soni wanlö sëmbë an bi buta pakisei?

¹³ Dee Dju dee an bi ta biibi Jesosi, an bi ta si taa Jesosi an bi du na wan hogi, söseei taa sëmbë bi kuutu ën a wan föutu fasi. Dee sëmbë dee bi kuutu Jesosi, an bi ta booko de hedi ku di kuutu di de musu kuutu soni a wan leti fasi. Dee kuutuma u di gaan kuutuwosu u dee Dju, bi ko makandi hesihesi u kuutu Jesosi, nöö de an bi hoi dee wëti di de bi musu hoi te de musu kuutu wan sëmbë (Luk. 22:54; Joh. 18:24). De an bi kuutu soni a wan bunu fasi, söseei deseei bi „ta suku föutu nëën nöömö fu de feni tja go konda da dee lanti u Loomë dee ta tii di köndë, be gaan lanti sa piki taa a musu dëdë.” Di soni an bi waka kumafa de bi kë, hën de bi ta du soni u mbei Jesosi taki wan soni di bi o mbei de kii ën. Di soni di de du aki, bi lei taa de an bi hoi deseei a wëti (Mat.  26:59; Maik. 14:55-64). Nöö baka di Jesosi bi weki ko a libi baka, hën dee seei kuutuma aki bi paka wantu Loomë sodati dee bi ta luku di geebi u Jesosi, „wan gaan möni”, u de an taki unfa a waka taa soni fëën an bi dë a di geebi dendu.​—Mat. 28:11-15.

14. Andi di Wöutu u Gadu bi taki a fesi u di fasi fa de bi o kii di Mësiasi?

¹⁴ Andi di Bëibel ta taki? Sömëni Dju a di ten u Jesosi an bi dë ku di mëni taa di Mësiasi bi musu dëdë. Ma luku andi di Wöutu u Gadu bi taki a fesi kaa. A bi taki taa: „A dëdë da sëmbë, nöö de bi ta si ën kuma wan hogiduma. A paka paima u puu sömëni sëmbë a zöndu, söseei a toon wan sëmbë di ta hopo taki da zöndu libisëmbë” (Jes. 53:12). Di soni aki mbei u sa taki taa an bi musu u toobi dee Dju di de bi kii Jesosi kuma wan hogiduma.

15. Andi de bi taki u dee Jehovah Kotoigi di mbei sömëni sëmbë an ta kë haika de?

¹⁵ U ta si di wan seei soni a di ten aki ö? Wë aai! De bi kuutu Jesosi a wan föutu fasi, nöö sö nöö de ta kuutu dee Jehovah Kotoigi a di ten aki a wan föutu fasi. Boo luku wantu soni di mbei u taki sö. A dee pisiten u di jaa 1930 te go miti di jaa 1950, hën de bi hoi sömëni kuutu na Amëëkanköndë, u di de bi kë tapa u fu wa dini Gadu möön. A bi dë gbelingbelin u si taa so u dee kuutuma an bi ta pena suku u ko sabi ambë u dë tuutuu. A di foto Kibëk, di dë a Kanada, a bi pasa taa lanti u di köndë ku dee keiki, bi wooko makandi u de tapa di wooko fuu. De bi söötö sömëni peleikima u di de bi ta paaja di bunu buka u di Könuköndë u Gadu. De bi kii sömëni njönku baaa fuu a di pisiten di dee Nazi sodati bi ta tii na Alumaköndë. A dee jaa dee pasa aki, de bi söötö sömëni u dee baaa fuu a Losiaköndë, u di de bi ta konda soni u Bëibel da wotowan. Lanti u di köndë dë ta si di soni aki kuma hopo u ta hopo ta fia ku de. Di Nyun-Grontapuvertaling fuu di dë a Losiatöngö seei lanti ta si kuma soni di an bunu, u di di në Jehovah sikifi nëën.

16. Faandi mbei wa musu haika dee mindimindi woto di sëmbë ta konda u dee sëmbë u Jehovah, te u luku 1 Johanisi 4:1?

¹⁶ Andi sa heepi u fu wa lasi di biibi fuu? Ko sabi unfa soni dë tuutuu. A di woto di Jesosi bi konda a di kuun liba, a bi piki dee haikama fëën taa so sëmbë bi o ta ’kosi de ta toobi de ta mindi hii sootu pei hogi ta buta a de hedi’ (Mat. 5:11). Saatan hën da di sëmbë di bi o ta mbei sëmbë ta mindi dee soni dë. A ta mbei dee sëmbë paaja mindimindi woto u dee sëmbë dee lobi di tuutuu lei (Ako. 12:9, 10). Wa musu ta haika dee mindimindi woto di dee felantima fuu ta konda. Nöiti u musu mbei dee soni dë mbei di biibi fuu ko suwaki.​—Lesi 1 Johanisi 4:1.

17. Unfa dee soni dee bi pasa ufö de kii Jesosi, bi sa mbei so sëmbë an biibi Jesosi?

¹⁷ Kölö sö ufö de kii Jesosi, hën wan u dee 12 apösutu fëën bi sei ën. Wan woto apösutu bi taki dii pasi taa an sabi Jesosi, söseei hii dee apösutu fëën bi kule paaja go disëën a di ndeti ufö a dëdë (Mat. 26:14-16, 47, 56, 75). Dee soni aki an bi bigi da Jesosi. A bi taki a fesi kaa taa dee soni aki bi o pasa (Joh. 6:64; 13:21, 26, 38; 16:32). So sëmbë di bi si fa dee soni aki bi pasa, bi sa pakisei taa ’ee sö dee apösutu u Jesosi bi libi ku ën, nöö ma kë nama ku de e!’

18. Andi da wantu tjabukama woto di bi ta pasa kölö sö ufö Jesosi dëdë?

¹⁸ Andi di Bëibel ta taki? Höndöhöndö jaa ufö de kii Jesosi, Jehovah bi taki a di Wöutu fëën taa de bi o sei di Mësiasi da 30 pisi soofu möni (Sak. 11:12, 13). Di sëmbë di bi o sei ën bi o dë wan u dee gaan mati fëën (Ps. 41:9). Di tjabukama de kai Sakalia seei bi taki taa: „De o fon di sikapuma, nöö dee sikapu o paaja fanjanfanjan go u de” (Sak. 13:7). Sëmbë di bi  abi wan limbohati an bi o disa di biibi di de ta biibi Jesosi u dee soni aki hedi. Ma di biibi u de bi o ko möön taanga te de bi o ta si fa dee tjabukama woto di nama ku Jesosi ta pasa tuutuu.

19. Andi dee limbohati sëmbë sabi?

¹⁹ U ta si di wan seei soni a di ten aki ö? Wë aai. A di ten fuu aki seei, wantu Kotoigi di sömëni sëmbë sabi, go disa di tuutuu lei. De ko dë sëmbë di bia baka da di biibi, nöö de ta suku fasi u puu wotowan a Jehovah. Dee sëmbë aki ta mindi soni da dee Jehovah Kotoigi, nöö de ta buta dee woto aki a teefei, a ladio, ku Internet. Ma dee limbohati sëmbë an ta da pasi u dee sëmbë aki ganjan de. De fusutan taa dee soni aki da soni di di Bëibel bi taki a fesi kaa taa bi o pasa.​—Mat. 24:24; 2 Pet. 2:18-22.

20. Unfa u sa ta köni ku dee sëmbë dee go disa di tuutuu lei? (2 Timoteo 4:4, 5)

²⁰ Andi sa heepi u fu wa lasi di biibi fuu? Wë u musu mbei di biibi fuu ko taanga, u di woo ta lei soni u Bëibel hii juu, u di woo ta begi, söseei u di woo ta du di wooko di Jehovah da u fuu du. (Lesi 2 Timoteo 4:4, 5.) Ee u abi biibi, nöö wa o ta panta te u ta jei sëmbë ta taki hogi u dee Jehovah Kotoigi (Jes. 28:16). Di lobi di u lobi Jehovah, di Wöutu fëën, ku dee baaa ku dee sisa fuu, o heepi u fu wa buta pakisei a dee soni di dee sëmbë dee go disa Jehovah ta taki.

21. Fuun soni u sa dë seiki, hii fa gaansë u sëmbë an ta kë haika di bosikopu di u ta tja?

²¹ A di pisiten di Jesosi bi dë a goonliba aki, sömëni sëmbë an bi biibi ën. Ma tökuseei wotowan bi biibi ën. Wan u dee sëmbë di bi biibi Jesosi, bi dë wan womi u di kuutuwosu u dee Dju, ku „wanlö hia begima” (Tjab. 6:7; Mat. 27:57-60; Maik. 15:43). A di ten aki seei, milionmilion sëmbë ta biibi Jesosi. Unfa a waka? Wë u di de sabi dee tuutuu lei di dë a di Wöutu u Gadu, söseei de lobi de tu. Di Wöutu u Gadu ta piki u taa: „Dee sëmbë dee lobi di wëti fii o abi kötöhati pasa maaka. Na wan soni o mbei de naki futu.”​—Ps. 119:165.