1. Andi sa pasa te wan sëmbë du wan gaan zöndu?

 A DI woto di pasa, u bi si andi apösutu Paulosu bi piki di kemeente u Kolenti u de du, di wan baaa bi du wan gaan zöndu. Di baaa an bi lei taa di soni di a bi du bi hati ën, fëën mbei de bi abi u puu ën a di kemeente. Ma leti kumafa di tëkisi u di woto aki ta lei u, nöö wan sëmbë sa toona ko ta si soni kumafa Jehovah kë baka, hii fa a bi du wan gaan zöndu. Gadu sa heepi ën faa bia ko ta libi a wan fasi di ta kai ku ën baka (Lom. 2:4). Unfa Gadu ta wooko ku dee gaanwomi u heepi di sëmbë?

2-3. Andi u musu du ee u ko sabi taa wan baaa nasö wan sisa du wan gaan zöndu, nöö faandi mbei u musu du di soni dë?

² Ee dee gaanwomi an sabi taa wan sëmbë du wan gaan zöndu, nöö de an o sa heepi ën. Fëën mbei ee u ko sabi taa wan sëmbë du wan gaan zöndu di sa mbei de puu ën a di kemeente, nöö u musu dëën taanga faa go suku heepi a dee gaanwomi.​—Jes. 1:18; Tjab. 20:28; 1 Pet. 5:2.

³ Ma andi i musu du ee di sëmbë an kë go fan ku dee gaanwomi? Wë ee a ko pasa sö, nöö u musu go fan ku dee gaanwomi, sö taa di sëmbë sa feni di heepi di a abi fanöudu. Te u ta du soni sö, nöö hën da u ta lei di sëmbë taa u lobi ën, u di u sabi taa dee gaanwomi sa heepi ën. Ee di sëmbë an kë tooka di fasi fa a ta du soni, nöö hën ku Gadu an o dë bunu möön. Söseei a sa mbei dee sëmbë dee an ta dini Jehovah ko ta taki hogi u Jehovah ku dee sëmbë fëën. Fëën mbei woo mbei hii möiti u tja di taki go a dee gaanwomi, u di u lobi Jehovah ku di baaa, nasö di sisa fuu di du di hogi.​—Ps. 27:14.

 ANDI DEE GAANWOMI TA DU U HEEPI DEE BAAA KU DEE SISA DEE DU WAN GAAN ZÖNDU?

4. Andi da di maaka u dee gaanwomi te de go miti wan sëmbë di du wan gaan zöndu?

⁴ Te wan sëmbë u di kemeente du wan gaan zöndu, nöö dee gaanwomi u di kemeente ta tei dii gaanwomi a de mindi manda go a di sëmbë. Dee gaanwomi aki musu abi sakafasi, söseei de musu ta hoi deseei a dee soni di de sa du, ku dee soni di de an sa du. Te de ta pooba u heepi wan sëmbë, nöö de ta hoi a pakisei taa de an sa musu wan sëmbë faa tooka (Deto. 30:19). Dee gaanwomi ta fusutan taa hii sëmbë an o djeesi Könu Dafiti a di fasi fa a bi lei taa a bi hati ën taa a du zöndu (2 Sam. 12:13). A sa pasa taa so sëmbë an kë tei dee soni dee Jehovah piki de (Ken. 4:6-8). Ma aluwasi unfa soni dë, tökuseei di maaka u dee gaanwomi, da di mbei di de musu mbei möiti u heepi di sëmbë faa ko ta du soni kumafa Jehovah kë baka. Andi dee gaanwomi musu hoi a pakisei te de go miti wan sëmbë di du wan gaan zöndu?

5. Andi dee gaanwomi ta hoi a pakisei te de go miti wan sëmbë di du wan gaan zöndu? (2 Timoteo 2:24-26) (Luku di peentje tu.)

⁵ Dee gaanwomi sabi taa Jehovah ta kai wan sëmbë gaan soni jeti, hii fa di sëmbë du wan gaan zöndu (Luk. 15:4, 6). Fëën mbei de ta mbei möiti u na ta fan djoudjou ku di sëmbë, söseei de ta köni u na ta du soni di sa mbei di sëmbë fii kuma de an ta kai ën gaan soni. Dee gaanwomi an ta si kuma fini nöö de musu go fini di sëmbë soni, baka di dë nöö de piki ën andi de o du ku ën nöö a kaba. Ma te de go miti di sëmbë, de ta lei taa de abi dee fasi dee dë a 2 Timoteo 2:24-26. (Lesi ën.) Dee gaanwomi ta lei taa de abi bunu fasi, de ta hoi deseei u hati u de an boonu, te de ta mbei möiti u heepi wan sëmbë di du wan gaan zöndu.

6. Unfa dee gaanwomi ta seeka deseei a fesi u de sa go miti di sëmbë di du wan gaan zöndu? (Loomë 2:4)

⁶ Dee gaanwomi ta seeka deseei a fesi u de sa du soni kumafa Jehovah kë. De ta pooba u djeesi Jehovah a hii soni di de ta du u heepi wan sëmbë di du wan gaan zöndu. De ta mbei möiti u na fëëkëtë di soni di Paulosu bi taki. A bi taki taa: „Biga fa [Gadu] abi gaan pasensi ku taihati da i dë, nöö a kë fu hati fii musu bia, fëën mbei a ta libi bunu ku i sö.” (Lesi Loomë 2:4.) Dee gaanwomi ta hoi a pakisei taa de musu ta du soni kumafa Keesitu kë, te de ta luku dee sikapu fëën (Jes. 11:3, 4; Mat. 18:18-20). Bifö dee gaanwomi go miti di sëmbë, de ta begi Jehovah faa heepi de, u de sa heepi di sëmbë faa tooka. Te de kaba, nöö de o öndösuku soni a di Wöutu u Gadu ku dee buku fuu. Baka di dë, nöö de o toona begi Jehovah faa heepi de u de fusutan di sëmbë bumbuu, söseei u de fusutan unfa soni dë dëën. De o luku wantu soni u di sëmbë di dë fanöudu, di nama ku di fasi fa a kiija, sö taa de sa ko fusutan faandi mbei a ta si soni woto fasi,  söseei faandi mbei a du soni kumafa a du soni dë.​—Nöng. 20:5.

7-8. Unfa dee gaanwomi sa lei taa de ta mbei möiti u du soni kumafa Jehovah ta du soni, te de ta mbei möiti u heepi wan sëmbë di du wan gaan zöndu?

⁷ Dee gaanwomi ta mbei möiti u lei taa de abi pasensi kuma Jehovah. De ta hoi a pakisei fa Jehovah bi ta libi ku dee sëmbë fëën dee bi du gaan zöndu. Jehovah bi hoi pasensi ku Kain. A bi piki ën andi bi o miti ën ee an tooka, söseei andi da dee gaan bunu dee a bi o feni ee a bi piki hën buka (Ken. 4:6, 7). Jehovah bi manda di tjabukama Naatan go fan ku Dafiti. A bi konda wan woto di bi heepi Dafiti faa bia ko ta si soni kumafa Jehovah kë (2 Sam. 12:1-7). Di dee Isaëli sëmbë an bi ta piki Gadu buka möönsö, hën a „bi ta manda dee tjabukama” fëën hii juu go a de. „Hii daka seei” a bi ta manda de go fan ku de (Jel. 7:24, 25). An bi ta wakiti u dee sëmbë fëën lei taa de ta tjali u dee zöndu u de ufö a o go heepi de. Ma a bi ta hopo du soni u da de taanga u de bia libi, hii fa de an bi disa di hogilibi u de.

⁸ Dee gaanwomi ta djeesi Jehovah te de ta mbei möiti u heepi dee sëmbë dee du wan gaan zöndu. Leti kumafa 2 Timoteo 4:2 ta taki, nöö de ta fan ku de ta leti de buta a pasi „ku gaan pasensi”. Hii juu wan gaanwomi musu ta mbei möiti u hoi hënseei, söseei a musu ta hoi pasensi faa sa heepi di sëmbë faa kë du soni a wan bunu fasi. Ma ee dee gaanwomi hati ko boonu, nasö ee de ta du soni di ta lei taa de ko wei ku di sëmbë, nöö a sa pasa taa di sëmbë an tei di fan u de, nasö a sa pasa taa an kë du soni u lei taa a ta tjali u di hogi di a du.

9-10. Andi dee gaanwomi sa du u heepi wan sëmbë faa ko fusutan taa a du wan gaan zöndu?

⁹ Dee gaanwomi ta mbei möiti u ko fusutan unfa a waka mbei di sëmbë du di zöndu dë. Andi da di soni di mbei di sëmbë ko suwaki a di biibi? An bi abi di guwenti u lei soni u Bëibel möön u? Nasö an bi abi di guwenti u du di peleikiwooko möön u? An bi abi di guwenti u ta begi Jehovah möön u, naa a bi ta begi ën valavala? A bi tapa u mbei möiti u dee taku fii fëën an tii ën u? Un pei sëmbë a bi ta hulu? Un pei soni a bi lo’ u du te a bi kë piizii? Unfa dee soni dë bi sa mbei di sëmbë ko ta si soni, söseei unfa de bi sa mbei a ko ta fii u du soni? A ko fusutan unfa hën Tata Jehovah ta fii te a luku hii dee soni dee a du dë u?

¹⁰ Dee gaanwomi sa hakisi di sëmbë soni di sa heepi ën faa ko si andi da di soni di mbei di biibi fëën ko suwaki, söseei di mbei a du zöndu. Te de o fini di sëmbë soni, nöö de ta mbei möiti u du ën ku lobi, söseei a wan lesipeki fasi. De an ta suku u ko sabi soni u di sëmbë di an dë fanöudu u de ko sabi (Nöng. 20:5). De sa konda wan woto da di sëmbë u heepi ën faa ko si unfa di soni di a du hogi tjika, leti kumafa Naatan bi du ku Dafiti. A sa pasa taa di sëmbë bigi lei wantewante a di fosu komakandi dë, taa di soni di a du hati ën. Boiti di dë, a sa pasa taa wantewante dë a lei taa a ta tjali u di zöndu di a du.

11. Unfa Jesosi bi ta libi ku dee sëmbë dee bi du gaan zöndu?

¹¹ Dee gaanwomi ta mbei möiti u djeesi Jesosi. Di Jesosi bi du soni u leti Saulosu u Talisesi buta a pasi, hën a hakisi ën wan soni. A bi taki taa: „Saulosu! Womi Saulosu! . . . Andi mbei i ta sitaafu mi sö u du?” Di soni di Jesosi bi hakisi Saulosu aki, bi heepi ën faa ko si taa di soni di a bi ta du dë an bunu (Tjab. 9:3-6). Nöö di Jesosi bi du soni u heepi „di hogi mujëë de kai Isebeli”, hën a taa: „Mi dëën ten longi tjika faa bi musu bia disa di jajo libi fëën naandë.”​—Ako. 2:20, 21.

12-13. Unfa dee gaanwomi sa lei taa de ta da wan sëmbë ten faa tooka? (Luku di peentje tu.)

¹² Te dee gaanwomi ta mbei möiti u du soni kuma Jesosi, nöö de an o biinga kuutu di sëmbë taa an kë tooka di fasi fa a ta pakisei, ku di fasi fa a ta du soni. A sa pasa taa so sëmbë du soni u lei taa de ta tjali u di zöndu u de, di fosu pasi di de ku dee gaanwomi miti. Ma so sëmbë sa abi  möön hia ten fanöudu. Fëën mbei dee gaanwomi musu seeka soni u de ku di sëmbë sa miti möön leki wan pasi. Baka di fosu komakandi dë, nöö kandë di sëmbë sa bigi ko ta kai pakisei bumbuu a di soni di dee gaanwomi tja ko a limbo dëën. A sa mbei a ko abi sakafasi, nöö a begi hakisi Jehovah paadon (Ps. 32:5; 38:18). Te dee gaanwomi toona ko makandi ku di sëmbë baka, nöö a sa pasa taa di sëmbë ko ta si soni a wan möön bunu fasi, möön di fosu pasi di de bi miti ën.

¹³ U di dee gaanwomi kë heepi di sëmbë faa lei taa a ta tjali u di zöndu di a du, mbei de ta du soni u lei taa de lobi ën, söseei taa de abi tjalihati fëën. De ta begi Jehovah faa heepi de u soni waka bunu, söseei de abi di biibi taa di baaa, nasö di sisa u de o toona kisi hënseei baka, nöö a o du soni u lei taa a ta tjali u di zöndu di a du.​—2 Tim. 2:25, 26.

14. Ambë fiti u kisi gafa te wan baaa nasö wan sisa bia ko ta libi baka kumafa Jehovah kë, nöö faandi mbei?

¹⁴ U ta wai gaanfa seei, ee di sëmbë bia ko ta libi baka kumafa Jehovah kë! (Luk. 15:7, 10) Ambë fiti u kisi gafa te soni waka sö? Dee gaanwomi ö? Luku andi Paulosu bi taki. A bi taki taa: „Kandë te wan ten, nöö Gadu o mbei hati u de bia” (2 Tim. 2:25). Awa, Jehovah hën da di sëmbë di heepi di baaa nasö di sisa faa tooka di fasi fa a ta pakisei, ku di fasi fa a ta du soni. Paulosu bi taki soni u dee bunu soni dee ta pasa te wan sëmbë lei taa a ta tjali u di zöndu di a du. A bi taki taa di soni dë sa mbei di sëmbë ko fusutan di tuutuu lei möön fini, taa a sa toona ko kisi hënseei baka, söseei taa a sa mbei a kumutu a di soni ka Didibi kisi ën peeta buta dë.​—2 Tim. 2:26.

15. Baka te wan sëmbë lei taa a ta tjali u di hogi di a du, nöö andi dee gaanwomi sa du u heepi ën go dou?

¹⁵ Te wan sëmbë lei taa a ta tjali u di hogi di a du, nöö dee gaanwomi dee bi go fan ku ën o seeka soni u de sa ta pasa luku ën, u dëën taanga faa sa feti ku Didibi go dou, be an feni ën kisi möön. Söseei de o heepi ën faa sa feni di taanga di a abi fanöudu faa ta du bunu soni go dou (Heb. 12:12, 13). Wë an dë u taki taa dee gaanwomi an o konda di soni di di sëmbë du da wotowan. Ma tökuseei a sa dë fanöudu u di  kemeente ko sabi wan soni. Andi de musu ko sabi?

„GANDJI DËËN A LANTI FESI”

16. Ambë Paulosu bi ta taki, te u luku 1 Timoteo 5:20?

¹⁶ Lesi 1 Timoteo 5:20. Timoteo bi dë wan gaanwomi u kemeente, nöö Paulosu bi piki ën di soni aki, sö taa a sa sabi fa a musu du soni te a „ko si taa [wan sëmbë] du hogi tuu”. A dë sö taa Paulosu bi kë taki taa a bi musu gandji da di sëmbë a hii dee baaa ku dee sisa u di kemeente fesi ö? Wë aan fu dë sö. Paulosu bi ta taki u dee sëmbë dee bi sa sabi taa di sëmbë du wan hogi. A kan taa dee sëmbë dë bi si di sëmbë, nasö a kan taa di sëmbë bi piki de andi a du. Wë dee sëmbë aki nöö dee gaanwomi o pindja u lei de taa de leti di sëmbë buta a pasi.

17. Andi dee gaanwomi o du ee sömëni sëmbë u di kemeente sabi kaa taa wan sëmbë du wan gaan zöndu, nasö ee di woto o paaja bakaten? Nöö faandi mbei de musu du di soni dë?

¹⁷ So juu, a sa pasa taa sömëni sëmbë u di kemeente sabi kaa taa di sëmbë du wan gaan zöndu. Nasö a sa pasa taa di soni o paaja bakaten. Ee sö a dë, nöö hën da dee gaanwomi musu mbei di kemeente ko sabi taa de gandji da di sëmbë. Unfa de o du di soni dë? A kaba u wan u dee komakandi fuu, nöö wan gaanwomi o konda da di kemeente taa de gandji da sö wan sëmbë. Faandi mbei de musu du di soni dë? Wë Paulosu bi taki taa „hii dee sëmbë dee sai dë musu tei köni” a di soni di pasa dë, be de an go du zöndu.

18. Andi dee gaanwomi o du ee wan mii di dopu, di an dou 18 jaa jeti du wan gaan zöndu? (Luku di peentje tu.)

¹⁸ Andi dee gaanwomi o du, ee di baaa nasö di sisa di du di gaan zöndu an dou 18 jaa jeti? Dee gaanwomi o manda tu gaanwomi u di kemeente u de go miti di njönkuwan ku dee gaansëmbë fëën dee dë a di biibi. a Dee gaanwomi o hakisi  dee gaansëmbë u di mii andi de bi du kaa, u heepi ën faa lei taa a ta tjali u di zöndu di a du. Ee di mii haika dee gaansëmbë fëën, ee a ta mbei möiti u tooka di fasi fa a ta pakisei, ku di fasi fa a ta tja hënseei, nöö dee tu gaanwomi sa buta taa de an o tja di taki go möön longi. De an o mbei dii gaanwomi ko makandi ku di mii ku dee gaansëmbë fëën. Fuu taki ën, nöö mama ku tata Gadu da di wooko u leti dee mii u de buta a pasi. Ma te de o du ën, nöö de musu du ën ku lobi (Deto. 6:6, 7; Nöng. 6:20; 22:6; Ef. 6:2-4). Ma baka wan pisiten, nöö dee gaanwomi o hakisi dee gaansëmbë u di mii unfa a nango ku ën, sö taa de sa dë seiki ee di mii feni di heepi di a bi abi fanöudu. Ma unfa a dë ee di mii an ta tapa ku di hogi di a ta du möönsö? Wë ee soni ko pasa sö, nöö dii gaanwomi o ko makandi ku ën, ku dee gaansëmbë fëën.

’JEHOVAH LOBI SËMBË TUUTUU, SÖSEEI A ABI TJALIHATI U SËMBË’

19. Unfa dee gaanwomi ta lei taa de ta djeesi Jehovah, te de ta mbei möiti u heepi wan sëmbë di du wan gaan zöndu?

¹⁹ Dee gaanwomi abi di faantiwöutu u mbei di kemeente dë limbolimbo ee wan baaa nasö wan sisa an kë tooka möönsö (1 Kol. 5:7). Ma de ta du hii soni di de sa du u heepi di sëmbë faa tooka di fasi fa a ta pakisei, ku di fasi fa a ta du soni. Te de ta mbei möiti u heepi di sëmbë, nöö de ta dë ku di mëni taa di sëmbë o tooka. Faandi mbei? Wë u di de kë djeesi Jehovah. Biga ’Jehovah lobi sëmbë tuutuu, söseei a abi tjalihati u sëmbë’ (Jak. 5:11). Luku fa apösutu Johanisi bi lei taa a ta djeesi Jehovah, hii fa a bi ko gaandi kaa. A bi taki taa: „Wë dee lobi mii u mi dë, di pampia i si mi ta mbei da unu aki sö, mi ta mbei ën fu wan musu du hogi. Ma ee a ko dë taa un du hogi, nöö un musu sabi taa i abi wan Sëmbë dë a Masa Gadu bandja di ta begi ën da u. Hën da Jesosi Keesitu, di Sëmbë di an du hogi wan daka.”​—1 Joh. 2:1.

20. Fuun soni woo taki a di lasiti woto u Di Hei Wakitimawosu aki?

²⁰ A tjali taa so juu so u dee baaa ku dee sisa fuu an ta kë du soni u lei taa de ta tjali u di zöndu di de du. Ee soni ko pasa sö, nöö de musu puu di sëmbë dë a di kemeente. Ma unfa dee gaanwomi o du soni ee di soni dë ko pasa? Woo taki u di soni aki a di lasiti woto u Di Hei Wakitimawosu aki.