1, 2. Un gaan wooko Josua bi musu du baka di Mosesi dëdë?

JEHOVAH bi piki Josua taa: „Di futuboi u mi de kai Mosesi dëdë. Hopo seeka soni. I ku hii dee sëmbë musu aba Joodan lio, nöö un go a di köndë di mi o da dee Isaëli sëmbë” (Josua 1:1, 2). Josua bi ta wooko makandi ku Mosesi söwan 40 jaa longi, ma soni bi ko tooka dëën!

² Mosesi bi tja dee Isaëli sëmbë wan hii pisiten. Ma Josua hën bi o ko ta tja de awaa. Kandë Josua bi o ta hakisi hënseei ee dee sëmbë bi o kë faa dë fesima u de (Detolonomi 34:8, 10-12). Wan buku di ta taki soni u Bëibel bi taki wan soni u Josua 1:1, 2. A bi taki taa wan u dee soni di ta möön taanga da sëmbë di ta libi makandi a wan kamian, nasö a wan köndë, da te de tooka wan fesima buta wan wotowan.

3, 4. Unfa soni bi waka da Josua u di a bi ta futoou Gadu, nöö un hakisi woo luku?

 ³ Josua bi abi leti u booko hën hedi u di soni bi ko tooka. Ma a bi buta futoou a Jehovah, nöö a bi dë kabakaba u du dee soni dee Jehovah bi piki de (Josua 1:9-11). Gadu bi mbei soni waka bunu da Josua, u di a bi ta futoou ën, nöö a bi mbei wan ëngëli tii Josua ku dee Isaëli sëmbë. A bi sa dë sö taa di ëngëli aki, hën de ta kai di Wöutu, di fosu Womi Mii u Gadu.​—Ëkisodesi 23:20-23; Johanisi 1:1.

⁴ Jehovah bi heepi dee Isaëli sëmbë fu an taanga da de u tei Josua kuma di njunjun fesima u de. A di ten aki, gaangaan soni ta tooka tu. Kandë u ta hakisi useei ee u sa ta futoou Jesosi, di sëmbë di Gadu buta kuma Fesima fuu, te u luku fa soni ta tooka a di ölganisaasi. (Lesi Mateosi 23:10.) Fuu sa piki di hakisi aki, woo luku unfa Jehovah bi ta tii dee sëmbë fëën a di ten di pasa, di soni bi tooka.

5. Un apaiti soni bi miti Josua, di a bi dë zuntu ku di foto de kai Jelikou? (Luku di peentje a bigi u di woto.)

⁵ Kölö sö baka di dee Isaëli sëmbë aba Joodan lio, hën wan apaiti soni miti Josua. A bi miti wan womi zuntu ku di foto de kai Jelikou, nöö di womi bi dë ku wan feti ufangi. Hën Josua hakisi di womi taa: „I dë ku u a wan së, naa i dë a dee felantima fuu së?” Josua bi foondo seei di di womi piki ën taa a dë di „hedima u dee sodati u Jehovah”. A bi dë wan ëngëli di bi dë kabakaba u hopo feti da dee sëmbë u Gadu. (Lesi Josua 5:13-15.) Gadu bi tei wan ëngëli u fan ku Josua, hii fa di Bëibel tëkisi aki ta taki taa Jehovah hën bi ta fan ku Josua. A djei kuma Gadu bi lo’ u tei wan ëngëli u fan dëën sömëni pasi kaa.​—Ëkisodesi 3:2-4; Josua 4:1, 15; 5:2, 9; Tjabukama 7:38; Galasia 3:19.

6-8. (a) Faandi mbei so u dee soni di di ëngëli bi taki, bi sa djei wan don soni? (b) Unfa u du sabi taa dee soni di di ëngëli bi taki da köni soni, söseei faandi mbei u sa taki taa a bi taki dee soni aki a di soifi ten? (Luku di pisi a basu tu.)

⁶ Di ëngëli bi piki Josua finifini andi a bi musu du faa bi sa feti wini di foto Jelikou. A bi sa djei kuma dee soni dee a bi piki Josua, an bi dë bumbuu soni. Di ëngëli bi piki Josua taa a bi musu buta di maaka u dee Dju da hii dee sodati. Di soni aki bi kë taki taa sömëni daka longi de an bi o sa feti. Ma di ten aki bi dë di möön bunu ten u buta di maaka u dee Dju da dee womi dë u?​—Kenesesi 34:24, 25; Josua 5:2, 8.

⁷ Kandë dee sodati bi ta hakisi deseei taa: ’Unfa woo sa tjubi dee famii fuu ee dee felantima fuu ko feti ku u?’ Ma te wan pisi, hën wan foombo soni ko pasa! Ka u dee womi u Jelikou ko feti ku dee Isaëli sëmbë, hën de bigi ta fëëë de. U ta lesi taa: „Dee sëmbë u Jelikou bi tapa hii dee döö u di foto, u di de bi ta fëëë dee Isaëli sëmbë. Na wan sëmbë bi ta denda go a di foto, nöö na wan sëmbë bi ta kumutu nëën tu” (Josua 6:1). Di soni aki bi musu u da dee Isaëli sëmbë taanga u de möön futoou Gadu a di fasi fa a bi ta tii de!

⁸ Di ëngëli bi piki Josua taa dee Isaëli sëmbë an bi musu go feti ku dee sëmbë u Jelikou. Ma a bi piki de taa de bi musu waka lontu di foto wan pasi a wan daka, nöö sikisi daka longi de bi musu du ën sö. Ma a di u seibi daka, nöö de bi musu du ën seibi pasi. Kandë dee sodati bi sa pakisei taa: ’U sösö u ta lasi u ten ku u kaakiti!’ Ma di Fesima u dee Isaëli sëmbë di de an bi sa si ku wojo, bi sabi bumbuu andi a bi ta du! Di du di dee Isaëli sëmbë bi du dee soni dee a bi piki de, bi mbei di  biibi u de ko möön taanga, nöö an bi dë fanöudu u de feti ku dee sodati u Jelikou.​—Josua 6:2-5; Hebelejën 11:30. * (Luku di pisi a basu.)

9. Faandi mbei u musu ta tei hii dee lai di di ölganisaasi u Gadu ta da u?

⁹ Andi u sa lei a di woto aki? Wë so juu di ölganisaasi u Jehovah ta du soni a wan fasi di wa bi guwenti, nöö a sa dë sö taa wa fusutan faandi mbei de du wan soni wan woto fasi. Kandë wa bi ta si kuma a bi sa dë wan bunu soni u wooko ku dee njunjun soni di könima mbei, fuu lei soni u Bëibel, u peleiki da sëmbë, nasö u wooko ku de a komakandi. Ma a sa dë taa nöunöu u ta si dee wini dee u ta feni te u ta wooko ku dee soni aki. Te u ta si fa soni ta waka bunu u di soni tooka a sö wan fasi, nöö di biibi fuu ta ko möön taanga, söseei u ku dee baaa ku dee sisa fuu ta möön libi kuma wan famii.

10. Ambë bi seti soni sö taa di tii kulupu u Jelusalen bi hoi wan gaan kuutu di bi nama ku di maaka u dee Dju?

¹⁰ Söwan 13 jaa baka di di womi de kai Konelisi bi ko toon wan bakama u Keesitu, hën so u dee Dju dee bi ko toon bakama u Keesitu, bi ta taki jeti taa womi sëmbë di an bi dë Dju, bi musu abi di maaka u dee Dju tu (Tjabukama 15:1, 2). Dee baaa u di foto de kai Antiokia bi ta fia ku deseei u di soni dë hedi. Fëën mbei dee gaan womi bi hakisi Paulosu faa go suku heepi a dee baaa u di tii kulupu di  bi dë a Jelusalen. Ma ambë bi manda Paulosu faa bi go du di soni aki tuutuu? Wë Paulosu bi taki taa: ’Di soni mbei u go ala, u di Masa seei ko lei mi taa mi musu go.’ U ta fusutan taa Keesitu hën bi mbei soni waka a di fasi dë, sö taa di tii kulupu bi sa piki dee baaa unfa de bi musu si di woto.​—Galasia 2:1-3, NW.

11. (a) Andi so u dee Dju dee bi ko toon bakama u Keesitu bi ta biibi jeti? (b) Unfa Paulosu bi lei taa a bi ta du dee soni di dee gaanwomi dee bi dë a Jelusalen bi ta piki ën? (Luku di pisi a basu tu.)

¹¹ Keesitu bi tii di tii kulupu u de mbei dee woto Keesitu sëmbë di an bi dë Dju ko fusutan taa an bi dë fanöudu u de buta di maaka u dee Dju (Tjabukama 15:19, 20). Ma tökuseei sömëni jaa baka di dë, sömëni Dju bi ta buta di maaka u dee Dju da dee womi mii u de jeti. Dee gaanwomi u Jelusalen bi ko jei tu taa sëmbë ta taki taa Paulosu an bi ta lesipeki di Wëti u Mosesi. Fëën mbei dee gaanwomi bi hakisi Paulosu faa du wan soni di bi o lei taa a ta lesipeki di Wëti. * (Luku di pisi a basu.) (Tjabukama 21:20-26) De piki ën taa a musu tei fö womi tja go a di Wosu u Gadu u dee sëmbë bi sa si taa Paulosu bi ta lesipeki di Wëti. Paulosu bi sa taki taa: ’Andi da di sösö soni aki? Faandi mbei un kë u mi du di soni aki? Dee Dju dee bi ko toon bakama u Keesitu, de hën na ta fusutan taa an dë fanöudu u buta di maaka u dee Dju da womi sëmbë möön.’ Ma Paulosu bi fusutan taa dee gaanwomi bi kë u hii Keesitu sëmbë bi musu ta libi kuma wan famii. Fëën mbei a bi tei di lai u de. Ma kandë u ta hakisi useei ee faandi mbei Jesosi bi da pasi taa de bi ta taki soni u di maaka u dee Dju sö longi jeti, hii fa an bi dë fanöudu u de ta hoi di Wëti u Mosesi möön di Jesosi dëdë.​—Kolosën 2:13, 14.

12. Andi bi sa dë di soni di mbei taa Keesitu an bi seeka di woto di nama ku di maaka u dee Dju wantewante?

¹² A sa tei ten u wan sëmbë wooko ku wan njunjun fasi fa sëmbë ko ta si soni. So u dee bakama u Keesitu dee bi dë Dju, bi abi ten fanöudu u de ko fusutan taa de an bi dë a di Wëti u Mosesi basu möön (Johanisi 16:12). De bi ta biibi taa te de bi abi di maaka u dee Dju, nöö hën da de ku Gadu bi dë gaan mati seei (Kenesesi 17:9-12). Wotowan bi ta fëëë taa dee woto Dju bi o ta du ku de, u di de an bi o ta du soni a di wan seei fasi kuma de möön (Galasia 6:12). Ma bakaten, Keesitu bi mbei Paulosu sikifi biifi u lei de fa de musu ta du soni.​—Loomë 2:28, 29; Galasia 3:23-25.

13. Andi sa heepi u fuu sa ta da Keesitu pasi faa tii u a di ten aki?

¹³ Keesitu da di Fesima u di kemeente a di ten aki jeti. Fëën mbei ee di ölganisaasi tooka wan soni nöö ja fusutëën, nöö pakisei unfa Keesitu bi tii dee sëmbë u Gadu a di ten di pasa. Hii juu Keesitu ta da dee sëmbë u Gadu bumbuu lai u tjubi de. A ta da de lai di ta heepi de u de ko abi wan taanga biibi, söseei u de sa ta libi kuma wan famii. A bi du ën a di ten u Josua, söseei a di ten u dee apösutu.​—Hebelejën 13:8.

14-16. Unfa dee lai di „di köni saafu di dë u futoou” ta da u, ta lei taa Keesitu kë heepi u fuu ko abi wan möön taanga biibi?

 ¹⁴ A di ten aki „di köni saafu di dë u futoou”, ta da u dee lai dee u abi fanöudu a di soifi ten (Mateosi 24:45). Di soni aki ta lei taa Jesosi ta booko hën hedi ku u. Wan baaa de kai Marc di abi fö mii, taki taa: „Saatan ta pooba u booko dee kemeente, u di a ta du ku dee sëmbë dee ta dë a wan wosudendu. A di ten aki, di ölganisaasi ta da dee hedima u dee wosudendu taanga u hoi di Wosudendu Dini hiniwan wiki. Di soni aki ta lei de gbelingbelin taa de musu tjubi dee sëmbë u di wosudendu u de!”

¹⁵ Te u ta si fa Keesitu ta tii u, nöö woo fusutan taa a kë heepi u fuu ko abi wan taanga biibi. Wan gaanwomi de kai Patrick taki taa: „Fosufosu, sëmbë bi ta fii bookosaka di de bi jei taa dee sëmbë u di kemeente bi o ta paati a kulupukulupu u du di peleikiwooko a sata ku sonde.” Ma a bi taki taa di njunjun fasi u du soni aki ta lei fa Jesosi ta booko hën hedi ku hiniwan sëmbë a di kemeente tjika. So baaa ku sisa di ta sen nasö di an bi ta peleiki hia sö, ko si taa sëmbë ta abi de fanöudu. Di soni aki bi mbei di biibi u de ko möön taanga.

¹⁶ Keesitu ta heepi u tu fuu buta pakisei a di peleikiwooko, di dë di möön gaan wooko di u musu du a goonliba a di ten aki. (Lesi Maikusi 13:10.) Wan baaa de kai André, di an dë gaanwomi sö longi jeti, ta mbei möiti hii juu u du dee soni di di ölganisaasi u Jehovah ta taki. A taki taa: „Di puu di dee baaa puu sëmbë a dee bëikantoo ta mbei mi hoi a pakisei taa u ta libi a wan apaiti pisiten, söseei taa a dë fanöudu u buta hii u pakisei a di peleikiwooko.”

17, 18. Faandi mbei u musu buta pakisei a dee wini dee u ta feni te u du soni a di fasi fa di ölganisaasi ko ta du soni nöunöu?

¹⁷ Dee lai di di Könu fuu Jesosi Keesitu ta da u, ta heepi u nöunöu kaa, söseei de o heepi u a di ten di ta ko tu. Buta pakisei a dee wini dee i feni, u di i bi wooko ku di fasi fa di ölganisaasi ko ta du soni nöunöu. Kandë te i ku dee sëmbë fii ta hoi di Wosudendu Dini, nöö un sa taki u dee wini dee un feni u di soni tooka a dee komakandi, söseei a di fasi fa u ta du di peleikiwooko.

¹⁸ Ee i ta hoi a pakisei taa i ta feni gaan bunu te i ta du dee soni di di ölganisaasi u Jehovah ta piki u fuu du, nöö an o ta taanga da i fii ta du dee soni dë, söseei joo ta dë waiwai. U di wa ta doloki buku sö möön, mbei wa ta puu hia möni sö möön tu. Söseei u di u ta wooko ku dee njunjun computer soni, mbei u sa ta paaja di bunu buka da möön hia sëmbë. A bi o möön bunu fuu wooko ku dee soni dë, ka fuu wooko ku buku di de doloki nasö ku soni di dë a CD nasö a DVD. Di lö fasi u du soni aki da wan fasi fa u sa heepi Keesitu, di kë fuu wooko ku dee gudu u di ölganisaasi a wan köni fasi.

19. Faandi mbei u musu ta du soni kumafa Keesitu kë?

¹⁹ Te u ta du soni kumafa Keesitu kë, nöö a sö wan fasi u ta heepi dee baaa ku dee sisa u de ko abi wan möön taanga biibi, söseei u de ko ta möön du soni kuma wan famii. André taki wan soni u di fasi fa dee baaa ku dee sisa u Bëtëli an hia sö möön. A taa: „Di fasi fa dee baaa ku dee sisa dee bi ta wooko a Bëtëli tooka soni a de libi, heepi mi u mi abi futoou a di fasi fa Keesitu ta tii, söseei a heepi mi u mi abi lesipeki da dee baaa ku dee sisa dë. De an ta disa di wagi u Jehovah lëi go disa de, nöö de ta wai ku hiniwan wooko di di ölganisaasi ta da de.”

20, 21. (a) Faandi mbei u sa futoou di Fesima fuu, Jesosi Keesitu? (b) Andi woo luku a di woto di ta ko?

²⁰ Abiti möön, Jesosi Keesitu, di dë di Fesima fuu, o ’go wini di feti’, nöö a o „du soni di o mbei sëmbë ko abi gaan lesipeki” dëën (Akoalimbo 6:2; Psalöm 45:4). Ma nöunöu kaa a ta seeka u fuu sa libi a di njunjun goonliba, söseei a ta seeka u da di wooko di woo du ala, te woo lei dee sëmbë dee o weki ko a libi baka soni u Jehovah, söseei te woo heepi mbei di goonliba ko toon wan paladëisi.

²¹ Solanga u ta futoou di Fesima fuu, di dë di Könu fuu tu, nöö a o tja u go dou a di njunjun goonliba, aluwasi andi ta pasa. (Lesi Psalöm 46:1-3.) A sa taanga da u a di ten aki te de piki u taa u musu ko ta du soni a wan woto fasi, möönmöön ee u musu tooka soni di wa bi pena mëni seei. Te a dë sö, nöö andi u sa du fu wa ta dë pantapanta, söseei fuu sa ta biibi Jehovah möön gaanfa? Woo taki u di soni aki a di woto di ta ko.