1, 2. Andi Saatan du u tja gaan hogi ko da libisëmbë?

SO SONI di libisëmbë mbei, ta mbei di libi an ko taanga sö möön. De mbei tëlëfön, wagi, ëisikasi ku woto soni jeti. Ma so soni di de mbei, mbei di goonliba ko möön hogi. Dee soni aki da goni, bömu, sigalëti, ku woto soni jeti. Ma wan soni dë di bi dë gaanduwe kaa ufö dee soni aki, nöö di soni dë da di soni di mbei di libi ko möön taanga da libisëmbë. Andi da di soni dë? Di soni dë da di mindi di sëmbë ta mindi soni! Te wan sëmbë ta mindi soni, hën da a ta taki wan soni di a sabi taa an dë sö tuutuu u di a kë ganjan wan sëmbë. Ambë bi dë di fosu sëmbë di bi mindi soni? Wë di sëmbë dë da Saatan Didibi! Jesosi Keesitu bi taki taa „nëën mindi soni ku lëgëdë kumutu”. (Lesi Johanisi 8:44.) Na un ten Saatan bi mindi soni u di fosu pasi?

² A bi du di soni aki dusudusu jaa pasa, a di djai u Eden. Adam ku Eva bi dë u de waiwai a di Paladëisi di Jehovah bi seeka da de. Jehovah bi piki de taa ee de bi njan di njanjan u di pau de kai „Sabi bunu ku hogi”, nöö de bi o dëdë. Hii fa Saatan  bi sabi di soni aki, tökuseei a bi tei wan sindeki fan ku Eva, hën a piki ën taa: „Wan o dëdë seei.” Di pasi aki bi dë di fosu pasi di wan sëmbë bi mindi soni. Saatan bi taki tu taa: „Gadu sabi taa di daka di woon njan di pau njanjan dë, di daka dë seei wojo fuunu o limbo, nöö woon dë kuma Gadu seei, woon sabi andi da bunu ku hogi.”​—Kenesesi 2:15-17; 3:1-5.

3. Faandi mbei u sa taki taa wan hogihati soni seei Saatan bi du di a mindi soni, nöö andi bi ko pasa baka di dë?

³ Wan hogihati soni seei Saatan bi du di a piki Eva faa njan di pau njanjan, biga a bi sabi taa ee a bi njan mën, a bi o dëdë. Nöö sö soni bi ko pasa tu. Eva bi pasa Gadu buka, hën bakaten, hën Adam seei pasa Gadu buka tu (Kenesesi 3:6; 5:5). Ma boiti di dë, u di Adam bi du zöndu mbei „dëdë ko ta kii hii sëmbë”. Sensi di ten dë, ’hii sëmbë ta dëdë, hii fa de an bi poi wëti a di wan seei fasi fa Adam bi poi ën’ (Loomë 5:12, 14). U di soni dë mbei u ko abi zöndu, söseei fëën mbei wa ta libi u teego kumafa Gadu bi këën. Ka fuu libi u teego, hën u ko ta libi „seibiteni jaa, nöö ee u taanga u sa libi aititeni jaa. Ma bookohedi ku fuka tö u ta abi a dee jaa dë” (Psalöm 90:10). Hii dee soni aki ko ta pasa u di Saatan bi mindi soni!

4. (a) Un hakisi woo piki a di woto aki? (b) Ambë sa ko dë wan mati u Jehovah te u luku di soni di sikifi a Efeise 4:25?

⁴ Jesosi bi taki a Johanisi 8:44 taa: „[Saatan] an nama wan daka seei a tuu soni möönsö, biga di soni de kai tuu, an dë nëën hati seei.” Saatan an tooka. A ta „ganjan sëmbë a hii di goonliba” ku dee mindimindi woto fëën jeti (Akoalimbo 12:9). Ma wa kë u Saatan feni u ganjan. Fëën mbei u musu ko sabi dee piki u dee dii hakisi aki. Unfa Saatan ta ganjan sëmbë a di ten aki? Faandi mbei sëmbë ta mindi soni? Unfa u sa ta taki tuutuu soni hii juu, sö taa u ku Jehovah an poi, kumafa a bi pasa ku Adam ku Eva?​—Lesi Efeise 4:25.

5. Unfa Saatan ta ganjan sëmbë a di ten aki?

⁵ U sa köni be Saatan an feni u ganjan. Apösutu Paulosu bi taki taa: „U sabi andi dë nëën hati, taa a sai dë ta boi köni faa kisi u” (2 Kolenti 2:11). U sabi taa Saatan hën ta tii di goonliba aki. A ta tii dee poipoi keiki, söseei a ta tii politiki soni u di goonliba aki. Fëën mbei an ta bigi da u te sëmbë an ta tii a wan leti fasi, söseei te de ta du bödjëë soni. Saatan ta tii di bai di sëmbë ta bai soni ta sei a di goonliba aki tu. Fëën mbei hii juu sëmbë ta pakisei unfa de sa mbei möön möni (1 Johanisi 5:19). Wë u hii dee soni aki mbei an ta foondo u taa Saatan ta mbei heihei sëmbë ta „ganjan sëmbë” (1 Timoteo 4:1, 2). So sëmbë ta mindi soni te de ta mbei reklame, u di de kë u sëmbë bai dee soni u de, hii fa dee soni aki sa tja hogi ko da sëmbë. Söseei de ta ganjan sëmbë puu möni a de sinkii.

6, 7. (a) Faandi mbei di mindi di dee fesima u keiki ta mindi soni, da wan gaan hogi soni? (b) Un soni i bi jei wan hedima u keiki taki di an dë sö tuutuu?

⁶ A ta möön hogi te dee fesima u keiki ta mindi soni. Faandi mbei u taki sö? Wë u di ee wan sëmbë ko biibi dee mindimindi soni di de ta taki, hën de go du soni di Gadu ta buuse, nöö di soni aki sa mbei an feni di libi u teego (Hosea 4:9). Jesosi bi sabi taa dee hedima u keiki u di ten fëën bi ta ganjan sëmbë. Fëën mbei a bi piki de taa: ’Mi bai  helu da unu möön e, un dee Sabima u Wëti ku dee Faliseima aki, un bödjëëma unu! Biga fa i si un sai dë, nöö un ta waka hii di mundu fuun feni ee wan kodo sëmbë seei hai tja ko a unu së. Nöö te un wini ën kaa, nöö un ta butëën ko dë wan sëmbë di fiti u go a Gehena.’ Di soni aki kë taki taa sö wan sëmbë an o feni di libi u teego (Mateosi 23:15). Jesosi bi taki taa dee hedima u keiki aki bi „ta kii sëmbë” leti kuma de tata Didibi.​—Johanisi 8:44.

⁷ A di ten aki, i abi sömëni fesima u keiki tu. De ta kai dee sëmbë aki paiti, nasö de ta kai de woto fasi. Dee sëmbë aki an ta lei sëmbë dee tuutuu lei u Gadu, ma de ta „tuwë dee leti soni u Gadu tuu fiaa a kapëë go tei ganjanganjan soni” (Loomë 1:18, 25). Dee sëmbë aki ta lei wotowan taa Gadu ta tjuma sëmbë a faja, taa te wan sëmbë dëdë nöö wan soni ta dë nëën dendu ta libi go dou, taa sëmbë ta nasi baka, söseei taa Gadu an abi toobi ee womi ku womi ta libi ku deseei nasö ee mujëë ku mujëë ta libi ku deseei.

8. Un soni dee politikima o taki abiti möön, di an o dë sö seepiseepi, ma andi wa musu du?

⁸ Politikima ta ganjan sëmbë tu. Wan u dee möön gaan soni di de o taki abiti möön di an o dë sö seepiseepi, hën da di taki di de o taki taa „hii soni dë bunu kaa. An dë fuu fëëë möön”. Ma „te u de kë mëni, nöö di daka [u Jehovah] o dou a de vau sö, nöö kaba seei de o kaba a sösö”. Fëën mbei wa musu biibi dee politikima te de o taki taa  soni ta waka möön bunu. U dee dinima u Jehovah „sabi kaa taa di daka dë, na wan sëmbë o sabi ën. A o ko vau sö, leti kumafa fufuuma ta ko a ndeti”.​—1 Tesalonika 5:1-4.

9, 10. (a) Faandi mbei sëmbë ta mindi soni, nöö un hogi di soni dë ta tja ko? (b) Andi u musu hoi a pakisei?

⁹ Na dee sëmbë dee abi makiti nöö ta mindi soni a di ten aki. De bi sikifi wan woto de kai „Why We Lie” a wan buku, nöö di woto dë bi ta taki taa „sëmbë ko abi di guwenti u mindi soni, te a ko dë kuma sö libisëmbë dë kaa”. Hën da sëmbë an ko ta si mindi soni kuma hogi möön. Sëmbë lo’ u mindi soni u hogi an miti de. Kandë de ta du di soni aki te de mbei wan föutu nasö te de du wan hogi, nöö de an kë u sëmbë ko sabi taa sö de du. Sëmbë ta mindi soni tu u di de kë mbei möni nasö u di de kë feni wan woto soni. Di woto u di buku bi ta taki tu taa so sëmbë ta ganjan „sëmbë di de an sabi, sëmbë di de ku de ta wooko a di wan kamian, dee mati u de, nasö dee famii u de”.

¹⁰ Andi ta pasa u di sëmbë ta mindi soni sö? Sëmbë an ta futoou wotowan möön, nöö di soni dë ta poi sëmbë ku sëmbë. Pakisei unfa a o hati wan womi tjika ee a ta hoi hënseei nëën mujëë, hën a ko jei taa hën mujëë bi waka dëën hën di mujëë bi kë tjubi di woto. Nasö pakisei unfa a hogi tjika te wan womi an ta libi bunu ku hën mujëë ku  dee mii fëën te a dë a wosu, ma te a dë a sëmbë dendu nöö a ta du kuma a lobi de, söseei taa a ta booko hën hedi ku de. Dee sëmbë dee ta du dee soni aki sa ganjan woto sëmbë, ma u musu hoi a pakisei taa de an sa ganjan Jehovah. Di Bëibel ta taki taa „hii soni tuu dë jabijabi hooo sö nëën wojo a ta si”.​—Hebelejën 4:13.

11. Andi di woto u Ananiasi ku Safila ta lei u? (Luku di peentje a bigi u di woto.)

¹¹ Di Bëibel ta konda wan woto u wan womi ku wan mujëë di Saatan bi ganjan u de mindi soni a Gadu fesi. Ananiasi ku hën mujëë Safila bi kë ganjan dee apösutu. De bi sei so u dee goon di de bi abi, hën de bi da dee apösutu hafu u di möni nöö. Ananiasi ku Safila bi kë u wotowan si fa de du soni tjika. Fëën mbei de bi piki dee apösutu taa de da de hii di möni u dee goon di de sei. Ma Jehovah bi sabi taa soni de bi ta mindi, hën a sitaafu de.​—Tjabukama 5:1-10.

12. Andi o pasa ku dee sëmbë dee ta mindi soni ee de an bia libi, nöö faandi mbei di soni dë o pasa ku de?

¹² Unfa Jehovah ta si dee sëmbë dee ta mindi soni? Wë de o tuwë hii dee sëmbë dee ta mindi soni go a di seei kamian ka de o tuwë Saatan go, ee de an bia libi. De o tuwë de go „a di gaan faja di ta kisi u nöömö”. Hën da de an o feni di libi u teego (Akoalimbo 20:10; 21:8; Psalöm 5:6). Ma faandi mbei di soni aki o pasa ku dee sëmbë aki? Wë u di Jehovah ta si dee sëmbë aki leti kumafa a ta si „dee sëmbë dee ta libi doti libi”.​—Akoalimbo 22:15.

13. Andi u sabi u Jehovah, nöö andi di soni aki ta mbei u du?

¹³ U sabi taa Jehovah an dë „wan libisëmbë faa musu mindi soni”, söseei u sabi taa „an sa ganjan u” (Nöbu 23:19; Hebelejën 6:18). „Jehovah buuse . . . sëmbë di ta lëgëdë ta mindi soni” (Nöngö 6:16, 17). Ee u kë u Gadu feni u bunu, nöö u musu ta taki tuutuu  soni. Hën da wa musu ’ta lëgëdë ta mindi soni da u na u ta ganjan useei’.​—Kolosën 3:9.

14. (a) Andi da wan soni di ta mbei dee tuutuu Keesitu sëmbë tooka ku dee sëmbë dee nango a poipoi keiki? (b) Konda soni u di mama wëti di sikifi a Lukasi 6:45.

¹⁴ Andi da wan soni di ta mbei dee tuutuu Keesitu sëmbë tooka ku dee sëmbë dee nango a poipoi keiki? U ta „taki soni di dë tuu”. (Lesi Sakalia 8:16, 17.) Paulosu bi taki taa: „U ta biinga a hii futu seei u sëmbë si taa u dë futuboi u Gadu tuutuu . . . u [di u] ta konda di Buka u Gadu leti kumafa a dë” (2 Kolenti 6:4, 7). Jesosi bi taki tu taa „kumafa di hati fii dë, nöö sö di buka fii o ta fan” (Lukasi 6:45). Di soni aki kë taki taa wan sëmbë di abi wan limbo hati, o ta taki tuutuu soni. A o ta taki tuutuu soni aluwasi a ta fan ku wan sëmbë di an sabi, söseei a o ta taki tuutuu soni te a ta fan ku dee sëmbë dee de ku ën ta wooko a di wan kamian, dee mati fëën, nasö dee famii fëën. Boo taki u wantu fasi fa u sa lei taa u ta mbei möiti fuu ta du soni ku wan limbo hati hii juu.

15. (a) Faandi mbei an bunu fuu ta libi tu pei libi? (b) Andi sa heepi njönkuwan u de an du dee soni di dee pei u de ta kë u de du? (Luku di pisi a basu.)

¹⁵ Te i njönku, nöö i ta kë u dee pei fii lobi i. Ma u di so njönkuwan kë di soni aki, mbei de ko ta libi tu pei libi. De ta du kuma de ta libi a wan fasi di fiti te de dë ku dee famii u de, nasö ku dee baaa ku dee sisa u di kemeente, ma te de dë a Internet nasö ku sëmbë di an ta dini Jehovah, nöö de ta dë wan hii woto sëmbë. Kandë de ta fan a wan fasi di an fiti wan dinima u Gadu, de ta bisi soni di na fiti, de ta haika poku ka de ta taki soni di an fiti wan dinima u Gadu, de ta bebe daan dööngö, de ta tei drugs, nasö kandë de ta dë ku wan womi nasö ku wan mujëë söndö u sëmbë sabi, nasö kandë de ta du woto soni jeti. A sa dë taa de ta ganjan de mama ku de tata, dee baaa ku dee sisa u di kemeente u de, söseei kandë de ta suku u ganjan Jehovah (Psalöm 26:4, 5). Ma Jehovah ta sabi te u ta du kuma u ta lesipeki ën, hii fa u ta du soni di a ta buuse (Maikusi 7:6). A bi o möön bunu fuu du di soni di wan nöngö ta taki. A ta taki taa: „Na haun ku sëmbë di ta du zöndu, ma hii daka i musu ta lesipeki Jehovah.”​—Nöngö 23:17. * (Luku di pisi a basu.)

16. Andi wa musu du te woo fuu wan pampia u du di hii-ten diniwooko?

¹⁶ Ee i kë du di kowoonu pioniliwooko nasö ee i kë du di hii-ten diniwooko, kuma ee i kë go wooko a Bëtëli sö, nöö i musu fuu wan pampia. Te joo fuu di pampia aki, nöö a bi o bunu fu ja suku u ganjan dee baaa te i musu piki de unfa di gösöntu fii dë, te i musu piki de un pei soni i lo’ u du u mbei piizii, nasö te i musu piki de unfa i ta tja iseei (Hebelejën 13:18). Ma unfa a dë ee i du wan soni di Jehovah ta buuse nasö wan soni di ta mbei háti fii fon i, nöö ja piki dee gaanwomi? Hakisi de u de heepi i fii sa dini Jehovah ku wan limbo hati go dou.​—Loomë 9:1; Galasia 6:1.

17. Andi u musu du ee sëmbë di ta du ku u, hakisi u soni u dee baaa ku dee sisa fuu?

¹⁷ Andi i musu du ee de tapa di wooko fuu a di köndë ka i ta dë, hën siköutu ko kisi i,  hën de hakisi i soni u dee baaa ku dee sisa fii? I musu piki de hii soni di i sabi u de u? Andi Jesosi bi du di wan tiima u Loomë bi hakisi ën soni? Jesosi bi wooko ku di mama wëti di sikifi a Bëibel, di ta taki taa „wan ten dë u dë piii, söseei wan ten dë u fan”, nöö na hii soni di di tiima bi ta hakisi ën a bi ta piki! (Peleikima 3:1, 7; Mateosi 27:11-14) Ee sö wan soni miti u, nöö u musu du soni ku köni sö taa wa mbei hogi miti dee baaa ku dee sisa fuu.​—Nöngö 10:19; 11:12.

18. Andi u musu du ee dee gaanwomi hakisi u soni u wan baaa nasö wan sisa?

¹⁸ Unfa a dë ee wan sëmbë u di kemeente du wan gaan zöndu, nöö i sabi soni u di woto dë? Dee gaanwomi abi di faantiwöutu u luku di kemeente faa ta dë limbolimbo a Gadu wojo. Fëën mbei de sa hakisi i andi i sabi u di woto. Andi joo du, möönmöön ee di sëmbë dë, dë wan gaan mati fii nasö wan famii fii? Di Bëibel ta taki taa: „Di sëmbë di abi di guwenti u taki tuutuu soni o konda soni di dë tuu” (Nöngö 12:17; 21:28). Fëën mbei i musu dë kabakaba u piki dee gaanwomi unfa soni dë tuutuu, söndö fii tjubi soni da de. Dee gaanwomi musu sabi unfa soni dë tuutuu sö taa de sa heepi di sëmbë a wan bunu fasi, fu hën ku Jehovah ko dë mati baka.​—Jakobosi 5:14, 15.

19. Andi woo luku a di woto di ta ko?

¹⁹ Dafiti bi piki Jehovah a wan begi taa: „I ta wai te mi ta taki soni ku wan limbo hati” (Psalöm 51:6). Dafiti bi sabi taa di möön fanöudu soni da di fa hati fuu dë tuutuu. Te dee tuutuu bakama u Keesitu ’ta fan ku deseei, nöö de musu ta taki soni di dë tuu’. Wan woto fasi fa u sa lei taa wa dë kuma dee sëmbë dee dë a poipoi keiki, da te u ta lei sëmbë dee tuutuu lei dee dë a Bëibel. A di woto di ta ko, woo luku unfa u sa du di soni dë te u ta du di peleikiwooko.