1-2. (a) Andi de bi piki dii u dee apösutu u Jesosi u de ta du, nöö andi de bi du? (b) Andi woo luku a di woto aki?

 BAKA di Pasika piizii a di jaa 32 baka Keesitu, hën apösutu Petuisi, Jakobosi ku Johanisi, si wan kofaliki wojolimbo sunjan. Jesosi bi tooka a de fesi di de bi go a wan gaan hei kuun. A kan taa a bi dë di kuun de kai Hëlimön. Jesosi „fesi bi ko ta koti faja kuma sonu, dee koosu nëën sinkii bi ko weti faan te sëmbë wojo an bi sa kai ku de” (Mat. 17:1-4). Ufö di wojolimbo sunjan bi ko kaba, hën Gadu piki dee apösutu taa: „Un luku di lobi Womi Mii u mi aki. Libi fëën ta kai ku mi. Nöö hën fuun ta haika e” (Mat. 17:5). Wë dee dii apösutu aki bi lei hii de libi longi taa de haika Jesosi, nöö useei kë djeesi de tu.

² A di woto di pasa, u bi lei taa te u ta haika Jesosi, nöö a kë taki taa wa musu ta du so soni möön. Ma a di woto aki, woo luku tu soni di Jesosi bi taki taa u musu ta du.

3. Andi u musu du, te u luku Mateosi 7:13, 14?

³ Lesi Mateosi 7:13, 14. Jesosi taki soni u tu döö di ta tja sëmbë go a tookatooka pasi. Wan „baai pasi” ku wan „piki pasi”. Tu pasi nöö Jesosi taki taa dë. Hiniwan fuu musu luku na undi u dee pasi aki woo waka. U musu buta pakisei gaanfa a di soni aki, u di wan u dee pasi nöö o mbei sëmbë feni teego libi.

4. Unfa i bi o taki taa di „baai” pasi dë?

⁴ U musu mbei möiti fuu ko sabi andi da di tooka u dee  tu pasi. Gaan hia sëmbë ta waka a di „baai pasi”, u di an taanga u waka nëën. A tjali taa sömëni sëmbë ta fika a di pasi dë, nöö de ta du hii dee soni di dee woto sëmbë ta du a di pasi dë. De an ta fusutan taa Didibi hën ta ganjan sëmbë u de go waka a di pasi dë, söseei taa di pasi dë o tja de go dëdë te u kaba fëën.​—1 Kol. 6:9, 10; 1 Joh. 5:19.

5. Un möiti so sëmbë bi musu mbei u de sa feni di „piki pasi”, söseei u de sa waka nëën?

⁵ Di woto pasi, hën a piki, nöö Jesosi bi taki taa wantu sëmbë nöö o waka nëën. Faandi mbei a bi taki sö? Baka di Jesosi bi taki soni u dee tu pasi aki, hën a bi piki dee bakama fëën u de ta köni ku ganjanganjan tjabukama (Mat. 7:15). So sëmbë ta taki taa dusudusu keiki dë a goonliba, nöö gaansë u de ta taki taa de da di keiki di ta lei sëmbë tuutuu soni. Milionmilion sëmbë ta lasi hati, nasö de an ta sabi andi de musu du, nöö de an ta pena suku fasi möön u de feni di pasi di o mbei de feni di libi u teego. Ma sëmbë sa feni di pasi dë. Jesosi bi taki taa: „Ee un ta hoi dee lei mi ta lei unu aki nango nöömö, nöö woon ko dë bakama u mi tuutuu. Woon ko sabi sondi gbelingbelin, leti kumafa a dë a Gadu wojo, nöö a o mbei un ko fii kumutu a di saafu un sai dë” (Joh. 8:31, 32). A dë wan bunu soni seei taa ja luku a dee gaan hia sëmbë dee ta waka a di baai pasi, ma i mbei möiti fii feni di tuutuu lei. I bigi lei soni a di Wöutu u Gadu fii sa ko sabi unfa a kë fii libi, nöö i ta du dee soni dee Jesosi lei u. I bi lei tu taa Jehovah kë fii disa dee soni dee poipoi keiki ta lei sëmbë, söseei taa a kë fii disa dee piizii daka ku dee guwenti dee nama ku poipoi keiki. I bi ko fusutan tu taa an dë wan kösökösö soni u tooka soni a i libi fii ko ta du soni di ta kai ku Jehovah (Mat. 10:34-36). Kandë a bi taanga da i fii tooka soni a i libi. Ma tökuseei i hoi dou, u di i lobi di Tata fii di dë a liba ala, nöö i kë faa feni i u bunu. Wë a musu u ta wai ku i seei!​—Nöng. 27:11.

6. Andi sa heepi u fuu waka a di piki pasi go dou, te u luku Psalöm 119:9, 10, 45, ku 133?

⁶ Ma te u bigi waka a di piki pasi kaa, nöö andi sa heepi u fuu ta waka a di pasi dë go dou? Buta pakisei a di woto aki. A so köndë, de mbei pasi pasa a dee kuun hedi, nöö de ta buta wan pei peni a di pasi bandja u tjubi dee sëmbë u de an puu a di kuun kai go a goon. Dee lö peni aki ta heepi wan wagima fu an go a bandja së u di pasi poi, nasö fu an kai ku di wagi. Na wan sëmbë bi o kuutu taa di lö peni aki ta fuka de, nasö taa de musu puu ën! Wë dee wëti u Jehovah dee dë a di Bëibel dë kuma dee lö peni aki. De ta heepi u fuu waka a di piki pasi go dou.​—Lesi Psalöm 119:9, 10, 45, 133.

7. Unfa njönkuwan musu si di piki pasi?

⁷ Un dee njönkuwan, un ta fii kuma dee wëti u Jehovah ta tapa unu fuun du dee soni dee un lobi ö? Wë Saatan kë fuun pakisei sö. A kë fuun ta buta pakisei a dee soni di dee sëmbë u di baai pasi ta du, nöö a kë fuun si kuma de ta piizii tuutuu. Saatan sa wooko ku dee soni di dee pei fii ta du a siköö, nasö ku dee soni dee i ta si a Internet, u mbei i fii kuma i ta lasi hii dee piizii soni dee dë u du. Saatan kë fii pakisei taa dee  wëti u Jehovah ta tapa i fii piizii u di libi. * Ma hoi di soni aki a pakisei: Saatan an kë taa dee sëmbë dee ta waka a di pasi fëën si andi o miti de te u kaba fëën. Ma Jehovah, hën a ta lei i gbelingbelin unfa di libi fii o suti tjika te i fika a di pasi di ta tja sëmbë go a teego libi.​—Ps. 37:29; Jes. 35:5, 6; 65:21-23.

8. Andi njönkuwan sa lei u Olaf?

⁸ Luku andi i sa lei a wan woto u wan baaa de kai Olaf. * Dee mii dee ku ën ta sindo a di wan kalasi, bi ta duwengi ën faa libi fanafiti a di së u manu ku mujëë soni. Di a piki de taa a dë wan Jehovah Kotoigi, söseei taa a ta hoi hënseei a dee wëti u Gadu dee sikifi a di Bëibel, hën so u dee mujëë mii fëën kalasi bi ta suku fasi u de mbei a duumi ku de. Ma Olaf bi hoi hënseei a Jehovah. Na di tesi aki  wanwan bi miti ën. Olaf bi taki taa: „Dee Mësitë dee bi ta lei mi soni a siköö, bi ta piki mi taa mi musu go a hei siköö, nöö sëmbë o ta lesipeki mi. De bi ta piki mi taa ee ma du di soni dë, nöö ma bi o feni wan bumbuu wooko, söseei ma bi o abi wan bunu libi.” Andi bi heepi Olaf faa finga futu da dee tesi aki? A bi taki taa: „Mi bi ko dë gaan mati ku dee sëmbë a di kemeente ka mi dë, nöö de bi dë da mi kuma mi famii. Mi bi ko ta lei soni u Bëibel möön gaanfa tu. Nöö möön mi bi ta lei soni, möön mi bi ta ko dë seiki taa disi da di tuutuu lei. Di soni aki bi mbei mi sa ta dini Jehovah go dou söndö u soni puu mi pakisei.”

9. Andi dee sëmbë dee kë fika a di piki pasi musu du?

⁹ Saatan ta suku fasi u mbei i disa di pasi di ta tja sëmbë go a teego libi. A kë fii go nama ku dee sëmbë dee ta waka a di baai pasi di ta tja sëmbë „go poi kaba a sösö” (Mat. 7:13). Ma woo sa fika a di piki pasi ee u ta piki Jesosi buka hii juu, söseei ee u ta si taa di piki pasi ta tjubi u. Boo luku wan woto soni di Jesosi bi piki u fuu ta du.

10. Andi Jesosi taki taa u musu ta du, te u luku Mateosi 5:23, 24?

¹⁰ Lesi Mateosi 5:23, 24. Jesosi bi taki u wan soni di dee Dju kai gaan soni. Pakisei taa wan sëmbë dë a di wosu u Gadu, nöö hën a seeka fëën dë kabakaba u da di mindima di mbeti di a tja ko faa tjuma da Gadu. Ma ee a dë taa a ko mëni taa hën baaa hoi ën a bëë u wan soni, nöö a bi musu disa di mbeti dë, nöö a waka go. Wë faandi mbei? Andi musu sa bigi sö? Wë Jesosi bi taki taa: „Go a di baaa fii go seeka di taki te i kaba bifö.”

11. Konda unfa Jakopu bi mbei möiti tjika faa bi sa ta libi fiifii ku Esau.

¹¹ U sa lei sömëni soni a di libi di u musu ta libi fiifii ku wotowan, te u luku wan soni di bi pasa a di libi u Jakopu. Baka di Jakopu bi kumutu söwan 20 jaa longi a di köndë fëën, hën Gadu mbei wan ëngëli piki ën faa toona go nëën köndë baka (Ken. 31:11, 13, 38). Ma di soni dë bi tja wan bookohedi ko dëën. Di gaan baaa fëën de kai Esau bi dë seei fa u kii ën (Ken. 27:41). Jakopu bi ko „fëëë seei”, u di a bi ta si kuma hën baaa bi hoi ën a bëë jeti (Ken. 32:7). Andi Jakopu bi du faa bi sa libi fiifii ku ën baaa? Di fosu soni di a du, hën da a bi begi Jehovah. Baka di dë, hën a manda wanlö soni da Esau (Ken. 32:9-15). Bakaten di hën ku hën baaa Esau miti, hën a du soni u lei taa a ta saka hënseei dëën. A bi tjökö kini a goon seibi pasi da Esau! Jakopu bi abi sakafasi, söseei a bi ta lei taa a ta lesipeki Esau. Di soni dë bi mbei a bi sa libi fiifii ku hën baaa baka.​—Ken. 33:3, 4.

12. Andi u sa lei u Jakopu?

¹² Wë u ta lei wantu soni a di fasi fa Jakopu bi seeka soni faa bi sa go miti hën baaa, söseei u sa lei soni a di soni di a bi du di a bi miti ën. Jakopu bi begi Jehovah faa heepi ën. Baka di dë, a du hii soni di a bi sa du fëën ku hën baaa bi sa ko dë bunu baka. Di de bi miti, Jakopu an bi taki soni u di toobi di de bi abi. An bi suku ambë abi leti ku ambë an abi leti. A bi kë libi fiifii ku hën baaa baka. Unfa u sa djeesi Jakopu?

13-14. Andi u musu du ee u du wan soni di hati wan baaa nasö wan sisa fuu?

¹³ Ee u kë ta waka a di pasi di ta tja u go fuu feni libi, nöö u musu ta mbei möiti fuu ku dee baaa ku dee sisa fuu ta libi fiifii ku useei (Lom. 12:18). Andi u musu du ee hën u ko fusutan taa u du wan soni di hati wan baaa nasö wan sisa fuu? Wë u musu begi Jehovah fajafaja leti kumafa Jakopu bi du ën. U sa hakisi ën faa heepi u fuu du soni di sa mbei u ku di baaa nasö di sisa fuu sa ko dë bunu baka.

¹⁴ U musu tei ten fuu öndösuku useei tu. U sa hakisi useei dee soni aki: ’Mi dë kabakaba u saka miseei u mi go hakisi di wotowan u mi paadon, sö taa mi ku ën sa ko dë bunu baka u? Unfa Jehovah ku Jesosi o fii te mi go a di baaa nasö di sisa u mi u mi ku ën sa ko dë bunu baka?’ Te u ta pakisei dee soni aki, nöö de sa heepi u fuu go a di wotowan fuu sö taa u ku de sa ko ta libi fiifii baka. A di lö fasi aki u ta lei taa u ta djeesi Jakopu.

15. Unfa di mama wëti di dë a Efeise 4:2, 3, ta heepi u fuu ku di baaa nasö di sisa fuu ko ta libi fiifii baka?

¹⁵ Pakisei andi bi o pasa ee Jakopu bi abi gaanfasi di a bi go miti hën baaa! A kan taa soni an bi o waka bunu seepiseepi. Te woo go a wan baaa nasö a wan sisa fuu seeka wan taki, nöö u musu abi sakafasi. (Lesi Efeise 4:2, 3.) Nöngö 18:19 ta taki taa: „A ta möön taanga u kötö wan mati fii hati, möön fa i bi o feti wini wan foto. So toobi dë aki ta dë kuma wan kaampi di ta söötö wan gaan döö u wan tjubi kamian.” Ee i saka iseei fii go a di wotowan fii go hakisi ën paadon, nöö di soni dë sa mbei a kë fii ku ën ko dë bunu baka.

16. Andi u musu hoi a pakisei, nöö faandi mbei?

¹⁶ U musu pakisei bunu a fesi tu andi woo taki da di baaa nasö di sisa fuu, söseei u musu pakisei bunu unfa woo taki ën. Te u seeka te u kaba fuu go fan ku di wotowan fuu, nöö u musu go ku di pakisei taa u ku di sëmbë musu ko dë bunu baka. Kandë bigibigi di sëmbë sa taki soni di o hati u. Kandë hati fuu o kë boonu, nöö kandë woo kë taki unfa u  abi leti tjika. Ma i si kuma di soni dë o heepi i fii ku di wotowan fii ko ta libi fiifii baka u? Wë nönö. Hoi a pakisei taa di libi di i ku dee baaa ku dee sisa fii musu ta libi fiifii ku unuseei möön dë fanöudu. Aan toobi ee i abi leti nasö ee di wotowan fii hën abi leti.​—1 Kol. 6:7.

17. Andi u sa lei a Gilbert?

¹⁷ Wan baaa de ta kai Gilbert, bi ta mbei hii möiti fëën ku wotowan sa ta libi fiifii. A bi taki taa: „Mi ku wan sëmbë u mi bi kisi toobi sömëni pasi. A pasa tu jaa longi di mi mbei möiti u mi ta fan ku ën a wan suti fasi, sö taa mi ku ën bi sa ko dë bunu baka.” Andi Gilbert bi du jeti? Wë a bi taki taa: „Ufö mi bi nango fan ku ën, nöö mi bi ta begi Jehovah, söseei mi bi ta piki miseei taa aluwasi a taki wan soni di o hati mi, tökuseei hati u mi an musu boonu. Mi bi musu dë kabakaba u da paadon. Mi bi ko fusutan taa ma bi musu ta suku u lei unfa mi abi leti tjika, ma mi bi musu mbei möiti u mi ku di wotowan u mi sa ko dë bunu baka.” Andi bi ko pasa bakaten? Gilbert taki taa: „Nöunöu mi ta fii bunu, u di mi ku hii dee sëmbë u mi ta libi fiifii ku useei.”

18-19. Andi u musu du ee hën u taki wan soni nasö du wan soni di hati wan baaa nasö wan sisa fuu, nöö faandi mbei u musu du di soni dë?

¹⁸ Andi i musu dë kabakaba u du ee hën i ko fusutan taa i du wan soni di hati wan baaa nasö wan sisa fii? Du di soni di Jesosi bi taki. Hën da i musu mbei möiti fii ku ën ko bunu baka. Konda di woto da Jehovah, nöö buta futoou nëën taa a o heepi i fii ko sa’ u libi fiifii ku wotowan. Te i du sö, nöö joo ta dë waiwai. Söseei joo lei gbelingbelin taa i ta haika Jesosi.​—Mat. 5:9.

¹⁹ U ta wai seei taa Jehovah da u di „hedima u di kemeente”, Jesosi Keesitu di ta lei u soni ku lobi (Ef. 5:23). Be useei dë kabakaba u haika Jesosi kuma apösutu Petuisi, Jakobosi, ku Johanisi (Mat. 17:5). U bi si unfa u sa ko ta libi fiifii baka ku wan baaa nasö wan sisa fuu, te u du wan soni nasö taki wan soni di hati ën. Te u ta mbei hii möiti u libi fiifii ku wotowan, söseei te u ta waka a di piki pasi go dou, nöö woo feni sömëni gaan bunu nöunöu kaa, söseei woo ta dë waiwai u teego.