1. Faandi mbei so sëmbë fiti u kisi gafa, nöö andi woo lei a di woto aki?

NA UN fasi u ta gafa wotowan? U ta du di soni aki te u ta buta pakisei a de a wan apaiti fasi, söseei te u ta lesipeki de. Möön gaanfa u ta gafa wan sëmbë di bi du wan bunu soni, söseei di ta du wan apaiti wooko. A di woto aki woo ko sabi ambë u musu ta gafa, söseei faandi mbei u musu ta gafa de.

2, 3. (a) Faandi mbei Jehovah fiti u kisi gafa möön gaanfa? (Luku di peentje a bigi u di woto.) (b) Ambë da di Sikapu Mii di de ta taki soni fëën na Akoalimbo 5:13, nöö faandi mbei u musu ta gafëën?

² Akoalimbo 5:13 ta taki taa „di Sëmbë di dë sindosindo a di könubangi”, ku „di Sikapumii” fiti u kisi gafa. „Di Sëmbë di dë sindosindo a di könubangi” da Jehovah. Akoalimbo kapitë 4 ta taki u wanlö libilibi soni di dë a liba ala di ta lei u faandi mbei Jehovah „di Gadu u teego di an o dëdë möönsö” musu kisi gafa. De ta taki taa: „I nöö waiti tjika fii kisi gafa e. I wanwan fiti fii kisi hei, ku makiti a mundu o. Biga fa i sai naandë, nöö i wë mbei hii soni u mundu tuu. Nöö fu di i bi kë sö, nöö hën mbei i mbei de buta fa i si de sai dë. Sö de ta gafëën ta taki.”—Akoalimbo 4:9-11.

 ³ „Di Sikapumii” di de ta taki soni fëën na Akoalimbo 5:13 da Jesosi Keesitu. Unfa u du sabi di soni aki? Di Jesosi bi dë a goonliba, nöö de bi ta kai ën ’di Sikapu Mii u Gadu di ko paka fu dee hogidu fu hii libisëmbë’ (Johanisi 1:29). Un woto könu bi dë kabakaba u dëdë da dee sëmbë fëën? Di soni aki da wan bunu soni di ta mbei taa u musu ta gafëën. Jesosi fiti u kisi gafa, u di „hën da di kaba hei Könu a hii könu liba, ku di kaba hei Masa a hii masa liba” (1 Timoteo 6:14-16). Kandë i ta fii kumafa dee libilibi soni dee dë a liba ala ta fii, dee ta kanda ta bai taa: „I wë, di Sikapu Mii de bi kii, i wanwan tö nöö abi di waiti tjika fii fendi hii kaakiti u mundu, ku hii gudu, ku hii köni, ku hii taanga, ku hii nëbai, ku hii lesipeki, ku hii gafa.”—Akoalimbo 5:12.

4. Faandi mbei a bi o dë wan köni soni fuu gafa Jehovah ku Keesitu?

⁴ Johanisi 5:22, 23 ta taki taa Jehovah hën buta Keesitu u kuutu hii libisëmbë. Di soni aki da di möön gaan soni di musu mbei u gafa Jesosi. Nöö te u ta du di soni aki, nöö u ta gafa Jehovah tu. Te u ta gafa Jesosi ku hën Tata, nöö woo sa feni di libi u teego.—Lesi Psalöm 2:11, 12.

5. Faandi mbei hiniwan libisëmbë fiti u kisi gafa, söseei u sëmbë ta lesipeki de?

⁵ „Gadu mbei libisëmbë kumafa hënseei dë” (Kenesesi 1:27). Di soni aki kë taki taa gaansë u sëmbë sa lei taa de abi dee fasi u Gadu. Libisëmbë sa lobi wotowan, de sa abi sutifasi, söseei de sa lei taa de abi tjalihati u wotowan. Gadu mbei libisëmbë ku wan háti di ta mbei de sabi andi bunu, ku andi an bunu. Di háti aki ta mbei i sabi andi da ganjan, ku andi da tuutuu soni, andi fiti ku andi an fiti (Loomë 2:14, 15). Gaansë u sëmbë lobi soni di ta dë limbolimbo ku soni di waiti, söseei de ta kë libi fiifii ku wotowan. Di soni aki an ta foombo u, u di Jehovah da wan Gadu di an ta du soni fanjanfanjan, nöö a lobi te sëmbë ta libi fiifii ku deseei. A dë gbelingbelin u si taa hii libisëmbë abi di köni u djeesi Jehovah. Di soni aki mbei u musu ta gafa sëmbë, söseei u musu ta lesipeki de.—Psalöm 8:5.

6, 7. Unfa dee Jehovah Kotoigi tooka ku sömëni sëmbë u di goonliba aki te de ta gafa wotowan?

⁶ U sabi taa u musu ta gafa wotowan. Ma a ta taanga fuu sabi na un fasi u musu gafa de, ku unfa u musu gafa de tjika. Di soni aki ta pasa sö u di gaansë u sëmbë ta tei dee manii u dee sëmbë u di goonliba u Saatan. Sömëni sëmbë ta tei wan womi nasö wan mujëë kuma gadu u de. Sömëni sëmbë an ta gafa wotowan kumafa Jehovah kë taa de musu gafa de, ma de ta gafa wotowan tumisi, söseei de ta si de kuma gadu. Kandë de o ta bisi soni kuma dee politikima, dee keiki fesima, dee sportma, dee pëë fëlönma, ku woto nëbai sëmbë, söseei kandë de o ta du soni kuma de tu.

⁷ Tuutuu Keesitu sëmbë sabi taa an bunu u gafa libisëmbë a di lö fasi aki. U hii dee sëmbë dee bi libi a goonliba, nöö Jesosi da di möön bunu sëmbë di u sa djeesi (1 Petuisi 2:21). U musu hoi a pakisei taa „hii libisëmbë tuu du hogi  a Gadu wojo. Na wan kodo seei kumutu a dendu. Di fa a mbei u fuu dë waiti kuma hën, nöö u tuu misi ën” (Loomë 3:23). Na wan sëmbë fiti u wotowan dini ën. Te u ta gafa wotowan möön fa u musu gafa de, nöö Jehovah an ta wai ku di soni dë.

8, 9. (a) Unfa Jehovah Kotoigi ta si dee tiima u wan köndë? (b) Na un ten wa o piki dee tiima buka?

⁸ Wanlö sëmbë fiti fuu gafa de, söseei de fiti fuu ta lesipeki de u di wooko di de ta du. Pakisei dee tiima ku dee soni di de ta du da i. De ta seti soni sö taa sëmbë aan fu ta fëëë u libi a wan kamian, söseei de ta sölugu dee sëmbë u di köndë. Dee wooko di de ta du ta tja sömëni wini ko da u. Apösutu Paulosu bi taki taa u musu ta si dee tiima aki kuma sëmbë di abi taki a di köndë. A bi taki tu taa u musu ta hoi dee wëti u de, di a bi taki taa: „Un musu ta paka de kumafa a fiti. Ee möni fuun da de, nöö un da de e”, söseei „ee a dë fuun hei de, nöö un hei de”.—Loomë 13:1, 7.

⁹ U kuma Jehovah Kotoigi ta du hii soni di u sa du u lei taa u ta lesipeki dee tiima u di köndë. Hiniwan köndë abi fëën wëti. Fëën mbei dee soni di de ta hakisi u fuu du a wan köndë sa tooka ku dee soni di de ta hakisi u fuu du a wan woto köndë. Ma tökuseei u ta du di soni di de ta hakisi u fuu du, sö taa de sa ta du di wooko u de. Ma ee de hakisi u fuu du wan soni di o mbei taa wa piki Jehovah buka, nöö wa o sa du ën. Te a dë sö, nöö u ta piki Jehovah buka, söseei u ta gafëën möön libisëmbë.—Lesi 1 Petuisi 2:13-17.

10. Un soni dee dinima u Jehovah bi du a di ten di pasa di u sa djeesi de nëën a di ten fuu aki?

¹⁰ U sa lei soni u dee dinima u Jehovah u di ten di pasa, di bi lei taa de ta lesipeki dee tiima u di köndë. Josëfu ku Malia da sëmbë di u sa djeesi. Di dee tiima u Loomë bi kë sabi un mëni sëmbë ta libi a di köndë, hën Josëfu ku Malia bi musu go a Betelehem u de go buta de në a lanti buku, hii fa an bi o tei longi möön ufö Malia pai (Lukasi 2:1-5). Apösutu Paulosu da wan woto sëmbë di u sa djeesi, u di a bi ta lesipeki dee tiima. Di de bi mindi soni dëën taa a bi du wan hogi, nöö a wan lesipeki fasi a bi go fan ku Könu Helodi Agiipa ku Fesitu, di bi dë Gaama u di pisiwata di dee Loomë sëmbë bi ta tii a Judea.—Tjabukama 25:1-12; 26:1-3.

11, 12. (a) Faandi mbei wa ta lesipeki dee hedima u keiki a wan apaiti fasi? (b) Andi bi pasa di wan Kotoigi u Oostenrijk bi lei taa a ta lesipeki wan politikima?

¹¹ Unfa a dë ku dee hedima u keiki? U musu ta lesipeki de a wan apaiti fasi ö? Wë u ta lesipeki de kumafa u ta lesipeki hii sëmbë nöö. Ma an bi o dë wan bunu soni fuu lesipeki de a wan apaiti fasi, aluwasi de bi o kë fuu du ën. Faandi mbei u taki sö? U di dee poipoi keiki an ta lei sëmbë tuutuu soni u Gadu, söseei de an ta lei sëmbë soni u di Wöutu u Gadu, di Bëibel. Jesosi bi ta kuutu dee hedima u keiki dee bi ta lei sëmbë poipoi soni, nöö a bi ta kai de bödjëëma ku hogihati fesima (Mateosi 23:23, 24). Ma an bi o dë wan hogi soni ee u bi o lesipeki, nasö gafa dee tiima u wan köndë a wan apaiti fasi. Wë u di u bi du di soni aki, mbei so juu de bi heepi u.

 ¹² Wan u dee tiima aki da Dr. Heinrich Gleissner, wan politikima di ta libi a Oostenrijk. A di pisiten u di u Tu Goonliba Feti, hën dee Nazi sodati bi söötö di womi aki. Di de bi butëën a wan talanwagi ta tja go a wan sitaafuma kampu, hën a miti Leopold Engleitner, di bi dë wan fajafaja Kotoigi u Oostenrijk. A wan lesipeki fasi Baaa Engleitner konda soni u di biibi fëën da Dr. Gleissner, nöö a bi haika ën bunu seei. Di di feti bi kaba, hën Gleissner bi heepi dee Kotoigi dee bi ta libi a Oostenrijk. Kandë i bi jei wan woto ka wan tiima bi heepi dee Keesitu sëmbë u di de bi ta lesipeki de.

13. Ambë u musu ta möön gafa, söseei ambë u musu ta möön lesipeki, nöö faandi mbei?

¹³ U musu ta gafa dee baaa ku dee sisa fuu, söseei u musu ta lesipeki de tu. U musu ta möön lesipeki dee baaa dee ta tei fesi, hën da dee gaanwomi, dee keling-gaanwomi, dee baaa u di Bëikantoo komite, ku dee baaa u di Tii Kulupu. (Lesi 1 Timoteo 5:17.) Hii dee baaa aki ta sölugu dee sëmbë u Gadu, nöö di Bëibel ta taki taa de da sëmbë di Gadu „paati peipei gudu da” (Efeise 4:8). Fëën mbei a fiti fuu gafa de, söseei fuu ta lesipeki de, aluwasi na un köndë de ta libi, aluwasi de an go a hei siköö, nasö aluwasi de an gudu. Dee fesiten Keesitu sëmbë da sëmbë di u sa djeesi a di soni aki. De bi ta lesipeki dee womi dee bi ta tei fesi, nöö u ta du di wan seei soni a di ten aki tu. Te u ku dee womi aki dë makandi, nöö wa ta libi ku de kuma de da ëngëli. Ma u ta lesipeki de, söseei u ta gafa de u dee gaan wooko di de ta du, ku di sakafasi di de  abi.—Lesi 2 Kolenti 1:24; Akoalimbo 19:10.

14, 15. Na un fasi dee gaanwomi an dë kuma dee hedima u keiki?

¹⁴ Dee gaanwomi aki dë kuma sikapuma di abi sakafasi. De an kë u sëmbë si de kuma nëbai sëmbë. De an dë kuma gaansë u dee hedima u keiki dee bi ta libi a di ten u Jesosi ku dee u di ten fuu aki. Jesosi bi taki u de taa: „Ee de o go a wan piizii ee nasö de go a keiki, nöö de lobi u sindo a dee möön hei kamian fu hii sëmbë wojo musu ta kai a de. Nöö te de o go a wojowojo ee nasö a wan oto kamian a lanti dendu, nöö de lobi u sëmbë musu ta da de wodi a lanti dendu.”—Mateosi 23:6, 7.

¹⁵ Dee gaanwomi ta hoi di soni di Jesosi bi taki a pakisei, di a bi taki taa: „Wan musu buta unu seei hei möön sëmbë fu de ta ko ta kai unu ’Munëli’ ee nasö ’Taata’, ee nasö ’Masa’. Di fa dë an bunu e! Biga wan kodo Masa nöö un abi, ku wan kodo Tata, hën da Masa Gaangadu di dë a liba. Nöö wan kodo Mësitë nöö un abi hën da di könu di Gadu bi paamusi taa a o manda ko. Nöö wan musu tei libisëmbë buta a dee lö kamian dë e, nöö wan musu hopo unu seei buta a dee lö kamian dë tu. Nönö. Ma nöö ee wan fuunu kë dë fesima, nöö i musu saka i seei ko dë kuma futuboi u dee otowan fii. Biga ee wan sëmbë i ta suku u hopo i seei, nöö Gadu o booko i saka. Ma ee i saka i seei, nöö Gadu o buta i möön hei” (Mateosi 23:8-12). Te dee gaanwomi u dee kemeente a hii së u goonliba abi sakafasi, söseei te de ta piki Jesosi buka, nöö dee baaa ku dee sisa u de o lobi de, de o ta lesipeki de, söseei de o ta gafa de.

16. Faandi mbei u musu ta mbei möiti fuu ta gafa wotowan?

¹⁶ So juu a sa tei ten fuu ko sabi unfa u musu gafa wotowan. Sö nöö a bi dë ku dee fesiten Keesitu sëmbë tu (Tjabukama 10:22-26; 3 Johanisi 9, 10). Hoi a pakisei taa na u sösö u ta mbei dee möiti aki. Te u ta gafa wotowan a di fasi fa Jehovah kë fuu ta gafa de, nöö woo feni wini fëën seei.

17. Un wini u ta feni te u ta gafa dee sëmbë dee abi taki a u liba?

¹⁷ Te u ta gafa dee sëmbë dee abi taki a di pisiwata ka u ta libi, söseei te u ta lesipeki de, nöö de o ta kë heepi u möön gaanfa fuu sa peleiki fiifii a di kamian dë. Söseei de o ta si di peleikiwooko fuu kuma wan bunu soni. Di soni aki bi pasa wantu jaa pasa na Alumaköndë di wan pionili sisa de ta kai  Birgit, bi go ku di mujëë mii fëën a siköö. A di daka dë di mujëë mii fëën bi o feni di siköö pampia fëën. Dee sëmbë dee ta lei dee mii soni a siköö bi piki Birgit taa a bi dë wan piizii soni seei u lei dee mii u dee Kotoigi soni a dee jaa dee pasa. De bi taki taa dee mii u dee Kotoigi bi ta mbei di siköö dë wan bunu kamian. Birgit piki de taa: „U lei dee mii fuu dee wëti u Gadu dee nama ku di fasi fa de musu tja deseei, söseei u lei de taa de musu ta lesipeki dee sëmbë dee ta lei de soni a siköö, nöö de musu ta gafa de tu.” Wan u dee sëmbë dee bi ta lei de soni bi taki taa ee hii dee mii bi dë kuma dee mii u dee Kotoigi, nöö an bi o ta taanga da de u lei mii soni a siköö. De bi lobi dee mii u dee Kotoigi seei, nöö baka wantu wiki, hën wan u dee sëmbë di bi ta lei de soni a siköö bi go a wan könklësi.

18, 19. Andi wa musu fëëkëtë te u ta gafa dee gaanwomi?

¹⁸ Dee mama wëti dee dë a di Wöutu u Gadu, sa heepi u fuu ko sabi unfa u musu ta lesipeki dee gaanwomi u di kemeente. (Lesi Hebelejën 13:7, 17.) U musu u gafa de da dee gaan wooko di de ta du. Te u ta du dee soni di dee gaanwomi ta piki u, nöö a ta heepi de u de ta dini Jehovah ku piizii. Di Bëibel ta piki u taa u musu ta djeesi de a di fasi fa de ta biibi. Di soni aki an kë taki taa u musu ta bisi soni kumafa wan „nëbai” gaanwomi ta bisi soni, nasö taa u musu ta fan kumafa a ta fan, nasö taa u musu ta lei sëmbë soni kumafa a ta lei sëmbë soni. Ee u bi o du di soni aki, nöö a bi o dë kuma u ta waka a libisëmbë baka, ka fuu waka a Keesitu baka. Wa musu fëëkëtë taa dee gaanwomi da zöndu libisëmbë leti kumafa useei da zöndu libisëmbë tu.

¹⁹ Te u ta lesipeki dee gaanwomi, söseei te u ta gafa de, ku te wa ta libi ku de kuma de da heihei sëmbë, nöö di soni aki o heepi de. Na un fasi? Hën da an o ta taanga da de u de abi sakafasi, söseei de an o ta pakisei taa de bunu möön wotowan, nasö taa hii juu dee soni di de ta du ta dë bunu soni.

20. Un wini u ta feni te u ta gafa wotowan?

²⁰ Te u ta gafa wotowan, nöö a ta heepi u fu wa ta pakisei useei nöö, söseei a ta heepi u fuu ta abi sakafasi hii juu te sëmbë ta buta pakisei a u a wan apaiti fasi. A ta heepi u tu fu wa go disa Jehovah te wan sëmbë di u ta lesipeki du wan soni di hati u. Wan woto wini di u ta feni tu, hën da a ta heepi u fuu dë makandi kuma wan famii ku di ölganisaasi u Jehovah. Di ölganisaasi u Jehovah an ta gafa na wan libisëmbë tumisi, aluwasi de dë dinima u Jehovah, nasö ee de an dë dinima u Jehovah.

21. Andi da di möön gaan wini di u ta feni te u ta gafa wotowan?

²¹ Di möön gaan wini di u ta feni, te u ta gafa wotowan, hën da Gadu o wai ku u. Woo ta du di soni di a kë fuu du, nöö woo sa hoi useei nëën. Jehovah o sa piki Saatan, di sëmbë di bi taki taa na wan sëmbë o sa hoi hënseei a Gadu (Nöngö 27:11). Gaansë u sëmbë a di goonliba aki an ta sabi unfa de musu gafa wotowan a di fasi fa Gadu kë. U ta wai seei taa u sabi unfa u musu gafa wotowan a di fasi fa Jehovah kë!