MI TA mëni jeti di u bi dë wan mamate a Brookings, South Dakota, na Amëëkanköndë sömëni jaa pasa, nöö di mamate dë a bi kötö seei. Mi bi ta fii taa an bi o tei longi möön nöö di kötö pisiten u di jaa bi o dou. Mi ku wanlö sëmbë bi dë a wan piki wosu, nöö u bi ta tëëmë tee. U bi taanpu a wan gaan baki bandja di de fuu ku wata, nöö di wata bi kötö seei! Be mi konda soni u di libi u mi da i pikisö, sö taa i sa ko fusutan faandi mbei mi bi sai dë.

De pai mi a 7 u gaanliba u di jaa 1936. Mi mama ku mi tata bi abi fö mii, nöö mi bi dë di möön njönkuwan. U bi ta libi a wan piki pandasi kamian fuu a Dakota. Di famii fuu bi lo’ u wooko goon ta kiija mbeti, ma di soni dë an bi dë di möön fanöudu soni a u libi. Mi mama ku mi tata bi tei dopu u toon Jehovah Kotoigi a di jaa 1934. De bi buta de libi a Jehovah maun. Fëën mbei di du di de bi musu du di kë fëën bi dë di möön fanöudu soni da de. Mi tata Clarence, ku mi tio Alfred, bi ta dini kuma kulupu-dinai (nöunöu de ta kai ën fesima u dee gaanwomi). De bi dë a wan piki kemeente a di foto Conde, di dë a South Dakota.

Hii juu dee sëmbë u di wosudendu fuu bi lo’ u go a dee komakandi, söseei a sëmbë pisi u go konda da de unfa di Bëibel ta taki taa soni o waka bunu a di ten di ta ko. Di fasi fa mi mama ku mi tata bi ta du soni, söseei di fasi fa de bi kiija mi, bi heepi mi u mi lobi Jehovah. Mi ku mi sisa Dorothy, bi ko toon Könuköndë peleikima di u bi abi sikisi jaa. A di jaa 1943 mi bi dë a di Teokalasia siköö. Kölö sö ufö di ten dë hën di siköö aki bi bigi.

 U bi ta si dee könklësi ku dee keling-komakandi kuma dee möön fanöudu soni a u libi. Mi ta mëni wan könklësi di bi hoi a di jaa 1949, a di foto Sioux Falls, di dë a South Dakota. Baaa Grant Suiter bi hoi wan taki, nöö di në u di taki bi dë „A möön lati möön fa i ta mëni!” A bi taki taa hii Keesitu sëmbë di butëën libi a Gadu maun, musu ta paaja di bunu buka u di Könuköndë u Gadu, nöö a musu dë di möön fanöudu soni a de libi. Baka di dë, hën mi buta mi libi a Jehovah maun. Mi tei dopu a di keling-komakandi di bi hoi a Brookings, a 12 u ëlufumu-liba u di jaa 1949. Di soni aki hën mbei mi bi dë a di wosu di mi bi taki fëën a bigi u di woto aki. Fö sëmbë u bi dë ta wakiti fuu tei dopu a wan gaan watabaki di de mbei ku felu.

Baka di dë, hën mi buta taa mi o du di pioniliwooko. Mi bi bigi a 1 u jailiba u di jaa 1952, di mi bi abi 15 jaa. Di Bëibel ta taki taa: „Di sëmbë di ta waka ku köni sëmbë o ko köni” (Nöngö 13:20). Mi bi lo’ u go peleiki ku di tio u mi de kai Julius, di bi abi 60 jaa. Hii fa a bi gaanwan u mi, tökuseei mi bi ta piizii seei u wooko makandi ku ën a di peleikiwooko. Mi lei sömëni soni a di tio u mi. Bakaten, Dorothy seei bigi ta du di pioniliwooko tu.

Di mi bi njönku, mi mama ku mi tata bi lo’ u kai dee keling-gaanwomi, ku de mujëë, u de ko pasa wantu daka a u pisi. Wan baaa de kai Jesse Cantwell ku hën mujëë Lynn Cantwell bi heepi mi seei. De bi ta booko de hedi ku mi, nöö de bi ta da mi degihati. Te de bi nango ta luku dee kemeente di dë zuntu ku ka u ta libi, nöö so juu de bi ta kai mi u mi go peleiki makandi ku de. A bi ta dë wan piizii soni seei! Mi bi kë ta du sömëni wooko da Jehovah tu, leti kumafa de bi ta du ën, hii fa mi ta du di pioniliwooko.

Di woto keling-gaanwomi fuu bi dë Baaa Bud Miller. Mi bi abi 18 jaa di hën ku ën mujëë Joan bi ko luku di kemeente fuu. A di ten dë mi bi musu go a wan kuutu, ka lanti bi ta taki ambë musu go a sodati. De bi kë u mi go du wan soni di an bi kai ku di soni di Jesosi bi taki, di a bi taki taa wa musu tei së a politiki soni u wan köndë. Ma mi bi kë paaja di bunu buka u di Könuköndë u Gadu (Johanisi 15:19). Fëën mbei  mi bi sikifi taa mi da wan sëmbë di ta tei fesi a keiki.

Mi bi wai seei di Baaa Miller piki mi taa a o ko ku mi a di kuutu. An bi dë wan sëmbë di ta sen u go fan a sëmbë fesi, nöö an bi ta fëëë sëmbë tu. A bi sabi dee Bëibel tëkisi bunu tu. Di ko di a bi ko ku mi bi da mi degihati seei! A kaba u di jaa 1954, hën dee sëmbë di bi hoi di kuutu sikifi taa mi da wan fesima u keiki, nöö mi bi sa dini Jehovah fiifii awaa.

Kölö sö baka di dë, hën de kai mi u mi go a Bëtëli. Mi bi ta wooko a di pisi di de bi ta kai Watchtower Farm a di ten dë, di bi dë a Staten Island, a di foto New York. Mi bi wooko ala sö wan dii jaa longi. Mi bi ko sabi sömëni soni seei, u di mi bi miti sömëni köni baaa ku sisa, nöö u bi ta wooko makandi.

Wan ladio stasiön de kai WBBR, bi dë a Staten Island tu. Dee Jehovah Kotoigi hën bi abi di ladio stasiön aki a di jaa 1924 te go miti di jaa 1957. I bi abi 15 te kuma 20 sëmbë u Bëtëli di bi ta wooko a di pandasi kamian aki. Gaansë fuu bi njönku, nöö wa bi kaba sabi di wooko sö. Ma wan baaa di bi gaandi fuu, di bi dë wan salufuwan de kai Eldon Woodworth bi ta wooko makandi ku u. U bi ta si ën kuma u tata, nöö a bi lei u sömëni soni. So juu te u bi abi toobi ku useei, nöö Baaa Woodworth bi lo’ u taki taa: „A ta bigi da mi seei u si unfa Jehovah ta wooko ku libisëmbë, hii fa de a’ zöndu.”

Baaa Frederick W. Franz bi ta wooko makandi ku u tu, nöö a bi ta heepi hii u tuu. A bi köni, nöö a bi sabi di Bëibel bunu. Nöö a bi ta booko hën hedi ku hiniwan fuu. Di sëmbë di bi ta boi da u bi dë Harry Peterson. Di tuutuu në fëën da Papargyropoulos, ma a bi ta taanga da u fuu kai ën a di në dë. A bi dë wan salufuwan tu, nöö a bi lobi di peleikiwooko. Baaa Peterson bi ta du di wooko fëën a Bëtëli a wan bunu fasi, ma tökuseei an bi ta disa di peleikiwooko. A bi ta paati höndöhöndö buku hiniwan liba. A bi sabi di Bëibel bunu tu, nöö a bi ta piki gaansë u dee soni dee u bi ta hakisi ën.

Di u bi ta wooko a di pandasi kamian, nöö u bi  ta seeka dee fuuta ku dee guluntu buta a soni dendu. A wan jaa dendu u bi ta seeka söwan 45.000 beenki fuuta ku guluntu da di Bëtëli famii. Mi bi ta wooko makandi ku wan köni sisa de kai Etta Huth. Hën bi bigi ku di fasi fa u bi ta seeka dee fuuta ku dee guluntu. Wanlö sisa dee an bi dë a Bëtëli seei bi ta ko heepi u, nöö Etta hën bi ta seti di wooko da de. Hii fa Etta bi sabi fa u musu seeka dee fuuta ku dee guluntu lai a soni dendu, tökuseei hii juu a bi ta lesipeki dee baaa dee bi ta tei fesi a di pandasi kamian. A bi dë wan sisa di hii u tuu bi sa djeesi.

Angela Romano da wan njönku sisa di bi ko heepi u a di pandasi kamian. Etta bi heepi di sisa aki di a ko a di tuutuu lei. Mi ku Angie tööu a piki-deewei-liba u di jaa 1958, nöö u bi dini Jehovah makandi 58 jaa kaa. Di hoi di Angie bi hoi hënseei a Jehovah bi heepi u a di tööu libi fuu a hii dee jaa dee pasa. A dë wan köni sisa, nöö mi sa buta futoou nëën ku hii mi hati, aluwasi un bookohedi u abi.

Di dee baaa sei WBBR a Staten Island a di jaa 1957, nöö mi bi ta wooko a di Bëtëli u Brooklyn u wan pisiten. Mi ku Angie ko tööu, hën mi kumutu a Bëtëli. U bi du di pioniliwooko dii jaa longi a Staten Island. Wan pisiten mi bi ta wooko da di sëmbë di bi bai di ladio stasiön, nöö de bi ta kai ën WPOW.

Mi ku Angie an bi ta suku u ko abi hia soni a u libi, sö taa u bi sa go heepi a hiniwan kamian ka de bi o manda u go. Te u kaba fëën a di jaa 1961 u tei di kai u go du di apaiti pioniliwooko a Falls City, di dë a Nebraska. Ma kölö sö baka di dë, hën de manda u go a South Lansing, di dë a New York, fuu bi sa go wan liba longi a di Könuköndë Diniwooko Siköö. U bi lobi dee soni dee u bi ta lei, nöö u bi mëni taa te u kaba di siköö, nöö de bi o toona manda u go a Nebraska. Fëën mbei a bi bigi da u di de piki u di njunjun kamian ka woo go. U bi musu go dini kuma sëndëlengi a di köndë Kambodia! A di hanse köndë aki di dë a Asia, u bi si soni, u bi jei soni, söseei u bi njan soni di wa bi sabi wan daka. U bi kë konda soni u di bunu buka u di Könuköndë da dee sëmbë u di köndë dë seei.

Ma di politiki soni ko tooka a Kambodia, nöö u bi musu go a libasë u di köndë Vietnam. Baka tu jaa, hën mi ko siki wan gaan siki, nöö a tjali taa u bi musu toona go na Amëëkanköndë baka. Mi bi abi ten fanöudu u mi bi sa ko bëtë. Di mi ko bëtë, hën u bigi du di pioniliwooko baka.

A gaanliba u di jaa 1965, hën u bigi ku di keling-wooko. Mi bi dë keling gaanwomi ku pisiwata gaanwomi. Nöö mi ku Angie bi du di wooko aki 33 jaa longi, nöö u bi ta heepi a dee könklësi tu. Mi bi lobi di wooko aki seei, u di hii juu a bi ta dë wan piizii soni da mi te u bi de a dee könklësi. Wantu jaa longi u bi nango luku dee kemeente a New York, nöö gaansë u dee könklësi bi ta hoi a Yankee stadion.

A dee jaa dee pasa mi ku Angie kisi sömëni njunjun wooko, nöö de bi taanga tu. A di jaa  1995, hën de hakisi mi u da lësi a di Dinai-siköö. Baka dii jaa, hën de kai u fuu go a Bëtëli. Mi bi wai seei di mi bi sa toona go a Bëtëli baka 40 jaa, ka mi bi bigi du di hii-ten diniwooko. Mi wooko wan pisiten a di kantoo ka de ta luku di peleikiwooko u di köndë, nöö mi bi ta da lësi a sömëni u dee siköö tu. A di jaa 2007, hën di Tii Kulupu seti wan kantoo u luku hii dee Teokalasia siköö di de ta hoi a Bëtëli, nöö sömëni jaa mi bi dë di baaa di bi ta tei fesi a di kantoo aki.

A dee jaa dee pasa, sömëni soni tooka a dee siköö di de ta hoi a Bëtëli. Di Gaanwomi-Siköö bi bigi a di jaa 2008. Nöö dee tu jaa baka di dë, hën de lei möön leki 12.000 gaanwomi soni a Patterson, söseei a di Bëtëli u Brooklyn. De ta hoi di siköö aki a sömëni woto kamian nöunöu. A di jaa 2010, hën de tooka di në u di Dinai-siköö ko toon Bëibel-Siköö da baaa di an tööu, nöö wan njunjun siköö bi ko di de bi ta kai Bëibel Siköö da Tööupaa.

A wajamaka-liba u di jaa 2014, hën de tja tu siköö ko a wan, di de ta kai Könuköndë Peleikima Siköö nöunöu. Dee baaa ku dee sisa dee nango a di siköö aki sa dë tööutööu sëmbë, söseei de sa dë baaa ku sisa di an tööu. Sömëni baaa ku sisa a hii së u goonliba bi wai seei di de jei taa di siköö aki o hoi a di köndë u de tu. A ta da u piizii u si fa sömëni baaa ku sisa abi di okasi u go a dee siköö aki. Nöö mi dë ku tangi a hati seei taa mi bi sa si dee sömëni baaa ku sisa di bi tooka soni a de libi u de bi sa go a di siköö aki.

Te mi ta pakisei unfa soni waka a di libi u mi ufö mi tei dopu a di gaan kötö kamian te kisi nöunöu, nöö mi ta da Jehovah tangi u dee köni sëmbë dee a mbei mi miti. De heepi mi u mi ko sabi ën möön bunu, söseei u mi ta dini ën möön bunu tu. So u de bi njönku möön mi, nöö wotowan bi gaanwan u mi. Nöö sömëni u de bi dë u wan woto föluku. Ma mi si a di fasi fa de bi ta du soni ku di fasi fa de bi dë, taa de bi lobi Jehovah gaanfa seei. Mi dë ku tangi a hati seei taa mi abi sömëni köni mati a di ölganisaasi u Jehovah di mi sa lei soni a de.