1. Unfa soni bi dë da apösutu Johanisi a di pisiten u di jaa 95 Baka Keesitu?

A DI pisiten u di jaa 95 Baka Keesitu, soni bi ta taanga da apösutu Johanisi gaanfa seei. A bi ko gaandi kaa, nöö de bi kisi ën hoi a di paati de kai Patimosi. Boiti di dë, a kan taa a bi dë di wan kodo apösutu di bi fika a libi a di ten dë (Ako. 1:9). A bi sabi taa wanlö sëmbë bi ta lei wotowan poipoi soni a dee kemeente, söseei taa de bi ta paati sëmbë ku sëmbë a di kemeente tu. A bi ta djei kuma an bi o tei longi möön, nöö tuutuu Keesitu sëmbë an bi o dë u feni möön.​—Jud. 4; Ako. 2:15, 20; 3:1, 17.

2. Un wojolimbo sunjan Johanisi bi si, te u luku Akoalimbo 7:9-14? (Luku di peentje u di kafiti.)

² A di seei pisiten di soni bi ta taanga da Johanisi, hën Gadu bi mbei a si wan wojolimbo sunjan di nama ku soni di bi o pasa a di ten di ta ko. A di wojolimbo sunjan dë, wan ëngëli bi ta piki fö woto ëngëli u de tapa dee fö ventu u di gaan fuka, u te de naki sitampu a dee futuboi u Gadu (Ako. 7:1-3). Dee futuboi dë seei o dë a dendu u dee 144.000 sëmbë di o tii makandi ku Jesosi a liba ala (Luk. 12:32; Ako. 7:4). Baka di dë, hën Johanisi bi si wan woto kulupu sëmbë. Di a si dee sëmbë aki, nöö a bi bigi dëën te na soni. Faandi mbei a bi bigi dëën sö? Wë a bi si „wanlö gaan hia sëmbë dë taanputaanpu a di Sikafumii fesi. De hia tee sëmbë an tjika u konda de. Nöö de dë sëmbë dee kumutu a hii pei nasiön, ku hii pei lö, ku hii pei föluku, ta fan hii dee peipei töngö u goonliba tuu”. (Lesi Akoalimbo 7:9-14.) A bi musu u dë sö taa Johanisi bi wai seei di a ko sabi taa a di ten di ta ko, sömëni sëmbë bi o ta dini Gadu a di soifi fasi!

3. (a) Faandi mbei di wojolimbo sunjan u Johanisi musu möön taanga di biibi fuu? (b) Andi woo luku a di woto aki?

³ U sa dë seiki taa di wojolimbo sunjan aki bi mbei di biibi u Johanisi ko möön taanga. Di wojolimbo sunjan aki musu möön  taanga di biibi fuu, u di a nama ku soni di o pasa a dee lasiti daka dee u ta libi aki! A di ten fuu aki, u ta si unfa milionmilion sëmbë ko ta dini Jehovah, nöö de abi di biibi taa de o pasa di gaan fuka u de sa libi u teego a goonliba aki. A di woto aki woo ko si taa söwan aiti teni jaa pasa, Jehovah bi mbei dee sëmbë fëën ko sabi ambë da dee gaan hia sëmbë di Johanisi bi si a di wojolimbo sunjan fëën. Söseei woo luku tu soni di nama ku dee gaan hia sëmbë aki: (1) woo luku unfa de bi hia tjika, ku (2) woo luku un pei sëmbë bi o dë a di kulupu dë. Dee soni dee woo luku aki o heepi hii dee sëmbë dee o dë a di kulupu dë dendu, u di biibi u de ko möön taanga.

4. Un lei u Bëibel dee keiki an ta fusutan, nöö unfa dee Bëibel Öndösukuma bi tooka ku dee keiki aki?

⁴ Dee keiki an ta lei sëmbë taa wan daka o ko ka dee sëmbë dee ta piki Gadu buka o libi u teego a goonliba aki, hii fa di soni aki sikifi a di Bëibel (2 Kol. 4:3, 4). A di ten aki gaansë u dee keiki ta lei sëmbë taa hii dee bunuhati sëmbë o go libi a liba ala te de dëdë. Ma di piki kulupu Bëibel Öndösukuma di bi tja di buku de kai Di Hei Wakitimawosu ko a döö a di jaa 1879, an bi ta lei sëmbë di soni dë. Dee Bëibel Öndösukuma aki bi fusutan taa Gadu o mbei di goonliba ko toon wan paladëisi baka, nöö milionmilion sëmbë di ta piki Gadu buka o libi a goonliba aki, ma na a liba ala. Ma a bi tei wan pisiten ufö de ko sabi ambë bi da dee sëmbë dee bi o libi a goonliba aki.​—Mat. 6:10.

5. Andi dee Bëibel Öndösukuma bi ta biibi taa bi o pasa ku dee 144.000 sëmbë?

⁵ A dë sö tuu taa dee Bëibel Öndösukuma aki bi fusutan tu taa di Bëibel ta lei taa de o „paka tei” so sëmbë a goonliba aki u de sa go tii makandi ku Jesosi a liba ala (Ako. 14:3). Dee sëmbë aki o dë 144.000 sëmbë di bi ta dini Gadu ku hii de hati a goonliba aki, söseei di bi buta de libi a Gadu maun. Ma unfa a bi o dë da dee „gaan hia sëmbë”?

6. Andi dee Bëibel Öndösukuma bi ta biibi taa bi o pasa ku dee „gaan hia sëmbë”?

⁶ Johanisi bi si a di wojolimbo sunjan fëën taa wanlö gaan hia sëmbë bi dë taanputaanpu a di „Sikafumii fesi”, „a di së ka di könubangi dë”(Ako. 7:9). Dee wöutu aki bi mbei dee Bëibel Öndösukuma pakisei taa dee gaan hia sëmbë ku dee woto 144.000 sëmbë tuu bi o go libi a liba ala. Ma ee dee 144.000 sëmbë ku dee „gaan hia sëmbë” tuu bi o go libi a liba ala, nöö andi bi o tooka a dee tu kulupu aki? Dee Bëibel Öndösukuma bi ta pakisei taa dee „gaan hia sëmbë”, da Keesitu sëmbë di an bi piki Gadu buka a hii soni, di de bi dë a goonliba aki. Dee sëmbë aki bi ta hoi dee wëti u Gadu di ta lei unfa u musu ta libi, ma kandë so u de bi nango a poipoi keiki jeti. Dee Bëibel Öndösukuma bi ta pakisei taa dee lö sëmbë aki bi lobi Gadu, ma di lobi di de bi lobi Gadu dë an bi tjika u de feni di gaandi u go tii makandi ku Jesosi a liba ala. De bi ta pakisei taa u di dee „gaan hia sëmbë” an bi lobi Gadu tjika, mbei de bi o taanpu a di „könubangi” fesi, ma de an bi o sa feni di gaandi u sindo a „könubangi”.

7. Ambë dee Bëibel Öndösukuma bi ta biibi taa bi o libi a goonliba aki a di pisiten u di Dusu Jaa Tii u Keesitu, nöö andi de bi ta biibi taa bi o pasa ku dee dinima u Gadu fu awooten?

⁷ Ma nöö ambë bi o libi a goonliba? Dee Bëibel Öndösukuma bi ta biibi taa baka te dee 144.000 sëmbë ku dee woto „gaan hia sëmbë” bi go a liba ala, nöö milionmilion woto sëmbë bi o libi u teego a goonliba aki, söseei de bi o feni dee bunu di di Dusu Jaa Tii u Keesitu bi o tja ko. Dee Bëibel Öndösukuma an bi ta biibi taa dee milionmilion woto sëmbë dë bi o dini Jehovah ufö di Dusu Jaa Tii u Keesitu bigi. Ma de bi ta biibi taa dee sëmbë aki bi o ko sabi soni u Jehovah a di pisiten u di Dusu Jaa Tii  u Keesitu. Baka di dë, dee sëmbë dee bi o hoi dee wëti u Jehovah a di pisiten dë, bi o sa libi u teego a goonliba aki, ma dee sëmbë dee an bi o piki hën buka, bi o dëdë. Dee Bëibel Öndösukuma bi ta pakisei tu taa so u dee sëmbë dee bi o dë a goonliba aki u tii soni a di pisiten dë, ku dee dinima u Jehovah fu awooten dee bi dëdë ufö Keesitu ko a goonliba, bi o sa go libi a liba ala, baka di Dusu Jaa Tii u Keesitu.​—Ps. 45:16.

8. Kai dii kulupu sëmbë di de bi ta si kuma bi o feni bunu a Gadu.

⁸ Boo taa dee Bëibel Öndösukuma bi ta biibi taa dii kulupu sëmbë bi dë: (1) dee 144.000 sëmbë dee bi o go tii makandi ku Jesosi a liba ala, (2) dee gaan hia sëmbë dee an bi ta dini Gadu fajafaja tjika, dee bi o go a liba ala go dë taanputaanpu a di könubangi u Jesosi fesi, ku (3) dee milionmilion sëmbë dee bi o dë a goonliba aki, dee bi o ta lei soni u Jehovah a di pisiten u di Dusu Jaa Tii u Keesitu. * Ma bakaten, Jehovah bi heepi dee Bëibel Öndösukuma u de ko fusutan di woto aki möön bunu.​—Nöng. 4:18.

9. (a) Na un fasi u sa taki taa dee gaan hia sëmbë dee o libi a goonliba aki o taanpu a di Sikapumii fesi? (b) Faandi mbei di fasi fa dee Jehovah Kotoigi ko fusutan Akoalimbo 7:9, da wan möön bunu fasi u fusutan di tëkisi aki?

⁹ A di jaa 1935, hën dee Jehovah Kotoigi bi ko fusutan ambë bi dë dee „gaan hia sëmbë” di Johanisi bi si a di wojo limbo sunjan fëën. De bi ko fusutan taa an abi fu dë taa dee „gaan hia sëmbë” musu go a liba ala ufö a sa dë taa de taanpu a di Sikapumii fesi. De bi ko fusutan taa di Bëibel an bi ta taki taa de bi o go dë taanputaanpu a di Sikapumii fesi tuutuu. Ma de o libi a goonliba aki u teego, nöö a o dë kuma de taanpu a di Sikapumii fesi, u di de o ta saka deseei a di tii u Jehovah basu, söseei u di de o lei taa hën abi di leti u tii hii soni, u di de o ta piki hën buka (Jes. 66:1). Dee gaan hia sëmbë sa taanpu a di Sikafumii fesi ee de ta buta biibi a di lusupaima u Jesosi. Mateosi 25:31, 32 seei ta taki taa „hii sëmbë u goonliba” te kisi dee hogihati sëmbë tuu de o „tja ko a [Jesosi] fesi”. Wë dee sëmbë aki dë a goonliba, ma na a liba ala. Di fasi fa dee Jehovah Kotoigi bi ko fusutan di soni aki a di jaa 1935, bi möön dë u fusutan. De bi ko fusutan faandi mbei di Bëibel an ta taki taa dee „gaan hia sëmbë” o go libi a liba ala. Wan kodo kulupu sëmbë nöö di Bëibel ta taki taa o go libi a liba ala u teego. Hën da dee 144.000 sëmbë di o toon könu a liba ala, nöö de o tii sëmbë a goonliba aki makandi ku Jesosi.​—Ako. 5:10.

10. Faandi mbei dee gaan hia sëmbë musu lei soni u Jehovah ufö di Dusu Jaa Tii u Keesitu?

¹⁰ Sensi di jaa 1935, hën dee Jehovah Kotoigi ko fusutan taa dee gaan hia sëmbë di Johanisi bi si a di wojo limbo sunjan fëën, da Keesitu sëmbë di ta hoi deseei a Gadu, di o libi u teego a goonliba aki. Ee dee „gaan hia sëmbë” aki kë pasa di gaan fuka libilibi, nöö de musu ko sabi soni u Jehovah, nöö de musu bigi dini ën ufö di Dusu Jaa Tii u Jesosi bigi. De musu lei taa de abi wan taanga biibi, sö taa de ’sa pasa dee gaangaan soni dee musu pasa jeti’ ufö di Dusu Jaa Tii u Keesitu bigi.​—Luk. 21:34-36.

11. Faandi mbei so Bëibel Öndösukuma bi ta pakisei taa so sëmbë bi o go a liba ala baka di Dusu Jaa Tii?

¹¹ Ma unfa a dë ku di pakisei di dee Bëibel Öndösukuma bi ta pakisei taa so sëmbë dee bi tja deseei bunu a goonliba aki, bi o go a liba ala baka di Dusu Jaa Tii u Keesitu? De bi taki u di soni aki sömëni jaa pasa a di Hei Wakitimawosu u 15 u bakajailiba u di jaa 1913, di bi dë a Ingisitöngö. Ma di soni aki bi sa mbei so sëmbë pakisei taa: ’Faandi mbei de o mbei dee sëmbë dee bi hoi deseei a Gadu na awooten feni libi a goonliba aki, nöö dee sëmbë dee an bi dini  Gadu fajafaja sö, o feni libi u teego a liba ala?’ Wë sëmbë bi sa ta pakisei sö u di de bi ta biibi tu soni di an bi dë tuu: (1) De bi ta biibi taa dee „gaan hia sëmbë” o go libi a liba ala, ku (2) de bi ta biibi taa dee „gaan hia sëmbë” dë, bi o dë Keesitu sëmbë di an bi ta dini Gadu fajafaja sö.

12-13. Andi dee salufuwan ku dee „gaan hia sëmbë” sabi te a nama ku di paka u de?

¹² Kumafa u bi si kaa, nöö sensi di jaa 1935, hën dee Jehovah Kotoigi bi ko fusutan gbelingbelin taa dee sëmbë dee o pasa Amagedon libilibi, da dee „gaan hia sëmbë” di Johanisi bi si a di wojo limbo sunjan fëën. Dee sëmbë aki o pasa di gaan fuka libilibi, leti a goonliba aki, nöö de o ta „bai taanga, taa: ’Aai o, Masa Gaangadu, i wë da di Gadu fuu, di dë sindosindo a di könubangi, nöö a ju ku di Sikafumii wë hii heepi ta kumutu ta ko a u libisëmbë aki e’” (Ako. 7:10, 14). Di Bëibel ta piki u tu taa dee sëmbë dee go libi a liba ala, feni „wan möön bumbuu” paka möön dee dinima u Gadu fu awooten (Heb. 11:40). Dee soni dee u taki u de aki bi mbei dee baaa bigi ta kai sëmbë u de ko dini Jehovah, u de sa feni di libi u teego a goonliba aki.

¹³ Dee „gaan hia sëmbë” ta wai ku di biibi di de abi u de libi u teego a goonliba aki. De ta fusutan taa Jehovah hën abi di leti u taki naasë dee dinima fëën musu ta dini ën, ee a liba ala, nasö ee a goonliba aki. Dee salufuwan ku dee „gaan hia sëmbë” tuu sabi taa de an musu u feni di paka di Gadu o da de, ma u di Jehovah seeka di lusupaima di Jesosi Keesitu paka, mbei de sa feni ën.​—Lom. 3:24.

14. Faandi mbei sömëni sëmbë bi ta hakisi deseei ee unfa di tjabukama woto di nama ku dee „gaan hia sëmbë”, bi o pasa tuutuu baka di jaa 1935?

¹⁴ Baka di dee sëmbë u Jehovah bi ko fusutan soni möön bunu a di jaa 1935, tökuseei sömëni sëmbë bi ta hakisi deseei ee unfa dee sëmbë dee o libi a goonliba aki, o sa hia sö. Wan baaa de kai Ronald Parkin bi abi 12 jaa di dee sëmbë u Jehovah bi ko fusutan ambë da dee „gaan hia sëmbë”. Di baaa bi taki taa: „A di ten dë, söwan 56.000 peleikima bi dë a hii së u goonliba, nöö gaansë u de bi dë salufuwan. Wë di soni aki bi mbei de an bi si kuma dee „gaan hia sëmbë”, bi hia sö.

15. Na un fasi dee gaan hia sëmbë ta ko möön hia a di ten fuu aki jeti?

¹⁵ A dee jaa baka 1935, hën de manda wanlö sëndëlengi go a peipei köndë. Di soni dë bi mbei dee Jehovah Kotoigi ko möön hia. Boiti di dë, a di jaa 1968, hën de bi bigi lei sëmbë soni u Bëibel ku di buku „De waarheid die tot eeuwig leven leidt”. U di di buku aki an bi taanga u fusutan, mbei sömëni sëmbë bi bigi lei soni u Jehovah möön hiniwan ten di bi pasa. A fö jaa dendu, möön leki 500.000 sëmbë bi tei dopu.  U di di Lomusu keiki an bi ta hai sëmbë sö gaanfa möön a Latijn-Amerika, ku woto köndë jeti, söseei u di lanti bi disa u fuu toona ta du di wooko fuu a Oost Europa, ku wantu kamian fu Afiikan, mbei milionmilion sëmbë bi tei dopu (Jes. 60:22). A dee jaa dee pasa aki, di ölganisaasi u Jehovah tja wantu woto soni ko a döö, u heepi sëmbë u de ko sabi andi di Bëibel ta lei u. Nöunöu, a dë gbelingbelin u si taa Jehovah tja dee gaan hia sëmbë ko makandi. De dë möön leki aiti milion sëmbë nöunöu.

16. Naasë dee „gaan hia sëmbë” bi o kumutu?

¹⁶ Di Johanisi bi ta sikifi soni u di wojolimbo sunjan di a bi si, hën a bi taki taa dee „gaan hia sëmbë” o „kumutu a hii pei nasiön, ku hii pei lö, ku hii pei föluku, ta fan hii dee peipei töngö u goonliba tuu”. Di tjabukama de kai Sakalia bi sikifi sö wan soni a fesi tu. A bi taki taa: „A di ten dë, nöö teni womi o kumutu a hii dee peipei nasiön, di ta fan peipei töngö, nöö de o kisi wan Dju panjan hoi nëën koosu, nöö de o taki taa: ’U kë go ku unu, biga u jei taa Gadu dë ku unu.’”​—Sak. 8:23.

17. Andi dee sëmbë u Jehovah ta du u heepi sëmbë u hii pei nasiön di ta fan peipei töngö?

¹⁷ Dee Jehovah Kotoigi ta fusutan taa ee sëmbë musu ko makandi di ta fan peipei töngö, hën da de musu paaja di bunu buka a peipei töngö tu. A pasa 130 jaa longi kaa di u ta puu buku di nama ku soni u Bëibel ko a döö. Nöunöu  u ta puu buku ko a höndöhöndö woto töngö, nöö sëmbë an bi du sö wan gaan wooko jeti. Wë u sa taki taa wan foombo soni Jehovah ta du a di ten aki u tja dee „gaan hia sëmbë” di kumutu a peipei nasiön ko a wan. U di di Bëibel ku dee woto buku dee ta taki soni u Bëibel bi puu ko a sömëni töngö, mbei dee „gaan hia sëmbë” sa ta dini Jehovah makandi kuma wan famii, hii fa de kumutu a peipei kamian u goonliba. Boiti di dë, sëmbë sabi dee sëmbë u Jehovah kuma sëmbë di ta peleiki fajafaja, söseei de sabi de kuma sëmbë di lobi wotowan. Di soni aki ta mbei di biibi fuu ko taanga!​—Mat. 24:14; Joh. 13:35.

18. (a) Te u luku Jesaaja 46:10, 11, nöö faandi mbei an ta foondo u taa Jehovah mbei di tjabukama woto di nama ku dee „gaan hia sëmbë”, ko tuu? (b) Faandi mbei dee sëmbë dee o libi u teego a goonliba aki an ta fii taa de lasi wan soni?

¹⁸ U ta wai seei taa u ko fusutan di tjabukama woto di nama ku dee „gaan hia sëmbë”! An ta foondo u taa Jehovah mbei di tjabukama woto aki pasa tuutuu a sö wan foombo fasi. (Lesi Jesaaja 46:10, 11.) Dee „gaan hia sëmbë” ta tei ën u bigi taa Jehovah da de di gaandi u de sa libi a goonliba aki u teego. De an ta si kuma de lasi wan soni, u di Gadu an salufu de ku di santa jeje fëën u de go tii a liba ala makandi ku Jesosi. A hii di Bëibel, u ta lesi soni di ta taki u womi ku mujëë di di santa jeje u Gadu bi ta tii, hii fa dee sëmbë aki an dë a dendu u dee 144.000 sëmbë dee o go tii a liba ala. Johanisi di Dopuma da wan u dee sëmbë aki (Mat. 11:11). Dafiti da wan wotowan (Tjab. 2:34). Dee sëmbë aki ku sömëni wotowan o weki ko a libi baka u de libi u teego a goonliba aki. Hii dee sëmbë aki, ku dee „gaan hia sëmbë” tuu o abi di okasi u de sa lei taa de ta hoi deseei a Jehovah ku di leti di a abi u tii hii soni.

19. Andi woo du u di u ko fusutan di wojolimbo sunjan u Johanisi di nama ku dee „gaan hia sëmbë”?

¹⁹ Nöiti Gadu bi tja milionmilion sëmbë di kumutu a peipei nasiön ko makandi sö wan daka. Aluwasi ee woo go libi a liba ala, nasö ee woo libi a goonliba aki, tökuseei u musu mbei möiti fuu heepi sëmbë ka u sa heepi dou, u de ko dë a dee „gaan hia sëmbë” dendu, dee dë dee „oto sikafu” tu (Joh. 10:16). Abiti möön Jehovah o tja di gaan fuka ko kumafa di Bëibel bi taki a fesi kaa. Di Gaan fuka dë Gadu o tei u puu dee tiima u goonliba a pasi, söseei hën a o tei u poi dee poipoi keiki dee ta tja fuka ko da sëmbë. Dee „gaan hia sëmbë” o feni wan apaiti gaandi. De o sa dini Jehovah u teego a goonliba aki!​—Ako. 7:14.