Djeesi di sëmbë di paamusi u teego libi
„Un musu mbei möiti be un ko kuma hën [Gadu], kumafa wan mii kë djeesi ën tata a soni.”—EFEISE 5:1.
1. Andi sa heepi u fuu djeesi Jehovah?
JEHOVAH mbei u a sö wan fasi taa u sa fusutan unfa woto sëmbë ta fii, aluwasi dee soni dee ta miti de an miti u wan daka (Lesi Efeise 5:1, 2). Unfa di soni aki sa heepi u u djeesi Jehovah? Nöö faandi mbei u musu luku bunu ku di fusutan di u sa fusutan unfa wotowan ta fii?
2. Unfa Jehovah ta fii te fuka ta miti u?
2 Jehovah paamusi u taa wan ten o ko ka pena ku fuka an o dë möön. Dee salufuwan ku dee „oto sikafu” tuu o sa feni di teego libi a Gadu Köndë nasö a goonliba aki (Johanisi 10:16; 17:3; 1 Kolenti 15:53). Jehovah ta fusutan unfa u ta fii te hogi soni ta miti u a di ten aki. A di ten di pasa, a bi hati Jehovah seei di de bi ta du ku dee sëmbë fëën a Egepiti köndë. „Hën seei bi ta tja fuka ku de tu” (Jesaaja 63:9). Bakaten, di dee sëmbë u Jehovah bi ta mbei di wosu fëën baka, de bi ta fëëë dee felantima u de, nöö Jehovah bi ta fusutan unfa de bi ta fii. A bi piki de taa: „Di sëmbë di panjan unu, panjan di wojo mii u mi” (Sakalia 2:8). Leti kumafa wan mama lobi dee mii fëën, sö nöö Jehovah lobi dee dinima fëën tu. Nöö a kë heepi de (Jesaaja 49:15). U ta lei taa u lobi wotowan kuma Jehovah, te u ta pooba u fusutan unfa de ta fii u di u ta buta useei a de kamian.—Psalöm 103:13, 14.
JESOSI BI TA DJEESI JEHOVAH NÖÖ A BI LOBI SËMBË TU
3. Unfa Jesosi bi ta fii te soni bi ta miti wotowan?
3 Jesosi bi ta fusutan unfa wotowan bi ta fii te de bi ta miti fuka, aluwasi an bi miti de wan daka. A bi sabi taa di libi bi taanga da sömëni sëmbë. Dee hedima u keiki bi ta ganjan dee sëmbë, nöö de bi ta buta möön hia wëti da de, boiti dee Gadu bi buta da de (Mateosi 23:4; Maikusi 7:1-5; Johanisi 7:13). Hii fa Jesosi an bi ta fëëë dee hedima u keiki, ku hii fa an bi ta biibi dee ganjanganjan woto u de, tökuseei a bi sa fusutan unfa a bi hebi da de tjika. A bi ta hati Jesosi seei fa de bi ta libi hogi ku dee sëmbë. Sëmbë an bi dë u heepi de. De bi dë „kuma wanlö hia sikafu dë a mundu söndö sëmbë u kiija de” (Mateosi 9:36). Jesosi bi lei nëën Tata u abi „tjali hati ku fii” da sëmbë.—Psalöm 103:8.
4. Andi Jesosi bi ta du, u di a bi ta fusutan unfa wotowan bi ta fii?
4 Te Jesosi bi ta si sëmbë ta miti fuka, nöö a bi ta heepi de u di a lobi de. A bi dë kuma hën Tata. Wan daka di dee apösutu u Jesosi bi go a wan longi kamian go peleiki, nöö de bi ko wei, nöö fëën mbei de bi kë go böö a wan pii kamian. Ma Jesosi bi ko si taa sömëni sëmbë bi ta wakiti ën. U di a bi fusutan taa a bi musu heepi dee sëmbë, mbei a bi „go ta lei de sömëni soni”.—Maikusi 6:30, 31, 34.
LEI TAA I LOBI WOTOWAN KUMAFA JEHOVAH LOBI DE
5, 6. Andi u musu du, ee u kë lei taa u lobi wotowan kumafa Jehovah lobi de? (Luku di peentje a bigi u di woto.)
5 Andi u musu du ee u kë lei taa u lobi wotowan kumafa Jehovah lobi de? Pakisei u di woto aki. Wan njönku baaa de ta kai Alan, bi ta pakisei wan gaandi baaa di an bi sa waka bunu, nöö di an bi ta si soni sö bunu tu. Alan bi ta mëni di Jesosi bi takitaa: „Leti kumafa i kë fu sëmbë musu libi ku i, nöö sö seei i musu libi ku sëmbë tu” (Lukasi 6:31). Hën Alan hakisi ënseei taa: ’Andi m’ kë u wotowan du da m?’ Hën a taa: ’Wë mi kë u de ko pëë bali ku m’!’ Ma di baaa aki gaandi kaa, nöö an sa kule pëë bali. Di soni di Alan musu hakisi ënseei da: ’Ee mi bi dë kuma di baaa aki, andi mi bi o kë u wotowan du da m’?’
6 Hii fa Alan da wan njönku baaa, tökuseei a bi pooba u pakisei unfa a bi o ta fii ee a bi gaandi. A bi lo’ u go a di baaa aki pisi, nöö a bi ta haika bunu te di baaa bi ta fan. Sö a ko fusutan taa a bi ta taanga da di baaa u lesi Bëibel, söseei faa ta waka nango a peleikiwooko. Alan bi ko si fa a sa heepi di baaa aki, nöö a kë du hii soni di a sa du, u heepi ën. Te u ko fusutan unfa wan sëmbë ta fii, nöö u ta du soni u lei taa u lobi ën, nöö woo dë kuma Jehovah.—1 Kolenti 12:26.
7. Unfa u sa ko fusutan unfa dee baaa ku sisa ta fii te de ta miti fuka?
7 So juu a sa taanga u fusutan unfa wan woto sëmbë ta fii te a ta miti fuka, möönmöön ee sö wan fuka an bi miti u Loomë 12:15; 1 Petuisi 3:8.
wan daka. Sömëni baaa ku sisa fuu ta fii pen u di de ta siki, u di sëmbë ta du ku de, nasö u di de ta ko gaandi. So sëmbë ta fii bookosaka seei, ta dë tjalii sö, nasö so sëmbë ta dë fëëëfëëë u di sëmbë bi du hogi ku de. So sëmbë ta kiija dee mii u de, de wanwan nasö so juu sëmbë dë a di wosudendu u de di an ta dini Jehovah. Hii u tuu ta miti fuka, ma so juu na di wan fuka u tuu ta miti. Ma u kë lei taa u lobi wotowan u di u ta heepi de. Wë, andi u sa du? Na di wan soni hii u tuu ta abi fanöudu. Ma ee u ta haika bunu u ko fusutan unfa di sëmbë ta fii, nöö woo sa sabi unfa u sa heepi di sëmbë möön bunu. I sa piki ën unfa Jehovah ta fii u di fuka ta miti ën, nasö i sa du wan soni u heepi ën. Te u ta du sö, nöö u ta djeesi Jehovah.—LesiU MUSU ABI BUNUHATI KUMA JEHOVAH
8. Andi bi heepi Jesosi u ta libi bunu ku wotowan?
8 Jehovah abi bunuhati u hii sëmbë (Lukasi 6:35). Nöö Jesosi seei dë kuma hën Tata. Andi bi heepi Jesosi u ta libi bunu ku wotowan di a bi dë a goonliba aki? A bi ta pakisei unfa wotowan bi o fii te a taki wan soni nasö du wan soni. Wan mujëë di bi du sömëni hogi soni, bi ko fan ku Jesosi. A bi ta këë tee taa wojo wata fëën bigi kai a Jesosi futu. Jesosi bi ko si taa di mujëë bi ta tjali u dee hogi soni dee a bi du, nöö a bi bia libi. Jesosi bi sabi taa dee soni dee a bi o du nasö di fasi fa a bi o fan ku di mujëë aki, bi o sa mbei taa a fii möön bunu nasö a bi sa mbei a tjali seei. A bi gafëën u dee bunu soni dee a bi du, nöö a bi dëën paadon tu. Söseei a bi fan a wan sutifasi ku dee Faliseima dee an bi lobi di soni di a bi du.—Lukasi 7:36-48.
Jehovah mbei u a sö wan fasi taa u sa pakisei a fesi andi wan soni di woo du sa tja ko da u nasö da woto sëmbë
9. Andi sa heepi u fuu abi bunuhati kuma Jehovah?
9 Unfa u sa abi bunuhati kuma Jehovah? U musu ta luku bunu ufö u taki wan soni nasö du wan soni, sö taa wa du soni u hati wotowan, nöö u ku de o dë bunu. Paulosu bi sikifi taa wan Keesitu sëmbë an ’musu ta suku toobi, ma a musu ta libi a wan saapi fasi ku hii sëmbë’ (2 Timoteo 2:24). Pakisei unfa i sa lei taa i ta libi bunu ku wotowan te i luku dee soni dee sikifi a basu aki: Andi i bi o du ee di sëmbë di i ta wooko da an ta du di wooko fëën bunu? Andi i bi o piki wan baaa di ko a komakandi, ma di an bi ko a komakandi sömëni liba longi? Unfa i sa lei taa i ta libi bunu ku wan sëmbë di i bi go peleiki da, ma di bi piki i taa aan ten u fan ku i? I bi o fan ku i mujëë a wan sutifasi ee a hakisi i faandi mbei ja bi piki ën andi i bi abi pakisei u du ö? I musu ta pakisei unfa wotowan sa fii, söseei unfa dee soni dee u ta taki sa hati de nasö unfa de sa mbei de fii bunu. Te u ta du ën, nöö woo sa sabi andi u musu taki nasö andi u musu du fuu sa lei taa u abi bunuhati kuma Jehovah.—Lesi Nöngö 15:28.
DU SONI A WAN KÖNI FASI KUMA JEHOVAH
10, 11. Unfa u sa tei lei a Jehovah u du soni ku köni?
10 Jehovah köni gaanfa seei, nöö ee a kë a sa sabi andi o pasa a di ten di ta ko. Hii fa wa sa sabi a fesi andi o pasa, ma tökuseei u sa lei taa u köni tu. Unfa sö? Wë ufö u du wan soni, u sa pakisei a fesi andi di soni di woo du dë sa tja ko da u nasö da woto sëmbë. Wa musu dë kuma dee Isaëli sëmbë. De an bi ta pakisei andi bi o pasa ku de te de bi o pasa Jehovah buka. De an bi ta pakisei taa de ku Jehovah bi sa poi, söseei de an bi ta pakisei dee soni dee a bi du da de. U di Mosesi bi si dee soni aki, mbei a bi sabi taa dee Isaëli sëmbë bi o go du soni di na bunu. A bi taki taa: „De da sëmbë di an ta tei lai. Na wan u de abi fusutan. Ma mi wensi taa de bi köni e! Nöö de bi o pakisei dee soni aki. De bi o pakisei taa de bi sa lasi de libi bakaten.”—Detolonomi 31:29, 30; 32:28, 29.
11 Te i ku wan sëmbë mbei buka u toou, nöö i sabi taa a sa taanga da i u duwengi dee manu ku mujëë fii fii. Fëën mbei i musu luku bunu taa ja go du soni di sa mbei taa i ku Jehovah an dë mati möön! I musu köni, nöö i kule da hogi. Haika di köni lai di Jehovah ta da i aki: „Di köni sëmbë ta si di hogi ta ko miti ën, nöö a ta kule go tjubi, ma di sëmbë di an sabi soni ta waka go dou, nöö fëën mbei a musu tja sitaafu fëën.”—Nöngö 22:3.
DUWENGI ISEEI U NA PAKISEI SONI DI AN FITI
12. Unfa dee soni dee u ta pakisei sa du u hogi?
12 Wan köni sëmbë ta köni ku dee soni dee a ta pakisei. Dee soni dee u ta pakisei sa heepi u nasö de sa du u hogi. De dë leti kuma faja di sa heepi u, ma di sa du u hogi tu. Te u ta boi soni, nöö u ta wooko ku faja a wan bunu fasi. Ma ee wa luku bunu, nöö a sa tjuma di wosu fuu nasö a sa kii u tu. Fëën mbei a dë wan bunu soni u pakisei u dee soni dee Jehovah ta lei u. Ma ee u ta pakisei nöömö u fanafiti soni a di së u manu ku mujëë nasö u ta pakisei nöömö fa u ta du hogi soni, nöö woo kë go du dee soni dë seei, te u kaba fëën woo du de tuutuu. Di soni dë o mbei u ku Jehovah an o dë mati möön.—Lesi Jakobosi 1:14, 15.
13. Unfa Eva bi ta pakisei taa libi fëën bi o dë?
Kenesesi 2:16, 17). Ma Saatan bi piki Eva taa: „Wan o dëdë seei. Biga Gadu sabi taa di daka di woon njan di pau-njanjan dë, di daka dë seei wojo fuunu o jabi, nöö woon ko dë kuma Gadu seei, woon sabi andi da bunu ku hogi.” Eva bi bigi ta pakisei fa libi fëën bi o ko dë möön bunu ee a bi sa taki da hënseei andi bunu ku andi hogi. A bi ta pakisei di soni dë nöömö, hën a „ko si taa dee fuuta u di pau bi bunu u njan, söseei taa di pau bi fiti wojo”. Andi pasa baka di dë? Wë „hën a booko wan fuuta u di pau, hën a njan mën. Bakaten, di hën manu ko dë ku ën, a dëën faa njan tu. Hën wë hën manu seei bia njan tu” (Kenesesi 3:1-6). Di soni dë hën tja „hogi du ko [zöndu, NW] da hii sëmbë a goonliba aki e, nöö di hogi du tja dëdë ko” (Loomë 5:12). Eva an bi musu ta pakisei di hogi soni dë nöömö!
13 U sa lei wan soni u di woto u Eva, di fosu mujëë di Gadu mbei. Jehovah bi piki Adam ku Eva taa de an bi musu njan dee fuuta u „di pau de kai sabi bunu ku hogi” (14. Andi di Bëibel ta piki u te a nama ku fanafiti soni a di së u manu ku mujëë?
14 U sabi taa di zöndu di Eva bi du an bi nama ku manu ku mujëë soni. Ma di Bëibel ta piki u gbelingbelin taa wa musu ta dë ta pakisei taa u ta du fanafiti soni a di së u manu ku mujëë. Jesosi bi taki taa: „Di sëmbë di ta luku wan mujëë kuma a kë tei ën, nöö nëën hati a tei ën kaa e” (Mateosi 5:28). Paulosu seei bi taki taa: „Ja musu ta suku unfa fii sa da di sinkii fii okasi faa piki dee taku kë fii hati e.”—Loomë 13:14.
15. Un pei gudu u musu ta suku u feni, nöö faandi mbei?
15 Di Bëibel ta piki u tu taa wa musu ta suku u ko gudu, ma u musu ta suku u du soni di Jehovah ta feni bunu. Ee wan sëmbë gudu seei, tökuseei di möni fëën an o sa tjubi ën (Nöngö 18:11). Jesosi bi taki taa wan sëmbë di na ta butaJehovah a di fosu kamian nëën libi, ma di ta suku dee gudu u di goonliba aki, da wan don sëmbë. Dee lö sëmbë dë an ta „suku u libi kumafa Masa Gadu kë, fu de feni gudu nëën ala” (Lukasi 12:16-21). Te u ta „lai gudu a Masa GaduKöndë”, söseei te u ta du soni di ta kai ku Jehovah, nöö Jehovah o wai ku u.Te a dë sö, nöö u seei ta wai tu (Mateosi 6:20; Nöngö 27:11). Di dë di wan sëmbë ta dë gaan mati ku Jehovah da di möön bunu soni di wan sëmbë sa abi.
NA TA BOOKO I HEDI TUMISI
16. Andi sa heepi u te u ta booko u hedi ku soni tumisi?
16 Woo abi sömëni bookohedi te u ta suku u ko gudu a di goonliba aki (Mateosi 6:19). Jesosi bi taki taa a o taanga da dee sëmbë dee ta suku u ko gudu nömönömö u buta di Könuköndë u Gadu a di fosu kamian a de libi (Mateosi 13:18, 19, 22). So sëmbë ta booko de hedi hii juu taa soni sa pasa ku de. Ma ee u ta booko u hedi poi ku soni, nöö di soni dë sa mbei u ko suwaki, nasö a sa mbei taa wa o ko ta biibi a Jehovah sö möön. Fëën mbei u musu ta biibi taa Jehovah o heepi u. Di Bëibel ta taki taa: „Te wan sëmbë ta booko hën hedi tumisi, nöö a sa mbei a lasi hati, ma te sëmbë ta fan bunu ku ën, nöö a ta fii bunu” (Nöngö 12:25). Ma ee wan soni ta toobi i, nöö i sa go fan ku wan sëmbë di ta dini Jehovah, di sabi i bunu. Kandë i sa go fan ku i mama nasö i tata, ku i manu nasö i mujëë, nasö ku wan bunu mati fii. Te i du ën, nöö a sa heepi i fii futoou Jehovah, söseei u na ta booko i hedi tumisi.
Te i dë ku wan bookohedi fii, nöö i musu begi Jehovah, söseei i musu ta pakisei di heepi di Jehovah ta heepi i
17. Unfa Jehovah sa heepi u te u abi bookohedi?
17 Sëmbë an dë di sa fusutan unfa u ta fii kumafa Jehovah ta fusutan u, nöö a sa da u kötöhati tu te u dë ku wan bookohedi. Paulosu bi sikifi taa: „Nöö wan musu ta booko hedi a na wan soni e, ma un musu ta begi Masa Gadu nöömö ta dëën tangi. I musu ta tja hii dee fuka fii nango ta konda dëën, nöö a o da i kötöhati. Nöö di kötöhati di a o da i dë o bigi pasa hii sëmbë fusutan, nöö a hoi hii pakisei fii ku i hati tuu a Jesosi Keesitu liba” (Filipi 4:6, 7). Ee i dë ku wan bookohedi fii, nöö i musu ta pakisei di heepi di Jehovah ta heepi i fii ku ën sa dë mati go dou. Wan tu fasi fa Jehovah ta heepi i da,di mbei di a ta mbei dee baaa ku sisa fii, dee gaanwomi, di saafu di dë u futoou, dee ëngëli heepi u, ku di mbei di a ta mbei Jesosi heepi u.
18. Unfa di köni di Jehovah da u sa heepi u?
18 U lei a di woto aki taa te u ta wooko ku di fusutan di u sa fusutan unfa wotowan ta fii, hën da u ta djeesi Jehovah (1 Timoteo 1:11; 1 Johanisi 4:8). Woo ta dë waiwai te u ta du soni u lei taa u lobi wotowan, te u ta pakisei luku unfa wotowan o sa fii te u taki wan soni nasö du wan soni, söseei te wa ta booko u hedi tumisi. Boo ta pakisei a di fasi fa di libi o dë te di Könuköndë u Gadu o tii hii di goonliba, nöö boo ta mbei hii möiti u djeesi Jehovah.—Loomë 12:12.