1, 2. Unfa Jehovah lei u taa u musu lobi ën?

DI MÖÖN bunu fasi fa wan tata sa lei dee mii fëën soni, hën da te hënseei ta du dee soni a ta lei de. Te a ta lei dee mii fëën taa a lobi de, nöö dee mii seei o sa lobi wotowan tu. Sëmbë an dë di lobi u kumafa Jehovah di Tata fuu lobi u. Fëën mbei u sa taki taa u ko saanfa fuu lobi wotowan, u di Jehovah „fosu lobi u”.​—1 Johanisi 4:19.

² Na un fasi Jehovah lei taa „hën fosu lobi u”? Di Bëibel ta taki taa: „Na bumbuu sëmbë a manda Keesitu ko dëdë da e, ma u dee takulibima aki” (Loomë 5:8). Di lobihati Tata fuu Jehovah bi manda di Womi Mii fëën ko dëdë da u kuma wan lusupaima, sö taa a bi sa puu u a zöndu ku dëdë basu. Di soni di Jehovah du da u aki bigi seei, u di a heepi u fuu ko dë zuntu ku ën, söseei a ta heepi u fuu sa lei ën fa u lobi ën tjika. Di gaan soni di Jehovah du aki ta lei u taa hën fosu lobi u. A lei u taa u musu lobi wotowan söndö fuu ta pakisei useei nöö, söseei taa u musu lo’ u da wotowan soni.​—1 Johanisi 4:10.

3, 4. Unfa u ta lei taa u lobi Jehovah?

³ Lobi da di fasi di Jehovah abi möön gaanfa. Fëën mbei u sa fusutan  faandi mbei Jesosi bi taki taa di möön fanöudu wëti da: „Un musu lobi ën ku hii unu hati ku hii unu akaa [libi, NW] ku hii unu pakisei, te dou ku hii di kaakiti di un abi” (Maikusi 12:30). Jehovah kë taa u musu lobi ën ku ’hii u hati’. A o hati Jehovah ee u bi o lobi wan woto sëmbë nasö wan woto soni möön leki fa u lobi ën. Di lobi di u musu lobi Jehovah an musu dë kuma wan fii di u ta fii a u hati nöö a kaba. Jehovah kë taa u musu lobi ën ku ’hii u hati’ ku ’hii u kaakiti’. Di lobi aki musu dë u si a dee soni dee u ta pakisei ku dee soni dee u ta du.​—Lesi Mika 6:8.

⁴ U musu lobi Jehovah, u di u ta dini ën ku hii u hati, söseei ku hii dee soni dee u abi. Te u ta buta Jehovah a di fosu kamian a u libi, nöö u ta lei ën taa u lobi ën tuutuu. A di woto ufö disi, u bi taki u fö fasi fa Jehovah ta lei taa a lobi dee mii fëën. Boo go luku nöunöu unfa useei sa ko lobi Jehovah möön gaanfa, söseei unfa u sa lei ën taa u lobi ën tu.

5. Te u ta pakisei dee soni dee Jehovah du da u, nöö andi di soni aki ta mbei u kë du?

⁵ Te wan sëmbë da i wan soni, nöö joo lei ën taa i tei ën u bigi, na sö nö? Nöö u di i tei ën bigi, nöö joo wooko di soni di di sëmbë da i. Jakobosi bi taki taa: „Fa hii soni ta ko a u a di goonliba aki, nöö dee bumbuu wan dee ta tja heepi ko, nöö de nöö Masa Gadu ta manda da u. Hën wë mbei di sonu ku di libawojo ku dee teeja tuu dee ta tja limbo ko. Ma hii fa dee soni dë ta tooka nango ta ko, ma hënseei an ta tooka möönsö. Fa i si a sai dë, nöö sö a ta dë nöömö” (Jakobosi 1:17). U dë ku tangi a hati seei taa Jehovah da u hii soni di u abi fanöudu fuu sa dë a libi, söseei fuu sa ta dë waiwai. U ta si fa a lobi u tjika, nöö useei kë lei ën taa u lobi ën tu. Sö i ta si ën tu ö?

6. Andi dee Isaëli sëmbë bi musu du ee de bi kë taa Jehovah ta mbei de feni bunu nöömö?

⁶ Jehovah bi da dee Isaëli sëmbë sömëni bunu soni. Sömëni höndö jaa, Jehovah bi ta tii de ku dee wëti fëën, söseei a bi ta da de hii soni di de bi abi fanöudu u dë a libi (Detolonomi 4:7, 8). Dee Isaëli sëmbë bi sa lei taa de tei dee soni aki u bigi, te de bi ta hoi dee wëti u Jehovah. Te de bi o tja wan soni go da Jehovah, nöö de bi musu tja „dee möön bunu wan u dee fosu lepi fuuta” u di goon u de (Ëkisodesi 23:19). Dee Isaëli sëmbë bi sabi taa Jehovah bi o ta mbei de feni gaan bunu, te de bi o ta piki Jehovah buka, söseei te de bi o ta dëën dee möön bunu soni di de abi.​—Lesi Detolonomi 8:7-11.

7. Unfa u sa wooko ku „dee gudu” dee u abi, u lei Jehovah taa u lobi ën?

⁷ Useei sa lei Jehovah taa u lobi ën te u ta dëën „dee gudu” dee u abi (Nöngö 3:9). U sa du di soni aki, te u ta tei dee soni dee u abi u gafëën. U sa heepi u mbei di Könuköndë wooko go a fesi te u ta buta möni u heepi di kemeente fuu, söseei te u ta buta möni u heepi ku di wooko di ta du a hii di goonliba. Hii u tuu sa lei taa u lobi Jehovah ku dee soni dee u abi, aluwasi wa abi hia soni (2 Kolenti 8:12). Ma woto fasi dë fa u sa lei Jehovah taa u lobi ën.

8, 9. Andi da wan woto fasi fa u ta lei taa u lobi Jehovah? Andi Mike ku dee sëmbë fëën wosudendu bi du?

⁸ Jesosi bi lei u taa u musu ta buta di Könuköndë a di fosu kamian fuu libi, nöö wa musu ta booko u hedi ku soni u njan ku soni u bisi. Di Tata fuu paamusi u taa a o ta da u dee soni dee u abi fanöudu (Mateosi 6:31-33). U ta futoou Jehovah, nöö u sabi taa a o du di soni a paamusi u aki. A dë sö taa, te i lobi wan sëmbë tuutuu, nöö i ta futoou di sëmbë dë. Fëën mbei, möön u ta futoou Jehovah, möönmöön woo ta lei ën taa u lobi ën (Psalöm 143:8). Di soni di u sa hakisi useei da: ’Dee soni dee mi  buta taa mi o du, ku di fasi fa mi ta wooko ku di ten u mi, söseei di fasi fa mi ta wooko ku di kaakiti u mi, ta lei taa mi lobi Jehovah tuutuu ö? Mi abi di futoou taa Jehovah o da mi dee soni dee mi abi fanöudu hiniwan daka u?’

⁹ Wan baaa de kai Mike ku dee sëmbë fëën wosudendu ta futoou Jehovah. Di Mike bi möön njönku, nöö a bi kë go peleiki a wan woto köndë. Bakaten a bi ko toou. Nöö hën ku ën mujëë ko pai tu mii. Ma tökuseei a bi kë du di soni aki jeti. Di Mike ku dee sëmbë fëën wosudendu bi lesi woto u baaa ku sisa di bi go dini a kamian ka möön peleikima dë fanöudu, hën de bi tooka soni a de libi. De bi sei di wosu u de, hën de foloisi go ta libi a wan möön piki wosu. Mike bi abi wan masikapei di bi nango ta seeka wosu ku kantoo da sëmbë. Ma an bi ta tei sö hia wooko möön. Nöö a bi ko feni wan fasi faa sa ta bia di wooko fëën a Internet, hii fa a bi o go libi a wan woto köndë. Te u kaba fëën, Mike ku dee sëmbë fëën wosudendu bi foloisi go libi a wan woto köndë. Nöö de bi ta wai seei u peleiki a di köndë dë. Mike bi taki taa: „U bi ko fusutan tuutuu andi di soni di Jesosi bi taki a di tëkisi u Mateosi 6:33 kë taki.”

10. Faandi mbei a bunu fuu ta pakisei fundu u dee soni dee u ta lei u Jehovah, kumafa Könu Dafiti bi ta du ën?

¹⁰ Könu Dafiti bi taki taa: „Mundu ala ta taki fa Gadu hei tjika. Liba ala ta konda hii dee soni dee hën maun mbei.” Nöö a taki tu taa: „Di wëti u Jehovah bunu a hii futu, a ta da sëmbë kaakiti baka. Dee soni dee Jehovah ta bai u a de, da soni di u sa futoou. De ta mbei sëmbë di na abi öndöfeni, ko köni.” Te Dafiti bi ta pakisei fundu u dee köni wëti u Jehovah ku dee gaan waiti soni dee a mbei, nöö hën ku Jehovah bi ta ko dë möön gaan mati, söseei a bi ta kë lei Jehovah fa a lobi ën tjika. Dafiti bi taki taa: „Be dee soni dee mi ta taki ku mi buka ku dee soni dee mi ta pakisei fundu a mi hati dendu, ko dë soni dee i feni bunu. Jehovah, ju da mi sitonu kuun. Ju ta tjubi mi.”​—Psalöm 19:1, 7, 14.

11. Unfa u sa wooko ku dee soni dee Jehovah ta lei u, u lei ën taa u lobi ën? (Luku di peentje a bigi u di woto.)

¹¹ A di ten aki Jehovah ta lei u sömëni soni fëën. A ta lei u dee soni dee a o du, dee soni a mbei, ku dee soni dee dë a di Wöutu fëën. Dee sëmbë u di goonliba aki ta da sëmbë degihati u go a hei siköö, nöö dee hei siköö lei aki ta mbei sëmbë an ko ta lobi Gadu möön. Ma Jehovah an kë taa u musu lei soni nöö kaba, ma a kë heepi u fuu ko dë köni sëmbë tu. A kë fuu wooko ku dee soni dee u ta lei u, fuu sa heepi useei, söseei fuu sa heepi wotowan (Nöngö 4:5-7). Hën da a kë fuu go lei sëmbë di „tuutuu lei finifini”, sö taa u sa heepi de u de ko feni libi (1 Timoteo  2:4). Di fasi fa u sa lei taa u lobi Jehovah, söseei fa u sa lei taa u lobi wotowan, hën da te u ta mbei möiti u konda soni u di Könuköndë u Gadu da hii sëmbë, söseei te u ta lei sëmbë andi di Könuköndë aki o du da libisëmbë.​—Lesi Psalöm 66:16, 17

12. Andi wan njönku sisa bi taki u wan kado di Jehovah bi dëën?

¹² Dee njönkuwan seei sa pakisei fundu u dee soni dee Jehovah da de, söseei dee soni dee a lei de. Wan mujëë mii de kai Shannon ta mëni jeti fa a bi ta fii di a bi go a wan könklësi di a bi abi 11 jaa, nöö di pisiten dë hën piki sisa bi abi 10 jaa. A di könklësi aki de bi kai hii dee njönkuwan te kisi Shannon ku hën sisa tuu, u de ko sindo a wan kamian di de bi seeka da de. Bigibigi a bi ta fëëë pikisö, ma tökuseei a bi go sindo. Bakaten a bi wai seei di de bi da hii dee njönkuwan di buku Wat jonge mensen vragen ​— Praktische antwoorden. Unfa di waiti kado di Shannon bi feni aki bi heepi ën faa ko sabi Jehovah möön bunu? A bi taki taa: „Awa ufö mi ko fusutan taa Jehovah da wan tuutuu sëmbë, söseei taa a lobi mi gaanfa seei. U ta wai seei taa Jehovah di Gadu fuu ta da u dee lö waiti kado aki!”

13, 14. Andi u musu du te Jehovah ta bai u a soni, nöö faandi mbei u musu du sö?

¹³ Di Bëibel ta mëni u taa: „Jehovah ta gandji da di sëmbë di a lobi, leti kumafa wan tata ta gandji da wan womi mii fëën di a lobi” (Nöngö 3:12). Te u ta haika te Jehovah ta bai u a soni, söseei te u ta dëën pasi faa sa seeka u, hën da u ta lei u du soni a wan leti fasi, nöö woo ta dë bööböö. A dë sö tuu taa „te i ta kisi sitaafu a di kiija liba nöö ja ta si ën kuma wan bumbuu soni da i, biga a ta hati i” (Hebelejën 12:11). Ma hii fa a dë sö, andi u musu du te Jehovah ta bai u a soni? Hii juu u musu ta haika te Jehovah ta bai u a soni, nöö nöiti hati fuu musu ta boonu te de piki u soni di an ta kai ku u. U lobi Jehovah, nöö fëën mbei u kë haikëën fuu sa tooka dee soni dee u musu tooka a u libi.

¹⁴ A di ten u Maleaki, sömëni u dee Dju an bi ta haika Jehovah. De an bi ta booko de hedi ee Gadu bi o lobi dee soni dee de bi ta tja go dëën. Fëën mbei Jehovah bai de a di soni dë. (Lesi Maleaki 1:12, 13.) Jehovah bi ta da de lai sömëni pasi, ma de an bi ta haika. Fëën mbei a bi piki de taa: „Mi o fuuku unu, nöö mi o mbei dee bunu dee unu bi abi ko toon fuuku” (Maleaki 2:1, 2). Wë u ta fusutan gbelingbelin taa, ee wa kë haika te Jehovah ta bai u a soni, nasö ee u ta si kuma dee soni dee a ta piki u an dë fanöudu sö, nöö u ku ën an o dë mati möön.

15. Andi da di fasi fa dee sëmbë u di ten aki ta pakisei di wa musu abi?

¹⁵ Di goonliba u Saatan ta da sëmbë degihati u abi gaanfasi, söseei u de ta pakisei deseei nöö. Sömëni sëmbë an lobi te sëmbë ta bai de a soni, söseei de an lobi te sëmbë ta piki de andi de musu du. So sëmbë ta haika lai u di de an abi köni fëën, ma na kë de ta kë haika sö. Ma u kuma Keesitu sëmbë wa musu dë sö. Di Bëibel ta piki u taa, „wan musu ta djeesi dee sëmbë u  di goonliba aki dee na sabi Gadu a dee soni de ta du”. Ma u musu ko fusutan unfa Jehovah ta kë fuu ta du soni, nöö u musu du dee soni dee ta kai ku ën (Loomë 12:2). Jehovah ta wooko ku di ölganisaasi fëën faa da u lai a di soifi ten. Di olganisaasi aki ta piki u unfa womi sëmbë musu ta tja deseei te de dë ku mujëë sëmbë a wan kamian, a ta bai u fuu luku bunu ku dee sëmbë dee u ta tei kuma mati, söseei fuu luku bunu ku di fasi fa u musu ta mbei piizii. Te u ta tei dee lai dee Jehovah ta da u ku hii u hati, söseei te u mbei möiti u bia ko ta du soni kumafa Jehovah kë, nöö u ta lei taa u ta tei dee lai a ta da u u bigi seei. Di soni aki seei ta lei taa u lobi Jehovah tuutuu.​—Johanisi 14:31; Loomë 6:17.

16, 17. (a) Faandi mbei u musu ta suku u ko sabi andi Jehovah ta pakisei u wan soni ufö u du ën? (b) Andi dee Isaëli sëmbë bi du, ka u de futoou Jehovah?

¹⁶ Wan piki mii ta futoou taa dee gaan sëmbë fëën o heepi ën söseei taa de o tjubi ën tu. Te ku gaan sëmbë seei ta suku heepi a de mama ku de tata. De ta fusutan taa hii fa de sa du andi de kë, tökuseei de mama ku de tata sa da de bunu lai. Di Tata fuu Jehovah, ta da u pasi fuu sa taki andi u kë du. Ma u di u ta futoou ën tuutuu, söseei u di u lobi ën, mbei hii juu u ta hakisi ën faa heepi u, nöö u ta mbei hii möiti u ko sabi unfa a ta pakisei u wan soni ufö u go du ën. Ee u ta futoou Jehovah tuutuu, nöö a o da u di santa jeje fëën u heepi u fuu du soni a wan bunu fasi.​—Filipi 2:13.

¹⁷ A di ten u Samuëli, dee Isaëli sëmbë bi lasi di feti di de bi go feti ku dee Filisiti sëmbë. Nöö ka u de bi go hakisi Jehovah andi de bi musu du, hën de bia taki taa: „Boo manda sëmbë go a Silo go tei di Këdë u Jehovah. Te di Këdë u di Buka dë a u mindi, nöö a o tjubi u da dee felantima fuu.” Andi bi ko pasa bakaten? „Dee Filisiti sëmbë bi kii 30.000 sodati u dee Isaëli sëmbë dee bi ta waka ku futu. Nöö hën de tei di Këdë u di Buka u Gadu” (1 Samuëli 4:2-4, 10, 11). Dee Isaëli sëmbë bi ta pakisei taa te de bi o ta waka ku di Këdë u di Buka, nöö Gadu bi o heepi de, söseei taa a bi o tjubi de. Ma de an bi hakisi Jehovah faa heepi de, nasö de an bi suku fasi u ko sabi andi Jehovah bi ta pakisei u di soni de bi o go du. Ka u de bi du sö, de bi du andi deseei bi pakisei taa bunu, nöö fëën mbei soni an bi waka bunu da de seepiseepi.​—Lesi Nöngö 14:12.

18. Unfa di Bëibel ta lei u taa u musu ta futoou Jehovah?

¹⁸ Wan psalöm sikifima di bi lobi Jehovah bi taki taa: „Mi sabi taa wan daka o ko ka mi o toona ta gafa di sëmbë di ta puu mi a fuka. Mi Gadu o, hati u mi ta fii tjali seei, fëën mbei ju mi ta pakisei” (Psalöm 42:5, 6). Sö iseei ta pakisei u Jehovah tu ö? I ta fii taa i ku Gadu dë zuntu ö, nöö i ta futoou ën u? Wë, soni dë di sa heepi i fii ta futoou Jehovah möön gaanfa seei. Di Bëibel ta piki u taa: „Buta futoou a Jehovah ku hii i hati. Na buta futoou a iseei. Buta mëni nëën, aluwasi un pasi i ta waka, nöö hënseei o leti i buta a pasi.”​—Nöngö 3:5, 6.

19. Unfa ii joo lei taa i lobi Jehovah?

¹⁹ Jehovah fosu bi lobi u, nöö a sö wan fasi a lei u fa useei musu lobi ën tu. Boo ta pakisei hii juu u dee sömëni soni dee a du da u, söseei unfa a lobi u tjika. Be useei lei ën taa u lobi ën ku hii u hati, ku hii u libi, ku hii u pakisei, söseei ku hii u kaakiti.​—Maikusi 12:30.