PANAYIOTA kiija a wan paati di dë a di Mindiköndë Ze. Di a bi dë möön njönku, nöö a bi lo’ politiki soni. Bakaten a bi ko ta wooko kuma sekretares a wan politiki paatëi u di köndë ka a bi ta libi. Söseei a bi nango a dee sëmbë pisi u hakisi de möni da di paatëi. Ma baka wan pisiten hën Panayiota bi ko lasi hati. Dee sëmbë u di paatëi bi ta heepi dee famii u de wanwan, de bi ta biinga u feni möön hei kamian a di paatëi, de bi ta mbei toobi, nöö de bi ta haun ku de deseei hii fa de bi ta kai deseei mati.

Daniel di ta libi a Irland kiija a wan wosudendu ka dee sëmbë fëën bi dë fajafaja keikima. Ma a ta mëni fa dee paiti bi ta du bödjëë soni. De bi ta bebe daan pasa maaka, de bi ta pëë möni pëë, nöö de bi ta fufuu di möni di dee sëmbë bi ta buta a di keiki, hii fa dee paiti aki bi ta piki ën hii juu taa a o go tjuma a didibi faja ee a bi du zöndu.

Sömëni jaa longi Jeffery bi ta wooko da wan masikapei di bi abi kantoo a Ingisiköndë ku Amëëkanköndë. Di masikapei aki bi ta tja soni ku boto go a sömëni köndë. A ta mëni jeti fa so u dee seisonima bi ta du sömëni bödjëë soni u feni lanti pampia. Dee seisonima aki bi lo’u taki peipei soni u mbei wan sëmbë teeken wan pampia u de sa feni wan wooko.

Wë a tjali taa dee lö soni aki ta pasa hia. A di ten aki bödjëë fasi ko dë wan hii daka soni. Sëmbë ta ganjan de seei a politiki soni, a keiki soni, söseei a möni soni. Di Giiki wöutu u „bödjëë fasi” ta lei go a wan sëmbë di dë taanputaanpu a wan podium liba ta pëë wan pëë ka a ta bisi wan basikaanu nëën fesi. Bakaten hën de tei di wöutu aki ta taki da hiniwan sëmbë di ta mbei taa a dë wan fasi, hii fa an dë sö tuutuu, u di a ta ganjan wotowan nasö u di a ta suku wini dëën seei.

Te wan sëmbë ko sabi taa wan sëmbë bi ta ganjan ën, nöö di sëmbë dë hati sa boonu gaanfa seei. Te di soni aki ta miti wan sëmbë sömëni pasi, nöö a sa hakisi hënseei taa: „Na un ten bödjëë fasi o kaba?” U dë ku tangi a hati taa di Wöutu u Gadu ta piki u soni di ta mbei u biibi taa a o kaba wan daka.

Kumafa di Bëibel ta taki, nöö bödjëë fasi an bigi a libisëmbë, ma a bigi a wan jeje di de ta kai Saatan Didibi. Bigibigi di Gadu mbei libisëmbë, nöö Saatan Didibi bi tei wan sindeki u ganjan di fosu mujëë de kai Eva, leti kumafa de ta bisi basikaanu u ganjan sëmbë. A bi ta du kuma wan bunu soni wë a bi kë du da Eva (Kenesesi 3:1-5). Sensi di ten dë hën sömëni libisëmbë ko ta du di wan seei soni aki, u di de ta mbei taa de dë a wan fasi, hii fa de an dë sö tuutuu. De ta du di soni aki u di de ta kë ganjan wotowan, nasö u di de ta suku wini da deseei.

Di dee Isaëli sëmbë fu awooten bi bia go ta dini poipoi gadu, söseei di de bi ta du kuma de ta dini Gadu ku hii de hati, nöö Gadu bi bai de taa soni an bi o waka bunu da de. Jehovah Gadu bi mbei di tjabukama Jesaaja piki de taa: „Ku de buka nöö dee  sëmbë aki ta taki taa de dë zuntu ku mi. Ku de buka nöö de ta gafa mi, ma hati u de an dë a mi” (Jesaaja 29:13). Di dee sëmbë an bi kë bia de libi, hën Jehovah mbei dee woto köndë sëmbë ko poi Jelusalen ku di Wosu u Gadu ka sëmbë bi nango dini Gadu. Di fosu pasi bi dë, di dee Babilon sëmbë bi ko poi ën a di jaa 607 Bifö Keesitu, hën te u kaba fëën dee Loomë sodati bi toona ko poi ën kaba a sösö a di jaa 70 Baka Keesitu. Wë a dë gbelingbelin u si taa Gadu an ta da pasi u sëmbë ganjan woto sëmbë u nöömö.

Ma Gadu ku di Womi Mii fëën lobi sëmbë di ta du soni ku wan limbohati. Di Jesosi bi bigi ku di peleikiwooko, hën wan womi de kai Nataniëli bi ko nëën. Di Jesosi si di womi aki, hën a taa: „Un luku wan sëmbë ta ko aki. Bumbuu Isaëli sëmbë e. Biga aan ten seei a ta ganjan sëmbë möönsö” (Johanisi 1:47). Nataniëli, hënseei de ta kai Batolomisi, bi ko toon wan u dee 12 apösutu a Jesosi.—Lukasi 6:13-16.

Jesosi bi ta dë makandi ku dee bakama fëën, nöö a bi ta lei de unfa Gadu ta pakisei. Dee bakama u Jesosi an bi musu dë sëmbë di abi bödjëë fasi. Fëën mbei Jesosi bi bai de taa de an bi musu dë kuma dee hedima u keiki u di ten dë, u di dee womi aki bi abi bödjëë fasi. Luku wan tu u dee soni di dee hedima u keiki aki bi ta du.

De bi ta du sëmbë wojo soni. Jesosi bi piki dee sëmbë dee bi ta haikëën taa: „Haika e, dee sëmbë, ee woon du wan soni fuun dini Gadu, nöö wan musu du ën fuun feni në a libisëmbë . . . kumafa dee sëmbë ta pëë deseei u bumbuu sëmbë ta du.” A bi piki de söseei taa te de bi o da wan pooti sëmbë wan soni, nöö de musu dëën a wan „tjubi fasi” u sëmbë an sabi. De an bi musu ta kë begi nöö u sëmbë sa ta si de, ma de bi musu ta du ën a wan tjubi fasi. Nöö te de ta begi sö, nöö di Tata bi o si taa de kë dini ën ku wan limbo hati, nöö a bi o feni de bunu.—Mateosi 6:1-6.

De bi lo’ u kuutu sëmbë. Jesosi bi taki taa: „I bödjëëma, fa i si i ta mbei i seei gaan bumbuu sëmbë möön di otowan fii naandë, faandi mbei ja sa puu di gaan baliki di dë a i seei wojo, nöö joo si möön limbo fii puu di sakisi a di otowan fii wojo” (Mateosi 7:5). Te wan sëmbë ta buta pakisei a dee föutu di wan sëmbë ta mbei, hii fa hënseei ta mbei möön gaan föutu, nöö a ta mbei hënseei gaan bumbuu sëmbë möön di wotowan. Ee u musu taki ën kumafa a dë, nöö „hii libisëmbë tuu du hogi a Gadu wojo.—Loomë 3:23.

De bi abi hogihati soni a pakisei. Wan daka, wan tu u dee bakama u dee Faliseima ku dee womi di ta wooko makandi ku Helodi bi go a Jesosi u hakisi ën wan soni di bi nama ku lanti möni. Dee womi aki bi kë ganjan Jesosi ku suti wöutu. De bi taki taa: „Wë u sabi taa fa i dë aki, nöö i dë gaan bumbuu sëmbë. Biga i ta konda dee soni u Gadu gbelingbelin da u leti kumafa de dë.” Baka di dë, hën de buta wan hakisi dëën u kisi ën: „Fa di Gaan Könu a Loomë ta duwengi u fuu ta paka lanti möni aki, wë nöö unfa i si ën? A fiti fuu pakëën naa an fiti?” Hën Jesosi piki de taa: „Un dee bödjëëma aki, andi mbei un ta suku mi fuun tai ku fan sö?” Jesosi bi abi leti u kai de bödjëëma, u di na di piki de bi ta kë sabi tuutuu, ma de bi ta pooba u „feni ën kisi tai ku dee fan a ta fan”.—Mateosi 22:15-22.

Di di kemeente u Keesitu sëmbë bi seti a di Pensiti Daka u di jaa 33, nöö dee Keesitu sëmbë di bi sai dë bi ta taki tuutuu soni, nöö de an bi ta ganjan deseei tu. Dee Keesitu sëmbë aki bi ta mbei taanga möiti u na dë sëmbë di ta ganjan wotowan. Petuisi di bi dë wan u dee 12 apösutu, bi da dee baaa ku dee sisa fëën taanga u de tei di „tuutuu lei” u de dë limbolimbo, ’ta lobi de na de söndö ganjan’ (1 Petuisi 1:22) Apösutu Paulosu bi piki dee sëmbë dee bi ta peleiki makandi ku ën taa de musu ta lobi de na de, nöö di lobi dë „sa ko te hati fii dë limbolimbo. A sa ko tu, te i piki di hati fii a di bunu soni a manda i. Nöö te i ta biibi Masa Gadu söndö ganjan, nöö hën ta tja lobi ko tu”.—1 Timoteo 1:5.

Dee soni di Jesosi ku dee bakama fëën bi ta lei sëmbë bi dë u feni a di Bëibel, nöö a abi kaakiti a di ten aki, leti kumafa a bi abi kaakiti a di ten u dee fosu Keesitu sëmbë. Di soni aki mbei apösutu Paulosu bi sikifi taa: „Dee Wöutu u Gadu a ta fan, nöö kaakiti ku libi dë a de e. De dë leti kuma wan ufangi di dë saapusaapu selenselen a de tu së tuu, ta koti dee mindimindi u kamian te dou a di bonu dendu. Nöö  sö di fan u Gadu dë e. Biga te i jei ën, nöö a ta koti nango tee dou a i hatiböö kisi i akaa [pakisei, NW]. A ta buta i i ta kuutu dee fasi fii ku dee soni dee dë a i hati, luku ee de bunu ee de an bunu” (Hebelejën 4:12). Di sömëni sëmbë bi ko sabi dee soni dee sikifi a Bëibel, söseei di de bi mbei möiti u du dee soni di de bi lei, nöö a bi heepi de u na ta ganjan sëmbë möön, söseei a bi heepi de u mbei möiti u libi ku wotowan ku hii de hati. Boo buta pakisei a dee dii sëmbë u bi kai a bigi u di woto.

Panayiota libi bi ko tooka, di wan sëmbë bi kai ën faa ko a dee komakandi fuu di u ta hoi a wan Könuköndë zali u Jehovah Kotoigi. Di a bi go, nöö an si taa sëmbë bi ta pëë deseei bumbuu sëmbë u di de bi kë ganjan sëmbë. A bi taki taa: „Ala mi bi go si fa sëmbë ta lobi deseei tuutuu, söseei fa de bi ta booko de hedi ku de na de. A hii dee jaa dee mi bi dë a politiki, ma bi si sö wan soni wan daka.”

Panayiota bi bigi u lei soni u Bëibel, nöö hën a go a fesi a di biibi u te a tei dopu. Di soni aki pasa sö wan 30 jaa kaa. Nöunöu a ta taki taa: „Awaa di libi ko ta suti da mi. Fa mi ko ta konda soni u di bunu buka u di Könuköndë u Gadu aki, nëën ufö mi ko ta dë waiwai seei, ma na di mi bi ta mbei popokanda da di politiki paatëi ka mi bi dë. Di Könuköndë aki da di wan kodo soni di sa mbei sëmbë libi a wan leti fasi.”

Daniel bi go a fesi a di kemeente, nöö a bi kisi wan tu faantiwöutu tu. Wan tu jaa baka di dë a bi mbei wan föutu, nöö háti fëën bi ta fon mën. A bi taki taa: „Te mi ta pakisei dee bödjëë soni dee sëmbë bi ta du a di keiki ka mi bi dë fosu, nöö mi bi ta fii kuma mi musu disa dee gaandi dee mi bi abi a di dini u Jehovah. Ma bi sa mbei dee woto Keesitu baaa ku sisa u mi si mi a wan fasi di ma dë tuutuu.”

Baka wan pisiten di Daniel bi tooka wan tu soni nëën libi, hën a bi ta fii taa ku wan limbo háti a bi sa toona tei faantiwöutu baka a di kemeente, nöö ku wai a bi toona tei dee faantiwöutu baka. Di fasi u libi söndö ganjan aki, ta lei u fa wan tuutuu dinima u Gadu di ta dini ën söndö ganjan ta libi. Dee sëmbë aki lei u „puu di gaan baliki” a deseei wojo, ufö de suku u „puu di sakisi” a dee baaa ku dee sisa u de wojo.

Jeffery bi ta wooko taanga hii hën libi kuma wan seisonima. A bi taki taa: „Di mi bigi ko ta fusutan soni u Bëibel, hën mi ko si taa ma bi sa dë wan seisonima di ta ganjan sëmbë u de bai dee soni dee mi bi ta sei. Dee tëkisi a di Bëibel kuma Nöngö 11:1, bi dou mi hati seei. A ta lei taa „Jehovah ta buuse te sëmbë ta wegi soni a wan wegi di an dë soifi.’” Jeffery bi lei u na dë kuma dee pii-lantimönima dee bi buta hakisi da Jesosi. Jeffery bi lei u ta du soni ku wan limbo hati da dee baaa ku dee sisa fëën, söseei da dee sëmbë dee an ta dini Jehovah.

Dee milionmilion Jehovah Kotoigi dee dë a hii së u goonliba ta mbei taanga möiti u libi ku dee soni di de ta lei a Bëibel. De ta mbei taanga möiti u ’tei di njunjun libi di Gadu da de, nöö de ko ta djeesi ën seei. Biga hën ta libi bunu a hii futu ku limbo hati’ (Efeise 4:24). U ta da i taanga fii ko sabi ambë da dee Jehovah Kotoigi, andi de ta biibi, ku unfa de sa heepi i fii ko sabi soni u di njunjun goonliba di Gadu paamusi u. Naandë „leti libi wanwan nöö o dë”, nöö sëmbë di ta libi bödjëë libi an o dë möön.—2 Petuisi 3:13.