Na ini Hebrewtongo, den e skrifi Gado nen nanga den fo letter יהוה di wi kan feni sowan 7000 tron na ini den Hebrew Buku fu Bijbel. Na ini a Nyun-Grontapuvertaling den fo letter disi di sma sabi leki a Tetragrammaton vertaal nanga „Yehovah”. A nen dati de fu feni na ini Bijbel moro leki iniwan tra nen. Bijbel skrifiman e kari Gado na furu difrenti fasi, soleki na „Almaktiwan”, a „Moro Heiwan” nanga „Masra”. Ma den wortu disi a no Gado en eigi nen. A Tetragrammaton na a wan-enkri nen di Bijbel skrifiman gebroiki gi Gado.

Yehovah Gado srefi taigi Bijbel skrifiman fu gebroiki en nen. Fu eksempre, a taigi a profeiti Yoèl fu skrifi: „Ibri sma di e kari a nen fu Yehovah o kisi frulusu” (Yoèl 2:32). Gado meki wan fu den psalm skrifiman skrifi tu: „Na so sma o sabi taki yu di nen Yehovah, yu wawan na a Moro Heiwan fu heri grontapu” (Psalm 83:18). A buku Psalm na puwema di Gado pipel ben gwenti singi, noso di den ben e leisi nanga wan tranga sten. Fu taki en leti, na ini Psalm wawan Gado nen de fu feni sowan 700 tron. Dan fu san ede furu Bijbel no abi Gado nen? Fa a du kon taki sma no sabi soifri fa fu taki Gado nen? San Gado nen Yehovah wani taki?

Fu san ede furu Bijbel no abi Gado nen? Difrenti sani  de fu san ede disi de so. Son sma feni taki na Almakti Gado no abi wan spesrutu nen fanowdu fu sori suma na en. Tra sma teki a gwenti fu den Dyu abra di no ben e gebroiki a nen, kande fu di den ben frede taki te den ben o kari Gado nen, dan a nen dati no ben o santa moro. Son sma feni tu taki a moro bun fu gebroiki wortu soleki „Masra” noso „Gado”, fu di wi no de seiker fa sma ben taki Gado nen fosi. Ma den sma disi no abi a reti fu taki den sani disi. Luku fu san ede:

• Den sma di taki dati na Almakti Gado no abi wan spesrutu nen fanowdu, e frigiti wán sani. Den e frigiti taki buweisi de di e sori taki Gado nen de na ini den owruten kopi fu Gado Wortu, soleki den wan fu a ten fosi Krestes. Soleki fa wi ben taki kaba, dan Gado taigi sma fu skrifi en nen na ini en Wortu sowan 7000 tron. A de krin taki a wani wi fu sabi en nen èn fu gebroiki a nen dati.

• Te sma di e vertaal Bijbel, e puru Gado nen fu di den e lespeki Dyu gwenti, den e frigiti wan prenspari sani. A tru taki son Dyu leriman no ben wani kari Gado nen. Ma toku den no puru a nen disi na ini den kopi di den meki fu Bijbel. Owruten bukulolo di sma feni na ini Kumran, krosibei fu a Dede Se, abi a nen dati na furu presi. Son sma di vertaal Bijbel e skrifi a wortu „MASRA” nanga bigi letter fu sori pe Gado nen ben de na ini den owruten dokumenti. Toku wi musu aksi wisrefi: Fu san ede den sma di vertaal Bijbel feni taki den mag puru Gado nen na ini Bijbel, aladi den sabi taki a de fu feni dusundusun tron na ini den owruten Bijbel dokumenti? Suma gi den primisi fu du so wan sani? Den wawan sabi.

• Wi e si tu taki den sma di feni taki wi no musu gebroiki Gado nen fu di wi no sabi soifri fa fu taki en, no abi muiti fu gebroiki a nen Yesus. Ma den fositen bakaman fu Yesus no ben e taki a nen fu en leki fa furu Kresten na ini a ten disi e taki en. Kande den Dyu Kresten ben taki Yesus nen leki Yesyuwa. A nen  „Krestes”, noso „Mesias” den ben taki leki Masyiak. Den Griki Kresten ben e kari en Iyesos Kristos èn den Kresten di ben e taki Latijntongo ben e kari en Iyesus Kristus. Gado ben meki sma skrifi a Griki fasi fa den e kari en nen na ini Bijbel. Disi e sori taki den Kresten fu a fosi yarihondro ben e taki Gado nen soleki fa Grikisma fu a ten dati ben gwenti taki en. Sobun, a komte di vertaal a Nyun-Grontapu Bijbel no feni taki a fowtu fu gebroiki a nen „Yehovah”, aladi sma no sabi soifri fa Hebrewsma fu owruten ben e taki a nen disi.

Fa a du kon taki sma no sabi soifri fa fu taki Gado nen? Soleki fa wi si kaba, dan na ini Hebrewtongo den e skrifi Gado nen nanga den fo Hebrew letter noso a Tetragrammaton יהוה di wi e skrifi leki YHWH. Te den owruten Hebrewsma ben e skrifi wortu soleki a Tetragrammaton, dan den no ben e gebroiki den letter „a”, „e”, „i”, „o” noso „u”. Toku sma ben sabi fa fu taki den sortu wortu disi fu di den ben gwenti gebroiki den ibri dei. Sowan 1000 yari baka di sma skrifi den Hebrew Buku fu Bijbel, furu Dyu kisi a fowtu denki taki a no bun fu kari Gado nen. Dati meki ibri tron te den ben musu leisi Gado nen, den ben e taki „Masra”. Sobun, na ini a ten disi wi no sabi fa Gado futuboi fu owruten ben taki Gado nen (Genesis 13:4; Eksodes 3:15).  Son sabiman denki taki den ben taki a nen disi leki „Yahweh”, ma tra sma feni taki den ben e taki en leki „Yae”, „Yabe”, nanga „Yahuwe”. Aladi wi no sabi fa den owruten Hebrewsma ben e taki a nen disi, toku wi sabi taki den gebroiki en te den ben e taki nanga tra sma èn te den ben e taki nanga Gado.​—Eksodes 6:2; 1 Kownu 8:23; Psalm 99:9.

San a nen Yehovah wani taki? Na ini Hebrewtongo a nen Yehovah e kon fu wan wortu di wani taki „kon tron”. Sobun, soleki fa a komte di vertaal a Nyun-Grontapu Bijbel e frustan en, dan Gado nen wani taki „A e meki kon tron”. Sabiman e frustan a tori disi na difrenti fasi. Dati meki wi no kan hori nomo taki na dati a nen wani taki. Ma toku den wortu „A e meki kon tron” e fiti Yehovah heri bun fu di en na a sma di meki ala sani èn fu di en na a sma di e du ala san a abi na prakseri. A no meki nomo taki hemel, grontapu nanga ala libisani kon de, ma a e tan sorgu tu taki en wani e kon tru, awinsi san e pasa. Boiti dati, a e sorgu taki iniwan sani di a abi na prakseri e kon tru.

Dati meki a nen Yehovah no abi fu du nomo nanga den wortu „kon tron”, soleki fa dati skrifi na Eksodes 3:14: „Mi sa tron san mi wani tron [noso: Mi o buweisi fu de san mi o buweisi fu de].” Ma hori na prakseri taki den wortu disi no e sori ala sani fu Gado nen. Na presi fu dati, den e sori fa Gado de èn taki a e tron iniwan sani di de fanowdu fu du san a abi na prakseri. Toku a nen Yehovah no wani taki dati wawan. Boiti taki Yehovah srefi kan tron iniwan sani, a kan du a srefi tu nanga den sani èn den sma di a meki. A kan meki den tron awinsi san de fanowdu fu meki a wani fu en pasa.