Go na content

Go na table of contents

KAPITEL 21

Yesus e sori wi a ’koni fu Gado’

Yesus e sori wi a ’koni fu Gado’

1-3. Fa den wan di ben de birtisma fu Yesus wan pisi ten, ben handri di a bigin gi den leri? San den sma disi no ben man frustan?

DEN arkiman ben fruwondru. A yonkuman Yesus ben tanapu na fesi den e gi den leri na ini a snoga. Den alamala ben sabi en, bika a ben kweki na ini a foto fu den, èn someni yari langa a ben wroko drape leki temreman. Kande son wan fu den ben e libi na ini oso di Yesus ben yepi bow, noso kande den ben e wroko a gron fu den nanga plugu noso tyatyari di Yesus srefi ben meki. * Ma san den ben o du nanga den sani di a man disi di ben de temreman fosi, ben e leri den?

2 Furu fu den arkiman fu en ben e fruwondru srefisrefi, so taki den ben aksi: ’Fu pe a man disi komopo nanga a koni disi?’ Ma den taki sosrefi: „Disi na a temreman, a manpikin fu Maria” (Mateyus 13:54-58; Markus 6:1-3). A de wan sari sani taki sma di ben de birtisma fu Yesus wan pisi ten, ben e prakseri taki: ’A temreman disi na wan man fu a foto disi neleki wi.’ Den no ben wani arki Yesus, aladi a ben e taki na wan koni fasi. San den no ben sabi, na taki a koni di a ben e prati nanga den, no ben de en eigi koni.

3 We, fu pe a koni fu Yesus ben e komoto dan? Ensrefi ben taki: „San mi e leri sma, a no fu mi, ma a de fu en di seni mi kon” (Yohanes 7:16). Na apostel Paulus sori taki Yesus ben „tron gi wi a koni di kon fu Gado” (1 Korentesma 1:30). A koni fu Yehovah e kon na krin na ini en Manpikin, Yesus. Iya, a sani disi ben tru srefisrefi. Dati meki Yesus ben kan taki: „Mi nanga a Tata na wán” (Yohanes 10:30). Meki wi ondrosuku dri fasi fa Yesus sori taki a abi ’a koni fu Gado’.

Den sani di a leri sma

4. (a) Sortu boskopu Yesus ben e gi sma? Fu san ede dati ben de so prenspari? (b) Fu san ede den arkiman ben kan gebroiki ala den rai di Yesus ben e gi den, èn fu san ede den ben kan kisi wini fu dati?

4 Prakseri fosi san Yesus leri sma. A boskopu di a meki bekènti ben de ’a bun nyunsu fu a kownukondre’ (Lukas 4:43). Dati ben prenspari srefisrefi fu di a Kownukondre ben o de a prenspari wrokosani di ben o sori taki Yehovah abi a reti fu tiri ala sani, èn taki a ben o tyari têgo blesi kon gi libisma. Te Yesus ben e gi leri, dan a ben e gi sma koni rai sosrefi di ben abi fu du nanga na aladei libi. A ben sori trutru taki en ben de a „Tumusi Bun Raiman” di den profeiti ben taki fu en (Yesaya 9:6). Iya, den rai di a ben e gi sma ben de tumusi moi rai fu tru! A ben sabi a Wortu fu Gado heri bun èn a ben sabi tu san Gado wani. A ben sabi libisma dorodoro èn a ben abi dipi lobi gi den. Sobun, den arkiman ben kan gebroiki ala den rai fu en èn den kisi wini fu dati tu. Yesus taki „wortu di kan gi sma têgo libi”. Iya, te sma e teki a rai fu en, dan den e kisi frulusu.​—Yohanes 6:68.

5. San na wan tu sani di Yesus tyari kon na fesi na ini a Bergitaki?

5 A Bergitaki na wan kefalek moi eksempre fu a tumusi bigi koni di de na ini den sani di Yesus leri sma. Kande a Bergitaki disi di skrifi na ini Mateyus 5:3–7:27, ben teki soso 20 miniti. Toku den rai di kon na fesi no ben bun nomo gi sma fu a ten dati, ma sosrefi gi sma na ini a ten disi. Yesus taki fu someni difrenti sani. A sori fa wi kan kisi wan moro bun banti nanga trawan (5:23-26, 38-427:1-512), fa fu tyari wisrefi na wan fasi di fiti (5:27-32), èn fa wi kan abi wan marki na ini wi libi (6:19-24; 7:24-27). Ma Yesus no taigi den arkiman fu en nomo san na a moro koni fasi fu libi; a sori den tu fa den ben musu libi fu di a fruklari sani gi den, a taki-go-taki-kon nanga den, èn a gi den buweisi tu.

6-8. (a) Sortu prenspari sani di Yesus taki e sori krin fu san ede wi no musu broko wi ede nanga a libi? (b) Fa a rai di Yesus gi ben e sori taki a abi a koni fu Gado?

6 Prakseri fu eksempre sortu koni rai Yesus ben gi sma di ben e broko den ede nanga grontapu gudu, soleki fa a skrifi na ini Mateyus kapitel 6. Yesus e gi wi a rai: „No broko un ede moro nanga un libi èn no broko un ede moro nanga san unu o nyan, noso san unu o dringi, noso san unu o weri na un skin” (Vers 25). Nyanyan nanga krosi na den moro prenspari sani di wi abi fanowdu, èn a no de fu taki dati wi e broko wi ede pikinso te wi e prakseri fa wi o kisi den sani disi. Ma Yesus e taigi wi fu ’no broko wi ede moro’ nanga den sortu sani dati. * Fu san ede?

7 Arki fa Yesus e taki-go-taki-kon nanga overtoigi. Yehovah gi wi a libi nanga a skin fu wi; yu no denki dan taki a kan sorgu tu taki wi abi nyanyan fu tan na libi, èn taki wi abi krosi fu tapu wi skin? (Vers 25) Efu Gado e gi den fowru nyanyan èn efu a e moi den bromki, dan o moro a sa sorgu wi leki libisma di e anbegi en! (Vers 26, 28-30) Fu taki en leti, wi no abi fu broko wi ede tumusi nanga a libi fu di dati no abi wini gi wi èn a no e meki wi libi moro langa (Vers 27). * San wi kan du fu no abi broko-ede? Yesus e gi wi a rai: Tan poti na anbegi fu Gado na a fosi presi na ini yu libi. Den sma di e du dati kan abi a frutrow taki a hemel Tata fu den sa sorgu taki den „kisi ala den tra sani” di den abi fanowdu (Vers 33). Te fu kaba, Yesus e gi wi wan tumusi bun rai: teki ibri dei leki fa a e kon. Fu san ede yu e broko yu ede nanga den sani fu tamara? (Vers 34) Boiti dati, fu san ede wi ben sa broko wi ede nanga sani di kande no sa pasa noiti? Te wi e hori wisrefi na den sortu koni rai dati, dan dati kan kibri wi gi furu sari na ini a bruya grontapu disi.

8 A de krin taki a bun rai di Yesus gi sma sowan 2000 yari pasa, na rai di bun gi sma na ini a ten disi tu. Dati na wan krin buweisi fu a koni fu Gado, a no tru? Srefi den moro bun rai fu libisma kan lasi krakti te fu kaba, èn heri esi den abi fu kenki a rai dati, noso kande den abi fu gi tra rai srefi. Toku den sani di Yesus leri sma no lasi krakti noiti; te now ete sma kan gebroiki den. Ma dati no musu fruwondru wi, fu di a Tumusi Bun Raiman disi ben taki „san Gado e taki”.​—Yohanes 3:34.

A fasi fa a ben e gi leri

9. San wan tu srudati ben taki fu den leri fu Yesus? Fu san ede dati no ben de wan lei?

9 A di fu tu fasi fa Yesus sori taki a abi a koni fu Gado, ben de a fasi fa a gi leri. Wan leisi wan tu srudati di sma ben seni go fu teki Yesus go sroto, ben drai kon baka sondro en. Den ben taki: „Noiti ete wan sma taki leki a man disi” (Yohanes 7:45, 46). Den man disi no ben lei. Fu ala den libisma di oiti libi na grontapu, Yesus, di ben de fu „den kontren na tapusei”, ben sabi moro furu sani èn ben abi moro furu ondrofeni (Yohanes 8:23). Fu tru, a gi sma leri soleki fa nowan tra sma ben man gi leri. Prakseri soso tu fasi fa a koni Leriman disi ben gi leri.

’Ala den sma ben fruwondru fu a fasi fa a ben e gi leri’

10, 11. (a) Fu san ede wi e fruwondru fu a fasi fa Yesus gebroiki agersitori? (b) Sortu eksempre e sori fu san ede den syatu tori di Yesus ben gebroiki, na bun yepisani fu gi sma leri?

10 A ben gebroiki agersitori na a yoisti fasi. Wi e leisi taki „Yesus gebroiki agersitori” te a ben e taki nanga sma. „Iya, a no ben taki nanga den sma sondro fu fruteri wan agersitori” (Mateyus 13:34). Wi e fruwondru trutru fu a bigi koni di a ben abi fu man leri sma den tumusi moi tru tori nanga yepi fu aladei sani. A taki fu gronman di e sai siri, umasma di e sreka sani fu meki brede, pikin di e prei na wowoyo, fisiman di e hari den srepi fu den kon na ini den boto, èn fu skapuman di e suku lasi skapu. Disi ben de sani di den arkiman fu en ben si someni leisi kaba. Te wan sma e gebroiki sani di wi sabi fu leri wi prenspari tru tori, dan wi no sa frigiti den tru tori dati èn den sa sungu go bun dipi na ini wi ati nanga wi frustan.​—Mateyus 11:16-19; 13:3-8, 33, 47-50; 18:12-14.

11 Furu tron Yesus gebroiki syatu tori fu leri sma fa fu tyari densrefi, noso fu leri den sma tru tori fu Gado. A moro makriki fu memre wan syatu tori leki te wan sma ben o taigi yu nomo san fu du. Fu dati ede den tori disi ben e yepi sma fu memre san Yesus leri den. Na ini furu fu den sortu agersitori disi, Yesus gebroiki kefalek moi eksempre fu sori sma suma na en Tata, so taki den no ben o man frigiti den tori dati so esi. Leki eksempre, suma no man frustan san a ben pruberi fu leri wi nanga yepi fu na agersitori fu a manpikin di ben lasi? Iya, nanga a tori dati a sori krin taki te wan sma di komoto fu a pasi fu Gado e sori berow trutru èn e drai kon baka, dan Yehovah sa firi sari gi en èn a sa teki en baka na wan switi fasi.​—Lukas 15:11-32.

12. (a) Fa Yesus gebroiki aksi te a ben e gi leri? (b) Fa Yesus ben man tapu a mofo fu den wan di ben wani sabi fa a kisi a makti fu en?

12 A ben sabi fa fu gebroiki aksi. Yesus ben e poti aksi gi den arkiman fu en so taki densrefi ben kan kon frustan san den ben musu du, fu ondrosuku den eigi ati, noso fu teki bosroiti (Mateyus 12:24-30; 17:24-27; 22:41-46). Di den kerki fesiman ben wani sabi efu Yesus ben kisi makti fu Gado, dan a aksi den: „A dopu fu Yohanes, a ben de fu hemel, noso a ben de fu libisma?” Fu di den skreki fu na aksi dati, meki den taki nanga makandra, taki: „Efu wi taki: ’Fu hemel’, dan a o taigi wi: ’Dan fu san ede unu no ben bribi en?’ Ma efu wi taki: ’Fu libisma’, dan wi musu frede a pipel, bika den alamala e si Yohanes leki wan profeiti.” Dati meki den piki: „Wi no sabi” (Markus 11:27-33; Mateyus 21:23-27). Nanga na makriki aksi disi Yesus ben man tapu den mofo, èn na so fasi a tyari kon na krin taki den man disi ben lai triki.

13-15. Fa na agersitori fu a Samariaman di ben du bun gi wan tra sma, e sori a koni fu Yesus?

13 Son leisi Yesus ben gebroiki difrenti fasi fu gi leri. Sobun, te a ben e fruteri agersitori, dan a ben poti aksi tu fu meki den sma prakseri bun fu sani. Di wan Dyu afkati aksi Yesus san a ben musu du fu kisi têgo libi, dan Yesus sori en go na a Wet fu Moses, di ben e leri sma fu lobi Gado èn fu lobi tra sma tu. Fu di a man disi ben wani sori taki a regtfardiki, meki a ben aksi: ’Suma na den sma di mi musu lobi?’ Fu piki na aksi dati Yesus bigin fruteri wan tori. Wan Dyu man teki waka go na wan presi, en wawan, di abani ròs en èn gowe libi en dededede na sei pasi. Ne tu Dyu man waka pasa; a fosiwan ben de wan priester, a trawan ben de wan Leifisma. Den ala tu du leki den no si a man. Ma dan wan Samariaman waka pasa. Fu di a ben e firi sari gi a Dyu, meki a poti dresi gi den soro fu en, èn na wan lobi-ati fasi a tyari a Dyu go na wan presi pe sma ben kan sorgu en, èn pe a ben kan kisi ensrefi baka. Di Yesus kaba fruteri a tori, dan a aksi a man di ben kon na en: „Suma fu den dri sma disi yu denki, ben sori taki a lobi a man di fufuruman ben ròs?” A man ben musu fu piki: „A sma di ben sori taki a abi sari-ati nanga a man.”​—Lukas 10:25-37.

14 Fa na agersitori disi e sori taki Yesus abi bigi koni? We, den wan-enkri sma di den Dyu ben ’lobi’, ben de sma di ben abi den srefi gwenti leki den. Den no ben e si Samariasma leki sma di den lobi (Yohanes 4:9). Yesus ben kan taki dati wan Samariaman ben e didon na sei pasi èn taki wan Dyu ben go yepi en. Ma yu denki taki dati ben o yepi den Dyu fu frustan taki den no e denki bun fu den Samariasma? Yesus ben fruteri a tori na wan koni fasi, so taki a ben de wan Samariasma di ben e sorgu gi wan Dyu. Luku na aksi sosrefi di Yesus ben poti na a kaba fu a tori fu en. A ben sori san a ben wani taki trutru fu ’lobi’ tra sma. Te yu luku en bun, dan na afkati ben aksi Yesus: ’Suma na den sma di mi musu lobi?’ Ma Yesus ben aksi: „Suma fu den dri sma disi yu denki, ben sori taki a lobi a man?” Yesus no ben poti prakseri na a sma gi suma den ben sori switifasi, sobun, a man di ben de na nowtu, ma a poti prakseri na a sma di sori switifasi, namku a Samariaman. Wan sma di lobi trawan trutru e sori lobi gi trawan awinsi suma na den. Wan moro bun fasi no ben de fa Yesus ben kan tyari a pisi tori disi kon na krin.

15 A e fruwondru yu dan taki sma ben e fruwondru srefisrefi fu ’a fasi fa a ben e gi leri’ èn taki den ben lobi fu go na en? (Mateyus 7:28, 29) Na wan okasi „wan bigi ipi” fu sma ben tan na en, dri dei langa, sondro fu nyan srefi!​—Markus 8:1, 2.

A fasi fa a ben e libi

16. Na sortu fasi Yesus gi „krin buweisi” taki a koni fu Gado ben e tiri en?

16 Wan di fu dri fasi fa Yesus sori a koni fu Yehovah ben de na ini a fasi fa a ben e libi. Koni e tyari wini gi sma; a e meki sma abi bun bakapisi na ini a libi. Na apostel Yakobus ben aksi: „Suma fu unu koni?” Dan ensrefi piki na aksi fu en, fu di a taki: „Meki a reti fasi fa a e tyari ensrefi gi krin buweisi fu dati” (Yakobus 3:13, The New English Bible). A fasi fa Yesus tyari ensrefi ben de wan „krin buweisi” taki a koni fu Gado ben e tiri en. Meki wi go luku fa Yesus sori taki a ben e gebroiki en frustan bun, na ini en aladei libi èn na ini a fasi fa a handri nanga trawan.

17. San e sori taki Yesus ben e si sani na a yoisti fasi ala ten?

17 Oiti yu si taki sma di no e prakseri bun fu sani e du ala sortu dondon sani te fu kaba? Iya, wan sma musu abi koni fu kan du sani na wan yoisti fasi. Fu di Yesus ben abi a koni fu Gado, meki ala ten a ben man si sani na a yoisti fasi. Nowan sani ben de moro prenspari gi en, leki fu poti prakseri na den afersi fu Gado. A ben e wroko fayafaya fu preiki a bun nyunsu. A ben taki: „Na fu dati ede mi kon” (Markus 1:38). A no de fu taki dati a no ben e si gudu leki den moro prenspari sani; leki fa a sori, dan a no ben abi furu gudu (Mateyus 8:20). Toku a no ben e pina ensrefi. Neleki en Tata, „a koloku Gado”, na so Yesus ben prisiri ala ten, èn a ben e meki tra sma firi prisiri tu (1 Timoteyus 1:11; 6:15). Di a go na wan trowfesa, wan okasi pe sma gwenti fu prei poku, fu singi, èn fu meki prisiri, dan a no go drape fu pori a prisiri fu trawan. Di win no ben de moro, dan a ben meki watra tron bun win, wan sani di „e meki taki na ati fu sondu libisma e prisiri” (Psalm 104:15; Yohanes 2:1-11). Furu tron sma kari Yesus fu kon nyan na den èn a go tu, èn furu tron a gebroiki den okasi dati fu gi sma leri.​—Lukas 10:38-42; 14:1-6.

18. Fa Yesus sori taki a ben sabi fa fu handri nanga den disipel fu en?

18 Yesus ben sabi soifri fa fu handri nanga tra sma. Fu di a ben sabi fa libisma de trutru, meki a ben sabi den disipel fu en bun. A ben sabi heri bun taki den ben de sondu sma. Toku a ben man si den bun sei fu den. Yehovah ben hari den man disi èn Yesus ben si o furu bun sani den man disi ben kan du (Yohanes 6:44). Yesus sori taki a ben de klariklari fu frutrow den, awinsi den ben abi swakifasi. Fu di a ben e frutrow den disipel fu en na so wan fasi, meki a ben gi den wan bigi frantwortu. A ben gi den a komando fu preiki a bun nyunsu, èn a ben abi a frutrow taki den ben o man du dati tu (Mateyus 28:19, 20). Tori fu den Apostel e sori krin taki den du a wroko di Yesus ben gi den fu du, na wan getrow fasi (Tori fu den Apostel 2:41, 42; 4:33; 5:27-32). Sobun, Yesus ben du wan koni sani di a frutrow den.

19. Fa Yesus ben sori taki a abi „safri-ati nanga sakafasi”?

19 Soleki fa wi ben si kaba na ini kapitel 20, dan Bijbel e taki dati sakafasi nanga safri-atifasi abi fu du nanga koni. A no de fu taki dati Yehovah e gi a moro bun eksempre ini a tori disi. Ma fa a de nanga Yesus dan? A e gi wi bigi prisiri fu si fa Yesus sori sakafasi te a ben de nanga den disipel fu en. Fu di Yesus no ben abi sondu, meki a ben hei moro den. Toku a no wisiwasi den disipel fu en. Noiti a du sani fu meki den firi taki den lagi moro en, noso taki den don. Na presi fu dati, a ben hori den swakifasi fu den na prakseri èn a sori pasensi te den ben e meki fowtu (Markus 14:34-38; Yohanes 16:12). Yu no feni taki a moi fu si taki srefi pikin-nengre ben lobi fu de nanga Yesus? A no de fu taki dati den ben lobi fu go na en fu di den ben e firi taki a ben abi „safri-ati nanga sakafasi”.​—Mateyus 11:29; Markus 10:13-16.

20. Fa Yesus sori taki a e fiti ensrefi na sma te yu luku fa a ben handri nanga na uma di no ben de wan Dyu èn di en umapikin ben abi wan tu takru yeye na en tapu?

20 Ma na ete wan tra prenspari fasi Yesus sori sakafasi, neleki fa Gado e sori dati. Fu di a ben abi sari-ati meki a ben e fiti ensrefi na sma te a ben yoisti fu du dati. Leki eksempre, prakseri a ten di wan uma di no ben de wan Dyu ben begi Yesus fu dresi na umapikin fu en di ben abi wan tu ogri yeye na en tapu. Na a bigin Yesus sori na uma disi na dri difrenti fasi taki a no ben o yepi en. Na a fosi presi a no ben e piki na uma. Leki di fu tu sani a ben taigi en krin taki a no ben kon fu yepi sma di no ben de Dyu, ma fu yepi den Dyu. Leki di fu dri sani a ben gi na uma wan agersitori pe na wan switifasi a poti krakti tapu a tori disi ete wan tron. Ma na uma ben tan aksi, èn na a fasi dati a sori taki a bribi fu en ben tranga trutru. San Yesus du di a si a tranga bribi fu na uma? A ben du soifri san a ben taki dati a no ben o du. A dresi na umapikin fu na uma disi (Mateyus 15:21-28). Dati na wan aparti sortu sakafasi, a no so? Memre tu taki trutru koni e bigin nanga sakafasi.

21. Fu san ede wi musu du muiti fu de leki Yesus, fu taki neleki en, èn fu tyari wisrefi neleki en?

21 Wi kan de nanga tangi na ati taki den Evangelietori e sori wi den wortu nanga a libi fu a moro koni man di oiti libi na grontapu! Meki wi memre taki Yesus tyari ensrefi soifri leki fa en Tata ben o tyari ensrefi. Efu wi du muiti fu de leki Yesus, fu taki neleki en èn fu tyari wisrefi neleki en, dan wi o de sma di e suku fu kisi a koni fu Gado. Na ini a kapitel di e kon, wi sa si fa wi kan gebroiki a koni fu Gado na ini wi libi.

^ paragraaf 1 Na ini Bijbel ten, temreman ben e yepi meki oso, nanga sani soleki sturu, tafra, nanga kasi, èn sosrefi sani fu wroko gron. Justinus Martyr, wan man di libi na ini a di fu tu yarihondro G.T., ben skrifi fu Yesus: „Di a ben de na mindri libisma, dan a ben gwenti fu du temremanwroko; a ben e meki plugu nanga tyatyari.”

^ paragraaf 6 A Griki wortu di vertaal nanga „broko yu ede nanga wan sani” wani taki „fu meki sani puru yu prakseri”. Na ini Mateyus 6:25 a wortu disi abi fu du nanga frede di e puru wi prakseri na tra sani, so taki wi no abi prisiri moro na ini a libi.

^ paragraaf 7 Fu taki en leti, sabiman kon si taki efu wi e broko wi ede tumusi furu nanga a libi, wi kan kisi ati-siki nanga someni tra siki di kan meki taki wi no sa libi langa.