Go na content

Go na table of contents

KAPITEL 6

„Now unu o kisi pori”

„Now unu o kisi pori”

ESEKIÈL 7:3

SAN WI O LUKU: Esekièl ben taki na fesi dati Yehovah ben o strafu Yerusalem. Wi o si fa disi kon tru

1, 2. (a) Sortu sani Esekièl ben musu du? (Luku a prenki na a bigin fu a kapitel.) (b) San den sani di a du ben e sori?

 ESEKIÈL ben e du wan tu sani di sma no ben e frustan. Furu fu den Dyu di ben e tan na ini Babilon bigin taki fu den sani disi. Wán wiki langa a ben e sidon na wan presi sondro fu taki wan sani. Ma wantronso a opo, a go na ini en oso, dan a tapu a doro. Baka wan pisi ten den sma si taki a profeiti kon na dorosei baka, a teki wan ston, a poti en na en fesi, dan a kerfu wan sani na tapu a ston. Baka dati, sondro fu taki wan sani, a bigin meki wan pikin skotu lontu a ston.​—Esek. 3:10, 11, 15, 24-26; 4:1, 2.

2 Now moro nanga moro sma e kon tanapu na en lontu, èn a musu de so taki den e aksi densrefi: ’San ala den sani disi wani taki?’ Bakaten den Dyu disi di ben de katiboman na ini Babilon ben o frustan taki den sani di a profeiti du, ben e sori taki Yehovah Gado ben atibron nanga den Israelsma èn taki ogri ben o miti den. San ben o pasa? San tru anbegiman na ini a ten disi kan leri fu a sani dati?

„Teki wan pisi ston . . . Teki difrenti sortu aleisi . . . Teki wan srapu feti-owru”

3, 4. (a) San na den dri sani di Esekièl du di ben sori fa Gado ben o strafu Yerusalem? (b) San Esekièl du fu sori fa wan legre ben o lontu Yerusalem?

3 Na ini a yari 613 Fosi Krestes, Yehovah taigi Esekièl fu du dri sani di ben o sori fa a ben o strafu Yerusalem. A ben musu sori fa wan legre ben o lontu Yerusalem, fa den sma fu a foto ben o pina èn fa a foto nanga den sma ben o kisi pori. a Wi o poti moro prakseri na den dri sani disi.

4 Wan legre lontu Yerusalem. Yehovah taigi Esekièl: „Teki wan pisi ston, poti en na yu fesi. . . . Du neleki yu e go feti nanga a foto.” (Leisi Esekièl 4:1-3.) A ston ben prenki a foto Yerusalem èn Esekièl ben prenki a legre fu Babilon di Yehovah ben o gebroiki fu strafu a foto. Esekièl ben musu meki wan pikin skotu, a ben musu meki wan dan lontu en èn a ben musu poti fetisani fu naki a skotu broko. A ben musu poti den sani disi lontu a ston. Den sani disi ben e prenki fetisani di den feanti ben o gebroiki fu lontu Yerusalem èn fu feti nanga en. Fu sori taki den feanti ben o tranga leki isri, Esekièl ben musu poti „wan plata pan fu isri” na mindri en nanga a foto. Baka dati a ben musu „tan luku” a foto. Den sani di Esekièl ben du ben o meki ’den Israelsma sabi taki wan sani ben o pasa nanga den’ di den no ben fruwakti. Yehovah ben o gebroiki a legre fu wan feanti fu kon feti nanga Yerusalem, a moro prenspari foto fu Gado pipel èn a presi pe a tempel fu Gado ben de!

5. Fruteri fa Esekièl sori san ben o pasa nanga den sma fu Yerusalem.

5 Den sma fu Yerusalem ben o pina. Yehovah taigi Esekièl: „Teki difrenti sortu aleisi, bonki, pesi, nanga tra sortu siri, . . . dan yu meki brede fu den.” A taigi en tu: „Wegi a nyanyan di yu o nyan. A musu de tu hondro tutenti nanga aiti gran ibri dei.” Baka dati Yehovah taki: „Mi o broko den tiki di den sma fu Yerusalem e gebroiki fu anga lingakuku” (Esek. 4:9-16). Disi wani taki dati nyanyan ben o mankeri. Disi leisi Esekièl no e prenki a legre fu Babilon moro, ma a e prenki den sma na ini Yerusalem. A sani di a du ben sori taki te a legre ben o lontu a foto, nofo nyanyan no ben o de. Na a ten dati den sma ben o meki brede nanga difrenti sortu sani di den no gwenti gebroiki fu meki brede. Disi e sori taki sma ben o nyan iniwan sani di den feni. O bigi na angriten ben o de? Esekièl taki fu den sma fu Yerusalem: „Papa o nyan den pikin èn den pikin o nyan den papa.” Te fu kaba furu sma ben o pina fu di ’angriten ben o kiri den, neleki te peiri e kiri sma’ èn den sma ben o „dede gowe”.​—Esek. 4:17; 5:10, 16.

6. (a) San na tu tra sani di Esekièl du? (b) Esekièl ben musu „teki wan wegi èn prati a wiwiri na ini dri pisi”. San disi ben e prenki?

6 Yerusalem nanga den sma na ini kisi pori. Now Esekièl e du wan sani di e sori san Yehovah ben o du. Yehovah taigi en: „Teki wan srapu feti-owru. Gebroiki en leki wan skermes.” (Leisi Esekièl 5:1, 2.) Na anu fu Esekièl di ben hori a feti-owru ben e prenki na anu fu Yehovah. A ben o gebroiki a legre fu Babilon fu strafu a pipel. Esekièl du wan tra sani tu fu sori san ben o pasa nanga den Dyu. Yehovah taigi en: „Koti yu ede-wiwiri nanga yu barba.” A wiwiri fu Esekièl ben prenki den sma fu Yerusalem. Boiti dati, a komando fu ’teki wan wegi èn fu prati a wiwiri na ini dri pisi’ ben sori taki te Yehovah ben o strafu Yerusalem, dan nowan sma ben o man lowe gi a strafu dati.

7. Fu san ede Yehovah taigi Esekièl fu prati a wiwiri di a ben koti na ini dri pisi èn fu du difrenti sani nanga en?

 7 Fu san ede Yehovah taigi Esekièl fu prati a wiwiri di a ben koti na ini dri pisi èn fu du difrenti sani nanga en? (Leisi Esekièl 5:7-12.) Esekièl bron wan pisi nanga faya „na ini a foto” fu sori taki son sma na ini Yerusalem ben o dede na ini a foto. A tra pisi Esekièl naki nanga wan feti-owru fu sori taki den feanti ben o kiri tra Dyu na dorosei fu a foto. A meki winti wai a tra pisi go na ala sei fu sori taki tra sma fu Yerusalem ben o lowe go na tra kondre, ma Yehovah ben o „seni wan feti-owru go na den baka”. Sobun, awinsi pe den sma disi ben o go tan, den no ben o libi na ini freide.

8. (a) Fa den sani di Esekièl du ben gi sma howpu? (b) Fa a profeititori fu a „pikinso wiwiri” di Esekièl ben domru na ini en krosi, kon tru?

8 Ma den sani di Esekièl du fu sori san ben o pasa nanga a foto ben e gi sma howpu tu. Yehovah taki a sani disi fu a wiwiri di Esekièl ben koti: „Teki pikinso wiwiri fu a pisi disi èn domru en na ini yu krosi” (Esek. 5:3). Disi e sori taki wan tu Dyu di ben panya go na ala sei ben o tan na libi. Wan tu fu den sma disi ben o drai go baka na Yerusalem, baka te den tan 70 yari leki katiboman na ini Babilon (Esek. 6:8, 9; 11:17). A profeititori disi kon tru? Iya. Wan tu yari baka di den Dyu komoto na ini katibo na Babilon, a profeiti Hagai taki dati sonwan fu den Dyu di ben panya go na ala sei ben drai go baka na Yerusalem. Den ben de ’den owru man di ben sabi a fosi tempel’ di Salomo ben bow (Esra 3:12; Hag. 2:1-3). Yehovah sorgu taki a tru anbegi seti baka, soleki fa a ben pramisi. Na ini kapitel 9 fu a buku disi wi o taki moro fini fa a tru anbegi ben seti baka.​—Esek. 11:17-20.

San a profeititori disi e leri wi fu sani di o pasa na ini a ten di e kon?

9, 10. San den sani di Esekièl du, e leri wi fu prenspari sani di o pasa na ini a ten di e kon?

9 Den sani di Esekièl du e meki wi prakseri prenspari sani di o pasa na ini a ten di e kon, soleki fa Bijbel e taki. San na wan tu fu den sani disi? Neleki fa a ben de nanga a foto Yerusalem fu owruten, Yehovah o du wan sani di sma no o fruwakti. A o gebroiki den tiriman fu grontapu fu go feti nanga falsi kerki (Openb. 17:16-18). Di Yerusalem kisi pori a ben de ’wan rampu di no ben pasa noiti ete’. Na so a o de tu nanga a „bigi banawtu” nanga a feti fu Armagedon di o kon baka a „bigi banawtu”. Bijbel e taki dati „noiti ete so wan ten ben de”.​—Esek. 5:9; 7:5; Mat. 24:21.

10 Gado Wortu e sori taki furu fu den sma fu falsi kerki o tan na libi te den tiriman o pori den falsi kerki. Den sma disi di o tan abra o frede èn makandra nanga tra sma den o suku kibri na tra presi (Sak. 13:4-6; Openb. 6:15-17). A situwâsi fu den e meki wi prakseri san pasa nanga den sma fu Yerusalem di tan na libi èn di panya go na ala sei di a foto kisi pori. Soleki fa wi si na ini  paragraaf 7, den sma disi komoto na ini a foto libilibi, ma Yehovah seni „wan feti-owru go na den baka” (Esek. 5:2). Na so a de tu taki te den tiriman o go feti nanga den falsi kerki, den sma di o tan na libi o lon go suku kibri na tra presi. Ma den no o man kibri gi a feti-owru fu Yehovah. Te Armagedon kon, Yehovah o kiri den makandra nanga ala sma di de leki „bokoboko”.​—Esek. 7:4; Mat. 25:33, 41, 46; Openb. 19:15, 18.

Fu di wi no o preiki a bun nyunsu moro, meki a o de neleki wi „no man taki”

11, 12. (a) San a profeititori disi e leri wi fu a preikiwroko? (b) Fa a preikiwroko di wi e du èn a boskopu di wi e tyari ben kan kenki?

11 San a profeititori disi e leri wi fu a preikiwroko? A e leri wi taki nownowde wi musu du ala san wi man fu yepi sma fu dini Yehovah. Fu san ede? Fu di furu ten no de fu yepi ’sma fu ala kondre fu tron disipel’ (Mat. 28:19, 20; Esek. 33:14-16). Te Yehovah o gebroiki „a tiki” (den tiriman) fu strafu den falsi kerki, dan wi no o preiki moro taki sma kan kisi frulusu (Esek. 7:10). Fu di wi no o preiki a bun nyunsu moro, meki a o de neleki wi „no man taki”. Na so a ben de tu nanga Esekièl, di no ben taki noti moro. A no ben preiki a boskopu fu en moro (Esek. 3:26, 27; 33:21, 22). A tru taki baka te falsi kerki kisi pori, den sma „o wani taki wan profeiti musu fruteri den san a si na ini wan fisyun”, ma wi no o taigi den moro san den musu du fu tan na libi (Esek. 7:26). Na a ten dati sma no o kisi den sortu rai disi èn den no o man tron wan disipel fu Krestes moro.

12 Ma toku wi no o tapu fu preiki. Fu san ede? A kan taki na a ten fu a bigi banawtu wi o preiki wan krutuboskopu di o de leki bigi pisi ijs di e fadon na sma tapu. A boskopu disi o sori krin taki a kaba fu na ogri grontapu disi de krosibei.​—Openb. 16:21.

„Luku, a e kon!”

13. Fu san ede Yehovah taigi Esekièl fu didon na tapu en kruktusei èn na tapu en retisei?

13 Boiti taki Esekièl taki na fesi fa Yerusalem ben o kisi pori, a sori o ten dati ben o pasa. Yehovah ben taigi Esekièl fu didon 390 dei na tapu en kruktusei èn fu didon 40 dei na tapu en retisei. Ibri dei ben teri gi wán yari (leisi Esekièl 4:4-6; Num. 14:34). Esekièl no ben abi fu didon heri dei na tapu en sei. Ma a sani di a du ben sori soifri na ini sortu yari Yerusalem ben o kisi pori. Den 390 yari di Israel sondu bigin na ini a yari 997 Fosi Krestes. Na ini a yari dati a twarfu-lo kownukondre prati na tu (1 Kow. 12:12-20). Den 40 yari di Yuda sondu bigin na ini a yari 647 Fosi Krestes. Na ini a yari dati Yeremia tron profeiti èn a kisi a wroko fu taigi a kownukondre fu Yuda taki a ben o kisi pori (Yer. 1:1, 2, 17-19; 19:3, 4). Den 390 yari èn den 40 yari ben o kaba na ini a yari 607 Fosi Krestes. Na ini a yari dati Yerusalem kisi pori, soleki fa Yehovah ben taki na fesi. b

Fa Esekièl sori na ini sortu yari Yerusalem ben o kisi pori? (Luku paragraaf 13)

14. (a) Fa Esekièl sori taki a ben de seiker taki Yehovah ben o tyari a pori na a ten di a ben poti? (b) San ben o pasa fosi Yerusalem kisi pori?

14 Na a ten di Esekièl kisi a profeititori fu den 390 dei nanga den 40 dei, dan a kan taki a no ben sabi na ini sortu yari Yerusalem ben o kisi pori. Ma na ini den yari syatu fosi a foto kisi pori, a warskow den Dyu ibri tron baka taki Yehovah ben o strafu den. A ben taki: „Now unu o kisi pori.” (Leisi Esekièl 7:3, 5-10.) Esekièl ben de seiker taki Yehovah ben o tyari a pori na a ten di a ben poti (Yes. 46:10). A profeiti ben taki tu san ben o pasa fosi Yerusalem kisi pori. A taki: „Moro nanga moro rampu o kon na den tapu.” Disi e sori taki den sma na ini a foto ben o du moro ogri, den kerki fesiman no ben o teki fesi na ini na anbegi èn den tiriman no ben o man tiri a pipel moro.​—Esek. 7:11-13, 25-27.

Di Babilon lontu Yerusalem, a foto ben de leki wan „bradimofo patu” di ben de na tapu „wan faya” (Luku paragraaf 15)

15. Sortu pisi fu a profeititori fu Esekièl bigin kon tru na ini a yari 609 Fosi Krestes?

15 Wan tu yari baka di Esekièl taki dati Yerusalem ben o kisi pori, a profeititori bigin kon tru. Na ini 609 Fosi Krestes Esekièl yere taki den Babilonsma go feti nanga Yerusalem. Na a ten dati sma bigin bro trompeti fu kari den sma fu feti gi a foto fu den. Ma Esekièl taki dati ’nowan sma ben go feti’ (Esek. 7:14). Den sma fu Yerusalem no bondru kon na wán fu feti teige den Babilonsma. Kande son Dyu ben denki taki Yehovah ben o kibri den. A ben kibri den di den Asiriasma kon feti nanga Yerusalem. A ben seni wan engel fu kiri furu fu den srudati fu Asiria (2 Kow. 19:32). Ma nowan engel kon yepi den a leisi disi. Fosi yu denki a foto ben de leki wan „bradimofo patu” di ben de na tapu „wan faya” èn den sma fu a foto ben de leki „pisi meti” na ini a patu (Esek. 24:1-10). Baka di den Babilonsma lontu Yerusalem 18 mun, den pori a foto.

„Kibri yu gudu na ini hemel”

16. Fa wi kan sori taki wi de seiker taki Yehovah o du sani na a ten di a poti?

16 San wi e leri fu a pisi disi fu a profeititori fu Esekièl? San a e leri wi fu a boskopu di wi e preiki èn fu den sma di e yere a boskopu fu wi? Yehovah bosroiti o ten den falsi kerki o kisi pori èn a o hori ensrefi na a ten di a poti (2 Petr. 3:9, 10; Openb. 7:1-3). Wi no sabi sortu dei disi o pasa. Ma neleki Esekièl wi e tan warskow sma soleki fa Yehovah taigi wi fu du. Wi e taigi den sma: „A kaba o kon. Iya, a kaba o kon.” Fu san ede wi musu tyari a boskopu disi omeni leisi? Fu di neleki na ini a ten fu Esekièl, sma no e arki wi wantewante. c Furu Dyu na ini Babilon no ben wani bribi taki Yerusalem ben o kisi pori (Esek. 12:27, 28). Ma bakaten son Dyu ben wani du san Yehovah feni bun èn den drai go baka na Yerusalem di Yehovah puru den na ini katibo (Yes. 49:8). Na so a de tu taki furu sma na ini a ten disi no wani bribi taki a kaba fu a grontapu disi de krosibei (2 Petr. 3:3, 4). Ma solanga ten de ete fu preiki a bun nyunsu, wi wani yepi reti-ati sma fu feni a pasi di e tyari den go na têgo libi.​—Mat. 7:13, 14; 2 Kor. 6:2.

Aladi furu sma no e arki wi, toku wi e tan suku reti-ati sma (Luku paragraaf 16)

Fu san ede den sma fu Yerusalem ben e „trowe den solfru na strati”? (Luku paragraaf 17)

17. Sortu sani o pasa na a ten fu a bigi banawtu?

17 A profeititori fu Esekièl e memre wi tu taki te den tiriman o go feti nanga den falsi kerki, den sma fu den kerki dati no o „feti” gi a bribi fu den. Na presi fu dati den o frustan taki awinsi den bari „Masra, Masra” fu feni yepi, toku nowan sma o arki den. Den o „lasi-ati” èn den „o beifi” (Esek. 7:3, 14, 17, 18; Mat. 7:21-23). Sortu tra sani den o du? (Leisi Esekièl 7:19-21.) Yehovah taki: „Den o trowe den solfru na strati.” A sani disi di Yehovah taki fu den sma fu Yerusalem e sori wi fa sani o de na a ten fu a bigi banawtu. Na a ten dati sma o frustan taki den moni no o man kibri den.

18. Fa a profeititori fu Esekièl e leri wi sortu sani musu de moro prenspari gi wi?

18 San wi e leri fu a pisi disi fu Esekièl en profeititori? A e leri wi taki wi musu sabi sortu sani moro prenspari. Prakseri a sani disi: Na baka di den sma fu Yerusalem si taki a foto ben o kisi pori, taki den ben o lasi den libi èn taki den gudu fu den no ben o man kibri den, den ben wani kenki. Den trowe den gudu fu den èn den go suku ’wan profeiti fu fruteri den san a si na ini wan fisyun’ (Esek. 7:26). Ma a ben lati kaba. Wi sabi taki a kaba fu a grontapu disi de krosibei. Wi e bribi den pramisi fu Gado èn wi e poti den moro prenspari sani na a fosi presi na ini wi libi. Dati meki wi e meki muiti fu suku gudu na hemel. Wi sabi taki den gudu dati no e lasi waarde èn taki noiti wi o abi fu trowe den „na strati”.​—Leisi Mateyus 6:19-21, 24.

19. San wi na ini a ten disi e leri fu den profeititori fu Esekièl?

19 San wi na ini a ten disi kan leri fu a profeititori di e sori fa Yerusalem ben o kisi pori? Wi leri taki wi no abi furu ten moro fu yepi sma fu kon dini Yehovah. Dati meki wi e du ala san wi man fu yepi sma fu tron disipel. Wi breiti te reti-ati sma e bigin dini wi Papa, Yehovah. Ma wi e tan warskow den wan di no e du dati ete. Wi e taigi den: „A kaba o kon. Iya, a kaba o kon” (Esek. 3:19, 21; 7:6). Ma na a srefi ten wi e tan sori taki wi e frutrow Yehovah èn wi e tan poti na anbegi fu en na a fosi presi na ini wi libi.​—Ps. 52:7, 8; Odo 11:28; Mat. 6:33.

a A sori leki Esekièl du ala den sani disi pe sma ben kan si en. Fu san ede wi kan taki dati? Di Yehovah ben taigi Esekièl fu baka brede èn fu tyari lai, a taigi en fu du dati ’leti na fesi’ den sma.​—Esek. 4:12; 12:7.

b Di Yehovah gi pasi taki Yerusalem kisi pori, dan a no strafu a tu-lo kownukondre fu Yuda wawan, ma sosrefi a tin-lo kownukondre fu Israel (Yer. 11:17; Esek. 9:9, 10). Luku Inzicht in de Schrift, Deel 1, blz. 436, „Chronologie”, na a edeprakseri „Van 997 v.G.T. tot de verwoesting van Jeruzalem”.

c Na ini den dri vers fu Esekièl 7:5-7, Yehovah e gebroiki den wortu „kon” nanga „doro” omeni leisi, fu sori taki a boskopu o kon tru seiker.